Yemin Nedir?
Yemin, lügatte, kuvvet manasına gelir. Dindeki manası ise, bir işi yapmak veya yapmamak hususunda iddiayı kuvvetlendirmek için ya Allah'a kasem edilerek veya talak (boşanma) gibi birşey'e bağlayarak yapılan akid demektir.
Mesela: "Vallahi filan işi yaptım veya yapmadım" şeklinde yapılan yemin, Allah'a kasem suretiyle yemindir.
"Şu işi yaparsam karım boş olsun" deme ise, boşamaya bağlı yemin çeşididir.
Yemin edene halif denir. Yeminini tutmaya berr, yeminini tutan kimseyede barr adı verilir. Yemini bozmaya veya yalan yere yemin etmeye ise hins; böyle olan kimseye de hanis denilir.
Allah'a Kasem Şeklinde Yapılan Yeminin Çeşitleri Nelerdir?
Kasem şeklinde yapılan yeminler üçe ayrılır:
1 - Yemin-i lağv,
2 - Yemin-i gamus,
3 - Yemin-i mün'akide.
Yemin-i Lağv Nedir?
Yanlışlıkla veya doğru zannıyla yalan yere yapılan yemindir. Bir kimsenin borcunu ödemediği halde ödediğini zannederek "vallahi ödedim" diye yemin etmesi gibi. Bu nevi yeminden dolayı yemin sebebine keffaret gerekmez. Allah'ın afvı ve bağışlaması umulur.
Ağızdan yemin kastedilmeksizin yanlışlıkla irade dışı çıkan vallahi sözü de bu yemin kısmına girer.
Yemin-i Gamus Nedir?
Bile bile yalan yere yapılan yemindir. Borcunu ödemediğini bilen kimsenin, bile bile, ödedim diye yemin etmesi gibi...
Bu gibi yalan yeminler çok büyük günahtır. Böyle yalan yere yapılan yeminlerin, yurtları viran ve yalancıları da mahv u perişan edeceği rivayetlerde vardır. Bunun bağışlanması için keffaret yoktur. Çünkü ortada kasdi bir durum vardır. Ancak tevbe istiğfar etmek, hakkı zayi olan varsa ondan da helallık almak gerekir.
İmam-ı Şafii'ye göre keffaret de gerekir.
Yemin-i Mün'akide Nedir?
Mümkün olan ve geleceğe ait bulunan bir şey hususunda yapılan yemindir. "Vallahi yarın borcumu ödeyeceğim" demek gibi...
Böyle bir yemine riayet vacibdir. Ancak riayet edildiğinde umumun zararı söz konusu ise, o takdirde yemine riayet edilmez, bozulur, sonradan keffareti verilir ve ayrıca Allah'tan da af dilenir.
Mesela: Bir kimse borcunu vermemeğe yemin etse, bu yemine riayet etmek değil, etmemek vacibdir. Bu sebeble yemin bozulur. Keffareti verilir.
* Birden fazla yemin edilip bozulunca her yemin için ayrı bir keffaret gerekir mi?
Evet, yeminin sayısı artarsa, keffaretin sayısı da ona orantılı olarak artar. Yeminleri ayrı yerde söylemiş olmak bile, bu hükmü değiştirmez.
Fakat İmam-ı Muhammed'e göre, yemin keffaretleri çoğalınca bir tek keffaretle hepsinden kurtulunmuş olur. Fakihlerin çoğu bu görüşü tercih ederler..
Yemin, lügatte, kuvvet manasına gelir. Dindeki manası ise, bir işi yapmak veya yapmamak hususunda iddiayı kuvvetlendirmek için ya Allah'a kasem edilerek veya talak (boşanma) gibi birşey'e bağlayarak yapılan akid demektir.
Mesela: "Vallahi filan işi yaptım veya yapmadım" şeklinde yapılan yemin, Allah'a kasem suretiyle yemindir.
"Şu işi yaparsam karım boş olsun" deme ise, boşamaya bağlı yemin çeşididir.
Yemin edene halif denir. Yeminini tutmaya berr, yeminini tutan kimseyede barr adı verilir. Yemini bozmaya veya yalan yere yemin etmeye ise hins; böyle olan kimseye de hanis denilir.
Allah'a Kasem Şeklinde Yapılan Yeminin Çeşitleri Nelerdir?
Kasem şeklinde yapılan yeminler üçe ayrılır:
1 - Yemin-i lağv,
2 - Yemin-i gamus,
3 - Yemin-i mün'akide.
Yemin-i Lağv Nedir?
Yanlışlıkla veya doğru zannıyla yalan yere yapılan yemindir. Bir kimsenin borcunu ödemediği halde ödediğini zannederek "vallahi ödedim" diye yemin etmesi gibi. Bu nevi yeminden dolayı yemin sebebine keffaret gerekmez. Allah'ın afvı ve bağışlaması umulur.
Ağızdan yemin kastedilmeksizin yanlışlıkla irade dışı çıkan vallahi sözü de bu yemin kısmına girer.
Yemin-i Gamus Nedir?
Bile bile yalan yere yapılan yemindir. Borcunu ödemediğini bilen kimsenin, bile bile, ödedim diye yemin etmesi gibi...
Bu gibi yalan yeminler çok büyük günahtır. Böyle yalan yere yapılan yeminlerin, yurtları viran ve yalancıları da mahv u perişan edeceği rivayetlerde vardır. Bunun bağışlanması için keffaret yoktur. Çünkü ortada kasdi bir durum vardır. Ancak tevbe istiğfar etmek, hakkı zayi olan varsa ondan da helallık almak gerekir.
İmam-ı Şafii'ye göre keffaret de gerekir.
Yemin-i Mün'akide Nedir?
Mümkün olan ve geleceğe ait bulunan bir şey hususunda yapılan yemindir. "Vallahi yarın borcumu ödeyeceğim" demek gibi...
Böyle bir yemine riayet vacibdir. Ancak riayet edildiğinde umumun zararı söz konusu ise, o takdirde yemine riayet edilmez, bozulur, sonradan keffareti verilir ve ayrıca Allah'tan da af dilenir.
Mesela: Bir kimse borcunu vermemeğe yemin etse, bu yemine riayet etmek değil, etmemek vacibdir. Bu sebeble yemin bozulur. Keffareti verilir.
* Birden fazla yemin edilip bozulunca her yemin için ayrı bir keffaret gerekir mi?
Evet, yeminin sayısı artarsa, keffaretin sayısı da ona orantılı olarak artar. Yeminleri ayrı yerde söylemiş olmak bile, bu hükmü değiştirmez.
Fakat İmam-ı Muhammed'e göre, yemin keffaretleri çoğalınca bir tek keffaretle hepsinden kurtulunmuş olur. Fakihlerin çoğu bu görüşü tercih ederler..