Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Yeni Doğan Bebek Hayatın İlk 28 Gunu
Hayatın ilk 28 gunluk donemi “yenidoğan olarak tanımlanıyor ve bu hassas donem ozel ilgi ve bakım gerektiriyor Doğumla birlikte gercekleşen uyum surecinde yapılacak hatalar yaşamsal problemlere yol acabiliyor
Hucre seviyesinde başlayan yaşam dongusunun birinci ve kolay olan bolumu tamamlanmak uzere… Gercekleşecek doğumla birlikte 9 ayı aşkın suredir anne karnındaki rahat ortamda devam eden yaşam artık tek başına surdurulmek zorunda Once nefes almak oğrenilecek, sonra beslenme ve sırasıyla diğerleri…
Hayatın ilk 28 gunluk donemi “yenidoğan donem olarak tanımlanıyor ve bahsettiğimiz seruvenin ilk sınavı da bu donemde veriliyor Anne karnındayken son derece rahat bir ortamda ve butun ihtiyacları anne tarafından karşılanan bebeğin gobek kordonunun kesilmesiyle birlikte, artık tum dengelerini kendisi sağlamak zorunda
Anne karnındayken kapalı olan akciğerler ilk nefesle birlikte acılıyor, bebek nefes almaya başlıyor, kanındaki oksijen oranı hızla artıyor ve gobek kordonu kesildiği icin bircok metabolik dengeyi kendi kendine sağlamaya calışıyor Doğumdan sonraki birkac gun bebek icin yeni dunyaya uyum donemi olarak geciyor
Ancak her 10 sorunsuz hamileliğin bir tanesinde doğumda bebeğin adaptasyon icin yardıma ihtiyac oluyor Toplamda da 100 tane sağlıklı ve sorunsuz gebenin 1 tanesinin doğumunda bebeğe kalp masajı yapmak ya da akciğerlerine hava gondermek icin solunum cihazına bağlamak gibi işlemlerin yapılması gerekebiliyor Acıbadem Hastanesi Bakırkoy, Yenidoğan Yoğun Bakım Unitesi’nden Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Neonatolog Dr Murat Palabıyık, doğumda oluşabilecek sorunların onune gecebilmek icin her doğumda mutlaka ve mutlaka sadece bebekle ilgilenmek uzere bir doktor ve hemşirenin hazır bulunmasını onerdiklerini soyluyor Acıbadem Hastaneler Grubu olarak bu kurala mutlaka uyulduğunun altını cizen Dr Palabıyık, bebek doğar doğmaz oksijenlenmenin sağlanması gerektiğini vurguluyor Dr Palabıyık şoyle konuşuyor:
“Hayatın ilk birkac dakikası icinde yapılması gereken işlerin doğru yapılmamasından kaynaklanan bircok ciddi problem yaşanabilir Oksijenlenme sureci gecikirse, başta beyin olmak uzere butun organlar zarar goruyor Oksijenin azalması, karbondioksit miktarının artması asidoz denilen bir tabloya yol acıyor ve beyin hucreleri olmeye başlıyor Beyin hucreleri kendisini yenileyemediği icin yerine yeni hucreler konamıyorBu asfiksi dediğimiz durumun sonucunda bedensel ve zihinsel gelişim geriliği, epilepsi, okul başarısızlıkları ya da en kotusu spatisite gibi ileriye yonelik pek cok sorun oluşabiliyor
Anne sutu bebeğin sağlık sigortası
Adaptasyon sorunlarının cozulmesinden hemen sonra metabolik olaylar geliyor Bebek tum besinlerini anne karnında kordon vasıtasıyla alırken, doğduktan sonra kendisinin beslenmesi ve erkenden anne sutu alması gerekiyor Dr Palabıyık’ın verdiği bilgiye gore, bebeğin erkenden anne sutu almasını sağlayabilmek icin yapılabilecek en onemli uygulama, bebek ve annenin ayrılmamasını sağlamak oluyor Bu nedenle de Acıbadem Sağlık Grubu icinde yer alan tum hastanelerde, en kısa zaman icinde bebeğin emzirilmesi sağlanmaya calışılıyor Dr Murat Palabıyık, bebeğin doğar doğmaz anne sutu almasını bir ceşit sağlık sigortası olarak ifade ederek, “Annenin memesinde bulunan sut, annenin tum bağışıklık sisteminin hucrelerini iceriyor Ve mikroplara karşı muthiş bir koruma sağlıyor Dolayısıyla bebek, doğduktan sonra ilk saatlerde kolostrum dediğimiz ilk sutu alırsa bircok hastalığa karşı korunma sağlanmış oluyor diyor Dr Murat Palabıyık, Acıbadem Sağlık Grubu’nda duzenlenen hamile eğitim programlarında tum bu ayrıntıların anne ve baba adaylarına aktarıldığını ve bilincli bir ebeveyn olmaları icin ilk adımı atmalarının sağlandığını ifade ediyor
Aile, cocuk doktoruyla ne zaman tanışmalı?
Olayın son derece onemli bir başka puf noktası ise, anne ve babanın cocuk doktoruyla tanışma zamanı Dr Murat Palabıyık, ideal tanışma zamanının doğum oncesinde, doğuma yakın bir zaman diliminde gercekleşmesi gerektiğini soyluyor Boylece hekim ve aile arasında guven mekanizması işlemeye başlıyor, anne cok daha rahat doğuma giriyor
Bebek izlemleri sırasında bebekte ya da annede bir sorun cıktıysa ve bu sorun nedeniyle gebelik beklenenden daha once sonlandırılacaksa ya da bebek riskli bir bebek olacaksa, cocuk doktoruyla anne ve babanın iletişimi o noktada daha bir onem kazanıyor Doğum sonrasında ilk dakikalar, saatler cok onemli ve herşeyin senkronize yapılması gerekiyor Bebeği izleyen ekip doktor, bebek hemşiresi ve bebeğin ailesinden oluşuyor Dr Murat Palabıyık ailenin her zaman bu ekibin onemli elamanı olarak gorev aldığını ve doktor ve hemşirenin başarısının bir anlamda ailenin de başarısına bağlı olduğunu soyluyor Bu uyumu sağlamak icin doğum oncesinde iletişimin mutlaka sağlanması gerekiyor
Sutun gelmesi icin bebek anneye yardım ediyor
Bebek doğduğunda, cocuk doktoru bebeği alarak ilk solunumun başlaması icin gerekli işlemleri yapıyor Islak bir ortamdan kuru bir ortama gecen bebeklerin coğu, kurulanır kurulanmaz ağlamaya başlıyor, ciltleri pembeleşip, normale donuyor Gobek kordonu kesiliyor ve doğum normalse, daha doğum odasından ayrılmadan bebek kurulanıp annenin uzerine yatırılabiliyor Karnın uzerine yatan bebeklerin bazıları icgudusel olarak anne memesini buluyor Daha doğum masasında bebek anne memesini tutar ve orada emerse anneye cok buyuk uyarı yapmış oluyor ve beyin sut uretimi icin emir veriyor Memeden sut gelmeye başlıyor Bu sebeplerden dolayı sezaryenle doğumdan cok normal doğumu onerdiklerini soyleyen Dr Murat Palabıyık, normal doğum sonunda annenin bebeğini cok kısa bir sure icinde emzirebildiğini vurguluyor Anne sutuyle beslenmeye başlayan bebek mumkun olduğunca cabuk eve gonderiliyor
Hastaneden cıkmadan yapılan tarama testleri
Bebek eve gitmeden bazı tarama testlerin yapılması gerekiyor Bebeklik doneminde hicbir bulgu vermeyen ama yaş ilerledikce ortaya cıkan ve bulgu vermeye başladığında tedavisi icin cok gec kalınmış olan doğumsal metabolik hastalıkların erken tanısında bu testler ayrı bir onem taşıyor
Dr Palabıyık’ın verdiği bilgiye gore bu testlerin başında fenilketonuri ve hipotiroidi geliyor Bu hastalıklar klinik belirti vermeye başladığında cok gec kalınmış olunuyor ve tedavisi cok guc zeka geriliklerine yol acıyor Bu sorunlardaki onemli bir kazanım ise, fenilketonurinin tarama testi yapılıp da bebekken tanısı konabilerse, ilk bir ay icerisinde gerekli tedavi yepıldığında, cocuk tamamen normal bir şekilde buyume devam ediyor Fenilketuniri taraması topuktan alınan bir damla kanla yapılıyor Yaklaşık 10 gun icinde sonuc ortaya cıkıyor Fenilketonuri şuphesi olanlarda ise test bir kez daha tekrarlanıyor Dr Murat Palabıyık konuyla ilgili şu ayrıntıları aktarıyor
“Bu bir tarama testi olduğu icin ailelerin iclerinin rahat olması gerekli, onemli olan hicbir cocuğun atlanmaması Cunku bir takım sağlam cocukta test sonucları pozitif cıkabiliyor Bu cocuklara ikinci ve daha ayrıntılı test yaptığımızda ise sağlam cocuklar daha rahat ayrılabiliyor Yaklaşık beş bin kişide 1 tane fenilketonuri olmasına karşın ilk taramada cok daha fazla kişide şupheli sonuc cıkıyor Bu nedenle test sonucları pozitif cıktığı zaman ailelerin cok fazla sorun yaratmasına gerek yok, asıl sonuc ikinci testin sonucunda belirlenecektir Biz bu nedenle şupheli grubu geniş tutuyoruz
Dr Palabıyık, fenilketonuri tanısı pozitif cıkan bebeklerde neler yapılması gerektiği konusunda ise şu bilgileri aktarıyor:
Test pozitif cıkarsa bebeğe ozel bir beslenme uygulanıyor Bu hastalıkta bebekler dışarıdan aldığımız besinlerde bulunan fenilalanin dediğimiz aminoasidi parcalayamıyor Bu nedenle hic fenilalanin almaması gerekiyor, bunu aldığı zaman fenilalanin, fenilketonlara donuşuyor ve vucutta sindirilemediği icin de birikiyor ve zamanla beyine hasar vermeye başlıyor Fenil alanin tum protein iceren gıdalarda bulunuyor Cocuk buyudukce de yaşına uygun diyetler duzenleniyor
Anne sutu fenilketonurili bebeklerde olculu olarak verilebiliyor Gunumuzun gelişen gıda teknolojisi sayesinde bu hastalar icin uygun proteinli gıdalar da uretilmeye başladı Bu sayede cocuklardaki gelişim geriliği de ortadan kalkmış oldu
Hipotiroidi tarama testi
Hipotiroidi tarama testi ile tiroid bezinin calışması takip ediliyor Cunku tiroid bezi vucutta son derece onemli bir organ Hızlı calışması durumunda metabolizmayı hızlandırıyor Hızlı calışan metabolizmaya bağlı olarak kilo kaybı, sinirlenme, ellerde titreme gibi sorunlar yaşanabiliyor Tam tersine tiroid bezinin yavaş calışması durumunda ise, kişide kilo alımı, yorgunluk, haraketlerin yavaşlaması gozleniyor Bebeklerde ise hipotroidi direkt beynin gelişmesi uzerine etki ediyor Tiroid bezi yavaş calışıyorsa, beyin gelişimi sağlanamadığı icin kretinizm denilen, hipotroidiye bağlı bir hastalık ortaya cıkıyor Dr Murat Palabıyık, ağır zeka geriliği ile seyreden bu soruna ilişkin şu bilgileri aktarıyor:
Hayatın ilk 28 gunluk donemi “yenidoğan olarak tanımlanıyor ve bu hassas donem ozel ilgi ve bakım gerektiriyor Doğumla birlikte gercekleşen uyum surecinde yapılacak hatalar yaşamsal problemlere yol acabiliyor
Hucre seviyesinde başlayan yaşam dongusunun birinci ve kolay olan bolumu tamamlanmak uzere… Gercekleşecek doğumla birlikte 9 ayı aşkın suredir anne karnındaki rahat ortamda devam eden yaşam artık tek başına surdurulmek zorunda Once nefes almak oğrenilecek, sonra beslenme ve sırasıyla diğerleri…
Hayatın ilk 28 gunluk donemi “yenidoğan donem olarak tanımlanıyor ve bahsettiğimiz seruvenin ilk sınavı da bu donemde veriliyor Anne karnındayken son derece rahat bir ortamda ve butun ihtiyacları anne tarafından karşılanan bebeğin gobek kordonunun kesilmesiyle birlikte, artık tum dengelerini kendisi sağlamak zorunda
Anne karnındayken kapalı olan akciğerler ilk nefesle birlikte acılıyor, bebek nefes almaya başlıyor, kanındaki oksijen oranı hızla artıyor ve gobek kordonu kesildiği icin bircok metabolik dengeyi kendi kendine sağlamaya calışıyor Doğumdan sonraki birkac gun bebek icin yeni dunyaya uyum donemi olarak geciyor
Ancak her 10 sorunsuz hamileliğin bir tanesinde doğumda bebeğin adaptasyon icin yardıma ihtiyac oluyor Toplamda da 100 tane sağlıklı ve sorunsuz gebenin 1 tanesinin doğumunda bebeğe kalp masajı yapmak ya da akciğerlerine hava gondermek icin solunum cihazına bağlamak gibi işlemlerin yapılması gerekebiliyor Acıbadem Hastanesi Bakırkoy, Yenidoğan Yoğun Bakım Unitesi’nden Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Neonatolog Dr Murat Palabıyık, doğumda oluşabilecek sorunların onune gecebilmek icin her doğumda mutlaka ve mutlaka sadece bebekle ilgilenmek uzere bir doktor ve hemşirenin hazır bulunmasını onerdiklerini soyluyor Acıbadem Hastaneler Grubu olarak bu kurala mutlaka uyulduğunun altını cizen Dr Palabıyık, bebek doğar doğmaz oksijenlenmenin sağlanması gerektiğini vurguluyor Dr Palabıyık şoyle konuşuyor:
“Hayatın ilk birkac dakikası icinde yapılması gereken işlerin doğru yapılmamasından kaynaklanan bircok ciddi problem yaşanabilir Oksijenlenme sureci gecikirse, başta beyin olmak uzere butun organlar zarar goruyor Oksijenin azalması, karbondioksit miktarının artması asidoz denilen bir tabloya yol acıyor ve beyin hucreleri olmeye başlıyor Beyin hucreleri kendisini yenileyemediği icin yerine yeni hucreler konamıyorBu asfiksi dediğimiz durumun sonucunda bedensel ve zihinsel gelişim geriliği, epilepsi, okul başarısızlıkları ya da en kotusu spatisite gibi ileriye yonelik pek cok sorun oluşabiliyor
Anne sutu bebeğin sağlık sigortası
Adaptasyon sorunlarının cozulmesinden hemen sonra metabolik olaylar geliyor Bebek tum besinlerini anne karnında kordon vasıtasıyla alırken, doğduktan sonra kendisinin beslenmesi ve erkenden anne sutu alması gerekiyor Dr Palabıyık’ın verdiği bilgiye gore, bebeğin erkenden anne sutu almasını sağlayabilmek icin yapılabilecek en onemli uygulama, bebek ve annenin ayrılmamasını sağlamak oluyor Bu nedenle de Acıbadem Sağlık Grubu icinde yer alan tum hastanelerde, en kısa zaman icinde bebeğin emzirilmesi sağlanmaya calışılıyor Dr Murat Palabıyık, bebeğin doğar doğmaz anne sutu almasını bir ceşit sağlık sigortası olarak ifade ederek, “Annenin memesinde bulunan sut, annenin tum bağışıklık sisteminin hucrelerini iceriyor Ve mikroplara karşı muthiş bir koruma sağlıyor Dolayısıyla bebek, doğduktan sonra ilk saatlerde kolostrum dediğimiz ilk sutu alırsa bircok hastalığa karşı korunma sağlanmış oluyor diyor Dr Murat Palabıyık, Acıbadem Sağlık Grubu’nda duzenlenen hamile eğitim programlarında tum bu ayrıntıların anne ve baba adaylarına aktarıldığını ve bilincli bir ebeveyn olmaları icin ilk adımı atmalarının sağlandığını ifade ediyor
Aile, cocuk doktoruyla ne zaman tanışmalı?
Olayın son derece onemli bir başka puf noktası ise, anne ve babanın cocuk doktoruyla tanışma zamanı Dr Murat Palabıyık, ideal tanışma zamanının doğum oncesinde, doğuma yakın bir zaman diliminde gercekleşmesi gerektiğini soyluyor Boylece hekim ve aile arasında guven mekanizması işlemeye başlıyor, anne cok daha rahat doğuma giriyor
Bebek izlemleri sırasında bebekte ya da annede bir sorun cıktıysa ve bu sorun nedeniyle gebelik beklenenden daha once sonlandırılacaksa ya da bebek riskli bir bebek olacaksa, cocuk doktoruyla anne ve babanın iletişimi o noktada daha bir onem kazanıyor Doğum sonrasında ilk dakikalar, saatler cok onemli ve herşeyin senkronize yapılması gerekiyor Bebeği izleyen ekip doktor, bebek hemşiresi ve bebeğin ailesinden oluşuyor Dr Murat Palabıyık ailenin her zaman bu ekibin onemli elamanı olarak gorev aldığını ve doktor ve hemşirenin başarısının bir anlamda ailenin de başarısına bağlı olduğunu soyluyor Bu uyumu sağlamak icin doğum oncesinde iletişimin mutlaka sağlanması gerekiyor
Sutun gelmesi icin bebek anneye yardım ediyor
Bebek doğduğunda, cocuk doktoru bebeği alarak ilk solunumun başlaması icin gerekli işlemleri yapıyor Islak bir ortamdan kuru bir ortama gecen bebeklerin coğu, kurulanır kurulanmaz ağlamaya başlıyor, ciltleri pembeleşip, normale donuyor Gobek kordonu kesiliyor ve doğum normalse, daha doğum odasından ayrılmadan bebek kurulanıp annenin uzerine yatırılabiliyor Karnın uzerine yatan bebeklerin bazıları icgudusel olarak anne memesini buluyor Daha doğum masasında bebek anne memesini tutar ve orada emerse anneye cok buyuk uyarı yapmış oluyor ve beyin sut uretimi icin emir veriyor Memeden sut gelmeye başlıyor Bu sebeplerden dolayı sezaryenle doğumdan cok normal doğumu onerdiklerini soyleyen Dr Murat Palabıyık, normal doğum sonunda annenin bebeğini cok kısa bir sure icinde emzirebildiğini vurguluyor Anne sutuyle beslenmeye başlayan bebek mumkun olduğunca cabuk eve gonderiliyor
Hastaneden cıkmadan yapılan tarama testleri
Bebek eve gitmeden bazı tarama testlerin yapılması gerekiyor Bebeklik doneminde hicbir bulgu vermeyen ama yaş ilerledikce ortaya cıkan ve bulgu vermeye başladığında tedavisi icin cok gec kalınmış olan doğumsal metabolik hastalıkların erken tanısında bu testler ayrı bir onem taşıyor
Dr Palabıyık’ın verdiği bilgiye gore bu testlerin başında fenilketonuri ve hipotiroidi geliyor Bu hastalıklar klinik belirti vermeye başladığında cok gec kalınmış olunuyor ve tedavisi cok guc zeka geriliklerine yol acıyor Bu sorunlardaki onemli bir kazanım ise, fenilketonurinin tarama testi yapılıp da bebekken tanısı konabilerse, ilk bir ay icerisinde gerekli tedavi yepıldığında, cocuk tamamen normal bir şekilde buyume devam ediyor Fenilketuniri taraması topuktan alınan bir damla kanla yapılıyor Yaklaşık 10 gun icinde sonuc ortaya cıkıyor Fenilketonuri şuphesi olanlarda ise test bir kez daha tekrarlanıyor Dr Murat Palabıyık konuyla ilgili şu ayrıntıları aktarıyor
“Bu bir tarama testi olduğu icin ailelerin iclerinin rahat olması gerekli, onemli olan hicbir cocuğun atlanmaması Cunku bir takım sağlam cocukta test sonucları pozitif cıkabiliyor Bu cocuklara ikinci ve daha ayrıntılı test yaptığımızda ise sağlam cocuklar daha rahat ayrılabiliyor Yaklaşık beş bin kişide 1 tane fenilketonuri olmasına karşın ilk taramada cok daha fazla kişide şupheli sonuc cıkıyor Bu nedenle test sonucları pozitif cıktığı zaman ailelerin cok fazla sorun yaratmasına gerek yok, asıl sonuc ikinci testin sonucunda belirlenecektir Biz bu nedenle şupheli grubu geniş tutuyoruz
Dr Palabıyık, fenilketonuri tanısı pozitif cıkan bebeklerde neler yapılması gerektiği konusunda ise şu bilgileri aktarıyor:
Test pozitif cıkarsa bebeğe ozel bir beslenme uygulanıyor Bu hastalıkta bebekler dışarıdan aldığımız besinlerde bulunan fenilalanin dediğimiz aminoasidi parcalayamıyor Bu nedenle hic fenilalanin almaması gerekiyor, bunu aldığı zaman fenilalanin, fenilketonlara donuşuyor ve vucutta sindirilemediği icin de birikiyor ve zamanla beyine hasar vermeye başlıyor Fenil alanin tum protein iceren gıdalarda bulunuyor Cocuk buyudukce de yaşına uygun diyetler duzenleniyor
Anne sutu fenilketonurili bebeklerde olculu olarak verilebiliyor Gunumuzun gelişen gıda teknolojisi sayesinde bu hastalar icin uygun proteinli gıdalar da uretilmeye başladı Bu sayede cocuklardaki gelişim geriliği de ortadan kalkmış oldu
Hipotiroidi tarama testi
Hipotiroidi tarama testi ile tiroid bezinin calışması takip ediliyor Cunku tiroid bezi vucutta son derece onemli bir organ Hızlı calışması durumunda metabolizmayı hızlandırıyor Hızlı calışan metabolizmaya bağlı olarak kilo kaybı, sinirlenme, ellerde titreme gibi sorunlar yaşanabiliyor Tam tersine tiroid bezinin yavaş calışması durumunda ise, kişide kilo alımı, yorgunluk, haraketlerin yavaşlaması gozleniyor Bebeklerde ise hipotroidi direkt beynin gelişmesi uzerine etki ediyor Tiroid bezi yavaş calışıyorsa, beyin gelişimi sağlanamadığı icin kretinizm denilen, hipotroidiye bağlı bir hastalık ortaya cıkıyor Dr Murat Palabıyık, ağır zeka geriliği ile seyreden bu soruna ilişkin şu bilgileri aktarıyor:
