yeni evli ciftler icin korunma yontemleri
Ciftlerin en buyuk korkusu istemedikleri bir zamanda gebeliğin oluşmasıdır Cunku gebelik oluştuktan sonra istenmeyen bir gebeliğin devamına izin verecek veya hoş olmasa da bir kurtaj kararı vermek zorunda kalacaklardır Gunumuzde gebelikten korunma yontemleri cok ceşitlidir ve her gun yeni yontemler uygulanmaya başlamaktadır Bu yontemlere genel bir bakış attığımızda;
Abstinens (Cinsel ilişkiye girmeme)
Eğer cinsel ilişkiye girmemeyi bir kontrol yontemi olarak kabul edersek, doğal olarak %100 guvenilir bir metotturDeğişik sebeplerden dolayı (hastalık ,psikolojik sorunlar,seksuel bozukluklar) cinsel ilişkiye girilmediği zaman doğal olarak gebelik oluşma ihtimali de yoktur
Doğal korunma yontemleri
Takvim yontemi:
Olası yumurtlama gununde 710 gun sure ile ilişkiye girmemek ya da bu donemde bariyer yontemi kullanarak ek koruma sağlamaktır Dikkat edilmesi gereken yumurtlama tarihinin olabildiğince tam tespitidir Bunun icin bazal vucut ısısı olcumleri veya servikal mukus takibi yapmak gerekmektedir Erkek doğum kontrol yontemleri takvim yontemi olarak da değerlendirilebilmektedir
Geri cekme (Coitus interraptus):
Ulkemizde en cok tercih edilen bu yontem ,spermin vagina icine değil dışarı boşaltılması mantığına dayanmaktadır
* Bariyer metodları
Spermin rahim icine gecmesini engelleyerek gebeliğe engel olmaktadırlar
Erkek prezervatifi:
En cok kullanılan korunma yontemlerinden biridirLatex’ ten yapılmış olup ereksiyon halindeki penise (erkeklik organına) vagina ile teması olmadan takılmalıdırEn buyuk ozelliği cinsel ilişki ile gecen hastalıkları kısmen engellemesidir
Kadın prezervatifi :
Poliuretandan yapılmış ince bir halka şeklinde olup vaginanın icine yerleştirilirTum vagina ic duvarını ve rahim ağzını orter Kullanışlı değildir
Spermisidler:
Jel ,kopuk veya fitil şeklinde olup spermleri oldurerek gebeliği engellemektedirler
Diafragma:
Esnek halka şeklinde olup spermisidler ile birlikte kullanılmaktadırlar Rahim ağzını kapatır İlişkiden 3 saat once yerleştirilmelidir
Servikal başlık:
Kucuk boyutta olup latexten yapılmıştırSpermisid krem icerip serviks ağzını kapatarak gebeliğe engel olmaktadır
Kontraseptif sunger:
Yeni bir metod olup ulkemizde bulunmamaktadır Poliuretandan yapılmış olup spermisid iceren bir sungerdir İlişki oncesi vaginanın icine yerleştirilir
Spiral :
İcinde hormon veya bakır iceren plastikten yapılmış bir maddedir Doktor tarafından yerleştirilir Spermin gecişini engellemezDollenen yumurtanın rahim icine yerleşmesini engeller
* Hormonal metodlar
Ostrojen ve progesteron veya sadece progesteron icerirlerYumurtlamayı engelleyerek,servikal mukusu kalınlaştırarak veya endometriyumun (rahim ici dokusu) yapısını bozarak gebeliği engellemektedirler
Doğum kontrol hapları:
Her gun ve onerildiği duzende kadın tarafından ağız yolu ile alınırlar
3 aylık iğneler (Depo Provera ) :
Duzenli olarak 3 ayda bir kalcadan enjeksiyon şeklinde yapılırlar Sadece progesteron icerirler
Aylık iğneler (Mesygina) :
Ayda bir duzenli olarak kalcadan yapılırlar Ostrojen ve progesteron icerirler
Cilt altı implantları:
On kol derisi altına yerleştiriler 3 yıl sure ile progesteron salgılayıp gebeliğe engel olmaktadırlar
Vajinal halka (Nuva Ring) :
Ulkemizde yoktur Vajina icine 3 haftalık bir sure icin korur,sonra 1 hafta cıkartılır ve bu dongu tekrarlanır Hormon salgılayarak gebeliğe engel olur
Doğum kontrol bant’ı ( Evra):
Hormon icerir Doğum kontrol hapları gibi etki gosterirCilde yapıştırılıp 3 hafta sonra cıkartılır1 hafta ara verilir Bu arada adet olunur Aynı dongu devam ettirilir Ulkemizde yoktur Amerika’da yaygın kullanılmaktadır
* Sterilizasyon (kısırlaştırma)
Erkek sterilizasyonu:
Spermleri taşıyan tupler bağlanır Vazektomi olarak da bilinmektedir
Kadın sterilizasyonu:
Doğum sonrası veya istenildiği zaman laparoskopi yada acık ameliyat ile tupler bağlanarak sperm gecişi engellenir Tup ligasyonu olarak da isimlendirilirSezaryen sırasında da uygulanabilir
Ciftlerin en buyuk korkusu istemedikleri bir zamanda gebeliğin oluşmasıdır Cunku gebelik oluştuktan sonra istenmeyen bir gebeliğin devamına izin verecek veya hoş olmasa da bir kurtaj kararı vermek zorunda kalacaklardır Gunumuzde gebelikten korunma yontemleri cok ceşitlidir ve her gun yeni yontemler uygulanmaya başlamaktadır Bu yontemlere genel bir bakış attığımızda;
Abstinens (Cinsel ilişkiye girmeme)
Eğer cinsel ilişkiye girmemeyi bir kontrol yontemi olarak kabul edersek, doğal olarak %100 guvenilir bir metotturDeğişik sebeplerden dolayı (hastalık ,psikolojik sorunlar,seksuel bozukluklar) cinsel ilişkiye girilmediği zaman doğal olarak gebelik oluşma ihtimali de yoktur
Doğal korunma yontemleri
Takvim yontemi:
Olası yumurtlama gununde 710 gun sure ile ilişkiye girmemek ya da bu donemde bariyer yontemi kullanarak ek koruma sağlamaktır Dikkat edilmesi gereken yumurtlama tarihinin olabildiğince tam tespitidir Bunun icin bazal vucut ısısı olcumleri veya servikal mukus takibi yapmak gerekmektedir Erkek doğum kontrol yontemleri takvim yontemi olarak da değerlendirilebilmektedir
Geri cekme (Coitus interraptus):
Ulkemizde en cok tercih edilen bu yontem ,spermin vagina icine değil dışarı boşaltılması mantığına dayanmaktadır
* Bariyer metodları
Spermin rahim icine gecmesini engelleyerek gebeliğe engel olmaktadırlar
Erkek prezervatifi:
En cok kullanılan korunma yontemlerinden biridirLatex’ ten yapılmış olup ereksiyon halindeki penise (erkeklik organına) vagina ile teması olmadan takılmalıdırEn buyuk ozelliği cinsel ilişki ile gecen hastalıkları kısmen engellemesidir
Kadın prezervatifi :
Poliuretandan yapılmış ince bir halka şeklinde olup vaginanın icine yerleştirilirTum vagina ic duvarını ve rahim ağzını orter Kullanışlı değildir
Spermisidler:
Jel ,kopuk veya fitil şeklinde olup spermleri oldurerek gebeliği engellemektedirler
Diafragma:
Esnek halka şeklinde olup spermisidler ile birlikte kullanılmaktadırlar Rahim ağzını kapatır İlişkiden 3 saat once yerleştirilmelidir
Servikal başlık:
Kucuk boyutta olup latexten yapılmıştırSpermisid krem icerip serviks ağzını kapatarak gebeliğe engel olmaktadır
Kontraseptif sunger:
Yeni bir metod olup ulkemizde bulunmamaktadır Poliuretandan yapılmış olup spermisid iceren bir sungerdir İlişki oncesi vaginanın icine yerleştirilir
Spiral :
İcinde hormon veya bakır iceren plastikten yapılmış bir maddedir Doktor tarafından yerleştirilir Spermin gecişini engellemezDollenen yumurtanın rahim icine yerleşmesini engeller
* Hormonal metodlar
Ostrojen ve progesteron veya sadece progesteron icerirlerYumurtlamayı engelleyerek,servikal mukusu kalınlaştırarak veya endometriyumun (rahim ici dokusu) yapısını bozarak gebeliği engellemektedirler
Doğum kontrol hapları:
Her gun ve onerildiği duzende kadın tarafından ağız yolu ile alınırlar
3 aylık iğneler (Depo Provera ) :
Duzenli olarak 3 ayda bir kalcadan enjeksiyon şeklinde yapılırlar Sadece progesteron icerirler
Aylık iğneler (Mesygina) :
Ayda bir duzenli olarak kalcadan yapılırlar Ostrojen ve progesteron icerirler
Cilt altı implantları:
On kol derisi altına yerleştiriler 3 yıl sure ile progesteron salgılayıp gebeliğe engel olmaktadırlar
Vajinal halka (Nuva Ring) :
Ulkemizde yoktur Vajina icine 3 haftalık bir sure icin korur,sonra 1 hafta cıkartılır ve bu dongu tekrarlanır Hormon salgılayarak gebeliğe engel olur
Doğum kontrol bant’ı ( Evra):
Hormon icerir Doğum kontrol hapları gibi etki gosterirCilde yapıştırılıp 3 hafta sonra cıkartılır1 hafta ara verilir Bu arada adet olunur Aynı dongu devam ettirilir Ulkemizde yoktur Amerika’da yaygın kullanılmaktadır
* Sterilizasyon (kısırlaştırma)
Erkek sterilizasyonu:
Spermleri taşıyan tupler bağlanır Vazektomi olarak da bilinmektedir
Kadın sterilizasyonu:
Doğum sonrası veya istenildiği zaman laparoskopi yada acık ameliyat ile tupler bağlanarak sperm gecişi engellenir Tup ligasyonu olarak da isimlendirilirSezaryen sırasında da uygulanabilir