Yeni Gelir Vergisi Kanun Taslağıyla küçük esnafa vergi yok

Yeni Gelir Vergisi Kanun Taslağıyla ufak esnafa aidat yok Evrak almayan çiftçilere halk desteğini engelleyen düzenlemeyle küçük esnaf da, 50 YTL harç ödeyerek edineceği esnaf belgesi karşılığında vergiden istisna tutuluyor Taslak, taksicilerin de arasında bulunduğu meslek grupları için 6 aylık en az ücretten az olmamak kaydıyla her işkolu ve alan için ayrı ayrı yıllık gelir tespitini de öngörüyor Ödenti Konseyi koordinatörlüğünde Konsey, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü uzmanlarınca hazırlanarak Maliye Bakanlığına sunulan Gelir Vergisi Kanun Taslağı üzerindeki araştırmalar yoğun şekilde devam ediyor Maliye Bakanlığı bürokratlarınca madde madde her yerde ele alınarak düzenlenen Taslağın bayramdan sonradan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ile yapılacak değerlendirmeler neticesinde son şeklini alması bekleniyor GELİRE YENİ TANIM 83 maddeden oluşan Taslakla getirilen bazı düzenlemeler şu şekilde belirleniyor: Gelire yeni tanım: Kazanç, “bir gerçek kişinin bir yıllık yılı içinde elde ettiği teşebbüs kazançları, ücretler, sermaye kazançları ve diğer kazançların safi tutarı olarak tanımlanıyor Yeni düzenlemede, ticari, zirai ve özgür iş kazançlarıyla arızi kazançlar, “teşebbüs kazançları adı altında toplanıyor “Kiralama gelirleri, menkul anapara gelirleri ve elden çıkarma kazançları, “anapara kazancı olarak değerlendiriliyor Karşılıksız edinimler ile kazanç farzedilen masraf fazlalığı da diğer kazançları oluşturuyor Elden sonuç kazancı: Anonim şirket hisseleri, menkul değer araçları ve ortaklık payları ile kentsel rantlar, “elden çıkarma kazancı şeklinde değerlendiriliyor Kentsel rantların vergilendirilmesindeki 5 takvim süre 10 yıla çıkacak Bu sürede birinci yıl rant gelirinin yüzde 90'u, ikinci yıl 80'i, üçüncü sene 70'i, dördüncü sene 60'ı, beşinci yıl 50'si, altıncı sene 40'ı, yedinci sene 30'u, sekizinci yıl 20'si, dokuzuncu yıl da 10'u vergiye tabi tutulacak Karşılıksız edinimler: Veraset aracılığıyla edinilenler hariç edinmek üzere, herhangi bir suretle karşılıksız olarak edinilen paraların ve sair kıymetlerin 1000 YTL'ye dek olan kısmının yüzde 50'si, 1001 ile 5000 YTL arasındaki kısmın yüzde 60'ı, 5001 YTL ve üzerindeki kısmının da yüzde 70'i adalet sahibi yönünden, edinimin gerçekleştiği yıllık yılında elde edilmiş gelir sayılacak Özel inşaat işleri: Başkasının arsası üzerine taşınmaz yapı etme faaliyeti, taahhüt niteliği bulunsun ya da bulunmasın, ticari gelir hükümlerine bağlı olacak Kendi arsası üzerinde inşaat yapan ya da yaptıranların (kat karşılığı dahil) bu inşaat faaliyetinden doğan kazançları, inşaat faaliyetinin arsa sahibinin teşebbüs olduğu bir ticari işletme bünyesinde gerçekleştirilmesi halinde de kazançlar, ticari kazan sayılacak Ulaştırma işlerinde matrah: Gizli mükellefiyete emrindeki olanların Türkiye ile yabancı memleketler aralarında yaptıkları ulaştırma işlerinden elde edilen gelir, hasılata sıradan emsal oranların uygulanması suretiyle hesaplanacak Ortalama emsal oranı, Türkiye'de aralıksız veya geçici olarak çalışan tüm mükellefler için kara taşımacılığında yüzde 12, deniz taşımacılığında yüzde 15, hava taşımacılığında yüzde 5 olarak uygulanacak ORANLAR KONUSUNDA ÇALIŞMA YAPILACAK Gelir vergisinde oran sayısı 4'den 3'e inecek Halen yüzde 15, 20, 27 ve 35 olarak uygulanan oranlar da yüzde 10, 20 ve 25 olarak düzenlenecek Dilimler de 7 bin 500 YTL, 20 bin YTL ve 40 bin YTL olarak sıralanacak Buna göre, gelir vergisine bağlı teşebbüs kazançları ve ücretlere isabet eden ödenti matrahının 7500 YTL'ye dek olan kısmından yüzde 10 kazanç vergisi alınacak 20 bin YTL'nin birincil 7500 YTL'si için 750 YTL, fazlası için yüzde 20 vergi olacak 40 bin YTL'nin 20 bin YTL'si 3250 YTL, üstü yüzde 25 oranında vergilendirilecek Oysa oran konusu Maliye Bakanlığında tekrar ele alınıyor Bakanlıktan bir üst düzey yetkili, Maliye Bakanı Unakıtan'ın oran indirimine sıcak baktığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu: “Taslakta önerilen tarifeyi masaya koyacağız Biz de alternatifli egzersiz yapıyoruz Her bir alternatifin getirisini ve götürüsünü hesaplayacağız sonra da bunları Bakanımızın ve hükümetin önüne koyacağız Nihai karar burada verilecek Ama, oran indiriminin yürürlük tarihi de hem değerlendirilecek Dünyadaki küresel krizin bizi nasıl etkileyeceğini de dikkate alarak bu konuda bir karar verilecek Yeni Kazanç Vergisi Kanunu 1 Ocak 'de yürürlüğe girse bile yeni oranların uygulanması 1 Ocak 2010'a da bırakılabilir Ücretlilerin asgari geçim indirimi, yeni sistemde de tıpkı yer alacak FUTBOLCULAR ÖZGÜRLÜK IŞ ERBABI OLACAK Sporcular da serbest meslek erbabı sayılacak Hakemlere yapılan ödemeler ise ücret olarak değerlendirilecek Küçük esnafa istisna: Bir meslek yeri açmaksızın gezici olarak ve direkt tüketiciye meslek gerçekleştirmek kaydıyla, hallaç, kalaycı, lehimci, çilingir, boyacı, berber, nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, badanacı, çamaşır yıkayıcısı ve hamal gibi kimselerin veya küçük tamirat ve tadilat işleriyle uğraşan küçük sanat erbabının bu işlerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna olacak Aynı şekilde dışarıdan işçi almamak şartıyla, oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, halı, kilim, tekstil mamulleri, örgü, dantel işleri, süpürge, paspas, fırça, sepet, yapma çiçek ve turistik eşyayı dükkan açmaksızın satanlar ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini satanlar ve sabit iş yerlerinin önünde sergi başlamak suretiyle o meslek yerlerinde satışı yapılan türden malları satanlar da bu kapsamda değerlendirilecek Gezici piyango bayileri, PTT acenteliğiyle uğraşanlar ve hurdacılar da gelir vergisi istisnasından yararlanacak Esnaf istisnasını düzenleyen maddede “Bu maddede bulunan istisnaların, minik esnaf belgesi karşılığında ödenecek harçlar ve kesinti aracılığıyla alınan vergilere etkisi yoktur denildi Maliye Bakanlığının düşündüğü sisteme göre, istisna kapsamına giren ufak esnaf, her yılın ocak ayında vergi dairesine artan bir şekilde, 50 YTL karşılığında istisnaya ilişkin ufak esnaf belgesini alacak Temmuzda yeniden vergi dairesine gidilerek, doküman onaylatılacak Temmuzda da harç alınıp alınmayacağı, çalışmalar sonucunda netleşecek EVRAK ALMAYAN ÇİFTÇİLER, DESTEKLERDEN YARARLANAMAYACAK Zirai kazancın kolay usulde tespiti: Defter yetişmek zorunda olup olmadıklarına bakılmaksızın, çiftçi niteliğini haiz gerçek kişilerin elde ettikleri zirai kazançlar, hasılatları üzerinden ücret kesintisi tamamlanmak suretiyle vergilendirilecek Vergi kanunlarına göre defter tutmakla sorumlu oldukları halde defter tutmayan veya Aidat Usul Kanunu hükümlerine göre evrak alma, verme, gizleme ve takdim yükümlülüklerine uymayan ya da çiftlik sahibi kayıt sistemine kaydolmayan çiftçiler, çeşitli ulus kurum ve kuruluşları göre bahşedilen avans, kredi, sübvansiyon, prim gibi ayni ve nakdi destek unsurlarından yararlanamayacak Bu hükmün uygulanmasına ilişkin usuller, ilgili kuruluşların görüşleri de alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenecek Çiftçilerde defter alıkoyma: Tarımsal iş ortaklıkları ve tarımsal üretim ortaklıkları bilanço esasına tarafından defter tutmaya ve ortakları bünyesinde vergilendirilecek kazançları bu bölümdeki esaslara tarafından saptama edecek Gerçek usulde vergilenip vergilendirilmediğine bakılmaksızın, yıllık alımları 100 bin YTL'yi veya yıllık satışları 140 bin YTL'yi aşan çiftçi niteliğini haiz reel kişiler, işletme hesabı esasına kadar, bu hadlerin 2 katını aşanlar ise bilanço esasına kadar defter tutacak Çiftçiler, diledikleri takdirde, işletme hesabı yerine bilanço esasına göre defter tutmaya isteyebilecek BASIT YÖNTEM Aşağı sayılan kişilerin ticari kazançları, kolay usulde tespit olunacak Kendi işinde bilfiil çalışan ya da bulunanlar, İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olduğu takdirde emsal kira bedeli, kiralanmış olması halinde yıllık kira bedeli toplamı büyükşehir belediye sınırları içinde 4 bin YTL'yi, diğer yerlerde 3 bin YTL'yi aşmayanlar, Ticari, zirai ya da mesleki etkinlikler dolayısıyla hakiki usulde kazanç vergisi mükellefi olmayanlar, Ilk madde ve asistan araç gereç verilerek yaptırılan üretim veya imalatlar için ödenen hizmet bedelleri de dahil edinmek üzere, satın aldıkları malları olduğu gibi ya da işledikten daha sonra satanlar için takvim alım tutarı 60 bin YTL'yi ya da yıllık satmak tutarı 90 bin YTL'yi, bunların dışındaki işlerle uğraşanlar için gayri iş hasılatı 40 bin YTL'yi, laf konusu işlerin birlikte yapılması halinde ise takvim satmak tutarı ile iş hasılatı toplamı 120 bin YTL'yi aşmayanlar TAKSİCİLER İÇİN YILLIK KAZANÇ TESPİTİ Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının yetkilendireceği 2 temsilciyle ilgili iş odasından 2 temsilcinin katılımıyla oluşturulacak komisyonlar, bölgeler ve meslek kolları itibarıyla asgari ücretin 6 aylık tutarından eksik olmamak üzere, basit usule yan mükellefler için yıllık kazanç tutarı belirleyecek Bu şekilde tespit edilecek safi gelir tutarı, hiçbir alan veya iş kolu için takvim en düşük ücretin 4 katını geçemeyecek Maliye Bakanlığı, safi kazanç tespitini ilk kez taksiciler için düşünüyor Taslaktaki düzenleme tıpkı kanunlaştığı takdirde, komisyonlar, günümüzde uygulanmakta olan en az ücrete tarafından en düşük 3 bin 832,2 YTL, maksimum da 30 bin 657,6 YTL safi gelir belirleyecek KİRA GELİRLERİ Gayrimenkul anapara iradı kalkacak ve yerine kiralama gelirleri gelecek Gayrimenkul kiralarının yanı sıra, dalyanlar, mucitleri tarafından kiraya bahşedilen ihtira beratları, telif hakları, taşınmazlardan ayrı kiraya bahşedilen eklentiler ile her türlü tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri gibi unsurlardan elde edilen gelirler de, kiralama geliri olarak nitelenecek Ev olarak kiraya bahşedilen taşınmazlardan bir takvim yılı içinde elde edilen kiralama gelirlerinin safi tutarının 2 bin 500 YTL'lik kısmı kazanç vergisinden müstesna edilecek İstisna tutarının üstünde gelir elde edilip demeç edilmemesi veya eksik demeç halinde, istisnadan yararlanılamayacak internethaber