Yeni infaz yasası Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sunuldu: İnfaz yüzde 50'ye iniyor

Buna nazaran, 1 ay mahpus cezası bile alan birisi belli bir mühlet cezaevinde kalacak. Cinsel, uyuşturucu, örgütlü, terör hatalarını işleyenler ile mükerrirler (tekrar cürüm işleyenler) hariç cezaların infazı 2/3 yerine ½ (yüzde 50) olarak uygulanacak.

Habertürk’ten Fevzi Çakır’ın haberine nazaran, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2019 Yılı Kıymetlendirme Toplantısı’nda, “İnfaz düzenlemesini de içeren ikinci yargı paketini birkaç hafta içinde Meclis gündemine gelecek. Kamu vicdanını rahatsız etmeyecek, hatalıların cezalarını çektiği, ceza adaleti sisteminin emeline uygun, ölçülü ve adaletli bir infaz rejimi üzerinde çalışıyoruz” dedi. Bu kelamlar infaz konusu tekrar gündeme getirdi.

Hafta başında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a infaz düzenlemesine dair kapsamlı bir sunum yapıldı. Adalet Bakanlığı tarafından teknik alt yapısı hazırlanan metin Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün de yer aldığı geniş bir heyet tarafından Erdoğan’a sunuldu.

Alternatif infaz sistemleri geliştiriliyor



Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulan ve hala üzerinde AK Parti grubunun çalışmalarını sürdürdüğü infaz paketinin ayrıntılarına ulaşıldı. Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan fakat sonuncu halini siyasetin vereceği düzenleme ile infaz sisteminde esaslı değişikler yapılıyor. Ceza adaletini pekiştirici adımlar atılıyor. Meskende infaz, geceleyin infaz üzere alternatif infaz sistemleri geliştiriliyor.

Cezasızlık algısı giderilecek

Düzenleme ile kamuoyunda rahatsızlık yaratan ve cezasızlık algısı doğuran hususlarda değerli bir adım atılacağı söz ediliyor. Buna nazaran, erteleme, paraya çevirme ve kararın açıklanmasının geri bırakılması üzere karar verilmeksizin 1 ay dahi mahpus cezası alanların makul bir mühlet cezaevine konulması öngörülüyor. Mevcut sistemde 18 ayın altında ceza alan biri cezaevine hiç girmiyordu. Zira 18 ay cezanın infazı yani 2/3’ü 1 yıl olarak hesaplanıyordu. Bu müddette kontrollü özgürlük kapsamına girdiği için bu şahıslar cezaevine hiç girmiyordu.

Kontrollü hürlüğe yeni sistem

Yeni düzenleme ile 1 yıllık otomatik denetimli hürlük sistemi terk ediliyor. 1 ay mahpus cezası alan birisinin cezasının infazı 15 gün olacak. Bu müddetin 1/5’i kontrollü özgürlükte pahalandırılacak. Yani 1 ay mahpus cezası alan bir kişi 12 gün cezaevinde kalacak. Tabi bu mühlet 3 yılı altında kaldığı için açık cezaevinde geçirilecek.

İnfaz yüzde 50 oluyor



Yeni sisteme nazaran, mahkemelerce verilen cezaların 2/3’ü yani yüzde 67’si yerine ½’si yani yüzde 50’si cezaevinde geçirilecek. Bu müddetin de 1/5’i kontrollü özgürlükte geçirilebilecek. Kontrol mühleti her şartta 3 yılın üzerinde olamayacak.

Örneğin; mahkemece 10 yıl mahpusa mahkum edilen bir kişinin cezasının infazı 5 yıl olacak. Bu 5 yılın 4 yılı cezaevinde geçirildikten sonra hükümlü güzel halliyse kontrollü hürlük kapsamında tahliye edilecek. Yani 10 yıl ceza alan bir kişi uygun halli olması durumunda cezaevinde toplamda 4 yıl geçirecek. Mevcut sistemde 10 yıl ceza alan biri 5 yıl 8 ay cezaevinde kalıyordu.

5 kabahat kapsam dışında 

Her kabahat bu kapsama girmeyecek. Cinsel cürümler, uyuşturucu unsur ticareti, örgütlü kabahatler, terör cürümlerini işleyenler ile mükerrirler (tekrar kabahat işleyenler) yarı yarıya infaz kapsamı dışında olacak. Bu hatalarda infaz yeniden ¾ yani % 75 olarak uygulanmaya devam edecek. Yani bu 5 cürümden rastgele birinden 10 yıl ceza alan birisinin infazı 7.5 yıl olacak. Bu cezanın da 1/5’i kontrollü hürlük kapsamında geçirilecek.

İnfaz yakmaya hudut

Şartlı salıverilme müddetinde tekrar cürüm işleyen birisinin, kalan şartlı salıverilmesi de yanıyordu. Yani bu şahıslar; yeni hatalarından aldıkları cezanın yanı sıra, yeni cürmü işledikleri tarihten bihakkın tahliye tarihine kadar olan süreyi motamot cezaevlerinde geçiriliyorlardı. Kamuoyunda “infaz yakma” olarak bilinen bu yol hakkında da değerli bir adım atılıyor. Yeni düzenlemeye nazaran, şartlı salıverilme müddetinde işlenen yeni kabahat için kanunda öngörülen cezanın bir katı oranında mühlet için infazın yanmasına karar verilecek. Örneğin; rastgele bir yeni hatadan 1 yıl ceza alan bir mahkumun, şartlı salıverildiği müddetten yalnızca 2 yılın yanmasına karar verilecek.

Alternatif infaz yordamlarına ayar



Düzenleme ile alternatif infaz yöntemleri de güçlendiriliyor. Geceleyin infaz, hafta sonu infaz üzere metotlara işlerlik kazandırılacak. Mevcut sistemde 6 aya kadar mahpusa mahkum edilenlerin cezalarını hafta sonu ya da geceleri çekmelerine imkan tanınıyordu. Lakin 1 yıllık kontrol müddeti nedeniyle 6 ay ceza alanlar hiç cezaevine girmediği için bu sistem de işlemiyordu. Yeni sistem ile 6 aylık mühlet 1 yıla çıkarılıyor. Taksirle işlenen bir kapsamında verilen cezalarda ise bu mühlet 2 yıl olarak belirleniyor. Bu müddetin altında ceza alanlar talepleri halinde cezalarının infazını hafta sonu ya da geceleri cezaevinde girerek, çekebilecek.

Bayan ve yaşlılara meskende infaz

Düzenleme ile konutta infazın kapsamı da genişliyor. Mevcut sistem bayanların 6 ayın altında kalan cezalarının konutta infazına imkan tanıyordu. Bu müddet 1 yıla çıkarılıyor. 1 yılın altında ceza alan bir bayan mahkumun cezasının infazı meskeninde elektronik takip sistemi ile yapılabilecek. Yeniden eski sistemde 70 yaş üzerindekilerin 1 yılın altında kalan cezalarının konutta infazına imkan tanınıyordu. Bu mühlet artık 2 yıla çıkarılıyor. 75 yaş ve üzerindekiler için ise 3 yıl olan mühlet ise 4 yıla çıkarılıyor. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyeceğine dair İsimli Tıp Kurumu tarafından rapor verilen şahıslar 3 yıla kadar olan cezalarını konutta infaz edebilecek.

Doğum yapan bayanlar için 1.5 yıllık erteleme

Düzenleme ile kamuoyunda çok tartışılan bir mevzuda daha adım atılıyor. Mevcut sistemde doğum yapan bayanlar, doğumun üzerinden 6 ay geçmeden cezalarını çekmek üzere cezaevine alınmıyordu. Yeni düzenleme ile bu mühlet 1,5 yıla çıkarılıyor. Yani bir bayan doğum yaptıktan fakat 1,5 yıl sonra cezasını çekmek üzere cezaevine alınabilecek. Doğum yapan bayanların aldıkları ceza 3 yıl ve altında ise bu ceza konutta infaz edilebilecek.