Yeni nesil böyle okuma yazma öğrenecek

Yeni tür böyle okuma yazma öğrenecek ILK OKUMAYAZMA ÖĞRETİMİ Günümüzün ve geleceğin öğrencilerinin yetiştirilmesinde, ilk okumayazma öğretiminin amacı; sadece okuma ve yazma gibi becerilerin kazandırılması yok, bununla birlikte düşünme, kavrayış, atama, sorgulama, sınıflama, ilişki kurma, tahlilbirleşim yapma ve değerleme gibi zihinsel becerilerin de geliştirilmesini içermektedir Bu süreçte Türkçeyi içten, etkin ve hoş faydalanma, irtibat kurma, problem çözme, karar verme, öğrenmeyi yaşam boyu sürdürme gibi becerilerin de geliştirilmesi beklenmektedir Buradan hareketle, ilköğretim birinci sınıftan itibaren etkin bir okumayazma öğretimini yapmak; düşünen, anlayan, sorgulayan, öğrenmeyi öğrenen, bilgiyi kullanabilen ve sorun çözebilen bireylerin yetişmesi amaçlanmıştır Çağın gereklerine ve öğrencinin gelişim düzeyine yerinde bu becerilerin geliştirilmesi; bazı eğitim girişim ve modellerini göz önünde bulundurulmasını gerektirmektedir Bunlar: Çoklu Akıl, Yapılandırmacı Yaklaşma, Beyin Temelli Olarak Öğrenme, Öğrenci Merkezli Öğrenme, Kişisel Farklılıklara Sağduyu Öğretim gibi yaklaşım ve modeller olmaktadır Bu teşebbüs ve modeller çerçevesinde geliştirilen yeni Türkçe Öğretim Programı’nda birincil okuma – yazma öğretimine bambaşka bir ağırlık verilmiş ve yöntem olarak Ses Temelli Olarak Cümle Yöntemi’nin kullanılması ön görülmüştür Türkçe Öğretim Programı’nda birincil okumayazma öğretimi Türkçe öğretiminin beş öğrenme alanı ile birlikte ele gücenmiş; içerik, yöntem ve uygulamaya ilişkin bilgiler ayrıntılı olarak verilmiştir Aşağıda Ses Temelli Olarak Cümle Yöntemi’nin özellikleri, ilkeleri, aşamaları ve uygulanması açıklanmaktadır: SES TEMELLI OLARAK CÜMLE YÖNTEMİ Ses Temelli Tümce Yöntemi’nde, birincil okumayazma öğretimine seslerle başlanmaktadır Manalı bütün oluşturacak birkaç ses verildikten sonradan seslerden, hecelere, kelimelere ve cümlelere ulaşılmaktadır Ilk okumayazma öğretimi, cümlelere kısa sürede ulaşılacak şekilde düzenlenmektedir Okuma ve yazma, ilk okumayazma öğretimi her tarafında birlikte sürdürülmektedir Okunan her öge yazılmakta; yazılanlar da okunmaktadır Yazı öğretiminde, öğrencilerin gelişimine yerinde olan bitişik eğik yazı harfleri kullanılmaktadır Ses Temelli Olarak Tümce Yönteminin Özellikleri Ses Temelli Cümle Yöntemi’nin özellikleri şöyle sıralanabilir: Ses Temelli Olarak Tümce Yöntemi’nde ilk okumayazma öğretimi, dinleme, söylev becerilerinden kopuk, yalnızca okumayazma becerilerini geliştirme olarak değil; Türkçe öğretiminin beş öğrenme alanı ile birlikte yürütülmektedir Birincil okumayazma öğretimine seslerle başlanması, seslerin birleştirilmesi ile manalı heceler, kelimeler oluşturulması ve cümlelere ulaşılması öğrencinin, bilgileri yapılandırmasını kolaylaştırmaktadır Ses Temelli Olarak Tümce Yöntemi, bu yönüyle yapılandırıcı öğrenme yaklaşımına uygundur · Bu usul; tek herif, belirtilmiş kalıplara sıkıştırılmış ve açıklanmış sayıdaki cümlelerle birincil okumayazma öğretimi yerine; çokluluğa ve çeşitliliğe tartı vermektedir bu nedenle ilk okumayazma, öğretim sürecinde öğrencilerin fazla sayıda ve değişik hece, sözcük, cümlelerle, okumayazma öğrenmelerini zorunlu kılmaktadır · Öğrencilere sunulan varlıklı içerik, onların temel düşünme becerilerini, yaratıcılıklarını ve zekâ alanlarının gelişimine katkı sağlamaktadır · Okumayazma öğretiminde ilerleme, kolaydan zora dürüst belirtilmiş bir sıra içinde yürütülmektedir · Birincil okumayazma öğrenmeye yeni başlayan öğrencinin dikkat düzeyine yerinde bir yöntemdir Ses Temelli Cümle Yöntemi öğrenmeöğretme sürecinde öğrencinin uyarı düzeyinin gelişimine katkıda bulunmaktadır · Yöntemin bir gereği olarak birincil okumayazma öğretiminde ses, harf, hece, sözcük, cümle ve metin oluşturma sırası izlenmektedir Bu süreç, öğrencinin cümle kurma ve metin oluşturma becerilerinin gelişimine katkı sağlamaktadır · Öğrenciler hece, sözcük, tümce ve metin oluşturma sürecine kanımca katıldıklarından bu usul öğrencilerin yaratıcılığını geliştirici olmaktadır · Bu yöntemle ilk okumayazma öğretiminde, çok sayıda hece, kelime, tümce ve metinlerle çalışılmaktadır Bu koşul öğrencilerin cümleleri ezberlemesini engellemekte; tam aksine, cümleyi anlayarak öğrenmesini gerektirmektedir Böylece öğrencilerin anlama düzeyleri gelişmektedir Türkçede her harf bir sesi karşıladığından bu yöntem Türkçenin ses yapısına uygundur Öğrencilerin duyduğu ve çıkardığı seslerin bilincine varması sağlanmakta; öğrencilerin dil gelişimine (içten telâffuz, akıcı anlatım, sesleri ayırt etme vb) katkıda bulunulmaktadır Öğrencilerin tüm sesleri öğrenmesi, yazma sürecinde kelimeleri dürüst yazmalarını kolaylaştırmaktadır Öğrenciler yazı ile konuşma arasındaki benzerlikleri görmekte, yazının harflerin birleştirilmesiyle konuşmanın ise seslerin birleştirilmesiyle yapıldığını anlamaktadır Öğrencilerin sözlü dilden yazılmış dile geçmesini kolaylaştırmaktadır Öğrencilerin birincil okumayazmayı öğrenme sürecinde kişisel, zihinsel ve sosyal gelişimlerine katkı maddesi sağlamaktır Ses Temelli Olarak Cümle Yönteminin İlkeleri Ilk okumayazma öğretim sürecinde dikkat edilecek ilkeler şunlardır: 1 Öğrencinin ön bilgilerinden hareket edilmelidir 2 Ağırlıklı olarak sentez yöntemi kullanılmalıdır 3 Özellikle ve öncelikli olarak anlamlı heceler elde edilmelidir 4 Aşağıdaki ölçütlerle oluşturulacak hecelerin: · Basit okunması · Dil de tatbik sıklığına sahip olması · Anlamının açık ve maddi olması · Anlamı görselleştirilebilir olması (canlandırılabilir, resmedilebilir vb) · İşlek hece yapısına sahip olmasına dikkat edilmelidir 5 Kısa sürede cümlelere ulaşılmalıdır 6 İmkânlar ölçüsünde görsellere başvurulmalıdır 7 Somut ögelerden yararlanmaya yük verilmelidir 8 Hece tablosu hiçbir şekilde kullanılmamalıdır 9 Öğrenilenlerin kalıcılığı sağlanmalıdır Bu amaçla aşağıdaki faaliyetler kullanılabilir: · Yeni öğrenilenleri önceki öğrenilenlerle ilişkilendirme · Öğrenci defterlerine yazma · Okunan ve yazılanları sergileme · Alıştırma kitaplarında yer alan etkinlikleri yapma Ses Temelli Olarak Tümce Yöntemi’nin Aşamaları Ses Temelli Olarak Cümle Yöntemi’negöreilk okumayazma öğretimi aşağıdaki aşamalar izlenerek gerçekleştirilir: 1 Birincil okumayazmaya hazırlık 2 Birincil okumayazmaya başlangıç ve ilerleme · Sesi kestirme ve tanınma · Sesi okuma ve yazma · Sesten, heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturma · Metin oluşturma 3 Okuryazarlığa ulaşma 4 Birincil okumayazma çalışmalarında dinleme, konuşma, okuma, yazma, görsel okuma ve görsel sunu birlikte ele alınmalıdır Tüm çalışmalar, Türkçe Öğretim Programı’nın 1 sınıf düzeyindeki kazanımların gerçekleştirilmesine yönelik düzenlenmelidir ç Bitişik Eğik Yazı Ilk okumayazma öğretimine bitişik eğik yazı ile başlanacak ve tüm yazılar bitişik yazı ile yazılacaktır Bitişik eğik yazı kullanımına ilişkin talimat aşağıda verilmektedir: Ilk okumayazma öğrenmeye başlayan öğrencilerin, kalemi ellerine birincil aldıklarında eğik ve dairesel çizgiler çizdikleri gözlenmektedir Bu durum öğrencilerin bitişik eğik yazıya geçişini kolaylaştırmaktadır Öğrenciler anatomik yapıları gereği kalemi eğik olarak tutmaktadırlar Bitişik eğik yazının akıcı ve aralıksız olması, soldan sağa dürüst yazı yönünü desteklemektedir Bitişik eğik yazı, geri dönüşlere müsade vermemektedir Bu durum yazının akıcı ve içten yönde gelişimini sağlamaktadır Bitişik eğik yazı, harflerin dürüst yazımını desteklediğinde harflerin yazılış yönlerinin karıştırılması sorununun ortaya çıkmasını önlemektedir Bitişik eğik yazıdaki senaryo, düşüncedeki program metni ile örtüşmekte ve birbirini desteklemektedir Bu Nedenle yazıda kazanılan bu akıcılık okuma becerisine de yansımaktadır Tepede Olan temel harflerin ardından bitişik eğik yazı harfleri ile yazmaya başlayan öğrenciler bitişik eğik yazıya geçişte güçlük çekmektedirler bu nedenle birincil okumayazma öğretimine bitişik eğik yazı ile başlanmalıdır Yapılan çalışmalar, öğrencilerin bitişik eğik yazı harflerini yazmada bir problemle karşılaşmadıklarını ve bu yazı tarzında zevk aldıklarını göstermektedir Bitişik eğik yazının estetik görünümü, öğrencilerin estetik bir bakış açısı geliştirmelerine muavin olduğundan, onların sanatsal gelişimlerine katkıda bulunmaktadır Bitişik eğik yazı öğretimi ile fotoğraf ve müzik derslerinin öğretimleri aralarında ilişki bulunmaktadır Bitişik eğik yazı alışkanlığı, öğrencilerin öteki yazı karakterleriyle yazılmış metinleri okumalarında problem çıkarmamaktadır Öğrencilerin, değişik stillerde yazılmış harfleri tanımakta ve okumakta zorluk çekmediklerini deneysel çalışmalarla ispatlanmıştır Bitişik eğik yazı, birleşim yöntemine uygun olduğundan Ses Temelli Olarak Tümce Yöntemi ile birincil okumayazma öğrenme sürecini kolaylaştırmaktadır Ilk OkumaYazmaya Hazırlık Birincil okumayazmaya hazırlık aşamasında; genel hazırlık, okumaya hazırlık ve yazmaya hazırlık elde etmek üzere üç tür egzersiz yapılmalıdır Bunlar: a Genel Hazırlık Öğrencilere, derslik ortamına, arkadaşlarına ve öğretmenlerine alışmaları için okulun ilk gününden itibaren kuytu irtibat kurabilecekleri bir ortam sunulmalıdır Bunun için oyunlar, dramalar, şarkılar, bilmeceler birer araç olarak kullanılarak öğrencilerin, ilk okumayazma çalışmalarına yönelik olumlu tutum geliştirmeleri sağlanabilir Hem öğrenciler çeşitli yönleriyle (görme, işitme, geçirdiği hastalıklar, aile ve sosyal durumu vb) tanınmaya çalışılmalı, sınıf ortamının düzenlenmesinde ve birincil okumayazma öğretiminde bunlar dikkate alınmalıdır Çocukların gelişimi ahenkli aralıklarla yoklama edilmeli; aileler, yapılması gerekenler hakkında bilgilendirilmeli, onların desteği alınmalı