Yenile Yenile Yenmeyi Öğrenmek Başarısızlık, başarının öğretmenidir Japon özdeyiş “Yaşam size bir limon verdiğinde ondan bir limonata yapın klişesini kim bilir ne kadar çok duymuşsunuzdur Amerikalılar bir başarısızlıkla karşılaştıklarında “hayat bir limon verdi deyimini kullanırlar İyi lakin gerçek hayatta da başarısızlıkları başarıya döndürmek limonata gerçekleştirmek gibi basit değildir ki Yani keşke başarısızlıklarımızı bir barbar koysak içine azıcık şeker atsak ve her şey aniden düzeliverse Başarısızlıktan fazla korkuyoruz gerçekte, daha küçük bir çocukken karnemizde cılız getirmekten korkuyoruz, üniversite sınavında başarısız olmaktan korkuyoruz, bir iş mülakatında başarısız olup o işi alamamaktan, aldığımız işi başaramamaktan korkuyoruz Eminim ki çoğunuz için başarısızlık “hayalleriniz sonu seslenmek Başarısızlık hayallerinizin başlangıcı olabilir fakat Bu yazının, birincil satırda kullandığım klişe gibi, okurken kulağınıza güzel gelecek ancak pratikte size bir fayda sağlamayacak bir yazı olmasını istemiyorum bu nedenle sizinle, günlük yaşamda karşılaşacağınız banal insanların beni etkileyen yaşam öykülerini paylaşmak istiyorum Terry Gross ABD’de 1975 yılından beri “Fresh air adında program yapan, 50 yaşına gelmiş bir kadın radyo programcısı Halen programına sürekli Gross yıllar içinde tekrar tekrar ödül almış, Al Green’den Jimmy Carter’a değin öyle çok ünlüyü programında sorularıyla terletmiş Peki ABD’nin bu en başarılı radyo programcısı nasıl bu değin başarılı olmuş ? hemen söyleyelim hayata başlarken yaşadığı başarısızlıklar bir uçtan bir uca Terry Gross üniversiteden mezun olduğunda hoca olmaya karar verdi Çünkü okulda fazla başarılı bir öğrenci değildi ve öğretmenliğin yapabileceği en kolay meslek olduğunu düşündü Buffalo’da bir lisede hoca olarak işe başladı Ama bir türlü öğrencilere söz geçiremiyor, sınıfta otorite kuramıyor öğrencilerine bir şey öğretmekte eksik kalıyordu Sonunda okul idaresi kadar kovuldu Doğrusu kendi eksiklerinin kendisi de farkındaydı fakat istifa etmekten ölesiye korkuyordu Annesi babası bile onun istifa etmesini istememişlerdi çünkü bu başarısızlık olacaktı fakat Terry kalıp uğraş etmeliydi Kovulmak genç kız bir kurtuluş oldu aslında Bir vakit geçici işlerde çalıştıktan sonra en çok neyi yapmaktan hoşgörü alacağını düşündü, karakterine yerinde bulduğu medyaya girmek istedi bunun için yerel bir radyo kanalında meslek buldu ve başarısız bir hoca olduğu için okuldan atılan Teryy Gross ABD’nin en ünlü radyo programcısı oldu Bakın Groos başarısızlıklarımızla ilgili neler söylüyor: “Başarısızlıklarımız bize şekil verirler Başarılarımız da o kadar Radyoda görüşme yaptığım konuklarıma mutlaka başarısızlıklarıyla ilgili sorular yöneltiyorum Bunu yaparken amacım onları afişe etmek değil, onları daha iyi tanımlayabilmek Bu hikayeler sandığınız gibi onların bulundukları yere nasıl geldiklerini anlatan şen öyküler yok Onlara yerine getirmek istedikleri halde yapamadıklarını, yaptıkları halde başarısız olduklarının hikayesini anlattırıyorum Dinleyicilerime başarısızlığın korkulacak bir şey olmadığını göstermek istiyorum Evet, küçüklüğümüzden beri bize başarısızlıktan korkmamız öğretildi Fakat ayağa kalkıp savaşacak gücünüz varsa inanın bana hayatta başınıza gelecek en fena şey bu olmayacaktır Unutmayın eğer bir işte başarısız olduysanız bunun mutlaka iyi bir nedeni vardır Ya hatalı işi yapıyorsunuzdur veya benim durumumda olduğu gibi başarısızlık sizin için bir iyilik yapmaya hazırlanıyordur Hayatta başarısızlığa aleyhinde gösterme açımız kendimize karşısında görüş açımızı da belirler Kendimizi başarılı olduğumuz süre “kıymetli, başarısız olduğumuz süre “önemsiz hissederiz bu çok hatalı aynı zamanda zararlı bir tutumdur Kendini değersiz hisseden bir kişinin çevresiyle ilişkileri bozulur Fakat başarısız da olsanız sizi seven halk müziği sevmeye devam edeceklerdir Dostlarınız siz “siz olduğunuz için yanınızdadırlar başarılı veya başarısız olduğunuz için yok Lisa Rau’nun yaşamındaki deneyimler bütün da bu konuda hoş bir misal oluşturuyor; Lisa Rau 41 yaşında Philadelphia’da insan hakları üzerine faaliyet belirten bir hukuk firmasının ortağı Rau bütün şehirde yapılacak bir seçimle başat olmak istedi Tüm kariyer planını buna göre yapmıştı iki yıl baştan başa bu seçimler için çalıştı lakin kaybetti Yandaşlarıyla birlikte sürdürdüğü tercih bütün bir fiyaskoyla sonuçlandı Lokal gazeteler onun nasıl kaybettiğini yazıyorlardı Hayallerini yitirdiğini düşünen lisa için bu tam bir psikolojik facia oldu Seçimin ertesi günü hıçkırıklarla ağlarken 7 yaşındaki oğlu annesinin yanına yaklaştı ve ona şöyle dedi: “Seni hiç ağlarken görmemiştim anne Sanırım bu seçimi kazanmayı aslında istemiştin biliyor musun bence seçimlere kazanıncaya değin katılmaya devam etmelisin çünkü bunu gerçekten istiyorsun Lisa 7 yaşındaki oğlundan hakiki bir yaşam dersi almıştı bir şeyi doğrusu elde etmek istiyorsanız elde edinceye dek uğraşmalısınız Bir bozuk parayla beş kez tura atabilmek için o parayı kaç defa atmanız gerekir ? yanıt mı ? basit beş defa tura gelinceye dek atmaya devam edersiniz Hayat da böyledir Tura atmak isterken yazı geldiyse yeniden, yeniden denersiniz Lisa Rau seçimi kaybettikten sonra bu başarısızlıktan öğrendiği dersleri şöyle aktarıyor: “ Kendi başıma geldiğinde insanların başarısızlıktan nasıl korktuklarını ayrım ettim bu konuda kimse konuşmak bile istemiyordu Lakin başarısızlığın en hoş yönü ne biliyor musunuz korkmanıza değecek dek manâlı olmadığını bakmak Yaşadıklarınızı hayatınızın sonu olacağını sanıyorsunuz ama hiç de öyle olmadığını görüyorsunuz Sizi seven halk sizi sevmeye devam ediyorlar Reel dostlarınızın kimler olduğunu anlıyorsunuz, arkadaşlarınız kaybettiğiniz günün ertesinde arıyorlar ve sizinle hiçbir şey değişmemiş gibi konuşmaya devam ediyorlar Bu Nedenle fark ediyorsunuz ki hayatta en iyi ilişkileriniz başarılarınız üzerine inşa edilmemiş Dostlarınız sizin kazanıp kaybetmenizle ilgilenmiyorlar Başarısızlık sizi gerçekte yenilmez ve zinde kılıyor Fazla korktuğunuz bir şey başınıza geldiğinde yaşamınıza devam olabilmek, yeniden baştan deneyecek cesareti bulmak hakiki işte bu Lisa Rau gelecek seçimlere hazırlanıyor hemen, kazanıncaya değin da pes etmeye niyeti yok “ilk seçimde kazansaydım çok mutlu olacaktım fakat kaybettikten sonradan kazanmanın değeri fazla başka olacak diye özetliyor yaşadıklarını Sakın şiir yazmayın Ta ancak şiir yazmazsanız öleceğinizi hissedinceye dek Rilke, “Genç Bir Şaire Mektuplar Lily yeh Çin asıllı bir Amerikalı sanatkâr 1980’ li yıllarda üniversite son sınıfta okurken öğrenimine akademik kariyer yaparak devam etmek istedi Geleneksel Çin resim sanatı üstüne çalışıyordu Lakin hangi üniversiteye müracaat ettiyse defalarca geri çevrildi Oldukça yeteneksiz bulunmuştu ! Öyleyse Lily Yeh bugün Amerikada geleneksel Çin resim sanatında çok saygı duyulan ve hayran eden bir sanatkâr olma sıfatına nasıl kavuştu ? Gelin kendisinden dinleyelim; “kariyerim tam bir çökme örneğiydi Başvurduğum her okuldan ret cevabı almıştım ve kariyerim adına ne yapacağımı bilmiyordum Neler yapabileceğimi araştırmaya başladım Bulabildiği tek iş bir sivil toplum örgütünün kenar mahalledeki bir çöplüğü bir parka çevirme projesi idi Uyuşturucu müptelalarının yaşadığı, evsizlerin mesken tuttuğu çöplerle batmış bir parkta bir duvarın üstüne resim yapmak Lily ölesiye korkuyordu, çinliydi, kadındı ve yeteneksizdi, parktaki çöp yığınlarını görünce işi bırakarak orada kaçmak istedi Sonra Rilke’nin şu sözlerini hatırladı: “Sakın şiir yazmayın Ta fakat şiir yazmazsanız öleceğinizi hissedinceye dek Lily de ölesiye resim yerine getirmek istiyordu böylece devam etmeye karar verdi Birincil eserini çöplerle doymuş bir parkın duvarına çizecek de olsa Lily Yeh o günlerde geri dünüyor ve o günlerde hissettiklerini şöyle anlatıyor: “Ya kalacaktım ya kaçıp gidecektim O anda iç sesimi dinledim İç sesim bana kalmamı söyledi Bana bahşedilen fırsat ne olursa olsun, ufak veya büyük ben onu en iyi şekilde değerlendirmeliydim Hayatta her zaman bizimle konuşan bir iç sesimiz vardır ve biz onu dinlemeyi öğrenmeliyiz Bu proje ile Lily sanat kariyerine başladı Galibiyet ona çabuk ve kolay ulaşmamıştı sonra gelmek için yıllardan beri çaba etmesi gerekti Fakat bundan hiç şikayetçi değil Erken ve zamansız gelen başarının yanıltıcı olduğunu söylüyor ve ekliyor: Eğer fazla tez başarılı ve meşhur olsaydım, birden çok para kazanmaya başlamış olsaydım, iç sesimi dinlemeyi katiyen öğrenemez sahip olduğum böylece çok özelliğe başarının yanıltıcı çekiciliği ardındaki ulaşamazdım Kariyerime başlarken yaşadığım başarısızlık beni kendimden korudu ve benim kendimi daha iyi geliştirmemi sağladı Lily Yeh özlem ettiği başarıya sonunda kavuşmuş kabiliyetli bir sanatkâr “Başarı bir insanın geldiği yerle yok, aştığı engellerin büyüklüğüyle ölçülür demiş eğitimci B T Washington Karşınıza meydana çıkan engellerden korkmayın başarınız bir gün onlarla ölçülecek seçme parça