Yezidilik Nedir? Yezidilerin İnançları Hakkında Bilgi

GENEL OLARAK “Hariciler diye anılan kalabalık arasındaki bölünmelerden sonradan meydana gelmiş bir mezhebe Yezidilik; bu mezhep mensuplarına da Yezidiler denir Hariciler; Hz Ali – Muaviye anlaşmazlığında, önceleri Ali tarafındayken sonra Hz Ali ’yi de Muaviye ’yi de tanımayan bir gruptur Bu grup mensupları İslâmlık inançları ile hemen hiç bağdaşmayan pek çeşitli teşekküller, mezhepler ve tarikatlar kurmuşlardır Hariciler göre sabit bu çeşitten ikinci derecedeki mezheplerin en tanınmışlarından biri “Ebadiyye“dir Ebadiyye mezhebi de dört kola bölünmüş, bunlardan biri “Yezidilik biçiminde gelişmiştir
Yezidiliğe, bu adın neden ve nasıl verildiği konusunda kesin bir veri yoktur Ama Yezid ’e aleyhinde duyulan engin kin ve dehşet dolayısıyla bu mezhebe Yezidilik denmiş olma ihtimali kuvvetlidir Çünkü Yezidilik, kendi dışındaki hemencecik bütün din ve mezhepler göre hakir görülür Yezidiliğin tabi olduğu Ebâdiyye ’nin anlayışına göre, Hz Ali, bir insan yok, insan şekline bürünmüş Allah ’ın kendisidir Hz Muhammed ’i peygamber olarak dünyaya gönderen de, ara sıra insan kılığına girmiş Allah olan Ali ’dir İşte Ebâdiyye mezhebinin bu kadar rahat ölçüde yer alan Tanrı anlayışı, ondan bölünmüş bir dal olan Yezidilik ’te daha da ilkel bir şekil almıştır Dinleri getirenlerin peygamberler oluşu gibi, mezhepleri vücuda getirenler de az çok tarihi bir şahsiyeti olan kimselerdir Her mezhebin belli bir kurucusu olduğu halde Yezidiliği kuranın kim olduğu kesinkes bilinmemektedir
Yukarıda belirtildiği gibi, Yezidilik, İslâmlık çerçevesine sokulmakla beraber, Müslüman, mezheplerden tümü ile bambaşka bir sistem, hattâ bir din niteliği taşır
Yezidiliğin Esasları
Yezidilere göre, tanrısal varlık iki sistemden ibarettir: iyilik ve musibet Kötülüğün temsilcisi bugün için —geçici olarak— iblis ’dır Ancak, Iblis ’ı, geçici de olsa, kötülük yapmaya zoraki eden Allah olmuştur Şöyle fakat; birincil zamanlar Allah ’la iblis benzer seviyede, aynı güçte ve nitelikteydiler Lakin Allah, kutsal ortağı olan şeytanı kıskandı ve tüm yaratıcılık, idare gücünü kendi nefsinde biriktirmek için şeytanla rekabete girişti Bir yolunu bularak ona bir kapan kurdu, oyun oynadı Bunun sonunda da şeytanı kutsal saltanattan ve cennetten uzaklaştırdı Bunun üstüne şeytan da ister istemez, iyiliğe ve tanrısal oluşlara düşman kesildi
Yezidiler ’in inanışlarına tarafından iblis, hakkı yenmiş durumdadır Çünkü, kâinatı birlikte yaratmış olduğu Allah, kendisini cennetten ve tanrılıktan uzaklaştırmıştır Yezidiler; bu inanışın sonucu olarak; zulme uğramış, hakkı yenmiş yer alan şeytan ’a önce sevgi ve sempati beslemişler, bunu zamanla şeytanı kutsallaştırmaya, tanrılaştırmaya ve nihayet ona tapınmaya kadar vardırmışlardır Onlara kadar, bugün için, Allah kudret mevkiinde bulunmakla beraber, şart şeytanın lehine gelişmektedir Yani Allah ’ın gücünün gittikçe azalmasına karşılık, şeytan ’ın gücü ve nüfuzu gitgide artmakta, çoğalmaktadır Sonunda iblis, Allah ’a şampiyon gelecek, onun kendisine yaptığı haksızlığı düzelttirecektir
Bu inanışa dayanan Yezidiler, bugünün zor sahibi olan Allah ’a değil, yarının baskı sahibi olan şeytana tapmayı daha akıllıca görür ve ona taparlar, “Melik Tâvûs diye andıkları iblis ’a yaranmak için, çok vakit, iyiliğe değer vermezler Batıl olarak nitelendirilen inançlara bağlıdırlar Bayan ve erkek adları dıştan Müslümanlıkla hiçbir ilişikleri yoktur Tanrısal kitap olarak, “Celde denilen, kimin tarafından düzenlendiği belirsiz, birtakım masal, efsane ve görüşleri ihtiva eden bir eseri tanırlar
Yezidiler; dağınık yığınlar halinde; Suriye ’de Sincar dağlık bölgesinde; Halep ve Bağdat ’ta; Azerbaycan, Revan dolaylarında; Diyarbakır, Siirt illeri arasında; Garzan, Hasankeyf, Kurtalan, Beşiri köylerinde ve yaylalarında yaşamaktadırlar Dünya ’daki bütün Yezidi nüfusu, hemen hemen, 350400 bin kadardır *