Koronavirüs salgınını yüksek işsizlik sayıları ile karşılayan Türkiye'de mayıs devri prestijiyle, yüzde 30'u aşan gerçek işsizlik sayılarına nazaran her 3 bireyden 1'i iş arıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) bilgileri işsizliği yüzde 12.9, işsiz sayısını ise 3 milyon 826 bin kişi olarak açıklarken, gerçek işsizlik 10 milyonun üzerine çıktı. Bu noktada, mayıs periyodundaki istihdam kaybının 2 milyon 411 bine ulaşması ise, salgın nedeniyle alınan işten çıkarma yasaklarının tam olarak uygulanmadığına işaret ediyor.
Sözcü'den Sayime Başçı'nın haberine göre ocak-haziran devrinde 970 bin 117 kişi İŞKUR'a işsizlik ödeneği için müracaat yaptı. Bunlardan 339 bin 318'i ödenek almayı hak ederken, işsizlik ödeneği için yapılan müracaatlardan 281 bin 540'ı yılın birinci iki ayında yani pandemi öncesinde müracaat yapmıştı. Bu tabloya nazaran; işten çıkarma yasağı uygulandığı devirde, 688 bin 577 kişi işini kaybetmiş oldu. Nisanda devreye giren yeni kanuna nazaran, ahlak ve âlâ niyet kurallarına uymayan haller dışında emekçi çıkaran işverenler, çalışan başına 2 bin 943 TL'lik ceza ödüyor.
İŞKUR tarafından açıklanan temmuz ayı istatistiklerine nazaran yılbaşından bu yana işsizlik sigortasına başvuranların sayısında süratli bir yükseliş yaşandı. Ocak-mart periyodunda 502 bin 196 kişi işsizlik maaşı için müracaatta bulunurken, 17 Nisan'da devreye giren işten çıkarma yasağına karşın bu sayı ocak-nisan periyodunda 811 bine ulaştı.
Temmuz ayı istatistiklerine nazaran ise İŞKUR'a kayıtlı işsiz sayısı bir evvelki aya nazaran yüzde 1.6 azalış göstererek 3 milyon 325.075 kişi oldu. Kayıtlı işsizlerin yüzde 52.6'sı erkek, yüzde 47.4'ü bayan, yüzde 35.7'si ise 15-24 yaş kümesinde olan gençlerden oluştu.
3,5 milyon kısa çalışma
TÜİK geriye hakikat 4 hafta içinde iş arayanları işsiz kabul ediyor. Salgında işten çıkarma yerine uygulamaya alınan kısa çalışma ödeneği ve fiyatsız müsaade ile milyonlarca personel çalışmadığı halde istihdamda görünmeye devam ediyor. Bugüne kadar 3.5 milyon emekçi kısa çalışma ödeneğine yönlendirildi. 1.8 milyon emekçi de fiyatsız müsaade ödeneği aldı.
En çok bayan çalışanlar etkilendi
İşten çıkarmalar ve işsizlik oranları çalışan bayanların salgından daha fazla etkilendiğini gösteriyor. Türkiye Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan istihdam raporuna nazaran ise Covid-19 salgını Mayıs 2020'de en az 8.6 milyon yeni muadil istihdam kaybı ve işsize yol açtı. Araştırmada revize edilmiş geniş tarifli işsizlik ve iş kaybı oranı yüzde 50 olarak hesaplanırken, araştırmaya nazaran, bayanlar Koronavirüs salgınından daha fazla etkileniyor. Bayan işgücü yüzde 12, bayan istihdamı yüzde 10.5 azaldı. Öbür taraftan iş başında olanların son bir yılda sayısı 6.4 milyon kişi azaldı.