Yüksek tansiyon nedir, belirtileri, zararları ve etkileri nelerdir?

Yüksek tansiyon, farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan kan basıncı yüksekliğidir. Ülkemizde yaklaşık 15 milyon yüksek tansiyon hastası bulunur. Yüksek tansiyonunun oluşabilmesi için birçok farklı neden bulunur. Bu yazımızda yüksek tansiyon nedir, yüksek tansiyon belirtileri nelerdir, yüksek tansiyonun zararları nedir, yüksek tansiyonun etkileri nelerdir gibi sorulara cevap vereceğiz.





YÜKSEK TANSİYON NEDİR?
Yüksek tansiyon, damarın içinde bulunan kanın damar duvarlarına yaptığı basınç olarak bilinir. Kanın neden olduğu bu basınç, bir süre sonra damarların iç yüzeylerinde hasara yol açar. Bu hasar sonucunda damarlarda tıkanma, genişleme ya da yırtılma gibi durumlar gözlenir. Yüksek tansiyon, tedavi edilmediği takdirde kan akışını bozarak organ yetmezliğine kadar gidebilir.





Yüksek tansiyon, uzun süre hiçbir belirti göstermeden seyredebilen bir hastalıktır. Sessiz bir şekilde ilerlerken aynı zamanda böbrek, beyin, kalp ve damar sistemlerinde hasara neden olur. Bu nedenle yüksek tansiyona “Sessiz Düşman” da denilebilir.





YÜKSEK TANSİYON BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüksek tansiyon genel olarak uzun yıllar hiçbir belirti vermeden seyreder. Ancak bu süreç içerisinde birçok organa da zarar verir. Bu nedenle herkesin belirli aralıklarla tansiyonuna baktırması gerekir. Yüksek tansiyon belirtileri genel olarak şu şekildedir;

Baş ağrısı
Baş dönmesi
Nefes darlığı
Çarpıntı
Göğüs ağrısı
Görme bozukluğu
Halsizlik
Yorgunluk
Burun kanaması
Kulak çınlaması
Yürüme ve merdiven çıkmada zorluk
Sık idrara çıkma
Bacaklarda şişlik


Yüksek tansiyon durumunda bu belirtilerden bir ya da birkaç tanesi görülebilir. Her yüz kişiden birisinde mutlaka çok yüksek tansiyon bulunur. Tansiyonun çok yükselmesine bağlı olarak kişide zonklayıcı bir baş ağrısı, bulantı, kusma, görme bozukluğu, baş dönmesi ve bazen böbreklerde yetersizlik görülebilir. Böyle bir durumda hemen hastaneye başvurmak gerekir.

YÜKSEK TANSİYONUN NEDENLERİ NEDİR?
Yüksek tansiyonun birçok farklı nedeni olabilir. Yüksek tansiyonun nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

Yüksek oranda tuz tüketimi
Stres
Obezite
Ailede yüksek tansiyon olması
Şeker hastalığı
Hareketsiz yaşam
Kalsiyum – potasyum – magnezyum eksikliği
Tiroit hastalıkları
Böbrek üstü bezi tümörleri
Böbreğe giden damarlarda daralma
Aort darlıkları
Genetik bozukluklar
Doğum kontrol hapları
Bazı ağrı kesici ilaçlar


YÜKSEK TANSİYON TANISI NASIL KONUR?
Yüksek tansiyon sorunu yaşadığını düşünen bir kişi mutlaka doktora gitmelidir. Doktor muayenesi sırasında hastaya gerekli tanı ve tedavi uygulanabilir. Yüksek tansiyonun belirlenmesi için kan basıncına bakmak gerekir. Bir kişide tansiyon değerlerinin 140 / 90 üzerinde olması, yüksek tansiyon hastası olabileceğini gösterir.

Yüksek tansiyon tanısı koyarken öncelikle hastadan ekokardiyografi ve 24 saatlik tansiyon takip ile birlikte bazı laboratuvar testleri istenir. Sağlıklı bir tansiyon ölçümü için hastanın ölçümden önce en az 1 saat bir şey yememiş olması, dinlenmiş olması, sigara ve kahve tüketmemiş olması gerekir.



YÜKSEK TANSİYON TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Yüksek tansiyon tanısı konmuş bir kişide tedavinin amacı, kişinin kan basıncı değerlerini 140 / 90 altına düşürmektir. Eğer hastada şeker hastalığı ya da böbrek yetmezliği gibi sorunlar da var ise bu oran daha da düşürülür. Yüksek tansiyon tedavisinin temelinde ilaçla tedavi yatar. Bununla birlikte tansiyon hastasının yaşam tarzında bazı değişiklikler yapması, egzersize başlaması, kilo kontrolünü sağlaması ve tuzu azaltması gerekir. Yüksek tansiyonun kontrol altına alınamaması, ciddi rahatsızlıkların görülmesiyle sonuçlanır. Yaşam kalitesini oldukça etkileyen yüksek tansiyon, inme, kalp krizi ve böbrek yetmezliği gibi durumlara da neden olabilir. Bu tür rahatsızlıklar yaşanmaması için yüksek tansiyonun kontrol altında tutulması oldukça önemlidir.

TANSİYONU YÜKSELTEN GIDALAR NELERDİR?
Bazı gıdaların sıklıkla tüketilmesi, tansiyonun yükselmesine neden olur. Yüksek tansiyona neden olan gıdalar şu şekilde sıralanır;

Tuz ve tuzlu besinler
Şeker ve şekerli besinler
Çay
Kahve
Asitli içecekler
Margarin
Tereyağı
Alkol
Sigara


YÜKSEK TANSİYON İLAÇSIZ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?
Tansiyonu yükselmiş olan bir kişi evde bazı önlemler alarak tansiyonunu düşürebilir. Yüksek tansiyon ilaçsız nasıl düşürülür sorusuna şu şekilde cevap verilebilir;

Soğuk su ile eller, kollar ve ayaklar yıkanmalıdır.
Bir limon sıkılıp biraz sulandırılarak içilebilir.
Tuzsuz ayran ya da yoğurt tüketilebilir.
Bulunabiliyorsa nar suyu içilebilir.
Greyfurt yenilebilir.
Sarımsak en iyi tansiyon düşürücüdür.
Kekik geçici yükselmiş tansiyonun düşürülmesinde oldukça etkilidir.