Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Yunus Emre Kimdir ,Yunus Emre Hayatı,Yunus Emre Eserleri,Yunus Emre Fikrî ve Edebî Şahsiyeti
Yunus Emre Kimdir Hayatı
Yunus Emre (d 1240 ö 1321), Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü olan mutasavvıf bir halk şairidir Büyük bir Türk İslam düşünürüdür
Yunus Emre Hayatı
Hayatı ve şahsiyeti hakkında böylece eksik şey bilinen Yunus Emre, Anadolu Selçuklu Devleti'nin dağılmaya ve Anadolu'nun değişik bölgelerinde küçükbüyük Türk Beylikleri'nin kurulmaya başladığı 13 yüzyıl ortalarından Osmanlı Beyliği'nin kurulmaya başladığı 14 yüzyılın ilk çeyreğinde Orta Anadolu havzasında doğup yaşayan bir şair ve erendir Yunus Emre, uzun bir zaman Hacı Bektaşı Veli Dergahında elem doldurmuş ve dergaha hizmet etmiştir
Yunus'un yaşadığı yıllar, Anadolu Türklüğünün Moğol akın ve yağmalarıyla, iç ağız dalaşı ve çekişmelerle, siyasî otorite zayıflığıyla, diğer taraftan kıtlık ve kuraklıklarla perişan olduğu yıllardır13 yy'ın ikinci yarısı, yalnızca siyasî çekişmelerin yok, farklı alanlara yönlendirilmiş mezhep ve inançların, batınî ve mutezilî görüşlerin de yoğun bir şekilde yayılmaya başladığı bir zamandır İşte böyle bir ortamda, Mevlânâ Celaleddini Rûmî, Hacı Bektaşı Velî, Ahî Evrânı Velî gibi ilim ve irfan kutuplarıyla birlikte Yûnus Emre, Allah sevgisini, aşk ve güzel ahlakla ilgili düşüncelerini, her türlü batıl inanca karşı, reel İslam tasavvufunu işleyerek Türkİslam birliğinin oluşmasında kayda değer vazifeler yapmıştır Yûnus Emre, Risaletün Nushiyyeadlı mesnevîsinin sonunda verdiği;
Söze târîh yedi yüz yediydi
Yûnus cânı bu yolda fidîyidi
beytinden anlaşıldığı kadarıyla H 707 (M 13078) tarihlerinde hayattadır Yeniden, Adnan Erzi göre Bayezıd Devlet Kütüphanesi'nde bulunan 7912 numaralı yazmada şu ifadelere rastlanmaktadır:
Vefâtı Yûnus Emre
Müddeti 'Ömr 82
Yıl 720
Bu belgeden anlaşılacağı üzere, Yûnus Emre, H 648 (M 12401) yılında doğmuş, 81 yıllık bir dünya hayatından sonra H 720 (M 13201) yılında ölmüştür
Doğduğu yer konusundaki tartışmalar Eskişehir'in Mihalıççık ilçesine bağlı Sarıköy ile Karaman üzerinde yoğunlaşmaktadır Menakıpnâmelerle şiirlerinden çıkarılan bilgilere tarafından Babalılardan Taptuk Emre'nin dervişidir Hacı Bektaşı Veli ile ilgisi Vilayetname'den kaynaklanmaktadır Yeniden şiirlerinden tasavvuf yolunu seçtiği, iyi bir öğrenim gördüğü anlaşılmaktadır Anadolu kentlerini dolaştığı, Azerbaycan ve Şam'a gittiği, Mevlana'yla görüştüğü de bu bilgiler arasındadır
İşlediği konularla Anadolu'da artan Türk edebiyatının en büyük adlarından sanılan Yûnus Emre, yalnız ırk ve tekke şiirini yok, an şiirini de etkiledi, yaşarlığını çağlar boyu sürdürdü Hece ve aruzla yazdığı şiirlerinde sevgiyi esas aldı Tasavvufla, İslam düşüncesiyle beslenen dizelerinde insanın kendisiyle, nesnelerle, Allah'la ilişkilerini işledi, vefat, doğum, yaşama sadakât, İlahi hak, insan sevgisi gibi konuları ele aldı Çağına hâkim olan düşünüş biçimini ve kültürü konuşulan dille, yalın akan bir söyleyişle dile getirdi; kendinden önce yetişmiş İran ozanlarının, çağdaşlarının yapıtlarında geçen kavramlara yeni bir öz, yeni bir ifade kattı Bu yanıyla tasavvuf düşüncesini, AleviBektaşi inançlarını zenginleştirdi, kendi adına bağlanan tekke şiirinin Anadolu'daki ilk temsilcilerindendir
Fikrî ve Edebî Şahsiyeti
Yunus Emre, halk müziği diliyle tasavvuf edebiyatının en büyük şairidir Daha Orta Asya asırlarında Ahmed Yesevi ile başlayan halk tasavvuf şiiri; Türkistan, horasan ve Anadolu'da yüz yılı aşan bir işleniş çağından daha sonra, en üstün seviyesine Yunus Emre'de varmıştır Yunus'un duygu ve zihin alemini hazırlayan kültürün kaynağında İslam İmanı vardır Bu iman, dünyanın üç kıtasında tecrübe görmüş ve her yeni nesle zeka ve irfan mirasları bırakmış bir milletin bağrında, kendi öz çevresini bulmuştur Yunus'un veri ve zihin aleminde, önce bu uzun, sabırlı ve sayısız yaşam tecrübelerinden doğan irfan ışıldar Onun oluşum, varlık, sefalet, aşk ve Allah hakkında duygulu ve hummalı hafıza yoruşları vardır ki benzer irfan kaynağından beslenir
Yunus, insan olan herkese aleyhinde; yoksul, zengin, Hıristiyan ve Müslüman ayrımı yapmayan, engin sevgiyle bağlıdır Ondaki insan sevgisi, insan'da Allah'tan bir parça, ondan gelip bedenlenmiş bir cevher bulunduğunu bilmesindendir Yunus, işte bu parçanın bütününe yani Allah'a aşıktır O'nu gönlünde bilmenin heyecanıyla vurgundur Bu telaşı, Musa Peygamber'in konuştuğu çoban değin saf bir gönülle duyar; benzer saflıkla söyler Yeryüzünde bir ömür boyu vatanından uzakta kalmış bir insan hüznüyle Yunus'un Allah diyarına karşı ölümsüz hasret duyması da bundandır Yunus, ömrü her tarafında böyle bir nostaljinin hummalarıyla yanmış, şiirlerine bu hummanın hareketini vermiştir
Nihayet, bütün bu iç ve kafa hareketleriyle olgunlaşıp derinleşen, bazen coşkun, bazen rind ve her haliyle cana yakın bir derviş Yunus Emre'nin şiirlerinden ve halk içine yayılan menkıbelerinden yükselerek yedi asır ötede canlanan simasını başlıca çizgileri bunlardır Yunus; duymuş, düşünmüş, inanmış ve tüm bu duyuş, düşünüş ve inanışlarını büyük bir sadelik ve kolaylıkla şiirleştirmeye muvaffak olmuştur İslami taassubun, üstünde durmaktan çekindiği çoğu iman meseleleri ile cennet, cehennem, sırat ve sözde gibi kavramlar, onun en akıllı ve en serbest düşüncelerine mevzu olmuştur Şiirleri, eskilerin, sehli mümteni dedikleri, her dilin söyleyemeyeceği bir açık sözlülük ve kolaylıkla terennüm edilmiştir
Eserleri
Divan
Yunus Emre'nin şiirleri bu Divanda toplanmıştır Şiirler aruz ölçüsüyle ve hece ölçüsüyle yazılmıştır Ayrıca Fatih nüsnası, Nuruosmaniye nüsnası, Yahya Efendi nüshası, Kahraman nüshası, Balıkesir nüshası, Niyazi Mısrî nüshası, Bursa nüshası diye 7 ye ayrılır
Risaletü'n Nushiyye
1307'de yazıldığı sanılmaktadır Eser, mesnevi tarzında yazılmıştır ve beyitten oluşmaktadır Eser; dinî, tasavvufî, ahlakî bir kitaptır Öğütler kitabıanlamına gelmektedir *
Yunus Emre Kimdir Hayatı
Yunus Emre (d 1240 ö 1321), Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü olan mutasavvıf bir halk şairidir Büyük bir Türk İslam düşünürüdür
Yunus Emre Hayatı
Hayatı ve şahsiyeti hakkında böylece eksik şey bilinen Yunus Emre, Anadolu Selçuklu Devleti'nin dağılmaya ve Anadolu'nun değişik bölgelerinde küçükbüyük Türk Beylikleri'nin kurulmaya başladığı 13 yüzyıl ortalarından Osmanlı Beyliği'nin kurulmaya başladığı 14 yüzyılın ilk çeyreğinde Orta Anadolu havzasında doğup yaşayan bir şair ve erendir Yunus Emre, uzun bir zaman Hacı Bektaşı Veli Dergahında elem doldurmuş ve dergaha hizmet etmiştir
Yunus'un yaşadığı yıllar, Anadolu Türklüğünün Moğol akın ve yağmalarıyla, iç ağız dalaşı ve çekişmelerle, siyasî otorite zayıflığıyla, diğer taraftan kıtlık ve kuraklıklarla perişan olduğu yıllardır13 yy'ın ikinci yarısı, yalnızca siyasî çekişmelerin yok, farklı alanlara yönlendirilmiş mezhep ve inançların, batınî ve mutezilî görüşlerin de yoğun bir şekilde yayılmaya başladığı bir zamandır İşte böyle bir ortamda, Mevlânâ Celaleddini Rûmî, Hacı Bektaşı Velî, Ahî Evrânı Velî gibi ilim ve irfan kutuplarıyla birlikte Yûnus Emre, Allah sevgisini, aşk ve güzel ahlakla ilgili düşüncelerini, her türlü batıl inanca karşı, reel İslam tasavvufunu işleyerek Türkİslam birliğinin oluşmasında kayda değer vazifeler yapmıştır Yûnus Emre, Risaletün Nushiyyeadlı mesnevîsinin sonunda verdiği;
Söze târîh yedi yüz yediydi
Yûnus cânı bu yolda fidîyidi
beytinden anlaşıldığı kadarıyla H 707 (M 13078) tarihlerinde hayattadır Yeniden, Adnan Erzi göre Bayezıd Devlet Kütüphanesi'nde bulunan 7912 numaralı yazmada şu ifadelere rastlanmaktadır:
Vefâtı Yûnus Emre
Müddeti 'Ömr 82
Yıl 720
Bu belgeden anlaşılacağı üzere, Yûnus Emre, H 648 (M 12401) yılında doğmuş, 81 yıllık bir dünya hayatından sonra H 720 (M 13201) yılında ölmüştür
Doğduğu yer konusundaki tartışmalar Eskişehir'in Mihalıççık ilçesine bağlı Sarıköy ile Karaman üzerinde yoğunlaşmaktadır Menakıpnâmelerle şiirlerinden çıkarılan bilgilere tarafından Babalılardan Taptuk Emre'nin dervişidir Hacı Bektaşı Veli ile ilgisi Vilayetname'den kaynaklanmaktadır Yeniden şiirlerinden tasavvuf yolunu seçtiği, iyi bir öğrenim gördüğü anlaşılmaktadır Anadolu kentlerini dolaştığı, Azerbaycan ve Şam'a gittiği, Mevlana'yla görüştüğü de bu bilgiler arasındadır
İşlediği konularla Anadolu'da artan Türk edebiyatının en büyük adlarından sanılan Yûnus Emre, yalnız ırk ve tekke şiirini yok, an şiirini de etkiledi, yaşarlığını çağlar boyu sürdürdü Hece ve aruzla yazdığı şiirlerinde sevgiyi esas aldı Tasavvufla, İslam düşüncesiyle beslenen dizelerinde insanın kendisiyle, nesnelerle, Allah'la ilişkilerini işledi, vefat, doğum, yaşama sadakât, İlahi hak, insan sevgisi gibi konuları ele aldı Çağına hâkim olan düşünüş biçimini ve kültürü konuşulan dille, yalın akan bir söyleyişle dile getirdi; kendinden önce yetişmiş İran ozanlarının, çağdaşlarının yapıtlarında geçen kavramlara yeni bir öz, yeni bir ifade kattı Bu yanıyla tasavvuf düşüncesini, AleviBektaşi inançlarını zenginleştirdi, kendi adına bağlanan tekke şiirinin Anadolu'daki ilk temsilcilerindendir
Fikrî ve Edebî Şahsiyeti
Yunus Emre, halk müziği diliyle tasavvuf edebiyatının en büyük şairidir Daha Orta Asya asırlarında Ahmed Yesevi ile başlayan halk tasavvuf şiiri; Türkistan, horasan ve Anadolu'da yüz yılı aşan bir işleniş çağından daha sonra, en üstün seviyesine Yunus Emre'de varmıştır Yunus'un duygu ve zihin alemini hazırlayan kültürün kaynağında İslam İmanı vardır Bu iman, dünyanın üç kıtasında tecrübe görmüş ve her yeni nesle zeka ve irfan mirasları bırakmış bir milletin bağrında, kendi öz çevresini bulmuştur Yunus'un veri ve zihin aleminde, önce bu uzun, sabırlı ve sayısız yaşam tecrübelerinden doğan irfan ışıldar Onun oluşum, varlık, sefalet, aşk ve Allah hakkında duygulu ve hummalı hafıza yoruşları vardır ki benzer irfan kaynağından beslenir
Yunus, insan olan herkese aleyhinde; yoksul, zengin, Hıristiyan ve Müslüman ayrımı yapmayan, engin sevgiyle bağlıdır Ondaki insan sevgisi, insan'da Allah'tan bir parça, ondan gelip bedenlenmiş bir cevher bulunduğunu bilmesindendir Yunus, işte bu parçanın bütününe yani Allah'a aşıktır O'nu gönlünde bilmenin heyecanıyla vurgundur Bu telaşı, Musa Peygamber'in konuştuğu çoban değin saf bir gönülle duyar; benzer saflıkla söyler Yeryüzünde bir ömür boyu vatanından uzakta kalmış bir insan hüznüyle Yunus'un Allah diyarına karşı ölümsüz hasret duyması da bundandır Yunus, ömrü her tarafında böyle bir nostaljinin hummalarıyla yanmış, şiirlerine bu hummanın hareketini vermiştir
Nihayet, bütün bu iç ve kafa hareketleriyle olgunlaşıp derinleşen, bazen coşkun, bazen rind ve her haliyle cana yakın bir derviş Yunus Emre'nin şiirlerinden ve halk içine yayılan menkıbelerinden yükselerek yedi asır ötede canlanan simasını başlıca çizgileri bunlardır Yunus; duymuş, düşünmüş, inanmış ve tüm bu duyuş, düşünüş ve inanışlarını büyük bir sadelik ve kolaylıkla şiirleştirmeye muvaffak olmuştur İslami taassubun, üstünde durmaktan çekindiği çoğu iman meseleleri ile cennet, cehennem, sırat ve sözde gibi kavramlar, onun en akıllı ve en serbest düşüncelerine mevzu olmuştur Şiirleri, eskilerin, sehli mümteni dedikleri, her dilin söyleyemeyeceği bir açık sözlülük ve kolaylıkla terennüm edilmiştir
Eserleri
Divan
Yunus Emre'nin şiirleri bu Divanda toplanmıştır Şiirler aruz ölçüsüyle ve hece ölçüsüyle yazılmıştır Ayrıca Fatih nüsnası, Nuruosmaniye nüsnası, Yahya Efendi nüshası, Kahraman nüshası, Balıkesir nüshası, Niyazi Mısrî nüshası, Bursa nüshası diye 7 ye ayrılır
Risaletü'n Nushiyye
1307'de yazıldığı sanılmaktadır Eser, mesnevi tarzında yazılmıştır ve beyitten oluşmaktadır Eser; dinî, tasavvufî, ahlakî bir kitaptır Öğütler kitabıanlamına gelmektedir *
