Zamanla Kaybolan Meslekler

Geçmişten Meslekler,
Zamanla Kaybolan Meslekler nelerdir

Endüstri ve insanligin gelisen istek ve ihtiyaçlari maalesef zamanla bazi mesleklerin kaybolmasına niçin olmustur Tüm bu meslekler büyük bir el emegi, beceri ve ustalik gerektirmektedir
İşte Zamanla Kaybolan Meslekler şunlardır;


Keçecilik
Kosumculuk
Hasircilik
Nalbantlik
Esanscilik
Semercilik
Kasikcilik
Sedefkarlik
Zembilcilik
Urgancilik
Tas Isciligi
Çömlekcilik

,
Keçe, yün, kil veya pamugun islak ortamda çignenip dövülerek liflerinin birbirine kaynasmasiyla elde edilen ve örtü, yaygi, çadir, giysi yapiminda kullanilan barbar kumastir Keçe Orta Asya ’dan beri Türkler tarafindan bilinmektedir Osmanlilarda Konya, Diyarbakir, Afyon, Isparta, Usak, Urfa, Bursa keçe üretim merkezleri olarak tanindi Ahilik örgütleri içinde bulunan esnaf loncalarinda keçecilik, önemli bir yer tutuyordu Kalfa ve ustalar 67 yil süren hairlik dönemlerinde yün ditme, yün atma, ayakla yün tepme, kaliba yün hazirlama, hamamda keçe pisirme gibi yöntemleri ögreniyorlardi



,,
Kosum, bir kosum hayvaninin araba, kagni gibi araçlara veya saban, pulluk gibi aletlere kosulmasini saglayan kayis takimidir Kosumcu, cesitli kosum parçalarini yapan kimsedir Ilk kosum takimlarina MO 4 yy ’da Mezopotamya ’da rastlanmaktadir Günlük hayatinda ve meydana getirdigi uygarliklarda atin büyük yeri olan Türkler kosum takimlarini Orta Asya ’dan beri kullanmaktaydilar Bugün kosumculuk, kosum hayvanlarinin önemini kaybetmesiyle birlikte kaybolmaya yüz tutan bir meslek haline gelmistir



,,
Hasir, kurumus bitki saplari ve saz gövdelerinin birbirine geçirilmesiyle örülen, çoğunlukla taban dösemesi bazen duvar ve tavan kaplamasi olarak kullanilan bir nesil yaygidir Hasirlar, yapildigi sazin incelik, kalinlik ve türüne kadar Trablus hasiri, Misir hasiri, Barbar hasir vbadlar alirdi Boyanmis sazlarla hasirlara desenler yapilirdiOsmanlilarda hasircilik, XVIIyy ’dan baslayarak manâlı zanaat kollarindan biri durumuna geldi Istanbul ’da Hasircilar Çarsisi adiyla çarsisi bile vardiGünümüzde hasircilik sadece kirsal kesimde belirli oranda devam etmektedir



,,
Nalbantlik, At, essek, katir gibi binek ve hizmet hayvanlarinin toynaklarina koruma amaciyla ayakkabı çakma zanaatina nalbantlik denir Nallar hayvanin toynagina “ayakkabı tokmagidenen tahta tokmaklar veya nallama olağan verilen özel çekiçle çakilirGeçmiste ulasim, tasimacilik ve çesitli hizmetlerde hayvanlarin yaygin olarak kullanilmasi sebebiyle, nalbantlik 20yüzyilin birincil yarisina değin önemini koruduOsmanli ordusunda nalbant ihtiyacini karsilamak üzere,bir Askeri Veteriner Mektebi ’nin kuruldugu biliniyor



,,
Esanscilik, iki kapakli dört tarafi cam bir kutu içine yerlestirilmis küçük siselerde esans satma isidirEsancilar genel olarak köy, kasaba ve sehirlerin pazar yerlerinde, kahvehane, lokanta gibi toplu yasama mekanlarinda dolasir; muhakkak vergi karsiliginda bir arz esansi bir enjektör araciliyla müsterilerin üstüne püskürtürlerdi Esansciligin dev bir sektöre dönüstügü günümüzde, eski müşteri esanslara ve esanscilara çok fazla az rastlanmaktadir



,,
Semer At,katir,esek gibi hayvanlarin sirtina yük baglamak bazende binmek için kullanilan, agaç bir iskeletin sazla doldurulmus “yataktan olusan üstlügüdür Semer çoğunlukla agaç, çuval ve sazdan yapilirYük baglamak ve binek hayvanina sıcacık binmek için kullanilir Semerler boyunlu ve çatal semer olarak ikiye ayrilir ilk kez Araplar ve Iranlilar tarafindan kullanildigi söylenir Türklere de onlardan geçmistir



,,
Kasikcilik, Anadolu ’da, birincil kasiga, Çatalhöyük ve Hacilar ’da rastlanmistir(MÖ 76 binyil) Kasiklar Anadolu ’da yapildiklari malzemeye göre adlandirilir Önce topraktan yapilan kasiklar sonra tahtadan ve madenden yapilmaya baslandi Tahta kasiklar daha fazla simsir, ardiç, gürgen, mese, armut, karaagaç, gibi agaçlardan, metal kasiklar ,demir, bakir, pirinç, gümüs ve altindan yapilir Anadolu ’da kasiklari ile ünlü merkezler arasinda Konya, Akseki, Kas, Gedi, Gevye tarakli, Bolu, Kastamonu, Bergama, Bursa, Eskisehir, Anamur, Silifke bilhassa anilabilir



,,
Sedefkarlik , sedef üzerinde çalisma, sedef kakma esya yapimidir Bu isi yapan ustalara da sedefkar denirdi Sedefkarlik Osmanlilar ’da önemli bir meslekti Bilhassa 16yy ’da kendine özgü bir üslup kazanmisti Osmanli Sarayinda sedefkarlarin çalistigi özel atölyeler vardi Bunlar, tahtlardan saltanat kayiklarina dek, padisahlarin pek fazla esyasi üstünde bu ince sanati başvuru imkani buluyorlardi Bugün önemini büyük ölçüde kaybeden sedefkarlik konusunda Topkapi Sarayi ’nda sedef kakmali esyalarin restorasyonuyla ilgilenen bir bölüm bulunmaktadir






,,
Hasirdan veya sazdan örülerek yapilmis kulplu torbaya zembil denir Selçuklular ’in ve Osmanlilar ’in günlük hayatinda zembil esyalarinin büyük önemi vardi Sanayilesmenin gelismesiyle birlikte zembil esyalarin jurnal yaşam içindeki önemi büyük ölçüde kaybolmustur Bugün zembil esyalari, daha fazla kentlerin varoslarinda ve kirsal kesimde üretilmekte ve kullanilmaktadir



,,
Urgancilik, urgan yapim ve satis isidirUrgan kenevir, keten, jut, pamuk gibi dogal liften yada poliamid, polyester gibi sentetik liften yapilr Insanlik tarihinde önemli bir yere sahip olan urgancilik mesleginin geçmisi Antikçaga dek uzanmaktadir Sanayilesmenin gelismesi, sicim ve urganlarin mekanik olarak üretilmesiyle birlikte günümüzde urgancilik meslegi, kaybolan meslekler arasina katilmistir



,,
TAS ISÇILIGI, Yerlesik hayata geçmeleriyle birlikte Türklerin hayatinda tasin manâlı bir yeri olmustur Selçuklular ’dan baslayarak Türkler, tasi sanatkarane bir sekilde islemeye, kemer ve nakis süslemeye büyük tartma vermislerdir Han, hamam ve kervansaraylarda, bugün bile hayranlikla izlenen eşsiz örnekler ortaya koymuslardir Günümüzde ayrıca tasin öneminin azalmasi keza de “sanatkar bakisin kaybolmasiyla birlikte tas isçiligi de gitgide artarak azalmaktadir



,,
Cömlekcilik Çömlek,topraktan yapilan ve pisirilerek saglamlastirilan kap, tenceredirÇömlekcilik, Anadolu ’da cilalitas devrinden beri bilinmektedir Bilhassa Mersin, Çatalhöyük, Hacilar, kültepe ve Bogazköy çömlekleriyle ünlüdür Günümüzde bilinen en eski çanak çömlek örnekleri, Anadolu ’da çatalhöyük ’te ele geçen ve yaklasik 9000 yil önceye ait seramiklerdir 12yy ’da Ortadogu ’da islam çanak çömlekçileri sir maddesini kil hamuruyla karistirip transparan yumusak porselen yapimini denemislerdir

seçme parça *