ZEKAT NEDİR?
Zekat, artma, çoğalma, temizlik ve bereket anlamında kullanılır. İslam dinine göre zekat, dinen zenginlik ölçülerine sahip olan kişilerin sahip oldukları malın belirli ölçüsü kadarlık kısmını Allah rızası için ihtiyacı olan kişilere vermesidir.
İslam dinine göre dinen zengin olan kişiler, sahip oldukları malın nisap miktarındaki kısmını ihtiyaç sahibi olan Müslüman kardeşlerine vermekle yükümlüdür. Zekatın farz olması için bazı şartlara uygun olmak gerekir.
ZEKATIN ŞARTLARI NELERDİR?
İslam hukukuna göre bir Müslümanın zekat verebilmesi için bazı şartlara uygun olması gerekir. Zekatın şartları şu şekilde sıralanır;
Zekat olarak verilecek malın tek bir kişiye ait olması gerekir. üzerinde başka birisinin de hakkı bulunan mal üzerinden zekat verilemez.
Belirli bir sahibi olmayan mal üzerinden zekat verilemez. Halkın yararına sunulmuş ve herkesin yararlanabildiği mallar, zekat olarak değerlendirilemez.
Fakir ve yetimi doyurulması, okutulması, cami yaptırmak, yol – köprü yaptırmak gibi hayır işleri zekat olarak geçmez.
Bir malın zekat olarak geçerli olması için bir kişiye vakfedilmesi gereklidir.
Haram yollardan kazanılmış olan mallar, zekat olarak verilemez.
Kişinin elinde olmayan ya da eline geçme umudu olmayan mal için zekat vermesine gerek yoktur.
Evli olan kadınların zekat vermesi gerekmez. Ne zaman ki nikah akdi ortadan kalkar, o zaman zekat verme yükümlülüğü doğar.
Borçlu olan kişiler borcu bulunduğu sürece zekat vermek zorunda değildir. Elinde olmayan bir malın zekatını veremez.
Rehin olarak verilen bir mal için zekat vermek gerekmez. Çünkü kişi henüz bu malın sahibi değildir.
Satın alınmış ancak henüz teslim alınmamış malın zekatı verilmez. Çünkü bu mal henüz sahibinin eline geçmemiştir.
Malı yanında olmayan yolcu zekat vermek zorunda değildir.
ZEKAT KİMLERE VERİLİR?
İslam dinine göre zekatın verilebileceği kişiler belirlidir. Bu kişilerin dışında verilen zekatlar kabul olmaz. Zekat kimlere verilir sorusunun cevabı şu şekilde verilir;
Fakirlere temel ihtiyaçlarını karşılamaları için verilir. Temel ihtiyaçlar dışındaki harcamalar için verilen para zekat olmaz.
Borçlu olan kişiye zekat verilebilir.
Damat kayınpederine, kayınpeder damadına zekat verebilir.
Zekatın verileceği kişinin o an için zekata ihtiyaç duyacak durumda olması gerekir. zekatın verilmesinden sonra kişinin durumunun düzelmesi bir değişikliğe neden olmaz.
Zengin olan bir kadının fakir ve yetim olan çocuğuna zekat verilebilir. Çocuk annesinin sahip olduğu parayla zengin sayılmaz. Ancak babanın zengin olması durumunda çocuğa zekat düşmeyecektir.
Zekat Müslüman olmayan kişilere verilmez. Zekat, fakir Müslümanların hakkıdır. Zekatın verilme amacı, fakir olan Müslümanları maddi açıdan biraz olsun ferahlatmaktır.
Zekat, öncelikle ihtiyaç sahibi akrabalara verilir. Bu durumda hem zekat sevabı hem de sıla – i rahim sevabı vardır. Zekat verilebilecek olan akrabalar öncelik sırasına göre şu şekildedir;
Erkek ya da kız kardeşler
Yeğenler
Amcalar
Halalar
Amca ve hala çocukları
Uzak akrabalar
Fakir komşular
Meslektaşlar
Zekat, öncelikle malın bulunduğu yerde bulunan fakirlere verilir. Çevrede fakir varken başka yerdeki fakirlere gönderilmesi mekruhtur. Eğer uzak yerdeki kişiler akraba ise o zaman mekruh sayılmaz.
Zekatın sadece fakirlere verilmesi zorunlu değildir. zekat toplayanlara, müellefe, borcu olanlara, yolda kalmışlara ve Allah yolunda hizmet edenlere de zekat vermem mümkündür.
Zekat, artma, çoğalma, temizlik ve bereket anlamında kullanılır. İslam dinine göre zekat, dinen zenginlik ölçülerine sahip olan kişilerin sahip oldukları malın belirli ölçüsü kadarlık kısmını Allah rızası için ihtiyacı olan kişilere vermesidir.
İslam dinine göre dinen zengin olan kişiler, sahip oldukları malın nisap miktarındaki kısmını ihtiyaç sahibi olan Müslüman kardeşlerine vermekle yükümlüdür. Zekatın farz olması için bazı şartlara uygun olmak gerekir.
ZEKATIN ŞARTLARI NELERDİR?
İslam hukukuna göre bir Müslümanın zekat verebilmesi için bazı şartlara uygun olması gerekir. Zekatın şartları şu şekilde sıralanır;
Zekat olarak verilecek malın tek bir kişiye ait olması gerekir. üzerinde başka birisinin de hakkı bulunan mal üzerinden zekat verilemez.
Belirli bir sahibi olmayan mal üzerinden zekat verilemez. Halkın yararına sunulmuş ve herkesin yararlanabildiği mallar, zekat olarak değerlendirilemez.
Fakir ve yetimi doyurulması, okutulması, cami yaptırmak, yol – köprü yaptırmak gibi hayır işleri zekat olarak geçmez.
Bir malın zekat olarak geçerli olması için bir kişiye vakfedilmesi gereklidir.
Haram yollardan kazanılmış olan mallar, zekat olarak verilemez.
Kişinin elinde olmayan ya da eline geçme umudu olmayan mal için zekat vermesine gerek yoktur.
Evli olan kadınların zekat vermesi gerekmez. Ne zaman ki nikah akdi ortadan kalkar, o zaman zekat verme yükümlülüğü doğar.
Borçlu olan kişiler borcu bulunduğu sürece zekat vermek zorunda değildir. Elinde olmayan bir malın zekatını veremez.
Rehin olarak verilen bir mal için zekat vermek gerekmez. Çünkü kişi henüz bu malın sahibi değildir.
Satın alınmış ancak henüz teslim alınmamış malın zekatı verilmez. Çünkü bu mal henüz sahibinin eline geçmemiştir.
Malı yanında olmayan yolcu zekat vermek zorunda değildir.
ZEKAT KİMLERE VERİLİR?
İslam dinine göre zekatın verilebileceği kişiler belirlidir. Bu kişilerin dışında verilen zekatlar kabul olmaz. Zekat kimlere verilir sorusunun cevabı şu şekilde verilir;
Fakirlere temel ihtiyaçlarını karşılamaları için verilir. Temel ihtiyaçlar dışındaki harcamalar için verilen para zekat olmaz.
Borçlu olan kişiye zekat verilebilir.
Damat kayınpederine, kayınpeder damadına zekat verebilir.
Zekatın verileceği kişinin o an için zekata ihtiyaç duyacak durumda olması gerekir. zekatın verilmesinden sonra kişinin durumunun düzelmesi bir değişikliğe neden olmaz.
Zengin olan bir kadının fakir ve yetim olan çocuğuna zekat verilebilir. Çocuk annesinin sahip olduğu parayla zengin sayılmaz. Ancak babanın zengin olması durumunda çocuğa zekat düşmeyecektir.
Zekat Müslüman olmayan kişilere verilmez. Zekat, fakir Müslümanların hakkıdır. Zekatın verilme amacı, fakir olan Müslümanları maddi açıdan biraz olsun ferahlatmaktır.
Zekat, öncelikle ihtiyaç sahibi akrabalara verilir. Bu durumda hem zekat sevabı hem de sıla – i rahim sevabı vardır. Zekat verilebilecek olan akrabalar öncelik sırasına göre şu şekildedir;
Erkek ya da kız kardeşler
Yeğenler
Amcalar
Halalar
Amca ve hala çocukları
Uzak akrabalar
Fakir komşular
Meslektaşlar
Zekat, öncelikle malın bulunduğu yerde bulunan fakirlere verilir. Çevrede fakir varken başka yerdeki fakirlere gönderilmesi mekruhtur. Eğer uzak yerdeki kişiler akraba ise o zaman mekruh sayılmaz.
Zekatın sadece fakirlere verilmesi zorunlu değildir. zekat toplayanlara, müellefe, borcu olanlara, yolda kalmışlara ve Allah yolunda hizmet edenlere de zekat vermem mümkündür.