Zeki İnsanlar Neden Anksiyete ve Depresyona Meyilli Olurlar?

Birçoğumuz çok zeki olmanın akademik muvaffakiyet, sayısız meslek fırsatı ve hasebiyle daha çok para demek olduğuna inanıyoruz. Pekala nitekim fazla zeka, memnunluğu da beraberinde getirebilir mi?

Hayatta pek çok muvaffakiyete imza atan yüksek IQ’lu insanların yeniden tıpkı özelliklerinden ötürü baş etmek zorunda kaldığı durumlar oluyor. Bu yazımızda fazla zeki beşerlerle depresyon, anksiyete üzere hastalıklar ortasındaki denklemi çözeceğiz. Hepimizin bildiğinin aksine hiç de kolay olmayan bu hastalıkların ismini son periyotlarda sık sık duyar olduk.

Çağımızın ruhsal hastalıklarının başında gelen bu iki ruhsal bozukluğun aslında ne tabir ettiğine süratlice bir göz atalım.


Kaygı, hayatımızda yoluna gitmeyen durumlar olduğunda birçok kere yaşadığımız bir histir. Fakat korku bozukluğu yani anksiyetede; gerçek bir sebep olmasa bile kişi kendinidevamlı olarak telaşlı hisseder. Hatta bu telaşlı, korkulu ruh haliyle baş edemeyecek durumlara gelebilir.

Depresyon yahut öbür ismiyle majör depresif bozukluk; kişinin hüzünlü ruh halinin sürekli devam etmesi ve etrafındaki birçok şeye ilgisini kaybetmesi halidir.

Depresyon çeşitlerinden biri olan varoluşsal depresyon ise; kişinin hayattaki mana arayışından doğan, hayatla ilgili sorduğu derin sorulara karşılık bulamamasından kaynaklanır. İşte başrollerimiz olan fazla zeki insanların savaşı tam da bu noktada başlıyor.

Yüksek IQ, anksiyete ve depresyona yer hazırlıyor





Science Direct’te yayımlanan bir bilimsel çalışmada; IQ’su 130’dan yüksek olan bireylerin ruhsal hastalıklara daha meyilli olduğu ortaya çıkmıştı.

Fazla zeki insanların ruhsal bozukluklara yatkınlığı hakkında yapılan bu araştırma, Amerikan Mensa’nın 3715 üyesiyle gerçekleştirildi. Memleketler arası Üstün Zekalılar ve Yetenekliler Topluluğu olan Mensa; bilinen en büyük ve en eski yüksek IQ topluluğudur.

Fazla zeki insanların ruhsal hastalıklara yakalanma ihtimali başka insanlardan 2 kat daha fazla!


Sokakta yürürken anksiyeteye sahip bir beşerle müsabaka ihtimaliniz %10’dan daha az iken, Amerikan Mensa topluluğu üyelerinde bu oran %20 düzeyinde.

Yine Amerikan Mensa iştirakçileriyle yapılan ruhsal testler sonucunda katılımcıların %26,7’sinde depresyon ve bipolar üzere ruhsal bozukluklara bulunduğu ortaya çıkmıştı. Bu çeşit ruhsal hastalıklara sahip beşerler toplumun yaklaşık %10’luk bir dilimini oluşturuyorken %26,7 hiç de azımsanacak bir oran değildir.

Zeka düzeyiyle ruhsal rahatsızlıkların nasıl bir ilgisi var?





Fazla zeki beşerler hayatta karşılaştığı birçok olaya ve hayatla ilgili derin sıkıntılara kayıtsız kalamıyor. Yani günlük yüzeysel problemlerimizin yanında farklı soru işaretleriyle boğuşuyorlar.

Çocuklukta başlayan bu serüvende o yaşlarda bile yüksek IQ’ya sahip çocuklar; bir insanın dünyaya nasıl bir mana kattığı, insanların neden kastetmek istemediği şeyleri tabir ettikleri, ikiyüzlü insanların bunu neden yaptıkları üzere aslında günlük koşuşturmada oturup düşünmediğimiz sorulara kafa yorarlar.

Çevresindeki beşerlerle bunları konuşmak ve başındaki boşlukları doldurmak istese de etraftan beklediği reaksiyonları alamaz, hatta birçok vakit tuhaf bakışlarla karşılaşırlar. Soru işaretlerinin karşılığını bulamayan fazla zeki insanlarda vakit içerisinde varoluşsal depresyon görülme mümkünlüğü artar.


Sonuç olarak; farkındalığın öbür insanlardan daha fazla olduğu yüksek IQ’lu bireylerde, depresyon ve anksiyeteye yakalanma riskinin diğer insanlardan daha fazla olduğu bilinmektedir. Lakin elbette bu durum, korku bozukluğu yahut depresyon meşakkati yaşayan herkesin fazla zeki olduğu manasını taşımamaktadır.

Kaynaklar: 1, 2