Zeugma Antik Kenti Hakkında Bilgiler; Nerededir, Mimarisi ve Tarihçesi

Bilhassa Roma döneminde sanat alanında başarılı ilerlemeler kaydeden Zeugma, o yıllardan kalma mozaik kalıntıları ile dünyaca ünlü bir konuma gelmiştir Şehir Halkı nüfusunun artmasının arkasında inşa edilen villaları süsleyen bu mozaikler, bir zaman Gaziantep Arkeoloji Müzesi’nde sergilendikten sonra 2011 yılında Zeugma Mozaik Müzesi’ne taşınmıştır 600800 metrekarelik bir alanı kaplayan Zeugma Roma evlerini manâlı kılan şey ise MÖ 253 yılındaki Sasani yağması ile yıkılmış edilip terk edildikten sonra bozulmadan korunmuş olmasıdır Ayrıca Kommagene panteonu tanrılarına ait olduğu düşünülen ve yokuş yamaçlarında parçalar halinde olan heykeller bulunmuştur Şehrin tanrısal alanının konuşlandığı Belkıs Tepesi’nde ise üç anıtsal kült heykeli daha bulunmuştur Keops Piramidi Hakkında Bilgiler; Nerededir, Mimarisi ve Tarihçesi Öbür karakterlerdeki etnik yapıları bünyesinde barındırmış olan büyük kasaba, epeyce geniş bir alana yayılmış ve Roma döneminde altın çağını yaşamıştır Şehrin büyüklüğü ile ilgili bir kıyas yapacak olursak; Pompei ve Londra’dan (Londinum) birkaç kat daha büyük olduğu bilinmektedir Eğer kenti azıcık daha yakından tanımak isterseniz ekran başında otururken, size rehberlik yapacak olan makalemizi okuyabilirsiniz h2Zeugma Antik Kenti Nerededir? img Zeugma Antik Kenti Nerededir?src zeugmaantikkentihakkindabilgilernerededirmimarisivetarihcesi5c54c4357026epngalt Zeugma Antik Kenti Nerededir? 1200 600Dönemin bütünleşmiş karma kültürlerine iyelik yapmış, 20000 dönümlük arazi üstüne kurulmuş ve dünya tarihinde önemli bir yeri olan Zeugma Antik Kenti, Gaziantep büyük kasaba merkezine 50 km mesafede bulunmaktadır Nizip’e emrindeki Belkıs Mahallesi eteklerinde bulunan kentin, Gaziantep’in Nizip ilçesine uzaklığı ise sadece 10 kilometredir h3Zeugma Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir?h3 Gaziantep büyük kasaba merkezinden Nizip ve Belkıs Mahallesi araçlarıyla Zeugma Antik Kenti’ne ulaşabilirsiniz Ulaşımı havayolu ile sağlayacaksanız; şehir halkı merkezinin 20 km güneydoğusundaki Gaziantep Oğuzeli Havaalanı’ndan merkeze taksi, belediye otobüsü veya HAVAŞ ile ulaşabilir ve 10 km daha yol aldıktan daha sonra Zeugma’ya gelebilirsiniz Keza jurnal aktarmalı ve doğrudan doğruya uçuş biletleri bulabilirsiniz h3Zeugma Antik Kenti Ziyaret Günleri ve Saatlerih3 Önde gelen tarihi müzelerinden, Gaziantep Mozaik Müzesi; NisanEkim aylarında, 08:0018:30 saatleri aralarında ve KasımMart aylarında 09:001700 saatleri arasında ziyarete açıktır h3Zeugma Antik Kenti Antre Ücreti Ne Kadardır?h3 Müzeye antre bedeli 10 TL’dir (2019 yılı rakamları) Bir De bir sene boyunca; “müze kartınız varsa 2 defa, “müze kart + sahibiyseniz istediğiniz dek ziyaret etme hakkı bulursunuz h2Zeugma Antik Kenti’nin Mimarisi img Zeugma Antik Kenti’nin Mimarisisrc zeugmaantikkentihakkindabilgilernerededirmimarisivetarihcesi5c54c435917fdpngalt Zeugma Antik Kenti’nin Mimarisi 1200 600Zeugma Mozaik Müzesi ile dünya çapında bir üne sahip olan kentte, önemli mimari eserlerin yapımı günden güne artarak devam etmiştir Helenistik dönemde Selevkos Nikator vaktinde, kentte manâlı imar faaliyetlerinin yapıldığı bilinmektedir Zeugma’daki Akropolün üzerine hala toprak altında bir tapınak olan, Alın Yazısı Tanrıçası Thyke’nin bir tapınağı yapılmıştır Nüfusun 80000’e ulaşmasıyla beraber Fırat manzaralı yamaçlara villalar yapı edilmiştir h2Zeugma Antik Kenti’nin Tarihçesi img Zeugma Antik Kenti’nin Tarihçesisrc zeugmaantikkentihakkindabilgilernerededirmimarisivetarihcesi5c54c435b365fpngalt Zeugma Antik Kenti’nin Tarihçesi 1200 600Zeugma Antik Büyük Kasaba’i adını, Büyük İskender’in başarılı generallerinden ve ilerleyen zamanlarda Suriye Kralı olan Selevkos Nikator’dan almıştır daha sonra MÖ 300 yılında general, adını bölgeden geçen Fırat Nehri’nin adı ile birleştirerek Selevkos Euphrates (Fırat’ın Silifkesi) olarak değiştirmiştir Ticari ve askeri açıdan önemli bir konuma sahip olan büyük kasaba gelişerek epeyce geniş bir alana yayılmıştır Şehrin değerinin artmasında büyük bir rol oynayan, dönemin manâlı ticaret yollarından biri olan ve Antakya’dan Çin’e kadar süren Ipek Yolu’nun geçtiği Selevkos şehri, MÖ 64 yılında Roma İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir Bu durumla birlikte kentin adı da her tarafta değiştirilerek geçitköprü manalarında kullanılan “Zeugma olarak anılmaya başlamıştır Roma İmparatorluğu’nun 4 Skitia Lejyon Garnizonu’nun bu bölgede konuşlandırılması ve stratejik konumu sebebiyle kısa sürede 80000 nüfusa ulaşan Zeugma, dünyanın en büyük kentlerinden biri haline gelmiştir Bundan Başka Zeugma Kenti; bir yüzünde güçlülüğün göstergesi olan “Roma Kartalı diğer yüzünde “Thyke Tapınağını simgeleyen sikkelerini bastırarak ticaretteki varlığını sürdürmüştür Zeugma Antik Kenti’ni dünyaca manâlı kılan sebeplerden bir parça başına de yapılan birçok sanat eserinin yanı sıra heykeltıraşlığın icra edilmesi olmuştur Bu eserler, ülkemizde ve dünyanın dağıtılmış müzelerinde ziyaretçilere hemen hemen görsel bir şölen yaşatmaktadır Keza günümüzde sürekli arkeolojik araştırmalar sonucunda, ülkemize dünya rekoru kırdıran 100000 adet bulla bulunmuştur Bu kalıntıları ise sergilenmekte olan Gaziantep Arkeoloji Müzesi’ne gitgide artarak görebilirsiniz h3Zeugma’nın Kronolojik Tarihçesih3 Yazımızın bu bölümünde Zeugma’nın kronolojik sıralamasını görebilirsiniz MÖ 3 yy Büyük İskender’in Generallerinden 1Selevkos Nikator BelkısZeugma’nın ilk yerleşimi olan Selevkeya Euphrates kentini kurar MÖ 1 yy Kentin Selevkeya Euphrates adı korunarak Kommagene Krallığı’ın 4 büyük kentinden biri olur MÖ1 yy’ın birincil çeyreğinde Roma İmparatorluğu’nun topraklarına katılır ve ismi de köprügeçit anlamına gelen “Zeugma olarak değiştirilir MS 252 Sasani Kralı 1 Şapur BelkısZeugma’yı ele geçirerek yakıp yıkar MS 4 yy BelkısZeugma geç Roma hakimiyetine girer MS 56 yy BelkısZeugma Erken Roma hakimiyetine girer MS 7 yy İslam Akınları sonucu BelkısZeugma terk edilir MS 1012 yy Minik bir İslami yerleşimi oluşur MS 16 yy bugünkü adıyla Belkıs Köyü kurulur h3Zeugma Çingene Kızı Hikayesih3 Gaziantep Müze Müdürlüğü kapsamında yapılan kazılar neticesinde “Mendal Evi olarak aşina mekânda bulunan Çingene Kızı mozaiği, ülkemizin kayda değer kültür varlıkları aralarında yer almaktadır Kimliği ile ilgili net bilgilerin olmadığı bu figürün adı yapılan bir şaka sonucu konulmuştur Üzerinde kadın figürü yer alan mozaik ortaya çıkarıldığında; şeffaf başlığı altındaki dağınık saçları, bariz elmacık kemiği, astarlı yüzü ve kulaklarındaki küpeleriyle Çingene Kızı’na benzetilmiş ve bu ismi almıştır Figürün baş kısmının yanında bulunan asma filizlerden nedeniyle Dionysos’un şenliklerinde yer alan menadlardan biri olduğu düşünülmektedir Bazı kaynaklara kadar ise; bu mozaik Büyük İskender’in portresini simgelemektedir Çingene Kızı’nın bakışlarını göz alıcı yapmak için büyük sanatçıların uyguladığı özel bir teknik kullanılmıştır Helenistik Dönem fotoğraf sanatında üç çeyrek bakış olarak açıklama edilen bu teknik, o dönemde portre sanatının ne değin ileri bir seviyede olduğunun bir göstergesidir Mozaiğe hangi taraftan bakarsanız bakın figürün sizi takip ettiğini göreceksiniz Bir De bu portre mutluluk ve hüznü bir arada barındırma özelliğine sahip manâlı bir eserdir h2Zeugma Mozaik Müzesi img Zeugma Müzesisrc zeugmaantikkentihakkindabilgilernerededirmimarisivetarihcesi5c54c435d25f6pngalt Zeugma Müzesi 1200 6009 Eylül 2011 tarihinde resmi açılışı yapılan müzede, flaş kullanılmaması kapsamında resim çekimi serbesttir Dönemin kent hayatı, sokağı, çeşmesi, duvarı ve bütün yapı taşları ile reel ölçüsüne uygun olarak ziyaretçilere sunulmuştur Arkeolojik araştırmalar neticesinde Fırat Nehri’ne yakın bölgeden çıkartılan mozaikler, müzenin antre katında sergilenmektedir Taraçalardan çıkartılan mozaikler ise bulunduğu rakım sırasına göre üstlere doğru konumlandırılmış biçimde sergilenmektedir Zemin katta ziyaretçilerini bekleyen, Roma Hamamı’na ait mozaikler, baraj gövdesinin altından çıkarılmıştır Zeugma Mozaik Müzesi’nin en popüler kalıntısı Çingene Kızı mozaiği’dir Bu eser müzenin en üstteki katında tasarı edilmiş özel bir bölümde bulunmaktadır Müzede savaşın, zaferin tanrısı ve Zeugma’nın koruyucusu konumuna sahip olan ve her kattan görülen bir yerde sergilenen eser ise Mars Heykeli’dir Müze koleksiyonu bünyesinde; Roma ve Geç Antik Dönem’e ait 2448 metrekare mozaik, dört Roma dönemi çeşmesi, 140 metrekare duvar resmi, 20 kolon, 4 tane kireç taşından üretilmiş heykel, tunçtan yapılmış Mars Heykeli, lahitler, mezar stelleri ve mimari parçalar yer almaktadır h2Zeugma’dan Çıkartılan Tarihi Eserler img Zeugma’dan Çıkartılan Tarihi Eserlersrc zeugmaantikkentihakkindabilgilernerededirmimarisivetarihcesi5c54c435ef7fdpngalt Zeugma’dan Çıkartılan Tarihi Eserler 1200 600Ülkemizin konut sahipliği yaptığı birçok tarihi kültürden biri olan Zeugma Antik Kenti’nde yapılan kazıbilimsel kazılar sonucunda bulunan ve müzede ziyaretçilere açık olan bu kalıntıların ne olduğunu sizler için derlemeye çalıştık h3Çingene Kızı Mozaiğih3 Çingene kızlarına benzetildiği için bu isimle anılan mozaik, kayda değer kültür varlıklarımız arasında olan kıymetli eserlerdendir Kimliği ile ilgili aydınlatıcı bilgilerin mevcut olmadığı bu kalıntının bir takım kaynaklara kadar, Yer Tanrısı Gaia (Gaea) olduğu söylenmektedir h3Trıtonh3 Çıkartılan mozaiklerden yalnızca biri olan Trıton, denizlerin kraliçesi olarak tanıdık Amphytrite Posseidon’dan olan göz bebeğinin üstüne işlendiği mozaiktir Babil’in Asma Bahçeleri Hakkında Bilgiler; Nerededir, Mimarisi ve Tarihçesi h3Poseidon,Ocenos ve Tethys Mozaiğih3 Denizlerin tanrılarının yer aldığı bu mozaiğin, yemek yemek odası veya havuz zemini olduğu varsayım edilmektedir Üst kısmında Hippocam denilen, arkadaki tarafı balık ve ön tarafı attan oluşan yaratığın üstünde Posseidon yer almaktadır Posseidon’un elinde ise üç kadınsı olan bir dirgen bulunmaktadır Mozaiğin alt kısmında, yeniden deniz tanrısı olan Oceanos ve denizlerde dişiliğin sembolü olan Tethys devlete ait vardır h3Ares (Mars) Heykelih3 Romalılar Dönemi’nden kalma bu eser; 1,50 metre uzunluğunda bronz bir heykeldir Yaklaşık 1800 yıl toprak altında kaldıktan daha sonra çıkartılan heykelin temizliği büyük bir dikkatle yapılmıştır Temizlik işlemi tamamlandıktan daha sonra eserin üstünde bir yanık izinin olduğu görülmüş ve MS 252 yılında Zeugma Kenti’ni ele geçiren Pathlar’ın şehre saldırdığı dönmelerden kaldığı tahmin edilmektedir