Zika virüs nedir ?

Zika Virus, sivrisinek tarafından bulaştırılan bir virüstür. Birinci sefer 1947’de Uganda’da Zika Ormanı’nda, maymunlarda tespit edilmiştir. Kişilerde ise 1968 yılında Nijerya’da hastalık yaptığı tespit edilmiştir. Daha sonra, Afrika, Amerika, Asya ve Pasifik’te çeşitli salgınlar yapmıştır.

Aedes tipi sivrisinek tarafından bulaştırılır. En önemli belirtiler; hafif ateş, kızarıklık, konjunktuvit ( göz iltihabı) ve kas ağrısıdır.

Mayıs 2015’de Brezilya’daki sıhhat kuruluşları Zika Virus Illeti ile karşılaşıldığını bildirmişlerdir.

Illetin temel belirtileri, başağrısı, ateş, deride kızarıklık, pembe göz, konjunktuvit ( göz iltihabı), kas ve eklem ağrısı, yorgunluktur. Bu belirtiler, yeniden sivrisinek ile bulaşan marazlar olan Deng Ateşi ve Chikungunya Virus İnfeksiyonu’na benzeridir.

Sivirisinekler, yerkürede en sık insan vefatına sebep olan hayvanlardır. Zika Virus’ un oluşturduğu, Brezilya’da Mayıs 2015’de başlayan salgın, şu ana kadar bu virus nedeniyle olan en büyük salgındır. 440.000 ile 1.300.000 arasında kuşkulu vaka bildirilmiştir. 5000 üstünde mikrosefali (küçük kafa), 100 üstünde irtihal bildirilmiştir. Etkilenen memleketler daha çok Güney ve Orta Amerika devletleridir. Avrupa’da da vakalar bildirilmeye başlanmıştır.

Aedes tipi sivrisinekler tarafından bulaştırılır. Kan tranfüzyonu ile bulaştığını gösteren 1 vaka olmuştur. Zika Virus’ un RNA’sı, amniyon sıvısında saptanmıştır. Bu da, virusun plasentaya geçip valideden bebeğe bulaştığının göstergesidir. Bugüne kadar, emzirmeyle bulaştığını gösteren bir vaka olmamıştır.

Illetin kuluçka mühleti, sivrisineklerde 10 gün civarındadır. Virüsün konakları maymun ve kişilerdir. Virüs ile infekte olan yenidoğanlarda, beklenenden daha küçük baş çapı (mikrosefali) ve dimağ hasarı görülmektedir. En tehlikeli devrin, hamileliğin birinci trimester (ilk üç ay) olduğu düşünülmektedir.

Bu marazın tanısı, tükürük, kan, idrardan PCR testi yaparak ortaya çıkabilir. Test, belirtiler ortaya çıktıktan sonra birinci 3-5 gün içinde yapılmalıdır.

Bunun dışında antikor testi de mevcuttur. Lakin belirtiler çıktıktan 5 gün sonra yapılabilir.

Illetin şu anda rastgele bir tedavi yahut aşısı yoktur.

Seyahat edenler, sivrisineklere karşı gerekli temel kollayıcı tedbirleri almalıdırlar.

Sivrisinek kovan ilaçların işe yarayabileceği düşünülmektedir.

Aedes Aegypti tipi sivrisineklerin sayısını azaltmak için çalışmalar başlamıştır.

Türkiye şu anda risk altında değildir. Ancak virüs çok süratli yayılmaktadır. Fakat panik olacak rastgele bir durum yoktur zira hastalık epeyce yeterli seyirlidir. Gebeler tehlike altında olduklarından ötürü infeksiyonun yaygın olduğu mahallere seyahat etmemeleri gereklidir.