Zoraki firmalara pansuman

Covid-19 salgınında olağan periyoda geçilmesine karşın ekonomik kriz ve pandeminin ağır tesirinden kurtulamayan firmaları ayakta tutmaya ve piyasayı canlandırmaya yönelik 4 dayanak adımı birden atıldı. Cumhurbaşkanı kararlarıyla kısa çalışma ödeneği ile fiyatsız müsaade düzenlemesi 1'er ay daha uzatıldı.

Bu sayede firmaların ödemesi gereken maaşların büyük kısmı bir ay daha İşsizlik Fonu'ndan ödenecek, patronun hiç maaş ödeyemeyeceği emekçiler 1 ay daha fiyatsız müsaadeye gönderilecek. Ayrıyeten şirketlerle esnafın ödeyeceği kira stopajı (kira vergisi) yarı yarıya düşürülerek yüzde 20'den yüzde 10'a çekildi.

Firmaların satışları yıl sonuna kadar artsın, piyasa açılsın diye de düğün tertipleri, mesken ve araç tamiri, yeme içme, cümbüş, konaklama üzere harcamalardan alınan yüzde 18'lik Katma Paha Vergisi (KDV) yüzde 8'e, yüzde 8'lik KDV oranları ise yüzde 1'e düşürüldü. Firmaları rahatlatacak bu düzenlemelerin vatandaşa yansıması için fiyatların küçük de olsa düşmesi gerekiyor. Lakin takviyesi alan firmalar indiriminin değil ayakta kalabilmenin hesabını yapıyor.

1 – KISA ÇALIŞMA 1 AY UZADI



Covid-19 nedeniyle 30 Haziran 2020 tarihine kadar kısa çalışma müracaatında bulunmuş olan işyerleri için kısa çalışma ödeneğinin mühleti bir ay müddetle uzatıldı. Buna nazaran, kısa çalışma ödeneğinin mühleti sona eren firmalar sona erdiği günden başlayarak 1 ay müddetle daha kısa çalışmadan yararlanabilecek.

Bunun dışında kısa çalışma ödeneği, Cumhurbaşkanı kararıyla sektörel olarak başka farklı ya da bir bütün olarak 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatılabilecek. Ayrıyeten nisan-haziran devrinde kısa çalışmadan yararlanıp temmuz ayından itibaren olağan çalışma sistemine dönen işletmelerin emekçi ve patron primlerinden oluşan SGK primlerinin tamamı da 3 ay mühletle İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Bu mühlet de gerekli görülmesi halinde yıl sonuna kadar uzatılabilecek.

2 – FİYATSIZ MÜSAADE 1 AY UZADI

Zordaki işyerlerine dayanak kapsamında, fiyatsız müsaade ve işten atma yasağı da 17 Ağustos tarihinden başlamak üzere bir ay müddetle uzatıldı. Buna nazaran firmalar maaşını ödeyemediği, işyerinde çalıştıramadığı emekçilerini 17 Eylül tarihine kadar fiyatsız müsaadeye gönderebilecek. Bu çalışanlara patron tek kuruş dahi ödemezken günlük 39 liralık nakit takviyesi İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak.



İşten atma yasağı ve fiyatsız müsaadeye göndermeye ait düzenleme gerek duyulması halinde 3'er aylık müddetlerle 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilecek. Personel sendikaları, berbat niyetli patronların fiyatsız müsaade yetkisini emekçilere karşı adeta silah üzere kullandıkları ikazında bulunmuştu.

3 – 22 KALEMDE KDV İNDİRİLDİ

Dayanaklar kapsamında piyasayı canlandırmak, işletmelerin vergi yükünü hafifletmek hedefiyle 22 mal ve hizmetten alınan KDV oranları 10 ile 7 puan düşürüldü. KDV indirimi uçak, otobüs ve tren biletlerinden düğün tertiplerine, konut ve araç tamirinden konaklama ve yeme içmeye, sinema, tiyatro, müze giriş fiyatlarından berber ve kuaför fiyatlarına kadar geniş bir alanı kapsıyor.

KDV, yolcu nakliyeciliği, düğün, nikah tertibi, konut ve araç bakım tamiri, tamir, kuru temizleme, terzilik üzere hizmetlerde yüzde 18'den yüzde 8'e, yeme-içme, sinema, tiyatro, müze, konaklama üzere bölümlerde de yüzde 8'den yüzde 1'e düşürüldü.



İndirimler sayesinde büyük maliyet baskısı altında olan eserlere gelebilecek yeni artırımların önlenmesi, birtakım eserlerin fiyatlarında indirim gerçekleşmesi sonuçta da enflasyondaki artışın yavaşlaması, piyasanın canlanması hedefleniyor.

4 – KİRA VERGİSİ DÜŞTÜ

Şirketlere, esnaf ve hür meslek mensuplarını süreksiz de olsa rahatlatmak maksadıyla kiraladıkları gayrimenkuller için yüzde 20 oranında ödedikleri kira stopajı bu yılın sonuna kadar yüzde 10'a düşürüldü. Bu takviyeden şirketlerle esnaf, tüccar ve hür meslek çıkarı elde eden avukat ve muhasebeci üzere mükellefler yararlanabilecek.


Erdoğan Süzer/Sözcü