Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Ağrılı mesane sendromu olarak da adlandırılan interstisyel sistit , ağrılı üriner semptomlara neden olan kronik bir durumdur. üriner enfeksiyon olmadığı halde tekrarlayıcı abdominal ve pelvik huzursuzluk veya ağrıya neden olabilen kronik enflamatuar bir hastalıktır. Ağrılı mesane sendromu mesanede ağrı, sürekli idrara sıkışıklık hissi veya yanmanın mevcut olduğu uzun süreli (kronik) bir sorundur. Gençlerde ortaya çıkabilmekle beraber, interstisyel sistit en sık 30 ila 40 yaşları arasında görülür. Ayrıca kadınlarda erkeklere kıyasla 9-10 kat daha fazla saptanmaktadır. 100 binde 300 kişide görülmektedir. Hastalığın semptomlarına sahip hastaların yaklaşık % 10’u mesane ağrı sendromu tanısı almaktadır. Belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hastalığın en belirgin özelliği ağrının hastayı intihara meylettirecek kadar depresyona sokmasıdır. Örneğin, bazı hastalar kasıklarda, pelvik bölgede hafif rahatsızlık, basınç veya hassasiyet hissederler. Diğer hastalar mesanede şiddetli bir ağrı, ani idrara çıkma ihtiyacı ya da daha sık idrara çıkma gereksinimi hissedebilirler. Hastalığın tanısı, benzer belirtiler gösteren diğer hastalıklar ekarte edilerek konur.
Ağrılı Mesane Sendromu Nedeni
Ağrılı mesane sendromunun kesin sebebi bilinmiyor. Geçirilmiş bir bakteriyel sistit, oto-immünite denilen vücudun mesaneyi yabancı kabul etmesi ve ona yangısal savaş açması, idrarın çok tutulmasına bağlı mesanenin aşırı gerilmesi, genetik (ırsi) faktörler neden olabilir.Bazı araştırmacılar, çeşitli organlarda ve vücudun bir bölümünde inflamasyona neden olan sebeplerden kaynaklanabileceğine inanıyorlar. Bazı çalışmalarda, cinsel istismar ya da fiziksel travma geçmişi olan kadınlarda görülme ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ağrılı mesane sendromu olan birçok kadının irritabl bağırsak sendromu, fibromiyalji ve kronik yorgunluk sendromu gibi diğer hastalıklara yakalanma olasılığı daha yüksektir ve daha yatkındırlar. Alerjiler ve bazı otoimmün hastalıklar da da ağrılı mesane sendromu daha sık görülmektedir.
Hastalığın Oluş Mekanizması
Hastalığın oluş mekanizması tam olarak bilinmese de mideyi kendi asidinden koruyan mukus tabakası gibi mesanede de mesane iç yüzeyini idrara karşı koruyan “GlikozaAminoGlikan” (GAG) denilen tabakanın hasar görmesi en sık üzerinde durulan mekanizmadır. Hasarlı tabaka yüzünden idrar mesane ile direk temasa geçer ve adete mesaneyi yakar. Mesane de idrar teması sonrası yangısal ve alerjik bir süreç başlar. Bu yangısal sürecin sonucunda mesanede normalde aktif olmayan ağrı lifleri aktif hale gelir ve ağrı hissedilmesi başlar. Süreç beyinde farklı şekilde algılanır ve beyin mesanedeki ağrının şiddetli hissedilmesine neden olur. Adeta ağrıya karşı aşırı hassasiyet oluşur. Mesane iyileşirken yeni damar ve yeni sinir liflerinin oluşması sonucu süreç kısır döngüye girer. Ağrı hafızası denilen duruma bağlı en ufak uyarıcı faktörlerle bile ağrı tekrar başlar ve değişen şiddetlerde mesane ve perine denilen kalçanın taban kısmında kendini hissettirir. Bazen kasıklarda ağrı oluşumu da olaya dahil olur.
Belirtiler
Dizüri (İdrara çıkma sırasında yanma ve ağrı oluşması durumu), abdominal ve pelvik huzursuzluk, artmış mesane basınç hissi, mesane ve pelvik bölgelerde hassasiyet ve yoğun ağrı, ağrı genelde menstruasyon sırasında daha da artar ve cinsel ilişki sırasında ve sonrasında yoğunlaşabilir. Ağrılı mesane sendromu olan insanlar da nadiren sürekli mesane ağrısına sahiptir. Ağrı haftalarca veya aylarca ortadan kaybolabilir ve sonra tekrar geri dönebilir. Ağrı atakları olabilir. Ağrının ayrıca mesane dolumu ile arttığı ve mesane boşalmasını takiben rahatladığı bilinmektedir.
Artmış idrar sıklığı ve sıkışıklığı veya bunların kombinasyonundan oluşmaktadır. Burada sıklıktan kasıt, normalden daha sık idrara çıkma ihtiyacı olmasıdır. Normalde bir kişi ortalama günde en fazla yedi kez idrara çıkar ve tuvaleti kullanmak için gece kalkmak zorunda değildir. İnterstisyel sistit hastası genellikle hem gündüz hem de gece ve sık sık idrara çıkmak ister. Bu sıklık arttıkça, giderek ani sıkışma hissine yol açar. Ani sıkışma yaygın bir İnterstisyel sistit belirtisidir. Birkaç saat boyunca idrar yapmadıysanız veya çok fazla sıvı içtiyseniz, güçlü bir idrara çıkma dürtüsü normaldir. Ağrılı mesane sendromunda ise mesanenin doldurulması için zaman bulamadan önce acil bir idrara çıkma ihtiyacı ile birlikte ağrı ya da yanma hissedebilirsiniz. Bazı hastalar hemen idrar yaptıktan sonra bile asla kaybolmayan sabit bir idrar yapma dürtüsü hissederler. Bazıları ise bu dürtüyü o kadar hissetmeyebilir. İnterstisyel sistit hastalarının mesaneleri doldukça mesane ağrısı kötüleşebilir.
Bazı İnterstisyel sistit hastaları mesanenin yanı sıra diğer alanlarda da ağrı hissederler. Ağrı üretrada, alt karın ,bel arkası veya pelvik veya perineal bölgede hissedebilir. Kadınlar vulva veya vajina içinde ve erkekler ise skrotum, testis veya peniste ağrı hissedebilirler. Ağrı sürekli ya da aralıklı olabilir.
Birçok İnterstisyel sistit hastası, belirtileri daha kötü hale getiren bazı şeyleri tespit edebilir. Bazı insanların belirtileri belirli gıdalar veya içecekler ile (genellikle asidik) daha kötü hale gelir. Birçok hasta da (fiziksel veya zihinsel stres) stresli olduklarında belirtilerin daha kötü olduğunu ifade ederler. Semptomlar adet döngüsü ile değişebilir. Menstruasyon döneminde artan ağrı atakları görülebilir. İnterstisyel sistit hastalığı görülen erkekler de kadınlar da cinsel aktivitede zorluklar yaşayabilirler. Mesane vajinanın tam önünde olduğundan kadınlar ilişki sırasında ağrı çekebilir. Erkekler de ağrılı orgazm veya sonraki gün ağrı hissedilebilir.
Komplikasyonları
Fiziksel ve sosyal aktivitenizi azaltmanıza ve yaşam kalitenizi olumsuz etkilemenize neden olabilir. Pelvik ağrı veya vulvodinili kadınlar genellikle cinsel ilişkide ağrılar yaşarlar. Erkekler de rahatsız edici veya ağrılı cinsel ilişkiye neden olan pelvik ağrı yaşayabilir. Bazen cinsel ilişki, mesane ağrısı ataklarını artırabilir. Cinsel komplikasyonlar insanların daha fazla yakınlaşmamasına ve muhtemelen depresyon ve suçluluk yaratmasına neden olabilir. Kronik ağrı ile uğraşan birçok insan gibi, ağrılı mesane sendromu olan insanlar sık idrara çıkma ihtiyacı, kaygı ve depresyon nedeniyle uykusuzluk çekerler. Pelvik muayene ve Pap testleri gibi tıbbi testler ağrılı mesane semptomları olan kadınlarda, özellikle de pelvik taban kas spazmı olanlarda ağrılı olur.
Teşhis
Tanı için ayrıntılı hastalık hikayesi alınır. Hastanın öyküsünün dikkatle alınması. (Hastanın hikayesinde önemli noktalar: ağrının karakteri, tetikleyici faktörler, genellikle asidik kaynaklı diyet), Kronik pelvik ağrıya neden olabilecek başka patolojilerin dışlanması,
Kadınlarda pelvik muayene yapılabilir. Pelvik muayene sırasında doktorunuz, ağrılı semptomlarınızın pelvik taban kaslarınızdaki spazm ile ilişkili olup olmadığını görmek için pelvik taban kaslarınızı kontrol edecektir. Erkeklerde ise doktorunuz prostat sorunlarını kontrol etmek ve pelvik taban kaslarınızı kontrol etmek için parmakla rektal muayene yapabilir. Idrar yolu enfeksiyonları (İYE), mesane kanseri, kadınlarda endometrioz veya erkekte prostat enfeksiyonu gibi benzer semptomlara neden olabilecek diğer hastalıkların ekarte edilmesi için muayeneler ve testler yapılır.
İdrar tahlili ve idrar kültürü: İdrarda beyaz ve kırmızı kan hücreleri ve bakterilerin bulunması , antibiyotik ile tedavi edilebilen bir İYE olduğunu gösterebilir.
Sistoskopi: Üretra ve mesane içine bakmak için sistoskopi kullanılabilir. Mesane ülseri, kanser, şişme, kızarıklık ve enfeksiyon bulguları aranır.Bazen mesane kanserini ekarte etmek için sistoskopi sırasında mesane ve üretranın doku örneklerini almak için biyopsi yapılabilir.Literatür ve kılavuzlardan yola çıkarak oluşan genel kanıya göre, glomerülasyon tespit edilmesi tanı için şart değildir.Ayrıca nesanenizde bir taş varsa, doktor sistoskopi sırasında da çıkarabilir. Mesane Ağrısı Sendromu’nda (MAS/İS) tanı koymak, başvuru şikâyetlerindeki farklılıklar ve kesin tanı kriterlerinin olmaması nedeniyle oldukça güçtür.
Tedavi
Ağrılı mesane sendromunu için standart bir tedavi henüz bulunmamıştır. Mevcut tedaviler birey bazında semptomları gidermeyi hedeflemektedir. Tedavi planı: Yaşam tarzı değişiklikleri, Mesane eğitimi, Fizik Tedavi, ilaçlar ve mesane prosedürlerini içerebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Yemek alışkanlıklarınızı değiştirin. Ağrılı mesane sendromu olan bazı insanlar, bazı gıda veya içeceklerin semptomlarını tetiklediğini bulmuşlardır. Bazılarında ise, semptomlarla yediği şey arasında hiçbir bağlantı bulunmaz. Yeterli miktarda su içtiğinizden emin olun.
Sigarayı bırakın: Sigaranın semptomları daha da kötüleştiriyor olabilir. Araştırmacılar, tütünün hastalığı nasıl etkilediğini tam olarak bilmiyorlar. Bununla birlikte, sigara, mesane kanserinin önemli bir nedenidir. Eğer sigara içiyorsanız, mesane ve genel sağlık için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri de bırakmanızdır.
Stresi azaltın: Araştırmacılar, stresin ağrılı mesaneye neden olduğunu düşünmüyor; ancak stres, bazı hastalarda ağrı ataklarını tetikleyebilir. Her gün dinlenmek için zaman ayırarak hayatınızdaki stresi azaltmayı öğrenmek bazı belirtileri kontrol etmeye yardımcı olabilir. Fiziksel olarak aktif olun: Ağrılı mesane sendromu olanlar yapmak istedikleri son şeyin fiziksel aktivite olduğunu hissedebilirler. Bununla birlikte, birçok insan yürüme veya nazik germe egzersizleri gibi kolay aktivitelerin belirtileri hafifletmeye yardımcı olduğunu düşünmektedir.
Destek almak: Ailenin, arkadaşlarınızın ve diğer kişilerin duygusal desteğini almak, başa çıkmanıza yardımcı olmak açısından çok önemlidir. Bozukluğu öğrenip ve kendi bakımını sağlayabilen hastalar, yapamayan hastalardan daha iyi hisseder.
Mesane eğitimi: Mesane eğitimi, mesanenizin idrarı daha fazla tutmasına yardımcı olabilir. Mesane ağrısı olan insanlar genellikle ağrı veya acil idrara çıkma ihtiyacını gidermek için çok sık tuvaleti kullanma alışkanlığı kazanırlar. Bu alışkanlıkla daha sonra da mesane dolmadan önce tuvalete gitmek zorunda hissedeceklerdir. Vücut sık idrar yapmaya alışabilir. Mesane eğitimi, mesane daha fazla dolduğunda vücudunuzun size idrarınızı yapmanız gerektiğini söylemesine yardımcı olabilir. Neler yaptığınızı izlemek için bir mesane günlüğü tutun. İdrar yaptığınız zamanları yazarak başlayın. Örneğin, her 40 dakikada bir tuvalete gittiğinizi görebilirsiniz. Arayı biraz daha açmak için birkaç dakika daha beklemeye ve yavaş yavaş idrara çıkmalarınız arasındaki zamanı uzatmaya çalışın. Su alımınız yeterli olduğunda bu daha kolay olabilir. Mesane ağrısı hissedince tuvalete gidin. İdrara çıkmak için gelen ilk dürtüyü göz ardı edebilirseniz araları açabilirsiniz.İlk dürtü geldiğinde kendinizi rahatlatın ya da dikkatinizi dağıtmanın yollarını bulun.Bir iki hafta sonra, süreyi 50 veya 60 dakikaya kadar uzatabilirsiniz; sık idrara çıkma dürtüsü kısa sürede geri dönmez.
Fizik Tedavi: Ağrılı mesane sendromu veya pelvik taban kas spazmı varsa, doktorunuz pelvik taban problemleri konusunda uzmanlaşmış bir fizyoterapist ile çalışmanızı önerebilir.
İlaçlar
Ağrı kesici: Doktorunuz hafif mesane ağrısını kontrol altına almaya yardımcı olmak için basit bir ağrı kesici ilaç almanızı önerebilir.Daha şiddetli ağrınız varsa,doktorunuz narkotik analjezikler veya ağrı kesici ilaçları yazabilir. Bununla birlikte, ağrı kesici ilaçların uzun süreli kullanımı tehlikeli olabilir. Bir ağrı uzmanı, yardımcı olabilir. Yaşam tarzı değişiklikleri, mesane eğitimi, fizik tedavi ve ağrı kesici ilaçlar semptomlarınızı giderecek kadar yeterli değilse, doktorunuz başka ilaçlar da reçete edebilir.
Mesane instilasyonu: Mesane yıkama veya mesane banyosu adı verilen bu yöntemde doktor bir kateter aracılığıyla mesane duvarının tahrişini hafifleten dimetil sülfoksit (DMSO) adı verilen bir sıvıyı mesaneye gönderir.Mesanende sıvının yaklaşık 15 dakika tutulması istenir. Tedavi her hafta veya 6- 8 haftada 2 defa olarak uygulanır.Çoğu hasta iyileşmeyi tedavinin 3 ya da 4 haftasından sonra fark eder.
Pentosan Polisülfat Sodyum: Glikozaminoglikan tabakası, mesane duvarının idrara karşı geçirgenliğini engelleyen epitelyal bir bariyerin oluşmasını sağlar. Bu bariyer idrardaki üre ve kalsiyum gibi maddelerin mesane duvarına hasar vermesini engeller. Pentosan Polisülfat Sodyum hücre geçirgenliğini kontrol eden bir tampon görevi görerek idrar içinde çözünen tahriş edici maddelerin hücrelere ulaşmasını engeller.
Mesane hidrodistansiyonu: Mesane içine gönderilen serum ile mesanenin aşırı gerilmesi yöntemidir. Bazı hastalarda bu tedaviden sonra semptomlar geçici olarak hafifler. Araştırmacılar, mesane germe yönteminin neden bazı insanlara faydalı olduğundan tam olarak emin değiller. Germe, geçici olarak mesanedeki sinirler tarafından gönderilen ağrı sinyallerini bloke ediyor olabilir. Bazen ağrı mesane germesinden 4-48 saat sonra geçici olarak daha da kötüleşebilir. Bununla birlikte, ağrı düzeyleri bir önceki seviyeye döner veya 2-4 hafta içinde iyileşir.
Cerrahi
Tüm yöntemlere rağmen belirtilerde rahatlama olmazsa doktorunuz mesane büyütme veya mesane çıkarma operasyonu önerebilir. Cerrahi, her vakada ağrıyı iyileştirmemektedir. Ağrılı mesane sendromulu çoğu insanda ameliyat gerekmez. Cerrahinin ciddi olası komplikasyonları böbrek enfeksiyonu ve ince bağırsak tıkanıklığı olabilir. Doktorunuzla ve ailenizle, mesane ameliyatının olası yararları ve yan etkileri hakkında konuşun
Ağrılı Mesane Sendromu Nedeni
Ağrılı mesane sendromunun kesin sebebi bilinmiyor. Geçirilmiş bir bakteriyel sistit, oto-immünite denilen vücudun mesaneyi yabancı kabul etmesi ve ona yangısal savaş açması, idrarın çok tutulmasına bağlı mesanenin aşırı gerilmesi, genetik (ırsi) faktörler neden olabilir.Bazı araştırmacılar, çeşitli organlarda ve vücudun bir bölümünde inflamasyona neden olan sebeplerden kaynaklanabileceğine inanıyorlar. Bazı çalışmalarda, cinsel istismar ya da fiziksel travma geçmişi olan kadınlarda görülme ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ağrılı mesane sendromu olan birçok kadının irritabl bağırsak sendromu, fibromiyalji ve kronik yorgunluk sendromu gibi diğer hastalıklara yakalanma olasılığı daha yüksektir ve daha yatkındırlar. Alerjiler ve bazı otoimmün hastalıklar da da ağrılı mesane sendromu daha sık görülmektedir.
Hastalığın Oluş Mekanizması
Hastalığın oluş mekanizması tam olarak bilinmese de mideyi kendi asidinden koruyan mukus tabakası gibi mesanede de mesane iç yüzeyini idrara karşı koruyan “GlikozaAminoGlikan” (GAG) denilen tabakanın hasar görmesi en sık üzerinde durulan mekanizmadır. Hasarlı tabaka yüzünden idrar mesane ile direk temasa geçer ve adete mesaneyi yakar. Mesane de idrar teması sonrası yangısal ve alerjik bir süreç başlar. Bu yangısal sürecin sonucunda mesanede normalde aktif olmayan ağrı lifleri aktif hale gelir ve ağrı hissedilmesi başlar. Süreç beyinde farklı şekilde algılanır ve beyin mesanedeki ağrının şiddetli hissedilmesine neden olur. Adeta ağrıya karşı aşırı hassasiyet oluşur. Mesane iyileşirken yeni damar ve yeni sinir liflerinin oluşması sonucu süreç kısır döngüye girer. Ağrı hafızası denilen duruma bağlı en ufak uyarıcı faktörlerle bile ağrı tekrar başlar ve değişen şiddetlerde mesane ve perine denilen kalçanın taban kısmında kendini hissettirir. Bazen kasıklarda ağrı oluşumu da olaya dahil olur.
Belirtiler
Dizüri (İdrara çıkma sırasında yanma ve ağrı oluşması durumu), abdominal ve pelvik huzursuzluk, artmış mesane basınç hissi, mesane ve pelvik bölgelerde hassasiyet ve yoğun ağrı, ağrı genelde menstruasyon sırasında daha da artar ve cinsel ilişki sırasında ve sonrasında yoğunlaşabilir. Ağrılı mesane sendromu olan insanlar da nadiren sürekli mesane ağrısına sahiptir. Ağrı haftalarca veya aylarca ortadan kaybolabilir ve sonra tekrar geri dönebilir. Ağrı atakları olabilir. Ağrının ayrıca mesane dolumu ile arttığı ve mesane boşalmasını takiben rahatladığı bilinmektedir.
Artmış idrar sıklığı ve sıkışıklığı veya bunların kombinasyonundan oluşmaktadır. Burada sıklıktan kasıt, normalden daha sık idrara çıkma ihtiyacı olmasıdır. Normalde bir kişi ortalama günde en fazla yedi kez idrara çıkar ve tuvaleti kullanmak için gece kalkmak zorunda değildir. İnterstisyel sistit hastası genellikle hem gündüz hem de gece ve sık sık idrara çıkmak ister. Bu sıklık arttıkça, giderek ani sıkışma hissine yol açar. Ani sıkışma yaygın bir İnterstisyel sistit belirtisidir. Birkaç saat boyunca idrar yapmadıysanız veya çok fazla sıvı içtiyseniz, güçlü bir idrara çıkma dürtüsü normaldir. Ağrılı mesane sendromunda ise mesanenin doldurulması için zaman bulamadan önce acil bir idrara çıkma ihtiyacı ile birlikte ağrı ya da yanma hissedebilirsiniz. Bazı hastalar hemen idrar yaptıktan sonra bile asla kaybolmayan sabit bir idrar yapma dürtüsü hissederler. Bazıları ise bu dürtüyü o kadar hissetmeyebilir. İnterstisyel sistit hastalarının mesaneleri doldukça mesane ağrısı kötüleşebilir.
Bazı İnterstisyel sistit hastaları mesanenin yanı sıra diğer alanlarda da ağrı hissederler. Ağrı üretrada, alt karın ,bel arkası veya pelvik veya perineal bölgede hissedebilir. Kadınlar vulva veya vajina içinde ve erkekler ise skrotum, testis veya peniste ağrı hissedebilirler. Ağrı sürekli ya da aralıklı olabilir.
Birçok İnterstisyel sistit hastası, belirtileri daha kötü hale getiren bazı şeyleri tespit edebilir. Bazı insanların belirtileri belirli gıdalar veya içecekler ile (genellikle asidik) daha kötü hale gelir. Birçok hasta da (fiziksel veya zihinsel stres) stresli olduklarında belirtilerin daha kötü olduğunu ifade ederler. Semptomlar adet döngüsü ile değişebilir. Menstruasyon döneminde artan ağrı atakları görülebilir. İnterstisyel sistit hastalığı görülen erkekler de kadınlar da cinsel aktivitede zorluklar yaşayabilirler. Mesane vajinanın tam önünde olduğundan kadınlar ilişki sırasında ağrı çekebilir. Erkekler de ağrılı orgazm veya sonraki gün ağrı hissedilebilir.
Komplikasyonları
Fiziksel ve sosyal aktivitenizi azaltmanıza ve yaşam kalitenizi olumsuz etkilemenize neden olabilir. Pelvik ağrı veya vulvodinili kadınlar genellikle cinsel ilişkide ağrılar yaşarlar. Erkekler de rahatsız edici veya ağrılı cinsel ilişkiye neden olan pelvik ağrı yaşayabilir. Bazen cinsel ilişki, mesane ağrısı ataklarını artırabilir. Cinsel komplikasyonlar insanların daha fazla yakınlaşmamasına ve muhtemelen depresyon ve suçluluk yaratmasına neden olabilir. Kronik ağrı ile uğraşan birçok insan gibi, ağrılı mesane sendromu olan insanlar sık idrara çıkma ihtiyacı, kaygı ve depresyon nedeniyle uykusuzluk çekerler. Pelvik muayene ve Pap testleri gibi tıbbi testler ağrılı mesane semptomları olan kadınlarda, özellikle de pelvik taban kas spazmı olanlarda ağrılı olur.
Teşhis
Tanı için ayrıntılı hastalık hikayesi alınır. Hastanın öyküsünün dikkatle alınması. (Hastanın hikayesinde önemli noktalar: ağrının karakteri, tetikleyici faktörler, genellikle asidik kaynaklı diyet), Kronik pelvik ağrıya neden olabilecek başka patolojilerin dışlanması,
Kadınlarda pelvik muayene yapılabilir. Pelvik muayene sırasında doktorunuz, ağrılı semptomlarınızın pelvik taban kaslarınızdaki spazm ile ilişkili olup olmadığını görmek için pelvik taban kaslarınızı kontrol edecektir. Erkeklerde ise doktorunuz prostat sorunlarını kontrol etmek ve pelvik taban kaslarınızı kontrol etmek için parmakla rektal muayene yapabilir. Idrar yolu enfeksiyonları (İYE), mesane kanseri, kadınlarda endometrioz veya erkekte prostat enfeksiyonu gibi benzer semptomlara neden olabilecek diğer hastalıkların ekarte edilmesi için muayeneler ve testler yapılır.
İdrar tahlili ve idrar kültürü: İdrarda beyaz ve kırmızı kan hücreleri ve bakterilerin bulunması , antibiyotik ile tedavi edilebilen bir İYE olduğunu gösterebilir.
Sistoskopi: Üretra ve mesane içine bakmak için sistoskopi kullanılabilir. Mesane ülseri, kanser, şişme, kızarıklık ve enfeksiyon bulguları aranır.Bazen mesane kanserini ekarte etmek için sistoskopi sırasında mesane ve üretranın doku örneklerini almak için biyopsi yapılabilir.Literatür ve kılavuzlardan yola çıkarak oluşan genel kanıya göre, glomerülasyon tespit edilmesi tanı için şart değildir.Ayrıca nesanenizde bir taş varsa, doktor sistoskopi sırasında da çıkarabilir. Mesane Ağrısı Sendromu’nda (MAS/İS) tanı koymak, başvuru şikâyetlerindeki farklılıklar ve kesin tanı kriterlerinin olmaması nedeniyle oldukça güçtür.
Tedavi
Ağrılı mesane sendromunu için standart bir tedavi henüz bulunmamıştır. Mevcut tedaviler birey bazında semptomları gidermeyi hedeflemektedir. Tedavi planı: Yaşam tarzı değişiklikleri, Mesane eğitimi, Fizik Tedavi, ilaçlar ve mesane prosedürlerini içerebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Yemek alışkanlıklarınızı değiştirin. Ağrılı mesane sendromu olan bazı insanlar, bazı gıda veya içeceklerin semptomlarını tetiklediğini bulmuşlardır. Bazılarında ise, semptomlarla yediği şey arasında hiçbir bağlantı bulunmaz. Yeterli miktarda su içtiğinizden emin olun.
Sigarayı bırakın: Sigaranın semptomları daha da kötüleştiriyor olabilir. Araştırmacılar, tütünün hastalığı nasıl etkilediğini tam olarak bilmiyorlar. Bununla birlikte, sigara, mesane kanserinin önemli bir nedenidir. Eğer sigara içiyorsanız, mesane ve genel sağlık için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri de bırakmanızdır.
Stresi azaltın: Araştırmacılar, stresin ağrılı mesaneye neden olduğunu düşünmüyor; ancak stres, bazı hastalarda ağrı ataklarını tetikleyebilir. Her gün dinlenmek için zaman ayırarak hayatınızdaki stresi azaltmayı öğrenmek bazı belirtileri kontrol etmeye yardımcı olabilir. Fiziksel olarak aktif olun: Ağrılı mesane sendromu olanlar yapmak istedikleri son şeyin fiziksel aktivite olduğunu hissedebilirler. Bununla birlikte, birçok insan yürüme veya nazik germe egzersizleri gibi kolay aktivitelerin belirtileri hafifletmeye yardımcı olduğunu düşünmektedir.
Destek almak: Ailenin, arkadaşlarınızın ve diğer kişilerin duygusal desteğini almak, başa çıkmanıza yardımcı olmak açısından çok önemlidir. Bozukluğu öğrenip ve kendi bakımını sağlayabilen hastalar, yapamayan hastalardan daha iyi hisseder.
Mesane eğitimi: Mesane eğitimi, mesanenizin idrarı daha fazla tutmasına yardımcı olabilir. Mesane ağrısı olan insanlar genellikle ağrı veya acil idrara çıkma ihtiyacını gidermek için çok sık tuvaleti kullanma alışkanlığı kazanırlar. Bu alışkanlıkla daha sonra da mesane dolmadan önce tuvalete gitmek zorunda hissedeceklerdir. Vücut sık idrar yapmaya alışabilir. Mesane eğitimi, mesane daha fazla dolduğunda vücudunuzun size idrarınızı yapmanız gerektiğini söylemesine yardımcı olabilir. Neler yaptığınızı izlemek için bir mesane günlüğü tutun. İdrar yaptığınız zamanları yazarak başlayın. Örneğin, her 40 dakikada bir tuvalete gittiğinizi görebilirsiniz. Arayı biraz daha açmak için birkaç dakika daha beklemeye ve yavaş yavaş idrara çıkmalarınız arasındaki zamanı uzatmaya çalışın. Su alımınız yeterli olduğunda bu daha kolay olabilir. Mesane ağrısı hissedince tuvalete gidin. İdrara çıkmak için gelen ilk dürtüyü göz ardı edebilirseniz araları açabilirsiniz.İlk dürtü geldiğinde kendinizi rahatlatın ya da dikkatinizi dağıtmanın yollarını bulun.Bir iki hafta sonra, süreyi 50 veya 60 dakikaya kadar uzatabilirsiniz; sık idrara çıkma dürtüsü kısa sürede geri dönmez.
Fizik Tedavi: Ağrılı mesane sendromu veya pelvik taban kas spazmı varsa, doktorunuz pelvik taban problemleri konusunda uzmanlaşmış bir fizyoterapist ile çalışmanızı önerebilir.
İlaçlar
Ağrı kesici: Doktorunuz hafif mesane ağrısını kontrol altına almaya yardımcı olmak için basit bir ağrı kesici ilaç almanızı önerebilir.Daha şiddetli ağrınız varsa,doktorunuz narkotik analjezikler veya ağrı kesici ilaçları yazabilir. Bununla birlikte, ağrı kesici ilaçların uzun süreli kullanımı tehlikeli olabilir. Bir ağrı uzmanı, yardımcı olabilir. Yaşam tarzı değişiklikleri, mesane eğitimi, fizik tedavi ve ağrı kesici ilaçlar semptomlarınızı giderecek kadar yeterli değilse, doktorunuz başka ilaçlar da reçete edebilir.
Mesane instilasyonu: Mesane yıkama veya mesane banyosu adı verilen bu yöntemde doktor bir kateter aracılığıyla mesane duvarının tahrişini hafifleten dimetil sülfoksit (DMSO) adı verilen bir sıvıyı mesaneye gönderir.Mesanende sıvının yaklaşık 15 dakika tutulması istenir. Tedavi her hafta veya 6- 8 haftada 2 defa olarak uygulanır.Çoğu hasta iyileşmeyi tedavinin 3 ya da 4 haftasından sonra fark eder.
Pentosan Polisülfat Sodyum: Glikozaminoglikan tabakası, mesane duvarının idrara karşı geçirgenliğini engelleyen epitelyal bir bariyerin oluşmasını sağlar. Bu bariyer idrardaki üre ve kalsiyum gibi maddelerin mesane duvarına hasar vermesini engeller. Pentosan Polisülfat Sodyum hücre geçirgenliğini kontrol eden bir tampon görevi görerek idrar içinde çözünen tahriş edici maddelerin hücrelere ulaşmasını engeller.
Mesane hidrodistansiyonu: Mesane içine gönderilen serum ile mesanenin aşırı gerilmesi yöntemidir. Bazı hastalarda bu tedaviden sonra semptomlar geçici olarak hafifler. Araştırmacılar, mesane germe yönteminin neden bazı insanlara faydalı olduğundan tam olarak emin değiller. Germe, geçici olarak mesanedeki sinirler tarafından gönderilen ağrı sinyallerini bloke ediyor olabilir. Bazen ağrı mesane germesinden 4-48 saat sonra geçici olarak daha da kötüleşebilir. Bununla birlikte, ağrı düzeyleri bir önceki seviyeye döner veya 2-4 hafta içinde iyileşir.
Cerrahi
Tüm yöntemlere rağmen belirtilerde rahatlama olmazsa doktorunuz mesane büyütme veya mesane çıkarma operasyonu önerebilir. Cerrahi, her vakada ağrıyı iyileştirmemektedir. Ağrılı mesane sendromulu çoğu insanda ameliyat gerekmez. Cerrahinin ciddi olası komplikasyonları böbrek enfeksiyonu ve ince bağırsak tıkanıklığı olabilir. Doktorunuzla ve ailenizle, mesane ameliyatının olası yararları ve yan etkileri hakkında konuşun
