iltasyazilim
FD Üye
Akciğer Kanseri Sebep ve Nedenleri
Akciğer vücudumuzun oksijen gereksinimini sağlayan organımızdır Her organ gibi akciğerimiz de birçok hücreden oluşur Bu hücreler akciğerin olağan olarak görevini yapabilmesi için gereklilik doğrultusunda bölünerek çoğalırlar Akciğer kanseri, yapısal olarak normal akciğer dokusundan olan hücrelerin gereklilik ve teftiş dışı çoğalarak akciğer içinde bir kitle (ot gibi yaşama) oluşturmasıdır Burada oluşan kitle öncelikle bulunduğu ortamda büyür, daha ileriki aşamalarda ise çevre dokulara veya dolaşım aracılığıyla uzak oranlara yayılarak (karaciğer, kemik,beyin vb gibi) hasara yol açarlar Bu yayılmaya metastaz adı verilir Akciğer kanserleri mikroskop aşağı izlenen hücrelerin görüntüsüne kadar iki asıl guruba ayrılır 1 Küçük hücreli (yulaf hücresel) akciğer kanseri 2 Ufak gözenekli olandışı akciğer kanseri Bunlar mikroskop altında izlenen kanserli hücrenin görüntüsüne göre ayrılır
MINIK HÜCREKADINSI AKCİĞER KANSERİ:
Tüm akciğer kanserlerinin %75'ini oluşturur Yassı epitel hücre, büyük gözenekli olan ve adeno kanser olarak üç gruptan oluşur
UFAK HÜCRELI AKCİĞER KANSERİ:
Daha nadir görülen bu tür, oldukça hızlı seyirlidir ve teşhis konduğu vakit başlıca vücudun başka bölümlerine yayılmış olarak karşımıza çıkar
Tehlike Faktörleri Nelerdir?
Sigara, puro, pipo (tütün) içimi: Akciğer kanserinin bugün ispatlanmış olan en kayda değer tehlike faktörüdür Sosyoekonomik düzeyi gelişmiş ülkelerde sigara içiminin başarılı olarak önlenmesi bir uçtan bir uca, bu ülkelerde akciğer kanseri sıklığı oldukça azalmıştır Sigarayı bıraktıktan 5 yıl daha sonra tehlike azalmakta, oysa iyice bitmemektedir Sigarayı içmeyen ama çevresinde içilen kişiler de aynı şekilde bu riski taşırlarBu nedenle akciğer kanserini önlemenin en iyi yolu sigaraya hiç başlamamaktır!
Asbestos: Madenlerde, gemi yapımında, yalıtım malzemesi yapımında kullanılır Solunum yollarında uzun süreli tahriş oluşturur
Radon: Evlerde, toprakta doğal olarak yer alan,kokusuz radyoaktif bir gazdır
Tüberküloz hastalığı (tüberküloz): Bu hastalığın yerleştiği akciğer alanında daha sonra akciğer kanseri gelişebilir
Daha önceden akciğer kanseri geçirmiş elde etmek: bir defa akciğer kanseri sebebiyle ameliyat olmuş, ya da ışın tedavisi uygulanmış olanlarda ikinci bir kanser gelişme riski vardır Sigara içmek bu riski keza arttırır
Erken Tanı Olası müdür?
Akciğer kanserinin ileri evrelere gelmeden erken tanı edilmesi için şimdiye değin düz akciğer filmleri (röntgenogram), balgamda tümör hücrelerinin aranması (sitoloji) ve yüksek riskli insanlarda bronkoskopi denilen ucu ışıklandırılmış bir boruyla solunum yollarının incelenmesi gibi yöntemlerin kullanıldığı çoğu egzersiz yapılmıştır Bunların hiçbiriyle akciğer kanserine alt ölümlerin azaltılamadığı görülmüştür
Belirtileri Nelerdir?
Rahatsızlık oldukça ileri aşamalara gelene dek önemli şikayete yol açmayabilir Bu sinsi karakter, akciğer kanserini bu kadar güvenli olmayan yapan en manâlı faktördür Eğer sigara kullanan ve buna tabi kronik bronşiti olan biriyseniz, mevsimsel öksürük ve balgam şikayetlerinin akıcılık kazanması, balgamda kan görülmesi, giderek artan nefes darlığı, özellikle sırtta kürek kemiklerinin arasına ya da omuzlara yayılan batıcı nitelikte göğüs ağrısı kanser için tereddüd uyandırması gereken şikayetlerdir Fakat hastalığın ilk aşamalarında ,başlıca bunların hiçbiri olmadan, iştahsızlık, halsizlik, kilo kaybı ve terleme gibi şikayetler görülmektedirHiçbir belirti vermeyen hasta grubu da eksik değildir
Tanı Nasıl Konur?
Düz akciğer röntgenleri ile akciğerde kitle görülen hastalara,öncelikle bilgisayarlı tomografi çekilirElde edilen üç boyutlu manzara ile kitleye nasıl ulaşılabileceğine karar verilirHastadan ya tomografi rehberliğinde ya da bronkoskopi dediğimiz ince bükülebilir bir tüple akciğerine ulaşılarak iğneyle parça alınırBu işleme biyopsi adı verilir Kanser tanısı bu biyopsi örneğinin patoloji kliniğinde incelenmesi sonucunda kesinleşir Doktorunuz şikayetlerinize kadar ayrıca karın veya beyine karşın bilgisayarlı tomografi ya da magnetik rezonans görünüleme ve kemik taraması (tüm gövde kemik sintigrafisi) gibi tetkikler isteyebilir
Rahatsızlık Aşamaları Nelerdir (Evreleme)?
Kanser tanısı konduktan sonra hekiminiz öncelikle hastalığın yaygınlığını ya da bir başka deyişle hangi aşamada olduğunu (safha) saptayacaktır Rahatsızlık;
yalnızca akciğerin ufak bir bölümündeyse evre I,
en yakın lenf bezelerine atlamışsa aşama II,
akciğer içinde akciğeri saran zara veya iki akciğer arasındaki mediasten denen boşluğa veya buradaki bezelere yayılmışsa aşama III,
karaciğer, kemik, böbrek üstü bezi gibi uzaktan organlara yayılmışsa evre IV,
olarak adlandırılırDoğru evreyi atamak için hekiminizin akciğer röntgeni, toraks ve batın bilgisayarlı tomografi veya magnetik rezonans görüntülemesi, kemik taraması veya beyin bilgisayarlı tomografisi istemesi gerekebilrHastalığın amaliyat için yerinde evrede olup olamdığını kavramak için mediastinoskopi denilen, boyundan yapılan bir kesiyle mediasten boşluğuna ışıklı boruyla bakılması ve bu operasyon sırasında lenf bezelerinden örnek alınmasını taşıyan bir tetkik ayrıca yapılabilirEğer akciğer zarının iki yaprağının aralarında akıcı birikmişse, hekiminiz kaburgaların arasından bir iğneyle girerek bu sudan patolojik çözümleme için örnek alacaktır Bu işleme ise torasentez adı verilir
Nasıl Tedavi Edilir?
Minik hücreli dışı akciğer kanseri tedavisi:
Hastalığın erken evrelerinde (safha I ve II, bir takım evre III hastalar) ameliyatla tümörlü doku, etraftan bir miktar sağlam doku çıkarılarak, bazen tüm bir akciğer lobu alınarak temizlenebilir genel olarak ameliyatla tamamen çıkarıldığı ve çevrede hiç rahatsızlık kalmadığı durumlarda diğer tedaviye lüzum yoktur Ameliyat sonrası hekiminiz sizi ahenkli aralıklarla kontrole çağıracaktır Nadiren ameliyat ardından bazı hastalara ışın tedavisi (radyoterapi) nasihat edilebilir
Ameliyatla çıkarılması mümkün olmayan safha III akciğer kanserinin başlıca tedavisi ışın tedavisi (radyoterapi) ve ilaç tedavisi (kemoterapi) ve radyoterapidirBu hastalarda iki yöntem sırayla uygulanır
Evre IV akciğer kanserinde kemoterapi hayat sürenizi 36 ay kadar uzatacak ve hastalığa ait şikayetlerin azalmasını sağlayacaktır Ancak, bu evrede muhakkak tedavi kararı siz ve aileniz ile görüşüldükten sonra verilmelidir Yaşamı çok uzatması umulmayan bir çare seçeneğinin alt etkileri nedeniyle yaşam kalitenizi bozma olasılığı varsa hekiminizle bu konuyu tartışmanız yerinde olacaktır Faz IV hastalıkta, ışın tedavisi kansere bağlı ağrı, kanama ya da kemiğe ,beyine dağılım laf konusu ise uygulanır
Küçük hücre akciğer kanseri tedavisi:
Bu kanser türünün tedavisine hastalığın sınırlı veya yaygın oluşuna kadar karar verilir Sınırlı hastalıkta kemoterapi ve radyoterapi birbirini izleyen veya eşzamanlı olarak uygulanır Hastalığın beyine bölüştürme olasılığı yüksek olduğundan ayrıca beyine koruyucu amaçlı radyoterapi yapılır Arada Bir fazla ufak çaplı tümörlerde cerrahi uygulanabilir
Yaygın hastalığın tedavisi ise kemoterapidir Kemoterapiye fazla aklıselim bir ur olmasına karşın tekrarlama riski çok yüksektir Kemoterapi sonrası tekrarlamalarda hastanın şikayetlerine ya da hastalığın yayılım bölgelerine tarafından radyoterapi uygulanabilir
Kaynak: Tıbbi Onkoloji Derneği *
Akciğer vücudumuzun oksijen gereksinimini sağlayan organımızdır Her organ gibi akciğerimiz de birçok hücreden oluşur Bu hücreler akciğerin olağan olarak görevini yapabilmesi için gereklilik doğrultusunda bölünerek çoğalırlar Akciğer kanseri, yapısal olarak normal akciğer dokusundan olan hücrelerin gereklilik ve teftiş dışı çoğalarak akciğer içinde bir kitle (ot gibi yaşama) oluşturmasıdır Burada oluşan kitle öncelikle bulunduğu ortamda büyür, daha ileriki aşamalarda ise çevre dokulara veya dolaşım aracılığıyla uzak oranlara yayılarak (karaciğer, kemik,beyin vb gibi) hasara yol açarlar Bu yayılmaya metastaz adı verilir Akciğer kanserleri mikroskop aşağı izlenen hücrelerin görüntüsüne kadar iki asıl guruba ayrılır 1 Küçük hücreli (yulaf hücresel) akciğer kanseri 2 Ufak gözenekli olandışı akciğer kanseri Bunlar mikroskop altında izlenen kanserli hücrenin görüntüsüne göre ayrılır
MINIK HÜCREKADINSI AKCİĞER KANSERİ:
Tüm akciğer kanserlerinin %75'ini oluşturur Yassı epitel hücre, büyük gözenekli olan ve adeno kanser olarak üç gruptan oluşur
UFAK HÜCRELI AKCİĞER KANSERİ:
Daha nadir görülen bu tür, oldukça hızlı seyirlidir ve teşhis konduğu vakit başlıca vücudun başka bölümlerine yayılmış olarak karşımıza çıkar
Tehlike Faktörleri Nelerdir?
Sigara, puro, pipo (tütün) içimi: Akciğer kanserinin bugün ispatlanmış olan en kayda değer tehlike faktörüdür Sosyoekonomik düzeyi gelişmiş ülkelerde sigara içiminin başarılı olarak önlenmesi bir uçtan bir uca, bu ülkelerde akciğer kanseri sıklığı oldukça azalmıştır Sigarayı bıraktıktan 5 yıl daha sonra tehlike azalmakta, oysa iyice bitmemektedir Sigarayı içmeyen ama çevresinde içilen kişiler de aynı şekilde bu riski taşırlarBu nedenle akciğer kanserini önlemenin en iyi yolu sigaraya hiç başlamamaktır!
Asbestos: Madenlerde, gemi yapımında, yalıtım malzemesi yapımında kullanılır Solunum yollarında uzun süreli tahriş oluşturur
Radon: Evlerde, toprakta doğal olarak yer alan,kokusuz radyoaktif bir gazdır
Tüberküloz hastalığı (tüberküloz): Bu hastalığın yerleştiği akciğer alanında daha sonra akciğer kanseri gelişebilir
Daha önceden akciğer kanseri geçirmiş elde etmek: bir defa akciğer kanseri sebebiyle ameliyat olmuş, ya da ışın tedavisi uygulanmış olanlarda ikinci bir kanser gelişme riski vardır Sigara içmek bu riski keza arttırır
Erken Tanı Olası müdür?
Akciğer kanserinin ileri evrelere gelmeden erken tanı edilmesi için şimdiye değin düz akciğer filmleri (röntgenogram), balgamda tümör hücrelerinin aranması (sitoloji) ve yüksek riskli insanlarda bronkoskopi denilen ucu ışıklandırılmış bir boruyla solunum yollarının incelenmesi gibi yöntemlerin kullanıldığı çoğu egzersiz yapılmıştır Bunların hiçbiriyle akciğer kanserine alt ölümlerin azaltılamadığı görülmüştür
Belirtileri Nelerdir?
Rahatsızlık oldukça ileri aşamalara gelene dek önemli şikayete yol açmayabilir Bu sinsi karakter, akciğer kanserini bu kadar güvenli olmayan yapan en manâlı faktördür Eğer sigara kullanan ve buna tabi kronik bronşiti olan biriyseniz, mevsimsel öksürük ve balgam şikayetlerinin akıcılık kazanması, balgamda kan görülmesi, giderek artan nefes darlığı, özellikle sırtta kürek kemiklerinin arasına ya da omuzlara yayılan batıcı nitelikte göğüs ağrısı kanser için tereddüd uyandırması gereken şikayetlerdir Fakat hastalığın ilk aşamalarında ,başlıca bunların hiçbiri olmadan, iştahsızlık, halsizlik, kilo kaybı ve terleme gibi şikayetler görülmektedirHiçbir belirti vermeyen hasta grubu da eksik değildir
Tanı Nasıl Konur?
Düz akciğer röntgenleri ile akciğerde kitle görülen hastalara,öncelikle bilgisayarlı tomografi çekilirElde edilen üç boyutlu manzara ile kitleye nasıl ulaşılabileceğine karar verilirHastadan ya tomografi rehberliğinde ya da bronkoskopi dediğimiz ince bükülebilir bir tüple akciğerine ulaşılarak iğneyle parça alınırBu işleme biyopsi adı verilir Kanser tanısı bu biyopsi örneğinin patoloji kliniğinde incelenmesi sonucunda kesinleşir Doktorunuz şikayetlerinize kadar ayrıca karın veya beyine karşın bilgisayarlı tomografi ya da magnetik rezonans görünüleme ve kemik taraması (tüm gövde kemik sintigrafisi) gibi tetkikler isteyebilir
Rahatsızlık Aşamaları Nelerdir (Evreleme)?
Kanser tanısı konduktan sonra hekiminiz öncelikle hastalığın yaygınlığını ya da bir başka deyişle hangi aşamada olduğunu (safha) saptayacaktır Rahatsızlık;
yalnızca akciğerin ufak bir bölümündeyse evre I,
en yakın lenf bezelerine atlamışsa aşama II,
akciğer içinde akciğeri saran zara veya iki akciğer arasındaki mediasten denen boşluğa veya buradaki bezelere yayılmışsa aşama III,
karaciğer, kemik, böbrek üstü bezi gibi uzaktan organlara yayılmışsa evre IV,
olarak adlandırılırDoğru evreyi atamak için hekiminizin akciğer röntgeni, toraks ve batın bilgisayarlı tomografi veya magnetik rezonans görüntülemesi, kemik taraması veya beyin bilgisayarlı tomografisi istemesi gerekebilrHastalığın amaliyat için yerinde evrede olup olamdığını kavramak için mediastinoskopi denilen, boyundan yapılan bir kesiyle mediasten boşluğuna ışıklı boruyla bakılması ve bu operasyon sırasında lenf bezelerinden örnek alınmasını taşıyan bir tetkik ayrıca yapılabilirEğer akciğer zarının iki yaprağının aralarında akıcı birikmişse, hekiminiz kaburgaların arasından bir iğneyle girerek bu sudan patolojik çözümleme için örnek alacaktır Bu işleme ise torasentez adı verilir
Nasıl Tedavi Edilir?
Minik hücreli dışı akciğer kanseri tedavisi:
Hastalığın erken evrelerinde (safha I ve II, bir takım evre III hastalar) ameliyatla tümörlü doku, etraftan bir miktar sağlam doku çıkarılarak, bazen tüm bir akciğer lobu alınarak temizlenebilir genel olarak ameliyatla tamamen çıkarıldığı ve çevrede hiç rahatsızlık kalmadığı durumlarda diğer tedaviye lüzum yoktur Ameliyat sonrası hekiminiz sizi ahenkli aralıklarla kontrole çağıracaktır Nadiren ameliyat ardından bazı hastalara ışın tedavisi (radyoterapi) nasihat edilebilir
Ameliyatla çıkarılması mümkün olmayan safha III akciğer kanserinin başlıca tedavisi ışın tedavisi (radyoterapi) ve ilaç tedavisi (kemoterapi) ve radyoterapidirBu hastalarda iki yöntem sırayla uygulanır
Evre IV akciğer kanserinde kemoterapi hayat sürenizi 36 ay kadar uzatacak ve hastalığa ait şikayetlerin azalmasını sağlayacaktır Ancak, bu evrede muhakkak tedavi kararı siz ve aileniz ile görüşüldükten sonra verilmelidir Yaşamı çok uzatması umulmayan bir çare seçeneğinin alt etkileri nedeniyle yaşam kalitenizi bozma olasılığı varsa hekiminizle bu konuyu tartışmanız yerinde olacaktır Faz IV hastalıkta, ışın tedavisi kansere bağlı ağrı, kanama ya da kemiğe ,beyine dağılım laf konusu ise uygulanır
Küçük hücre akciğer kanseri tedavisi:
Bu kanser türünün tedavisine hastalığın sınırlı veya yaygın oluşuna kadar karar verilir Sınırlı hastalıkta kemoterapi ve radyoterapi birbirini izleyen veya eşzamanlı olarak uygulanır Hastalığın beyine bölüştürme olasılığı yüksek olduğundan ayrıca beyine koruyucu amaçlı radyoterapi yapılır Arada Bir fazla ufak çaplı tümörlerde cerrahi uygulanabilir
Yaygın hastalığın tedavisi ise kemoterapidir Kemoterapiye fazla aklıselim bir ur olmasına karşın tekrarlama riski çok yüksektir Kemoterapi sonrası tekrarlamalarda hastanın şikayetlerine ya da hastalığın yayılım bölgelerine tarafından radyoterapi uygulanabilir
Kaynak: Tıbbi Onkoloji Derneği *