Ahiretteki en can alıcı sual ne olacaktır? Allaha karşı hesabını vereceğimiz en buyuk ibadet nedir?
Bir insan gucu dahilinde olan, Allahın butun emir ve yasaklarından sorumludur Sorumluluğu, gucunun gittiği yere kadardır Toplumu duzeltme imkanı olanlar, şahsıyla birlikte toplumu da duzeltmekle yukumludur Başkasını duzeltmeye gucu yetmeyen ise, kendi nefsini duzeltmekle meşgul olacaktır
Aslında her insan, şahsıyla, ailesiyle, yakın cevresiyle, mahalle ve şehriyle, ulkesiyle, dunyayla, hatta kainatla alakalıdır İnsanın, sadece icinde oturduğu yerkuresi ulkesiyle değil, aynı zamanda guneşle, ayla, yıldızlarla, bulutlarla, atmosferle de yakın ilişkisi vardır
Fakat bu alaka ve ilişkiler aynı seviyede değildir İnsanın en buyuk ve surekli gorevleri, en kucuk daire sayılan kişinin kendi nefsinde, kendi şahsında vardır Daha sonra sırasına gore, aile, akraba, yakın cevre, uzak cevre ve diğer daireler gelir En buyuk dairelerdeki gorevler en az olandır Kişi kıyamet gunu, bu sıraya gore sorguya cekilir Bu sebepledir ki, imandan sonra ilk acılan dosya, namaz dosyasıdır
Hepiniz cabansınızgozetmensiniz, hepiniz maiyetinizden sorumlusunuz(Buhari, Cuma, 44; Ahmed b Hanbel, II, 108) mealindeki hadisi şerifte aynı zamanda kişilerin guclerine gore farklı sorumluluk boyutuna da işaret edilmiştir Devlet başkanı, butun devletten, halktan sorumludur Hukumet, yasama ve yurutmesinden sorumludur Vali ilinden sorumludur Muhtar mahallesinden sorumludur Aile reisi, ailesinden sorumludur
Hz Muaz b Cebelin anlattığına gore, Peygamberimiz (asm) şoyle buyurmuştur:
Kıyamet gununde, bir kul şu dort şeyden sorguya cekilmeden bir tarafa adım atamaz: Omrunu nerede tukettiğini, gencliğini nerede eskittiğini, malını nereden kazanıp nerede harcadığını ve oğrendiği ilmiyle neler yaptığını (Krş Tirmizi, Kıyamet, 1, IV, 612; Mecmauzzevaid, 10346)
Bu hadisten anlaşılıyor ki, insan oğlu yaşadığı topyekUn bir hayatın hesabını vermekle yukumludur ve mahkemei kubrada bu hususta sorguya cekilecektir
Soruda gecen cihat kavramı onemlidir Allah yolunda cihat, yalnız silahlı mucadeleyi değil, ilmi, fikri mucadeleyi de icine alan geniş bir alanı ihtiva etmektedir Her asırda, her devirde, her zaman diliminde farklı bir cihat turu ortaya cıkmış olabilir Bu asırdaki cihat, manevidir, Kuranın guzelliklerini dunyaya tanıtmak, İslamın ongorduğu insanlık erdemlerini ders vermek, iman esaslarının ilmi, akli delillerini oğrenip, onları yabancısına ispat etmeye calışmak İslamiyet'in en buyuk bir insanlık medeniyeti olduğu gerceğini, soz, fiil, ve davranış bicimiyle sahneye koymak gibi daha pek cok manevi kriterleri on plana cıkarmak
Bu cihat maddi cihat gibi farzı kifaye değil, farzı ayındır Herkes kendi seviyesine gore, kendi konumuna gore, kendi bilgi ve becerisine gore, İslamın bir guzel tarafını gosterebilir ve onu gostermekten sorumludur
Kısaca; gerceği oğreneceğiz, oğreteceğiz İslamı yaşayacağız, yaşatacağız Medenilere galebe calmak ancak ikna ile mumkun olduğuna inanacağız, inandıracağız Biz Musluman olarak muhabbetin fedaileriyiz, husumete, duşmanlığa, kin ve nefrete vaktimiz olmadığının idrak ve şuurunda olacağız ve bu şuuru yaygınlaştıracağız
Bir insan gucu dahilinde olan, Allahın butun emir ve yasaklarından sorumludur Sorumluluğu, gucunun gittiği yere kadardır Toplumu duzeltme imkanı olanlar, şahsıyla birlikte toplumu da duzeltmekle yukumludur Başkasını duzeltmeye gucu yetmeyen ise, kendi nefsini duzeltmekle meşgul olacaktır
Aslında her insan, şahsıyla, ailesiyle, yakın cevresiyle, mahalle ve şehriyle, ulkesiyle, dunyayla, hatta kainatla alakalıdır İnsanın, sadece icinde oturduğu yerkuresi ulkesiyle değil, aynı zamanda guneşle, ayla, yıldızlarla, bulutlarla, atmosferle de yakın ilişkisi vardır
Fakat bu alaka ve ilişkiler aynı seviyede değildir İnsanın en buyuk ve surekli gorevleri, en kucuk daire sayılan kişinin kendi nefsinde, kendi şahsında vardır Daha sonra sırasına gore, aile, akraba, yakın cevre, uzak cevre ve diğer daireler gelir En buyuk dairelerdeki gorevler en az olandır Kişi kıyamet gunu, bu sıraya gore sorguya cekilir Bu sebepledir ki, imandan sonra ilk acılan dosya, namaz dosyasıdır
Hepiniz cabansınızgozetmensiniz, hepiniz maiyetinizden sorumlusunuz(Buhari, Cuma, 44; Ahmed b Hanbel, II, 108) mealindeki hadisi şerifte aynı zamanda kişilerin guclerine gore farklı sorumluluk boyutuna da işaret edilmiştir Devlet başkanı, butun devletten, halktan sorumludur Hukumet, yasama ve yurutmesinden sorumludur Vali ilinden sorumludur Muhtar mahallesinden sorumludur Aile reisi, ailesinden sorumludur
Hz Muaz b Cebelin anlattığına gore, Peygamberimiz (asm) şoyle buyurmuştur:
Kıyamet gununde, bir kul şu dort şeyden sorguya cekilmeden bir tarafa adım atamaz: Omrunu nerede tukettiğini, gencliğini nerede eskittiğini, malını nereden kazanıp nerede harcadığını ve oğrendiği ilmiyle neler yaptığını (Krş Tirmizi, Kıyamet, 1, IV, 612; Mecmauzzevaid, 10346)
Bu hadisten anlaşılıyor ki, insan oğlu yaşadığı topyekUn bir hayatın hesabını vermekle yukumludur ve mahkemei kubrada bu hususta sorguya cekilecektir
Soruda gecen cihat kavramı onemlidir Allah yolunda cihat, yalnız silahlı mucadeleyi değil, ilmi, fikri mucadeleyi de icine alan geniş bir alanı ihtiva etmektedir Her asırda, her devirde, her zaman diliminde farklı bir cihat turu ortaya cıkmış olabilir Bu asırdaki cihat, manevidir, Kuranın guzelliklerini dunyaya tanıtmak, İslamın ongorduğu insanlık erdemlerini ders vermek, iman esaslarının ilmi, akli delillerini oğrenip, onları yabancısına ispat etmeye calışmak İslamiyet'in en buyuk bir insanlık medeniyeti olduğu gerceğini, soz, fiil, ve davranış bicimiyle sahneye koymak gibi daha pek cok manevi kriterleri on plana cıkarmak
Bu cihat maddi cihat gibi farzı kifaye değil, farzı ayındır Herkes kendi seviyesine gore, kendi konumuna gore, kendi bilgi ve becerisine gore, İslamın bir guzel tarafını gosterebilir ve onu gostermekten sorumludur
Kısaca; gerceği oğreneceğiz, oğreteceğiz İslamı yaşayacağız, yaşatacağız Medenilere galebe calmak ancak ikna ile mumkun olduğuna inanacağız, inandıracağız Biz Musluman olarak muhabbetin fedaileriyiz, husumete, duşmanlığa, kin ve nefrete vaktimiz olmadığının idrak ve şuurunda olacağız ve bu şuuru yaygınlaştıracağız