Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Ayraç İşaretinin Kullanımı
Ayraç ya da parantez, bir noktalama işareti Yay, köşeli ve çengelli parantez almak üzere başlıca 3 çeşidi vardır Bunun haricinde yatık V şeklinde parantezlere de rastlanır Türkçede parantez sözcüğüyle daha çok en yaygın kullanılan parantez çeşidi olan yay parantez kastedilir
Ayraç Tümce içinde Kullanımı örnekler
Tümce içinde, cümlenin yapısı ile doğrudan ilgili olmayan direktifler yapılması amacı ile kullanılır Tümce içinde bir kelime ya da cümleden sonradan yapılması uygun görülen açıklamalar ayraç içine alınır
Örnek: Frank Cepra (18971991) Amerikalı bir film yönetmenidir Dolmabahçe Sarayı yapılana dek (1853) bütün Osmanlı Padişahları Topkapı Sarayı'nda oturmuştur
Benzer anlamdaki sözcükler, benzeyen değerdeki tarihler ve rakamlar ayraç içinde gösterilir
Misal: İnsan ikrarından (sözünden), hayvan yularından tutulur Ormana varmak için 45 mil (75 kilometre) daha gitmelisiniz
Tiyatro yapıtları ve senaryolarda sahnede yapılacak hareketler ve ilave açıklamalar ayraç içinde kullanılır
Misal: Ali (silahını ardından gizleyerek) Buyrun, nasıl asistan olabilirim? Anahtar nerede? (Kilitte tıkırtılar)
Özel Baskı yapılan eser ve yazarları ayrıntıları ile belirtmek amacı ile kullanılır
Misal: Hayatta en reel mürşit ilimdir(M Kemal Atatürk)
Alıntılarda, olmayan kelime ya da bölümlerin yerine kullanılır
Örnek: O (Ahmet) bizimle birlikteydi
Bir söze alay veya hor görme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır
Misal: Kuşkusuz sen korkusuz (!) birisin
Bir bilginin belirsizlik ile karşılanan veya emin olmadığını uygulamak için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır
Örnek:Senin namuslu (?) bir kişi olduğunu hepimiz biliriz elbette
Bir konunun anlatımı sırasında maddeler sıralanırken sayı ve harflerden daha sonra yarım ayraç kullanılır
Misal:
1) Basit Önermeler
2) Alaşım Önermeler
Ayraç, Matematikte operasyon sırasını ya da büyüklükleri ayrıntıları ile belirtmek için kullanılır
Misal: (2x23 7
Fonksiyonlarda kullanılır
Örnek: f(x) Fonksiyon f'in sıvı x'e uygulanmasını ifade eder
Yay Ayracı
Ünlem, soru, nokta, virgül gibi noktalama işaretleri tırnak işaretinin içine, ayraçta ise ayraçtan daha sonra konulur
Örnek: Köpeksiz sürüye kurt girer (iner)
Misal: Kurda Neden boynun kalın?demişler: İşimi kendim görürüm de ondandemiş
Ayraç ile çivi işaretinin kullanılacağı yerlerin birbirine karıştırılması halinde kavrayış bakılır Çivi işareti içindeki sözcük ve cümleler çıkartıldığında anlam bozulurken ayraç içindeki sözcük ve cümleler çıkartıldığında manâ bozulmaz
Örnek: Hatasız (kusursuz) kul olmaz Hatasız kelimesi çıkartıldığında tümce amaç kaybına uğramıyor
Misal: Cahit Sıtkı'nın Otuzbeş Yaşadlı şiirini ilk kez ortaokulda okumuştum Otuzbeş Yaş sözcük öbeği çıkartıldığında tümce anlamsızlaşıyor *
Ayraç ya da parantez, bir noktalama işareti Yay, köşeli ve çengelli parantez almak üzere başlıca 3 çeşidi vardır Bunun haricinde yatık V şeklinde parantezlere de rastlanır Türkçede parantez sözcüğüyle daha çok en yaygın kullanılan parantez çeşidi olan yay parantez kastedilir
Ayraç Tümce içinde Kullanımı örnekler
Tümce içinde, cümlenin yapısı ile doğrudan ilgili olmayan direktifler yapılması amacı ile kullanılır Tümce içinde bir kelime ya da cümleden sonradan yapılması uygun görülen açıklamalar ayraç içine alınır
Örnek: Frank Cepra (18971991) Amerikalı bir film yönetmenidir Dolmabahçe Sarayı yapılana dek (1853) bütün Osmanlı Padişahları Topkapı Sarayı'nda oturmuştur
Benzer anlamdaki sözcükler, benzeyen değerdeki tarihler ve rakamlar ayraç içinde gösterilir
Misal: İnsan ikrarından (sözünden), hayvan yularından tutulur Ormana varmak için 45 mil (75 kilometre) daha gitmelisiniz
Tiyatro yapıtları ve senaryolarda sahnede yapılacak hareketler ve ilave açıklamalar ayraç içinde kullanılır
Misal: Ali (silahını ardından gizleyerek) Buyrun, nasıl asistan olabilirim? Anahtar nerede? (Kilitte tıkırtılar)
Özel Baskı yapılan eser ve yazarları ayrıntıları ile belirtmek amacı ile kullanılır
Misal: Hayatta en reel mürşit ilimdir(M Kemal Atatürk)
Alıntılarda, olmayan kelime ya da bölümlerin yerine kullanılır
Örnek: O (Ahmet) bizimle birlikteydi
Bir söze alay veya hor görme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır
Misal: Kuşkusuz sen korkusuz (!) birisin
Bir bilginin belirsizlik ile karşılanan veya emin olmadığını uygulamak için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır
Örnek:Senin namuslu (?) bir kişi olduğunu hepimiz biliriz elbette
Bir konunun anlatımı sırasında maddeler sıralanırken sayı ve harflerden daha sonra yarım ayraç kullanılır
Misal:
1) Basit Önermeler
2) Alaşım Önermeler
Ayraç, Matematikte operasyon sırasını ya da büyüklükleri ayrıntıları ile belirtmek için kullanılır
Misal: (2x23 7
Fonksiyonlarda kullanılır
Örnek: f(x) Fonksiyon f'in sıvı x'e uygulanmasını ifade eder
Yay Ayracı
Ünlem, soru, nokta, virgül gibi noktalama işaretleri tırnak işaretinin içine, ayraçta ise ayraçtan daha sonra konulur
Örnek: Köpeksiz sürüye kurt girer (iner)
Misal: Kurda Neden boynun kalın?demişler: İşimi kendim görürüm de ondandemiş
Ayraç ile çivi işaretinin kullanılacağı yerlerin birbirine karıştırılması halinde kavrayış bakılır Çivi işareti içindeki sözcük ve cümleler çıkartıldığında anlam bozulurken ayraç içindeki sözcük ve cümleler çıkartıldığında manâ bozulmaz
Örnek: Hatasız (kusursuz) kul olmaz Hatasız kelimesi çıkartıldığında tümce amaç kaybına uğramıyor
Misal: Cahit Sıtkı'nın Otuzbeş Yaşadlı şiirini ilk kez ortaokulda okumuştum Otuzbeş Yaş sözcük öbeği çıkartıldığında tümce anlamsızlaşıyor *
