Barış Manço'nun Başlamadan Biten Eurovision Hikâyesi

1956 yılından beridir 2020 yılındaki pandemi haricinde her yıl düzenlenen, resmî ismiyle Eurovision Müzik Müsabakası (Eurovision Song Contest)’nda ülkemizin birinci ve tek zaferini Sertab Erener’in Everyway That I Can’i ile elde ettik. En son 2012 yılında Can Bonomo ile katıldığımız Eurovision’un üzerinden ise tam 10 sene geçti.

1997 yılında Şebnem Paker'in performansıyla birinci sefer 100 puan barajını geçen ve tesirli bir perfomans gösteren ülkemiz, 2003 yılındaki zafere kadar Eurovision'da kalıcı bir iz bırakamadı. Bu makus performansta elbet ki en büyük hisse, aday seçiminde yapılan yanlışlardı. Pekala ya Barış Manço üzere kendine has stili olan bir isim Eurovision’a katılsaydı neler olurdu?

Barış Manço neden Eurovision’a katıl(a)madı?


1980 yılında bir seyahat sırasında THY çalışanları Manço’nun önünü keserek, Manço'ya; “Eurovision’da gelecek yıl bizleri siz temsil edin” derler. Manço da bu isteğe olumlu yanıtlar verir ve katılırsa kazanacağından emin olduğunu söz eder.

• Barış Manço, Eurovision öncesinde kendisini Avrupa'ya tanıtmak istedi

1983 yılına kadar Manço tarafından hazırlıklar yapılır, hatta Almanya başta olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde basın, Manço’dan “Türkiye’nin Eurovision adayı” olarak kelam eder. 1983 yılında 94 adayın katıldığı ve TRT’nin jüriliğindeki ulusal elemelerde Barış Manço, ilk 20’nin dışında kalmış, çeyrek final yüzü bile görememişti.

Barış Manço'nun TRT tarafından reddedilen "Kazma" müziği:





Hem "Nick the Chopper" hem de çeşitli bahislerde TRT ile zıt düşen Barış Manço, TRT tarafından elendikten sonra “Eurovision’da birinci ona giremezsem para istemediğimi ve zafer kelamı vermeme karşın; Heyet, müziğimle alay etti ve beni sevmedikleri için müziğime ön yargı ile yaklaşıp elediler” dedi. Manço ayrıyeten, “şarkımı plak yapıp basacağım, artık karar halkımızındır” çıkışını yaparak TRT heyetine sunduğu “Kazma” müziğini albüm yaptı. Kazma, o sene birinci ay 550 bin satarak satış rekoru kırdı ve yılın en çok satan yapıtı oldu.

Barış Manço yerine seçilen Çetin Alp, 0 (sıfır) puan aldı





Barış Manço’nun çeyrek final bile göremeden elendiği TRT elemelerinde Çetin Alp, Opera müziğiyle birinci olur ve 1983 yılında Eurovision’da ülkemizi temsil eder. Barış Manço’nun hakkının yendiği sene Türkiye, Çetin Alp ile sıfır puan alarak sonuncu oldu.

Çetin Alp’in Manço eleştirileri

• Sağda; Çetin Alp ve Barış Manço'nun atışması, Sağda; gelecek yıllarda herkesin elemelere katılmasını protesto eden sanatkarların haberi

Barış Manço’nun “Çetin Alp’in müziği çok berbattı, sadece Avrupa’da müzik söylemek için müzik söyledi” çıkışına Alp; “25 cm saç uzatmakla, eşekle, kazmayla müzik söylenmez” diyerek karşılık vermişti. Alp’in bu çıkışı sonrasında akıllara, “Barış Manço uzun saçlı olduğu için mi elendi” soruları geldi. Barış Manço ise “saçlarım 25 değil 40 cm, müziklerimin takdiri halkıma aittir” karşılığını verdi.

Tüm bu tartışmalar bir kenara dursun; Barış Manço, şayet Eurovision'a katılmış olsaydı elde edebileceğimiz sonuçları şöyle bir gözden geçirelim.

Eurovision’da zafere giden yol: İngilizce


Eurovision’da zafere ulaşan 66 müzikten 33’ü ve müsabakayı kazanan son 30 müzikten 24 adedinin İngilizce olduğunu da göz önüne alacak olursak; Eurovision’da zafere gitmenin anahtarlarından biri de hiç elbet ki İngilizce müzikler ile katılmaktır.

Biz de bu sebeple Barış Manço’nun İngilizce müziklerini düşünerek, muhtemel bir "Ya Barış Ağabey Eurovision'a katılsaydı..." öyküsünü sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Barış Manço’nun İngilizce şarkıları


Türkçe’nin yanında İngilizce, İspanyolca, Fransızca ve Japonca üzere lisanlarda de müzikler seslendiren Barış Manço’nun yaklaşık 30 kadar İngilizce müziği bulunmakta. Elbette ki İngilizce olan her müziği Eurovision kazanmaya kâfi değilse de, pek birçok Eurovision düzeyinin bile üzerinde. Artık sizlerle, “Eurovision’a katılmış olsa zaferle dönmesi garanti olan” Barış Manço müziklerine bir göz atalım.

Blue Morning Angel:





1976 yılında piyasaya sürülen ve tamamı İngilizce müziklerden oluşan “Baris Mancho” isimli albümdeki en ilgi cazip müziklerden biri olan Blue Morning Angel, hem gücü hem de kelamları ile Eurovision’a katılsa birinciliği göğüsleyebilecek Barış Manço müziklerinden yalnızca biriydi...

Emerald Garden:





Türkçe bir müzik olan Nazar Eyle’den Barış Manço tarafından İngilizceye uyarlanan Emerald Garden için birtakım kaynaklar, asıl uyarlama olanın Nazar Eyle olduğunu da sav etmektedir. Argümanlar bir kenara dursun, Eurovision kalitesindeki bu hoş müziğin keyfini çıkaralım...

Little Darling:





Elektrogitar ve bağlamanın bir arada kullanıldığı adeta bir doğu – batı sentezi olan ve Kurtalan Express’in dayanılmaz performansına Barış Manço da eklenince; mümkün bir Eurovision adaylığında kazanan sizce de muhakkak değil mi?

Lonely Man:





Barış Manço’nun “yalnız bir adamın hikayesini anlatmaya çalışacağız” diyerek giriş yaptığı Lonely Man, daha evvel “Nenni Bebek” müziği olarak da yayınlanmıştı.

Nick the Chopper:





Listemizdeki en tanınan müziklerden biri de hiç elbet ki Nick the Chopper. Yurt dışında da büyük sükse yapan Nick the Chopper, tabiat sevgisini tema edinen; ağaçları keserek ormanı yok etmek isteyen bir adamdan intikam alan ağaçların öyküsünü anlatıyor. Bilhassa Avrupa ve vakit zaman ülkemizde düzenlenen çevreci hareketlerde Nick the Chopper müziğinin çaldığına da şahit olmuşuzdur.

• Barış Manço'nun Arkadaşım Eşek ve Nick the Chopper müziklerinden dolayı yaşadığı birtakım sorunlar

Nick the Chopper’ın TRT’de yayınlandığı periyot, TRT tarafından Barış Manço’ya bir mühlet sansür uygulanmış; uygulanan sansürün ana sebebinin müzikte geçen çevreci iletiler olduğu sav edilmişti.

Tell Me Old Man:





Âşık Veysel’in ölümsüz yapıtı "Uzun İnce Bir Yoldayım”ı “Tell Me Old Man” olarak yorumlayan Barış Manço, listedeki başka müziklerin bilakis bu slow müzikle bile Eurovision’da zafere gidebilecek bir performansı bizlere sunmuş...

Kısaca Baris Mancho albümü


Baris Mancho albümü, 1976 yılında Belçika’da piyasaya sürülmüştü. Barış Manço, bu albüm ile çok büyük muvaffakiyetler beklerken, yurt dışında istediği başarıyı sağlayamadı. Pek çok kişi, beklentilerin altında kalan bu albüm için “aksan uyuşmazlığı” yorumunda bulundu.

BONUS:

Barış Manço'nun Nick the Chopper için özel olarak hazırlandığı bu halini daha evvel hiç görmüş müydünüz?





Peki ya sizler Barış Manço’nun Eurovision’a katılamaması hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce Çetin Alp’in Opera’sı, Kazma’dan daha mı yeterliydi yoksa olayın altında yatan diğer sebepler mi vardı? Fikirlerinizi yorumlar kısmında bizlerle paylaşabilirsiniz.

Not: Müzik isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır.

Kaynaklar: 1 / 2 /