iltasyazilim
FD Üye
Pek çok insan bayramı tatilde geçirme ve bronzlaşma hayalleri kurarken, aslında cilt sağlığını nasıl bir tehlikenin içine attığının farkında olmuyor Kısa süreli tatilleri değerlendirmek için saatlerce güneşin altında kalmak ve gerekli tedbirleri almamak; güneş yanıklarına, lekelenmelere hatta cilt kanserine yol açabiliyor Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz Dr Oya Yeşim Hacımustafaoğlu Utkan, cildi güneş ışınlarından korumak için gerekli önlemleri sıraladı
İçindekiler
Güneş ışığının azı D vitamini eksikliğine çoğu DNA hasarına yol açıyor
Bronzlaştırırken zarar veriyor
Su ve kumdan yansıyan ışıklar da deriye zarar verebilir
Zararlı güneş ışınlarından korunmanın 6 altın kuralı
Önlem almanıza rağmen cildiniz yandıysa…
Güneş ışığının azı D vitamini eksikliğine çoğu DNA hasarına yol açıyor
Güneşten yayılan ısı, ışık ve enerji tüm dünyada yaşayan canlılar için en önemli yaşam kaynaklarından birisidir Çalışan çalışmayan insanlar için ise özellikle yaz aylarında ayrı bir mutluluk kaynağıdır Çünkü tüm seneyi yoğun bir tempoda çalışarak ya da okuyarak geçirenler, yaz aylarında yaptıkları kısa tatiller ve bayram günlerini fırsat bilerek tüm senenin yorgunluğunu atmayı hayal ederler Ancak her şeyin azının ya da fazlasının insan vücuduna zararı olduğu unutulmamalıdır Güneş ışığının yetersiz alımı kişide D vitamini eksikliğine, fazlası ise tamiri mümkün olmayan DNA hasarlarına, erken yaşlanmaya ve cilt kanserlerine neden olmaktadır
Bronzlaştırırken zarar veriyor
Dünya üzerinde sera etkisi yaratan gazların aşırı kullanımı son 20 yılda küresel ısınmaya neden olarak ozon tabakasının incelmesine neden oldu Bu da zararlı güneş ışınlarının incelen ozon tabakasından geçerek yeryüzüne ulaşmasına neden olmaktadır Yeryüzüne ulaşan zararlı güneş ışınlarının bir bölümünü mor ötesi ışınlar olarak da adlandırılan ultraviyole ışınları oluşturmaktadır 3 tipi bulunan ultraviyole ışınlarından UVC, ozon tabakasını aşamayarak yeryüzüne ulaşmamaktadır Ancak yeryüzüne ulaşan UVA ve UVB ışınları bir yandan bronzlaşmaya neden olurken, öte yandan kişilerde erken deri yaşlanması ve kanserojen etki oluşmasına da neden olmaktadır Bu nedenle yaz aylarında bu ışınların en yoğun geldiği 11001600 saatleri arasında güneş altında uzun süre bulunmamak gerekir D vitamini sentezi için yaz aylarında haftada 34 gün, öğle 1214 saatleri arasında ortalama 10 dakika, vücut yüzey alanının yüzde 10 kadarının örneğin kollarımızın güneş görmesi yeterlidir
Su ve kumdan yansıyan ışıklar da deriye zarar verebilir
Güneş ışınları, deniz kenarı ve yüksek rakımlı yerlerde yaşayan, açık ten ve renkli göze sahip kişilerde daha fazla olumsuz etki yapmaktadır Çocukluktan itibaren güneş ışığına fazla maruz kalmak ve ciddi güneş yanığı geçirmek ise ileriki yaşlarda deri kanseri riskini birkaç kez artırmaktadır Bu nedenle çocukların güneş ışınlarına karşı korunması çok önemlidir Zararlı etkisi her 300 metre yükseklikte enerjide %5 artan güneş enerjisi, su ve ıslak giysilerden geçer, ayrıca asfalt, kum ve kar da enerjinin yansımasını artırmaktadır
Zararlı güneş ışınlarından korunmanın 6 altın kuralı
Güneşten korunmada en önemli yöntem mekanik koruma olarak bilinen giysilerle korunma yöntemidir Sık dokumalı ve UV filtreli olanlar tercih edilmeli, geniş kenarlı şapka, şemsiye ve UV filtreli güneş gözlüğü kullanılmalıdır
Saat 11:0016:00 arasında güneş koruyucu kullanmaksızın uzun süreli güneş ışınlarından uzak durmak gerekir
Güneşten korunmada bir diğer etkili yöntem ise gün perdesi adı verilen güneş koruyuculardır Güneş koruyucular fiziksel ve kimyasal etkili olmak üzere ikiye ayrılır Fiziksel etkililer, bariyer oluşturarak ışınları yansıtma yoluyla etki eder, hem UVA hem de UVB’ye etkilidir Allerjik ve tahriş edici olmamaları sebebiyle güvenilirdir Bebek ve çocuklarda tercih edilmelidir
En az 30 faktörlü güneş koruyucular güneşe çıkmadan 2030 dakika önce sürülmeli, 23 saatte bir tekrarlanmalı, ayrıca terleme ya da havlu ile silinme sonrası yenilenmelidir
Solaryuma kesinlikle girilmemelidir
UV’nin zararlı etkilerine karşı koruyucu antioksidanlar ajanların doktor kontrolünde kullanımı (Vitamin A, C, E, betakaroten, koenzim Q10, yeşil çay, üzüm çekirdeği eksteresi gibi), güneşin olumsuz etkilerini azaltmada faydalı olabilmektedir
Önlem almanıza rağmen cildiniz yandıysa…
Güneş yanığı, aşırı UV teması sonrası gelişen kızarıklık, yanma, ağrı, su dolu kabarcık oluşumu ile kendini göstermektedir Yeterli süre ve dozda UV ışınlarına maruz kaldıktan 26 saat sonra başlar, 1224 saat içinde maksimum düzeye ulaşır Birinci haftanın sonunda deride soyulma görülür, daha sonra pigmentasyon ve lentigo adı verilen kahverengi lekeler gelişmektedir Güneş yanığı tedavisinde hafif olgularda soğuk su ile soğutma, kortikosteroidli kremler, ayrıca ağrı ve inflamasyonu azaltmada aspirin kullanılabilir Şiddetli durumlarda ise bu önlemlere ek olarak yatak istirahati, bol sıvı alımı ve bazı tedavi edici ürünlerin kullanımı gerekmektedir Güneş yanığı tedavisinde mutlaka uzmana danışılmalıdır
İçindekiler
Güneş ışığının azı D vitamini eksikliğine çoğu DNA hasarına yol açıyor
Bronzlaştırırken zarar veriyor
Su ve kumdan yansıyan ışıklar da deriye zarar verebilir
Zararlı güneş ışınlarından korunmanın 6 altın kuralı
Önlem almanıza rağmen cildiniz yandıysa…
Güneş ışığının azı D vitamini eksikliğine çoğu DNA hasarına yol açıyor
Güneşten yayılan ısı, ışık ve enerji tüm dünyada yaşayan canlılar için en önemli yaşam kaynaklarından birisidir Çalışan çalışmayan insanlar için ise özellikle yaz aylarında ayrı bir mutluluk kaynağıdır Çünkü tüm seneyi yoğun bir tempoda çalışarak ya da okuyarak geçirenler, yaz aylarında yaptıkları kısa tatiller ve bayram günlerini fırsat bilerek tüm senenin yorgunluğunu atmayı hayal ederler Ancak her şeyin azının ya da fazlasının insan vücuduna zararı olduğu unutulmamalıdır Güneş ışığının yetersiz alımı kişide D vitamini eksikliğine, fazlası ise tamiri mümkün olmayan DNA hasarlarına, erken yaşlanmaya ve cilt kanserlerine neden olmaktadır
Bronzlaştırırken zarar veriyor
Dünya üzerinde sera etkisi yaratan gazların aşırı kullanımı son 20 yılda küresel ısınmaya neden olarak ozon tabakasının incelmesine neden oldu Bu da zararlı güneş ışınlarının incelen ozon tabakasından geçerek yeryüzüne ulaşmasına neden olmaktadır Yeryüzüne ulaşan zararlı güneş ışınlarının bir bölümünü mor ötesi ışınlar olarak da adlandırılan ultraviyole ışınları oluşturmaktadır 3 tipi bulunan ultraviyole ışınlarından UVC, ozon tabakasını aşamayarak yeryüzüne ulaşmamaktadır Ancak yeryüzüne ulaşan UVA ve UVB ışınları bir yandan bronzlaşmaya neden olurken, öte yandan kişilerde erken deri yaşlanması ve kanserojen etki oluşmasına da neden olmaktadır Bu nedenle yaz aylarında bu ışınların en yoğun geldiği 11001600 saatleri arasında güneş altında uzun süre bulunmamak gerekir D vitamini sentezi için yaz aylarında haftada 34 gün, öğle 1214 saatleri arasında ortalama 10 dakika, vücut yüzey alanının yüzde 10 kadarının örneğin kollarımızın güneş görmesi yeterlidir
Su ve kumdan yansıyan ışıklar da deriye zarar verebilir
Güneş ışınları, deniz kenarı ve yüksek rakımlı yerlerde yaşayan, açık ten ve renkli göze sahip kişilerde daha fazla olumsuz etki yapmaktadır Çocukluktan itibaren güneş ışığına fazla maruz kalmak ve ciddi güneş yanığı geçirmek ise ileriki yaşlarda deri kanseri riskini birkaç kez artırmaktadır Bu nedenle çocukların güneş ışınlarına karşı korunması çok önemlidir Zararlı etkisi her 300 metre yükseklikte enerjide %5 artan güneş enerjisi, su ve ıslak giysilerden geçer, ayrıca asfalt, kum ve kar da enerjinin yansımasını artırmaktadır
Zararlı güneş ışınlarından korunmanın 6 altın kuralı
Güneşten korunmada en önemli yöntem mekanik koruma olarak bilinen giysilerle korunma yöntemidir Sık dokumalı ve UV filtreli olanlar tercih edilmeli, geniş kenarlı şapka, şemsiye ve UV filtreli güneş gözlüğü kullanılmalıdır
Saat 11:0016:00 arasında güneş koruyucu kullanmaksızın uzun süreli güneş ışınlarından uzak durmak gerekir
Güneşten korunmada bir diğer etkili yöntem ise gün perdesi adı verilen güneş koruyuculardır Güneş koruyucular fiziksel ve kimyasal etkili olmak üzere ikiye ayrılır Fiziksel etkililer, bariyer oluşturarak ışınları yansıtma yoluyla etki eder, hem UVA hem de UVB’ye etkilidir Allerjik ve tahriş edici olmamaları sebebiyle güvenilirdir Bebek ve çocuklarda tercih edilmelidir
En az 30 faktörlü güneş koruyucular güneşe çıkmadan 2030 dakika önce sürülmeli, 23 saatte bir tekrarlanmalı, ayrıca terleme ya da havlu ile silinme sonrası yenilenmelidir
Solaryuma kesinlikle girilmemelidir
UV’nin zararlı etkilerine karşı koruyucu antioksidanlar ajanların doktor kontrolünde kullanımı (Vitamin A, C, E, betakaroten, koenzim Q10, yeşil çay, üzüm çekirdeği eksteresi gibi), güneşin olumsuz etkilerini azaltmada faydalı olabilmektedir
Önlem almanıza rağmen cildiniz yandıysa…
Güneş yanığı, aşırı UV teması sonrası gelişen kızarıklık, yanma, ağrı, su dolu kabarcık oluşumu ile kendini göstermektedir Yeterli süre ve dozda UV ışınlarına maruz kaldıktan 26 saat sonra başlar, 1224 saat içinde maksimum düzeye ulaşır Birinci haftanın sonunda deride soyulma görülür, daha sonra pigmentasyon ve lentigo adı verilen kahverengi lekeler gelişmektedir Güneş yanığı tedavisinde hafif olgularda soğuk su ile soğutma, kortikosteroidli kremler, ayrıca ağrı ve inflamasyonu azaltmada aspirin kullanılabilir Şiddetli durumlarda ise bu önlemlere ek olarak yatak istirahati, bol sıvı alımı ve bazı tedavi edici ürünlerin kullanımı gerekmektedir Güneş yanığı tedavisinde mutlaka uzmana danışılmalıdır