Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
D vitamini kalsiyum istikrarı ve kemik sıhhatinde çok kıymetli rol oynayan yağda eriyen bir vitamindir. Vücuttaki değerli vazifeleri;
Diyetle alınan kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlar.
Kemik erimesine yol açan bir hormon olan, paratiroid hormonun salgılanmasını önler.
Vücutta kalsiyum ve fosfor istikrarını sağlar, kemik ve kasların sıhhati için gereklidir.
Son çalışmalar göstermiştir ki D vitamini eksikliği multipl skleroz (MS), tip 1 diyabet, romatoid artrit, inflamatuar barsak illeti üzere otoimmun illetler, duygu-durum bozuklukları, kalp damar marazları, hipertansiyon, göğüs, prostat, barsak üzere kanserler ile alakalıdır.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonları, besin allerjileri, astım üzere rahatsızlıklar da düşük D vitamini seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir.
D vitamini bir ön hormondur, karaciğerde ve böbrekte metabolik olarak canlı formlarına dönüşür. D3 vitamini (kolekalsiferol), ciltten UV-B ışınlarına maruziyet ile sentezlenir. D2 vitamini (ergokalsiferol), bitkilerde bulunan ve vesair diyetle aldığımız formudur. En çok balık (somon, sardunya, uskumru), balık yağı, karaciğer, et ve yumurta sarısında bulunur. Besinler D vitamini ile güçlendirilmediğinde ya da takviye D vitamini alınmadığında diyetle alınan D vitamini %10 'un altındadır. Amerika' da süt ve süt eserleri, portakal suları, ekmek, tahıllar ve formül mamalar D vitamini ile güçlendirilmiştir.
Deride sentezlenen ya da diyetle alınan D vitamini birinci evvel karaciğerde 25 hidroksi D vitaminine, daha sonra D vitamininin canlı formu olan 1,25 hidroksi D vitaminine dönüşür. 25 hidroksi D vitaminin yarı ömrü yaklaşık 20 gündür ve bu nedenle organizmadaki D vitamini durumunu en âlâ yansıtan parametre olarak kabul edilir, vücutta D vitamini seviyesi olarak 25 hidroksi D vitamini ölçülür.
Çocuklarda ve adölesanlarda yeni kabul edilen D vitamini standart seviyeleri;
D vitamini KÂFI: 25 hidroksi D vitamini > 20 ng/mL
D vitamini ZAYIF: 25 hidroksi D vitamini 15-20 ng/mL
D vitamini EKSİK: 25 hidrokdi D vitamini < 15 ng/mL
D vitamini eksikliği nedenleri ve risk faktörleri:
- Sütçocukluğu devrinde bebeklerin ana besin kaynağı ana sütüdür. Ana sütünün 1 litresinde 12-60 IU D vitamini bulunmakta ve bu ölçü bebeklerin günlük 400 IU olan gereksinimini karşılamamaktadır. Misal biçimde bu periyottaki bebeklerin aldığı başka besinlerde de D vitamini zayıftır. Formül mamaların litresinde 400 IU D vitamini olsa da bebek umumiyetle günde 1 lt kadar formül mama alamadığından D vitamini yeniden gayrikâfi kalmaktadır.
- Maternal D vitamini eksikliği
- Prematüre veladet ( 3. trimester plasentadan bebeğe D vitamini aktarımı için kritik, fetusta iskelet sisteminin kalsifiye olduğu dönem)
- Koyu tenli olmak
- Nöbet önleyici (antikonvülzan) ya da HIV tedavi edici ilaçlar kullanıyor olmak, ketakonazol ve birtakım öteki mantar önleyici ilaçlar
- Malabsorpsiyon (barsaktan emilim bozukluğu) ile giden illetler ( Kistik fibrozis, inflamatuar barsak hastalığı)
- Obezite ( D vitamini yağ dokusunda toplanır)
-Yüksek enlemlerde yaşamak
-Kış mevsimi (Şubat ve Martta en düşük)
-Düşük güneş ışığı almanın başka nedenleri
-Kapalı sahalarda uzun vade kalmak (engelli çocuklar)
-Dişi cinsiyet
Bu yüzden, hayatın birinci haftasından itibaren ana sütü yahut formül mama alan tüm bebeklere en az bir yaşına kadar 400 IU/gün D vitamini (günde 3 damla D vitamini) uygulanmalıdır.
Bununla birlikte, güneş esirgeyici kremlerin (30 müdafaa faktör ve üzeri) D vitamini sentezini %95 nispetinde azalttığı ve camdan geçen güneş ışınlarının D vitamini sentezi için makul olmadığı bilinmelidir. Ailelerin ömür biçimleri (kültürel nedenlerle bebeklerin çok ziyade dışarı çıkartılmaması, meskenlerin balkonsuz olması gibi), hava kirliliği de bebeklerin zayıf güneş görmesine neden olmaktadır.
Özetleyecek olursak; bütün gebelerin ve bebeklerin günde 10-15 dakika vade ile kol ve bacakları açık halde gün ortasına yakın saatlerde güneş ışınlarından faydalanması desteklenmelidir. Bebeklere hayatın birinci haftasından itibaren D vitamini verilmelidir. Ayrıyeten kâfi güneş görmeyen yahut D vitamini zayıflığı bakımından riskli bir ömür hali olan analara gebeliklerinin son üç ayında D vitamini verilmelidir.
Diyetle alınan kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlar.
Kemik erimesine yol açan bir hormon olan, paratiroid hormonun salgılanmasını önler.
Vücutta kalsiyum ve fosfor istikrarını sağlar, kemik ve kasların sıhhati için gereklidir.
Son çalışmalar göstermiştir ki D vitamini eksikliği multipl skleroz (MS), tip 1 diyabet, romatoid artrit, inflamatuar barsak illeti üzere otoimmun illetler, duygu-durum bozuklukları, kalp damar marazları, hipertansiyon, göğüs, prostat, barsak üzere kanserler ile alakalıdır.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonları, besin allerjileri, astım üzere rahatsızlıklar da düşük D vitamini seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir.
D vitamini bir ön hormondur, karaciğerde ve böbrekte metabolik olarak canlı formlarına dönüşür. D3 vitamini (kolekalsiferol), ciltten UV-B ışınlarına maruziyet ile sentezlenir. D2 vitamini (ergokalsiferol), bitkilerde bulunan ve vesair diyetle aldığımız formudur. En çok balık (somon, sardunya, uskumru), balık yağı, karaciğer, et ve yumurta sarısında bulunur. Besinler D vitamini ile güçlendirilmediğinde ya da takviye D vitamini alınmadığında diyetle alınan D vitamini %10 'un altındadır. Amerika' da süt ve süt eserleri, portakal suları, ekmek, tahıllar ve formül mamalar D vitamini ile güçlendirilmiştir.
Deride sentezlenen ya da diyetle alınan D vitamini birinci evvel karaciğerde 25 hidroksi D vitaminine, daha sonra D vitamininin canlı formu olan 1,25 hidroksi D vitaminine dönüşür. 25 hidroksi D vitaminin yarı ömrü yaklaşık 20 gündür ve bu nedenle organizmadaki D vitamini durumunu en âlâ yansıtan parametre olarak kabul edilir, vücutta D vitamini seviyesi olarak 25 hidroksi D vitamini ölçülür.
Çocuklarda ve adölesanlarda yeni kabul edilen D vitamini standart seviyeleri;
D vitamini KÂFI: 25 hidroksi D vitamini > 20 ng/mL
D vitamini ZAYIF: 25 hidroksi D vitamini 15-20 ng/mL
D vitamini EKSİK: 25 hidrokdi D vitamini < 15 ng/mL
D vitamini eksikliği nedenleri ve risk faktörleri:
- Sütçocukluğu devrinde bebeklerin ana besin kaynağı ana sütüdür. Ana sütünün 1 litresinde 12-60 IU D vitamini bulunmakta ve bu ölçü bebeklerin günlük 400 IU olan gereksinimini karşılamamaktadır. Misal biçimde bu periyottaki bebeklerin aldığı başka besinlerde de D vitamini zayıftır. Formül mamaların litresinde 400 IU D vitamini olsa da bebek umumiyetle günde 1 lt kadar formül mama alamadığından D vitamini yeniden gayrikâfi kalmaktadır.
- Maternal D vitamini eksikliği
- Prematüre veladet ( 3. trimester plasentadan bebeğe D vitamini aktarımı için kritik, fetusta iskelet sisteminin kalsifiye olduğu dönem)
- Koyu tenli olmak
- Nöbet önleyici (antikonvülzan) ya da HIV tedavi edici ilaçlar kullanıyor olmak, ketakonazol ve birtakım öteki mantar önleyici ilaçlar
- Malabsorpsiyon (barsaktan emilim bozukluğu) ile giden illetler ( Kistik fibrozis, inflamatuar barsak hastalığı)
- Obezite ( D vitamini yağ dokusunda toplanır)
-Yüksek enlemlerde yaşamak
-Kış mevsimi (Şubat ve Martta en düşük)
-Düşük güneş ışığı almanın başka nedenleri
-Kapalı sahalarda uzun vade kalmak (engelli çocuklar)
-Dişi cinsiyet
Bu yüzden, hayatın birinci haftasından itibaren ana sütü yahut formül mama alan tüm bebeklere en az bir yaşına kadar 400 IU/gün D vitamini (günde 3 damla D vitamini) uygulanmalıdır.
Bununla birlikte, güneş esirgeyici kremlerin (30 müdafaa faktör ve üzeri) D vitamini sentezini %95 nispetinde azalttığı ve camdan geçen güneş ışınlarının D vitamini sentezi için makul olmadığı bilinmelidir. Ailelerin ömür biçimleri (kültürel nedenlerle bebeklerin çok ziyade dışarı çıkartılmaması, meskenlerin balkonsuz olması gibi), hava kirliliği de bebeklerin zayıf güneş görmesine neden olmaktadır.
Özetleyecek olursak; bütün gebelerin ve bebeklerin günde 10-15 dakika vade ile kol ve bacakları açık halde gün ortasına yakın saatlerde güneş ışınlarından faydalanması desteklenmelidir. Bebeklere hayatın birinci haftasından itibaren D vitamini verilmelidir. Ayrıyeten kâfi güneş görmeyen yahut D vitamini zayıflığı bakımından riskli bir ömür hali olan analara gebeliklerinin son üç ayında D vitamini verilmelidir.
