BEL FITIGI ve SİYATİK hamilelikte siyatik tedavisi hamilelikte siyatik ağrısı gebelikte ağrıları gebelikte ağrısı BEL FITIGI ve SİYATİK Bel fıtığı bel ağrılarının en sık nedenlerinden biridir Halk arasında bel kayması, disk kayması, omurilik sıkışması gibi isimlerlede duyabilirsiniz Diskler iki omur gövdesinin arasında kauçuk yumuşaklığında yardım dokulardır Omurganın eğilme hareketleri disklerden olduğu gibi, her disk bir üzen şey gibi gelen darbeleri emer Disk omurilik ve sinir köklerinin derhal önünde yerleşmiştir Bu mesken disk hastalıklarındaki belirtilerin esas nedenidir Fiilen disk kauçuk kıvamında bir halka ve içinde jöle kıvamında çekirdekten oluşur Bel fıtığı halkanın kırılarak içindeki jöle kıvamındaki maddenin omuriliğe veya da asap köklerine zorlama yapmasıdır Bel fıtığı nedenleri Diskler yüksek oranda su içerir Millet yaşlandıkça su içeriği azalır ve disk daha sert bir hal alır ve yüksekliği azalırDaha sert diskler fıtıklaşmaya daha eğilimli olur Yıpranma ve yırtık Aşırı tartma diskin ortasındaki jöle kıvamlı çekirdeği sıkıştırarak halkayı kırarak dışarı çıkmaya zorlar Kötü duruşoturuş pozisyonu Yanlış ağırlık kaldırma Ani basınç Bu durumda halka kırılarak içindeki jöle kıvamındaki maddenin omuriliğe veya da sinir köklerine zorlama yapar Ara Sıra bu madde koparak omurilik kanalına dolabilir Bu şart asap köklerini zedeleyerek felçlere idrar tutamama gibi yakınmalara niçin olur Belirtiler Her beş kişiden 4′ü hayatının bir döneminde bel ağrısı çekmektedir Yalnız sancı bel fıtığı çağırmak için tatmin edici değildir yine de ani başlayan ağrılarda doktora başvurmakta geç kalınmamalıdır Bel fıtığının en tipik belirtisi siyatik ağrısıdır Siyatik ağrısı kalça ortasından başlayan bacağa yayılan, aniden gelen, bariz şiddetli bir ağrıdır Bu bel fıtığının sinirlere yaptığı bası nedeniyle olur Siyatik ağrısı hapşırma, öksürme fazla oturma ile artar Öteki bulgular; Bir bacakta kuvvetsizlik, bir takım hareketlerde felç Karıncalanma, batma, uyuşma id İdrar tutamama, altına kaçırma (Bu belirti her iki bacakta kuvvetsizlikle birlikte olursa çok önemli bir durumla aleyhinde karşıyasınız demektir) Bel ortasında yanıcı ağrı Bel fıtığında teşhis Tıbbi hikaye tanıda en manâlı ipuçlarını sağlar Genelde, az veya fazla bel ağrısını takiben bacağa vuran sızı hikayesi vardır Genelde ağır kaldırma gibi bir olay sonrası birincil bulgular hissedilirse de, uzun süren sabahları kalktığında bel ağrısı ve sertliği peşinde belirgin bir baskı olmaksızın ani başlayan vakalar da eksik değildir Bu konuda net veriler olmamakla birlikte disk hastalıklarında ailevi bir akıntı genelde saptanabilir Fizik tetkik genelde tanıyı sağlar Tetkik ile hangi asap kökünün sıkıştığı, bu sıkışmanın ciddiyeti rahatlıkla saptanabilir Tedavi yönteminin seçiminde tetkik bulguları esastır Basit bir radyolojik inceleme ile omurga mekaniğini etkileyen, belağrısı ile karakterize doğumsal omurga hastalıkları (% 510 a varan oranlarda görülebilir), kireçlenmeler, omurga kaymaları, bir takım tümörler tanınabilir MR ve EMG gibi tetkikler tedaviye cevap vermeyen, sık nüks eden, muayene bulguları ile cerrahi karar bahşedilen vakalarda ayırıcı tanı ve operasyon stratejisi açısından gerekebilir Çare seçenekleri Ani başlayan veya uzun süreli hafif yakınmaların üzerine başlayan şiddetli bulgularda yatak istirahati, sancı kesiciler, kas gevşeticiler genel olarak işe yararlar Bu durumlarda doktor kontrolünde kortikosteroid kullanımı çabuk ve etkin bir iyileşme sağlayabilir Sadece ağrı ile karakterize olgularda bele buz uygulaması, tutulmakasılma ile karakterize olgularda sıcak uygulaması işe yarar Bu durumlarda hastaların yavaş hareket etmeleri, ani hareketlerden kaçınmaları, uzun yürüyüş ve uzun süreli oturmaktan kaçınmaları önerilir Bu devrede fizik çare fazla yardımcı değildir Bu devrede asap köklerine doğrudan doğruya (epidural) kortikosteroid enjeksiyonu oldukça etkin bir çare seçeneğidir Uzun süreli (kronik) sızı durumlarında tedavide antidepresan ilaçlar, disk içine yapılan ilaç, ısı veren maddelerle diski amortisman yöntemleri etkilidir Bu dönemde fizik tedavi oldukça etkilidir Cerrahi çare fıtık parçasının kanala düştüğü, fonksiyon kaybına neden olan sinir basılarında gereklidir Yerinde üretilmiş cerrahi dışı tedavilere yanıt vermeyen 3 ayı geçmiş ciddi bulgularda da cerrahi çare düşünülebilir Günümüzde microdiskektomi yöntemi uygulanmaktadır Bel fıtıklarında çare yöntemlerinden hangisi seçilirse seçilsin temel 4 şart yerine getirilmelidir Hastalar mutlaka ideal kilolarında olmalıır Karın ve bel adelerini geliştirici ekzersiz programlarına ya da spor aktivitelerine anında başlanmalıdır (Bkz: Şekil 123) Önem kaldırırken, otururken, çalışırken, vasıta kullanırken beli korumak (Bkz: Eğitim Konuları) Yatak bütün ortopedik olmalıdır Hastaların sırtüstü dizlerinin aşağı bir yastık ile dizleri hafif kıvrık pozisyonda ya da ast yatarken dizler hafifçe karına çekilmiş pozisyonda yatmalıdırlar Ivedi durumlar Nadir vakalarda fıtık omurilik ve sinir köklerine aşırı zorlama yaparak idrar ve gayita kaçırma, muhakkak bölgelerde felçlere neden olabilir Bu sırada etap, kasık ve genital bölgede hissizlik ve karıncalanmalar olur Bu durum acele cerrahi müdahale gerektirir Siyatik ağrısı ile karışan hastalıklar Belden kalça, bacak ve kasığa vuran ağrıların takriben %90 ını siyatik ağrıları oluşturur başkaca leğen kemiği içindeki ve omurgadaki bazı hastalıklar bu ağrıyı taklit edebilir Bu hastalıkları bildiren şema aşağıdadır