Besin etiketleri nasıl olunmalı?

Son yıllarda hazırlanmış gıdaların içerikleri ile ilgili bilinç düzeyi artan bir şekilde yükseliyor Artık öyle fazla birey, yediği besinin neler içerdiğini anlayışlı olmak, buna tarafından dinç ve dengelenmiş beslemek istiyor Oysa bu hazırlanmış gıdaların içeriğinde neler olduğunu öğrenmek o kadar çok birey için yabancı dil öğrenmek gibi…Beslenme Uzmanı Alev Erkan, bilinçli bir gıda tüketicisi edinmek için gıda etiketlerini içten okumanın tüyolarını veriyor Kimileri için paketli yiyecek denildiğinde akla yalnızca abur cubur geliyor Fakat hayatımızın her uygun olan bu paketli gıdalara, yemeklerde kullanılan salça, margarin, harç ve sosların tümü dahil Bu da evde yapılan yemeklerin de içeriğinde de paketlenmiş yiyecek bulunduğunu gösteriyor id Gad300250Yatarak Yapılan Egzersizlerimg id embimgNKyJovMaoE5Xsrc besinetiketlerinasilolunmali5c43e0a4652d8gifbu nedenle hazır besinlerin etiketini okumak dinç beslenmek açısından epeyce siklet taşıyor Etiketleri doğru okumak, ileride oluşabilecek hipertansiyon, diyabet, obezite gibi sağlık durumu sorunlarından koruyor; zaten sağlık sorunu olan kişilerin hastalıklarını olumsuz etkileyecek bir gıda şeklinden uzaklaşmasını sağlıyor Dürüst porsiyon miktarı için…Besin etiketleri üzerinde yazan “100 gramda, “1 porsiyon (Örn: 30 g), “1 paket takriben 2 porsiyon içerir gibi ibareler fazla manâlı Çoğunlukla çoğu beslenme etiketinde “100 gramda ve “1 porsiyon ibareleri yer alıyor böylece alınan ürünün kaç porsiyon olduğunu çakmak ve ona göre tüketmek için birincil iki ibareyi iyi anlamak gerekiyorÖrneğin; tuzlu bir bisküvinin etiketinde, 100 gram içeriğindeki tuzlu belirtiliyor ve birey jurnal tuz alım miktarına uygun olduğunu düşünüyor Lakin bu bisküvinin paketi 200 gram ise ve tamamı tüketildiyse, iki katı kadar tuz dargın olunuyor böylece etiketi içten yorumlayabilmenin en önemli koşulu beslenme etiketinde bahşedilen miktar ile kişinin tükettiği miktarı eşlemek oluyor Kalori kontrolü fazla önemli!Yapılan çalışmalar, besinleri satın alırken kalori kontrolü yapanların gün içinde daha eksik kalori aldığını ve dinç besinlere daha çok yöneldiğini ortaya koyuyor Ürünü satın alırken kalori kontrolü gerçekleştirmek kişiyi başta obezite edinmek üzere birçok kronik sağlık sorunundan koruyor Ancak kalori kontrolü yaparken tüketilen tedarik ile eşleme gerçekleştirmek tekrar fazla manâlıÖrneğin; 100 kalorilik bir küçük kekten 3 adet yendiğinde bir akşam yemeğine benzeşen kalori dargın oluyorBununla birlikte “light ibaresi olan gıdaların nasılsa eksik kalorili diyerek fazla tüketilmesi de son derece zararlı Çünkü light ürün olması kalori içermediği ve sınırsız tüketilebileceği anlamına gelmiyor Kontrolsüz tüketim patavatsız enerji alımına niçin olabiliyor AzaltartırdengeleBir diğer adımı “azaltma – artırma ve eşitleme hesabı oluşturuyor Etiketlerin üzerindeki ibarelere tarafından azaltılması, artırılması ve dengelenmesi gereken içerikler ise şu şekilde: Azaltmanız gerekenler: Dolu yağ: Fazla dolu yağ alımı, yürek ve damar hastalıkları, obezite ve kanser riskini artırıyor bu nedenle 1 paket üründe 1 gramdan daha az dolu yağ olması gerekiyorTrans yağ: Trans yağ kalp damar hastalıklarını tetikliyor Alınan ürünlerin trans yağ içermemesine ya da 1 paketinde en fazla 0,5 gram içermesine dikkat etmek gerekiyorKolesterol: Kalpdamar sağlığı için ürünlerdeki kolesterol miktarının da en az düzeyde olması gerekiyor Bunun için paketinde 20 mg'dan daha az kolesterol taşıyan gıdaları yeğlemek ağırlık taşıyorTuzlu: Paketli gıdaların 100 gramında 1,25 gramdan fazla tuzlu içermemesi gerekiyor Fazla tuz alımı; yüksek kan basıncı, kalp hastalıkları, felç, midebağırsak hastalıkları, kanser gibi kronik hastalıklara neden olabiliyorSodyum (Na): Tuzun bir bileşeni olan sodyum, öncelikle hipertansiyon olmak üzere damar ve böbrek sağlığı üstünde negatif etkiler bırakıyor Özellikle fazla tuz taşıyan kraker, tuz bisküviler, salça, zeytin, fazla tuz eklenmiş ekmekler, turşu, konserveler gibi salamura gıdalar artı sodyum içeriyor Tuz tüketiminde günlük olarak 5 gramı (1 tepeleme çay kaşığı) geçmemek gerekiyorbu nedenle paketli gıdalarda 100 kalori başına 120 mg'dan artı sodyum taşıyan ürünlerin tüketilmemesi tartma taşıyor Bunun yanı sıra MSG diye geçen Monosodyumglutamat içerikli ürünlerin de gebe, emzikli, çocuk ve yüksek kan basıncı, kalp hastalıkları, felç, midebağırsak hastalıkları, böbrek hastalıkları ve kanser gibi kronik afiyet sorunları olan şahısların tercih etmemesi gerekiyorŞeker: Paketli bir ürünün her porsiyonunda maksimum 9 gram şeker bulunması gerekiyor Şeker taşıyan gıdalara gün içinde çoğu kez yer devretmek, insülin hormonunun artı salgılanmasına; bu da damar harabiyeti ve karaciğer yağlanması gibi sorunlara yol açabiliyorAyrıca etikette sözde beyaz şeker, arıtılmış şeker, şeker çözeltisi, invert şeker şurubu, glukoz şurubu, susuz üzüm şekeri, fruktoz şurubu, Darı şurubu, maltoz şurubu ve çiğ kamış şekeri gibi ibareler de o üründe şeker olduğunu gösteriyorBununla birlikte kutu içeceklerin de şeker ilaveli olduğunu ve abartıldığında alınması gereken jurnal şeker miktarının çok üstüne çıkılmasına neden olabileceğini unutmamak gerekiyor bu nedenle sodanın sade ve meyve sularının “yüzde 100 doğal ve “şeker ilavesiz ibareli olması da çok kayda değer Dengelemeniz gerekenler: Karbonhidrat, protein ve yağ: Gıda etiketi okurken karbonhidrat açısından eklenti şekeri az, bol lifli ve yağ açısından trans ve dolu yağı az ürünleri tercih etmek, bu üç bileşenin dengelenmiş bir şekilde alınması için yeterli oluyor  Artırmanız gerekenler: Lif: Bağırsakların koruyucu kalkanı, kabızlık düşmanı lif, hazır besinlerde bilhassa bisküvi, ekmek gibi tahıllı gıdalarda yer aldığından paketli ürünlerin liften varlıklı olmalarına itina kullanmak gerekiyor Bunun için 1 pakette 7 gramdan fazla lif içeren besinleri seçmek gerekiyorVitaminler mineraller: Bu vitamin ve minerallerin alınmasında bir engel yoksa etiketinde A vitamini, C vitamini, B vitamini, potasyum, kalsiyum, demir yazan gıdaları seçmek sağlık açısından avantaj sağlıyor Beslenme etiketlerinde bunlara dikkat! Yüzde işareti: Çoğunlukla ‘%Jurnal Değerinde’, ‘%GD’, ‘%RDA’, ‘% Daily Value’ ya da sadece ‘%’ olarak yer alan yüzde işareti, satın aldığınız bir üründeki değerin (örneğin kalsiyum) jurnal ortalama ihtiyacın ne kadarını karşıladığını gösteriyorGlüten içerir: Buğdayda yer alan bir protein türü olan glüten, ilk olarak çölyak elde etmek üzere, bazı kişilerde hassasiyete yol açarak, sindirim ve emilim problemine neden olabiliyorLaktoz içerir: Süt ve süt ürünlerinde yer alan bir karbonhidrat olan süt şekeri, bazı kişilerde şişkinlik, gaz, ishal, kabızlık gibi rahatsızlıklara yol açabildiğinden şahısların etiketteki bu ibareye uyarı etmesi gerekiyor