Bir evvelki metinde bahsi geçen dimağ fonksiyonları ve azık ilgisinde rolü olan mekanizmaların biraz daha ayrıntılı incelenmesi Gıda- mod Beslenme – mod Ilgisinin daha net anlaşılmasını sağlayacaktır..
Dimağ fonksiyonlarında hizmetli nöretransmitter olarak isimlendirilen (dopamin, serotonin, asetilkolin) ve had hücreleri arasındaki malumatları taşıyan kimyasal postacılar aradaki getir- götür sürecinden sorumludur. Bu postacıların bir kadro fonksiyonları noktasına getirme sorumluluğu vardır. Bunlar ; mod, uyku, hafıza, odaklanmadır. Bunların yetersiliği ya da istikrarsız dağılımı vücutta bir ekip fonksiyonların bozulmasına sebep olabilir. Bu üzere bir durumda insanda motivasyon azalmakta, uyuşturucu ve alkol bağımlılığı ortaya çıkabilmektedir.
Yani,
‘fonksiyon bozukluğu = tölerasyonun artması ve uyuşturucu unsurun vücutta daha ziyade bulunması isteğinin artması’
olarak düşünülmektedir.
Bu kimyasal postacıların yeteri seviyede olabilmesi için kişinin dışarıdan bir kadro besinler ile takviye alması gerekmektedir. Kimyasal postacıların çokça yahut eksik olması kişinin ne tükettiği ve tükettiği şeyin içinde gerekli besin hususlarının bulunup bulunmamasına nazaran değişmektedir. Dimağ kimyasalları zayıf ve istikrarsız beslenmekten en çabu etkilenen kimyasallardır.
Dopamin, optimist bir mod ve canlılık, duyusal haberlerin dimağa akışını kolaylaştırma, odaklanma ve konsantrasyon, lisanda akıcılık ve yaratıcılıkta artışa neden olan bir kimyasal postacıdır. Zayıflığında öğrenme, hafıza ve hareket kabiliyetinde azalma görülür. Dopamin gerilim durumunda epinefrine dönüşür ve gerilim durumunda da bir kimyasal postacı olarak hareket ederek dikkati ve ani davranışları denetim eder.
Serotonin, dimağa ulaşan duyusal malumat akışını azaltarak, sakinlik veren kimyasal postacıdır. Mod, iştah, vücut sıcaklığı, uyku nizamı, yatıştırıcı, negatif kanılardan uzaklaştırıcı tesire sahiptir. Zayıflığında, uykusuzluk, depresyon, saldırganlık, sese, ısıya ve ışığa haddinden fazla hassaslık gözlenir.
Bir kişi için en kıymetli olan fonksiyonlardan bir tanesi dopamin ve seratonin nörotransmitterlerinin istikrarda olmasıdır. Bu istikrar şu biçimde açıklanabilir, dopamin kişinin iş forması olarak düşünülebilirken seratoninse kişinin konut kıyafetleri olarak düşünülebilir. Bu etkileşim gün içerisine dopamininin dinamik olması, gün ahir da sertoninin dinamik olmaya başlamasıyla istikrar durumunda olmaktadır.
Dopamin prodüksiyonu için gerekli unsur tirozin ve serotonin imalatı için gerekli husus triptofan isimli, iki amino asittir. Bu amino asitler besinlerde proteinlerin(et ve süt ürünleri)yapısında bulunurlar.
Bir beslenme programının tirozin ve tripofan amino asitlerini ehliyetli seviyede karşılıyor olması kıymetlidir.
Tirozin gerektiğinde vücut tarafından yapılabilen, triptofan ise vücut tarafından yapılamayan ve sıhhatsiz beslenme ile alınması gereken, besinlerde da çok bol bulunmayan bir aminoasittir. Tirozinin bol, triptofanın kısıtlı olması kan-beyin bariyerini geçerken bu iki amino asidin müsabakasına ve tirozinin galip gelmesine neden olur. Bu durumda, proteince güçlü diyet ile beslenmek serotonin seviyesini yükseltir mealine gelmez. Yapılması gereken, nişastalı besinler tüketmektir. Nişastalı besinlerin sindirimi sonucunda açığa çıkan glikoz (kan şekeri), kandaki insülin seviyesinin artmasına neden olacaktır. İnsülin vücudun ana hormon deposudur. Bu depo amino asitleri kaslardan çekerek onarım için biriktirir. Yalnızca bir istisna vardır, oda triptofandır. İnsülin triptofanı kolay kolay bağlayamaz ve triptofan yarışı kazanabilecek bir konsantrasyon ile dimağa sarfiyat. Dimağda serotonin seviyesi süratle yükselir.
Asetilkolin, vesair kıymetli kimyasal postacıdır. Hafıza başkanı olarak tanımlanır. Zayıflığında derin olmayan tetik uyku durumu gözlenmektedir. Serotonin üzere dimağa dışarıdan gelen tesirlere karşı filtre hizmeti yaparak yalnızca kıymetli şeylere dikkat gösterilmesini sağlamaktadır.