Beyin Hastalıkları Nelerdir

Beyin Hastalıkları Nedir
beyin hastalıkları isimleri

beyin hastalıkları

Beyin İltihabı (Anseptik Menenjit)

Merkezi asap sisteminin virüslerden ileri gelen hastalıklarına ansefalit adı verilir Şiddetli baş ağrısı, ense sertliği ve alev gibi belirtilerle başlar Bu hastalığa kabakulak, herpes simplex, enfluenza, enfeksiyoz kara sarılık ve enfeksiyoz mononükleoz gibi virüsler niçin olurlar Kuduz virüsünün niçin olduğu ansefalit ise öldürücüdür Bu hastalığa, bakteriye rastlanmadığı göz önünde tutularak, cerahatli menenjitten dağıtmak için aseptik menenjit adı da verilir Tanı için alınan beyin omurilik sıvısında, glikoz, olağan hücreler yani lenfositler ve albüminin artmış olduğu görülür

Lenfositler fazla arttığı için lenfositik koriomenenjit adı bahşedilen bir viral menenjit tipi daha vardır fakat, grip gibi, salgın olarak görülür Bu gibi vakalarda baş ağrısı, ateş, ense sertliği gibi menenjit belirtileri hafif olarak vardır Rahatsızlık çoğunlukla 12 haftada semptomatik çare ile iyileşir

Tedavide antiviral ve analjezik, alev düşürücü ilaçlar kullanılır Komada gibi baygın yatan hastalar hastanede bakıma alınır, kas kasılmaları biçiminde görülen konvülsiyonların hastaya hasar vermemesine çalışılır

Beyin Kanaması

Serebral Hemoraji, İnme:

Beyin fonksiyonlarının pat diye bozulmasına beyin inmesi veya felç denir Bu bozulmaya neden olan olaylar beyin kanaması, beyin trombozu ya da ambolisi gibi üç şekilde meydana gelebilir

Beyin Kanaması (Serebral Hemoraji)

Damar sertliği ve kan basıncı yüksekliği bulunan 50 yaşın üstündeki kimselerde birden bilinç kaybı ve inme biçiminde yarım felç (hemipleji) görülürse beyinde bir tıkanmanın ya da kanamanın meydana geldiği düşünülmelidir Bilinç kaybı birkaç dakikada tamamlanır ve hasta olduğu yere yığılır kalır bu nedenle hastalığa, inme (ictus apoplecticus) adı da verilmiştir Genellikle bu anda yüz kırmızı bir renk almış ve ağız çarpılmıştır Gözler, kanamanın olduğu beyin tarafa içten ağız ise sağlam tarafa kaymıştır Üçgenin Taban Olmayan Kenarı tabanının bir iğneyle çizilmesi suretiyle aranan tepki de felçli tarafta etap baş parmağı yukarı kalkar (Babinski tepkisi müspet), diz kapağı (patella) tepkisi kaybolmuştur Hasta fazla kere idrarını, hatta dışkısını kaçırır Beyinomurilik sıvısı kanlı olabilir Bir iki gün içinde alev yükselmeye başlar, 40 derecenin üstüne çıkabilir

Beyin Trombozu (Serebral Tromboz)

Arteriosklerozlu yani damar sertliği olan kimselerde çok kere uyurken gece başlar Hasta idrar etmek için tuvalete sırası gelmişken yere düşer, bilinç kaybı yoktur Ağır vakalarda bilinç daha sonra bulanıklaşır ve hasta komaya girer Beynin geçici trombotik daralması önce kol ve ayakları ara sıra uyuşması, hitabe bozukluğu (dizartri) gibi damar kısalması şikayetleriyle başlar Bunlar geçici iskemik ataklar yani beynin zaman zaman solgun kalma belirtileridir Sol hemiplejilerde genel olarak konuşma normaldir, sağ hemiplejilerde konuşamama yani afazi vardır İskemik hamle geçirenlerde trombositlerin toplanmasını önleyici ilaçlar (aspirin) ve pıhtılaşmayı önleyici antikoagulan ilaçlar (coumadin) yarar sağlar

Beyin Ambolisi (Serebral Amboli)

Her yaşta görülür Hemipleji ve bilinç kaybı birdenbire genç bir kimsede meydana gelirse önce beyin ambolisi düşünülür Kalp hastalarında daha çok görülen bu durum, kan pıhtılaşmasına karşısında gelen ilaçlarla (Heparin) tedavi edilebilir Amboliyi deva olan hap beyin kanamasında ise ayrıntılarıyla zararlıdır Bu yüzden ayrıca teşhis yapmadan tedaviye açılmak içten olmaz Felçli olarak yatan hastaların, beslenmesi, bakımı ve iyileştirilmesi (rehabilitasyonu) doktorun planladığı şekilde yürütülmeli, idmanlar, masajlar dikkatsizlik edilmemelidir

Beyin Travması

Beyin Sarsıntısı, Komosyo:

Kafatasının sarsılması ya da kırılması sonucu içindeki beyin dokusunun zedelenmesine beyin travması (concussion) denir Ulaşım araçlarını sayılarının süratlerinin gittikçe artmış olması, günümüzde trafik kazalarını, insanlara öteki hastalık nedenlerinden daha pozitif zarar verici bir duruma yükselmiştir

Baş kemiklerinin çatlaması veya kırılması, beyin zarlarında ve damarlarında yırtılmaya, beyin kanmasına neden olabilir Bazı baş travmalarında kemiklerde kırılma ve damarlarda kanama olmadan da beyin dokusunda bir sarsıntı meydana gelebilir Kafaiçi basınç değişmesi sonucu asap hücrelerinin ani olarak elektriksel boşalmaya uğraması ile insanda bilinç kaybı meydana gelir bU müşteri beyin sarsıntılarını tıp dilinde komosyo (commotio cerebri) adı verilir Bilinç kaybı kısa sürer, sonradan baş ağrısı, baş dönmesi, uykusuzluk, çabuk sinirlenme gibi belirtiler ortaya çıkar bu arada amnezi denen hafıza kayıpları görülebilir Daha şiddetli darbeler beyin kontüzyonu denen durumu meydana getirir Beyin kontüzyonu geçiren kimselerde konuşamama (afazi), koku almama (anosmi), yarım görme (hemianopsi) ve felç (hemipleji) gibi belirtiler ortaya çıkar Kafa travması geçiren bir takım kimselerde daha sonraları sara nöbetleri (Jackson epilepsisi) gelişebilir Beyin sarsıntısı yani komosyo geçiren bir kimsenin bilinci yerine geldikten bir vakit sonra uyuklama hali ile bilincinin tekrar bulunması halinde beyinde kanama sonucu bir hematom meydana geldiği düşünülmelidir giderken nabız yavaşlaması, kusma, baş ağrısı ve kanama bölgesine bağlı olarak felçlerin meydana gelmesi, kanamanın varlığını ispatlayan belirtilerdir

Başlangıçta bulgu vermeyen hematomlar, sürekli ufak kanamalarla ve beyinomurilik sıvısından su çekme sonucu büyüyebilir ve zamanla bir beyin uru gibi kafaiçi basıncını arttırarak belirti verebilir Kanama beyin zarları arasında olduğu süre ense sertliği, ateş yükselmesi ve bilincin kapanması gibi belirtiler görülür Beyinomurilik sıvısında kan bulunması ile teşhis konur

Beyin sarsıntısı geçiren kimse asgari 24 saat denetleme aşağıda tutulmalıdır Şok hali varsa serum ve kan transfüzyonları ile düzeltilmeye ve asap hastalıkları uzmanı tarafından tetkik edilerek tanı konmaya çalışılır bu vesileyle enfeksiyonlara karşısında antibiyotikler, beyin ödemine aleyhinde hipertonik solüsyonlar damardan verilir Kanamayı önlemek üzere kan durdurucu yani hemostatik ilaçlar kullanılabilir

Bilinci kapalı olan hastalar mide tüpü ile beslenirler ve idrar birikmesini durdurmak için mesaneye devamlı bir sonda bırakılır Kafatası kırıklarında acil cerrahi tedavi, ama beyne zorlama yapan açık buhran kırıklarında yapılır Beyin zarlarının iç kısmında gelişen subdural hematomlar ya da kafatası kemiğinin aşağıda ekstradural hematom biçiminde biriken kan toplanmaları bazı vakalarda ameliyat ile boşaltılarak hastanın hayatının kurtarılması mümkün olabilmektedir

Beyin Tümörleri

Kafa boşluğunda beynin değişik bölümlerinde artan urlara beyin tümörleri denir Kafa içinde basınç artmasına ve beyin ödemine bağlı olarak baş ağrıları, baş dönmesi (vertigo), kusma, konvülsiyon gibi genel belirtilerle kendini emin eder

Beynin ön kısmında yani frontallobda oluşan urlarda ruhsal bozuklukların ve şahsiyet değişikliklerinin görülmesi karakteristiktir Önceleri durgunluk, bellek yitimi, sonra aşırı çabuk sinirlenme ve psişik bozukluklar meydana gelir Bir Takım tümörler beyin zarında lokal iritasyona tabi olarak Jackson tipi epilepsiye neden olabilirler

Tümörün tuttuğu beyin merkezlerine göre, parietal bölgedekiler hitabe bozuklukları (afazi), oksipital bölgedeki tümörler hemianopsi şeklinde görme bozuklukları, koku, işitme ve görme halüsinasyonları, küçük veya büyük görme (mikroskopi ya da makroskopi) gibi belirtiler meydana getirirler

Baş dönmesi kulak çınlaması ve ilerleyici işitme kaybı ile beraber oluşan Menier sendromu beyin tümörlerinin tipik bir lokalizasyonu sonucu meydana gelir

Beyin dokusundan çıkan urlara gliom denir, erken bulgu verirler Beyin zarlarından oluşan urlar yani meningiomlar beyne basınç yaparak, kendilerini gösterirler, beyin dokusuna yayılmazlar Sinirlerden kaynaklanan urlar ise nörinom adını alırlar Ayrıca beyin damarlarının urlaşması ile meydana gelen hemangiomlar ya da çeşitli dokulardan oluşan mikst urlar da vardır Bazı hastalıkların niçin olduğu sifiloma, tüberkiloma ve aktinomikoma gibi urlar da kafa içinde görülen diğer urlardır

Tüm bu tümörlerin müşterek belirtileri kafa içi basıncının artmasına alt olarak baş ağrısı biçiminde başlar Birdenbire başlayan ağrı ara sıra birkaç dakika, bazen 12 saat sürüp geçer Öksürük, ıkıntı, bağırma, baş hareketleri gibi nedenlerle başlayan ağrılarda vardır Bulantısız kusmalar, nabız yavaşlaması, görme bozuklukları, ruhsal değişmeler bulunabilir

Tümörlerin motor alanları tutması halinde bazı reflekslerin kaybolması, bazı reflekslerin arması şeklinde görülür, hatta felçler meydana gelebilir Hipofizin eozinofil hücrelerinden meydana çıkan adenom biçiminde urlar gençlerde jigantizm denen devliğe, yetişkinlerde akromegali sendromuna yol açarlar Bazofil hücrelerin adenomu Cushing hastalığına yani tansiyon yüksekliği, şişmanlık, kıllanma gibi belirtilere sebep olur Hipofizin kromofob hücrelerinin adenomu ise hipopituitarizm sendromu yaparlar Fröchlich sendromu da denen bu rahatsızlık erkeklerde seksüel isteksizlik ve sekonder seks karakterlerinde gerilme ve kılların dökülmesi gibi belirtiler meydana getirir

Keza diğer organlarda meydana gelen habis urların, örneğin akciğer, meme, deri, bağırsak ve böbrek kanserlerinin (Hipernefrom) metastazları da beyinde yerleşir Beyin tümörlerinin bazıları beyin cerrahları kadar ameliyatla çare edilebilmekte, bazılarına ise oysa sitostatik ilaçlar (BCNU,CCNU), kortikosteroidler ya da radyasyon tedavisi uygulanabilmektedir

Beyin urları kan muayenesi, beyinomurilik sıvısının muayenesi, göz dibi muayenesi ve röntgen muayenesi gibi tezgâhtar tetkik yöntemleriyle ve sinir hastalıkları uzmanı doktorların nörolojik muayenesiyle teşhis edilirler Bir Takım hastaların göz dibi muayenelinde papilla ödemi vardır Ayrıca serebral arteriografi (anjiografi), elektroansefalografi yani beyin elektrosu, radiozizotop tetkikler (sintigrafi), ultrason, ventrikülografi, tomografi, termografi gibi daha özel tetkik ve teşhis metotları kullanılmaktadır *