Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Andrzej Sapkowski’nin birincisi 1983 yılında yayınlanan romanlarıyla ortaya çıkıp birincisi 2007’de çıkan görüntü oyunlarıyla hayran kitlesini büyüten Witcher cihanı, 2019’da yayınlanan ve bu hafta ikinci dönemi yayınlanan Netflix dizisi The Witcher’la birlikte birinci kitabın çıktığı vakitten beri en tanınan çağını yaşamakta. The Witcher kozmosu, Skyrim ve efsanevi LOTR kozmosu üzere birçok farklı ömür formunun bir ortada yaşadığı dünyalara sahip. Pekala böylesine bir dünyanın ortaya çıkması, bilimsel açıdan ne kadar mümkün?
The Verge, bu sorunun karşılığına ulaşmak için fizikçi ve kozmolog Brian Keating ile bir röportaj gerçekleştirdi. Birtakım bilim insanları ‘çoklu evren’ kavramının olumlu bilimlerden çok ideoloji ya da dine ilişkin olduğunu düşünürken öbürleri, çürütülmeyen bir teoriyi baştan elememenin taraftarı. Pekala çoklu kainatla “The Witcher gibisi bir cihan var olabilir mi?” sorusu ne alaka? Gelin Keating’in yanıtlarıyla birlikte biraz baş yoralım.
Çoklu cihanlar The Witcher'da nasıl işleniyor?
The Witcher cihanında ‘Kürelerin Birleşimi’ olarak isimlendirilen ve ana öykünün 1500 yıl öncesinde gerçekleşen bir süreç yer alıyor. Bu periyotta birkaç farklı gerçeklik birbirine giriyor ve elfler, cüceler, beşerler ve birçok farklı yaratık tıpkı dünyada yaşamaya başlıyor. Bu türlü bir olayın mümkünatı ise tartışmalı. The Verge’ün Brian Keating’le gerçekleştirdiği röportajdan alabileceğimiz karşılıklar ise şu biçimde:
The Witcher, çoklu cihan teorisini tanınan hale getiren tek isim değil. Star Trek’in de işlediği bu husus, artık de Marvel sinemalarında kullanılıyor. Kimi fizikçiler bunun bilim-kurgu’dan ibaret olduğunu söylüyor. Pekala başkalarının aksini düşünmesinin nedeni nedir?
Çoklu cihan teorisi, Kopernik unsurlarıyla ortaya atılan, müşahede ötesi bir kestirim. Bu prensiplerde ne, nerede ve kim olduğumuz kıymetli değil; dünyaya ve kainata insan dışı gözlüklerle bakılmaya çalışılıyor. Bu yüzden nasıl birden fazla gezegen, yıldız, galaksi ve galaksi kümesi varsa evren(ler) içinde aynısının olabileceği düşünülüyor. Yalnızca bir tane cihan olduğuna dair bir delilimiz yok. Bu teorinin önde gelen destekçilerinden olan Profesör Andrei Linde’ye nazaran bu hususta düşünürken varsaymamız gereken birinci ihtimal, tek bir cihan olma değil de birden fazla cihan olma ihtimali.
Çoklu kainatların işlendiği üretimler, bu teoriyi farklı hallerde ele alıyor. The Witcher’ın sunduğu kıssa ise yalnızca kendi halinde var olan kozmosları değil, bir de bu kainatların iç içe geçişini ele alıyor. Bu da tarihi olaylarda birleşmeye neden oluyor. Pekala çoklu cihanlar teorisine nazaran bu türlü bir birleşmenin olması mümkün mü?
Çoklu kainatlar teorisi şimdi somut delillere dayanmadığı için hakkında varsayımlarda bulunmakta özgürüz. Bunun nedenlerinden bir oburu ise farklı kainatların olması durumunda her şeyin mümkün olması. Bir cihanda olan bir tabiat yasası başkasında olmayabilir. Bu yüzde bu teori hakkında konuşurken daima varsayımsal telaffuzlarda bulunuyoruz.
Cihanların birleşmesine gelince; bu tıpkı ışığın sonlu bir süratle seyahat etmesi üzere olabilir. Güneş şu anda ortadan kaybolabilir ve onu sekiz dakika boyunca göremeyebiliriz. Galaksiler de çarpışır, fakat iki galaksideki tüm yıldızlar birbirine girecek diye bir şey yok. Öngörülene nazaran birden fazla birbirine değmez bile. Birden fazla cihan varsa kainatların de bu türlü iç içe geçmesi kelam konusu olabilir. Lakin birbirlerini ne kadar etkilerler, bilemiyoruz.
Çoklu cihan kavramının bilim-kurgu sinemalarında biraz daha farklı ve mecazî işlendiğini görüyoruz. Witcher’da da o denli. Bir cihandaki bir varlık kendini öteki bir kainatta buluyor, vesaire. Lakin farklılıktan ötürü uzun müddet hayatta kalamıyorlar.
‘Losing the Nobel Prize’ isimli kitabımda ‘petri-evren’ diye bir benzetmede bulunmuştum. Bir petri kabında tutulan bakteriler düşünün. Bu bakteriler düşünecek kadar zeki olsa bile öteki bir bakteri kolonisinin varlığını idrak edemezlerdi. Birbirlerine birkaç santim kadar yakın olsalar bile bu bakteriler, kendi alanlarının işgal edilmesini engelleyen ve öteki bakterileri kovan toksinler üretirler. Bu da cihanlar ortası geçişte pürüz ya da takviye olan bir bariyer üzeredir.
