Bitkisel Dokular

Nebati Dokular BITKISEL DOKULAR Sürgen Doku ve Özellikleri 1Kesintisiz bölünen hücrelerden oluşur 2Hücreleri ince çeperli , bol sitoplazmalı , ufak , kocaman çekirdekli , koful hiç bulunmaz veya küçük ve eksik sayıdadır 3Hücreler arası tembellik bulunmaz 4Bitkide kök , beden ucu , tomurcuk ve yaprak uçlarında bulunur,hem dikotiledon ve odunsu bitkilerin gövdesinde yer alır 5Vegetatif üremede filiz oluşumu bu doku kadar gerçekleştirilir Kökenlerine Kadar İkiye Ayrılır APirimer Meristem: Bitkilerde ömür boyu var olan ,kök ,vücut ve yaprak uçlarında yer alan dokudur BSekonder meristem 1549419267 1549419267 bitkiseldokular5c5a43089a0a9bitkiseldokular5c5a43089a0a9 http:wwwuslanmamcomimagessmiliesconfusedgifadece dikotiledon’larda bulunur Değişmez dokuların ayrılma yeteneği kazanarak oluşturdukları dokudur Kök ve cisim ucunda meristem dokudan oluşan hücreler zamanla farklılaşarak değişmeyen doku hücreleri haline gelirler Çoğaltma konisi adı bahşedilen bu bölgelerde meristem doku gövdede koruyucu yapraklar kökte ise kaliptra kadar dış etkilere karşı korunur Yükselme bölgelerinde hücre farklılaşmalarla üç farklı katman oluşur Bunlar dıştan içe doğru 1Dermatogen Epidermis 2Periblem Kabuk 3Pelerom Merkezi silindir Sekonder meristem değişmeyen doku hücrelerinin yenden ayrılma yeteneği kazanmasıyla oluşur Kambium ve mantar meristemi kök ve gövdede kalınlaşmayı sağlarKambium kesintisiz bölünerek derinlemesine ksılem , dışa doğru floemi oluşturur Odunsu bitkilerdeki yaş halkalarının nedeni budur Değişmeyen Dokuların Özellikleri aMeristem hücrelerinin özelleşmesiyle oluşurlar bHücrelerde artma , koful oluşumu , sitoplazma azalması , zar kalınlaşması , hücreler arası boşlukların oluşumu görülür cBölünme yeteneklerini kaybetmişlerdir dBazıları ölüdür Çeşitleri: A) Koruyucu Doku : aEpidermis 1Hayvanlardaki epitel dokuya karşılıktır 2Bitkilerde genç dal , yaprak ve genç kökleri çevreler 3Tek seri hücrelerden oluşur Hücreler canlıdır 4Hücreli arası haylazlık yoktur 5Kloroplast taşımazlar 6Dışa bakan yüzlerinde çeper kalınlaşır ve kalın kütikula birikmiştir 7Kökte sitoplazma az , koaaaaar büyüktür 8Transpirasyonun kontrolü,gaz alış verişinin kontrolü,topraktan suyun emilimi,genç yapıların fizikikimyasalbiyoloji ile ilgili olumsuzluklardan koruması gibi kayda değer görevleri gerçekleştirebilecek inşa ve özelliklere sahiptir Koruyucu sisteme ait özelleşmeler: 1Stomalar 2Salgı,örtü,koruma,tırmanma tüyleri 3Emme tüyleri (Kökte) 4Kutikülamum 5lentisel Kök Epidermisin Özellikleri: 1Dışa bakan çeperleri incedir 2Stoma taşımazlar 3Hücreler büyük koful taşırlar 4Hücrelerin osmotik değeri fazladır 5Emici tüyler taşırlar 6Kütikula birikimi görülmez 7Dış ortamla madde alış verişini engellemezler Karoser Epidermisinin Özellikleri: 1Dışa bakan çeperleri kalındır 2Stoma içerirler 3Hücrelerde minik koaaaaar bulunur 4Savunma , tırmanma , korunma ile ilgili tüyler taşırlar 5Dışa içten bakan çeperde kütikula birikir 6Dış ortamla madde alış verişi stomalarla yapılır bPeriderm 1Ağaçsı bitkilerin kök ve gövdesinde bulunur 2Epidermisin parçalanmasıyla oluşur 3Fazla birbirini izleyen hücrelerden oluşur 4Dış yüzeyde mantar kambiumundan oluşan mantar hücreler vardır 5Mantar hücreleri ölüdür Hücreli çeperi suberin biriktirmiştirİçleri hava ile doludur 6Stoma yerine lentiseller bulunur B) Parankima : 1Hayvanlardaki bağ dokusuna özdeştir 2Hücreleri canlı , bol sitoplazmalı , ufak kofuldur 3Diğer dokular arasını doldurur 4Gözenekli Olan çeperleri incedir 5Yaraları onarır(Regenerasyon yeteneği fazladır) 6Bölünme yeteneklerini korurlar Yaptıkları Görevlerine Göre 1Özümleme Parankiması: Kloroplast taşırlar,fotosenaaa yaparlar,yaprak , tomurcuk gibi genç yapılarda bulunur 2Havalandırma Parankiması: Bataklık ve sulak bölge bitkilerinde boşluklarında O2 birikimi sağlar 3İletim Parankiması: İletim demetlerin etrafını çevirip iletim demetleri ile öteki hücreler arası madde taşır 4Ambar Parankiması: Kök ve gövdede bulunur Fotosenaaale oluşan organik maddeleri depolar C) İletim Dokusu : 1Bitkilerde toprak üstü organlarla toprak altı organlar arasında madde iletişimini sağlar 2Hayvanlardaki dolaşım sistemine özdeştir 3Hücrelerinde kloroplast taşımazlar 4Kök ucundan , yaprak ucuna değin program metni gösterir 5Bitkilerde yardım dokusuna yardımcıdır Yaptıkları meslek ve özelliğine kadar iki grupta incelenir aKsilem: 1Hücrelerde sitoplazma ve çekirdek yoktur 2Silindirik hücrelerde enine çeperler kalkmış kılcal damarlar oluşmuştur 3Yanal çeperleri kalınlaştırmıştır 4Topraktan kökle emilen su ve suda emilmiş maddeleri yaprak ve gövdeye taşır 5Taşıma tek yönde olur Ksılem elemanları: 1Trakeitler 2Trakeler 3Parankima 4Sklerenkima 1Trake : Su taşırlar , ölüdürler , enine çeperler yoktur , silindir ve tüpler şeklinde dizilirler 2Trake id : Ölü bağımsız hücrelerdir Su taşırlar takviye dokusu ödev ide görürler ANEKDOTbitkiseldokular5c5a4308a8a7egifalt :A :A :Açık tohumlularda yalnız trake idler bulunur 3Ksilem parankiması : Canlı hücrelerdir , gıda depo etme ve kısa iletimler yaparlar 4Ksilem sklerenkima sı : Takviye görevi görebilen çeperleri kalınlaşmış ölü hücrelerdir bFloem : 1Silindirik canlı hücreden oluşur 2Sitoplazma taşırlar ama olgunlaştıklarında nukleuslarını kaybederler 3Büyük koaaaaarı vardır 4Enine çeperleri kalbursu yapı kazanıştır 5Yaprakta oluşan organik bileşikleri köklere , kökte üretilen azotlu maddeleri yapraklara taşırlar 6Nakliye çift yönlüdür Floem elemanları: 1Kalburlu hücreler 2Dost hücreleri 3Parankima 4Sklerenkima 1Floem hücreleri : Büyük geçitli , canlı , uzun hücrelerdir Organik madde taşırlar 2Dost hücreleri : Yuvarlak köşeli , bol sitoplazmalı , büyük nukleus lu tezgâhtar hücrelerdir 3Floem parankiması : İnce , uzun , ince çeperli besin depolayan nişastaca varlıklı hücrelerdir 4Floem sklerenkima sı : Çeperleri kalınlaşmış ve odunsulaşmış yardım görevi gören ölü hücrelerdir NOT : İletim demetleri arasında kambium varsa ( dikotiledon’larda ) açık demet , kambium yahut ( monekotiledon’larda ) kapalı demetler meydana gelir D) Destek Dokusu : 1Omurgalılarda iskelet sistemine özdeştir 2Turgorla beraber bitkiye yardım ve dayanıklılık kazandırır 3Çeperleri kalınlaşmış hücrelerden meydana gelmiştir 4Ayrıca canlı hemde ölü hücreler tayin alır Bulunduğu yer ve görevlerine göre iki çeşittir aKollenkima : 1Hücreler canlı bol sitoplazmalı ve çekirdeklidir 2Bazılarında kloroplast bulunur 3Bitkilerde genç ve büyüyen kısımlarda bulunur Hücresel çeperi kalınlaşmasına tarafından ikiye ayrılır 1Köşe kollenkima sı : Tütün, Kabak , Begonya gibi 2Levha kollenkima sı : Adaçayı , Mürver gibi bSklerenkima : 1Hücrelerinde sitoplazma ve çekirdek yoktur 2Bütün çeper kalınlaşmıştır 3Kök , karoser ve yaprak sapında bulunur Yapısal özelliğine tarafından ikiye ayrılır 1Sklerenkima lifleri : Keten , Kenevir gibi 2Taş hücreleri : Armut , Ayva gibi E) Salgı Dokusu : 1Kocaman çekirdekli bol sitoplazmalı canlı hücrelerden oluşur 2Tek ya da gruplar halinde bulunabilirler 3aaaabolizmaları sonucu özel salgılar oluştururlar 4Salgılar bitkide dağıtılmış görevlerin gerçekleşmesinde rol oynar a Tozlaşmada: Bal özü ve kokulu maddeler (Çiçeklerde) b Çürümeden koruma: Reçine (Çamlarda) c Korunma: Brülör salgılar (Isırganda) d Gıda: Sindirim öz suyu ( Böcekgillerde) e Yaralanan kısmı yenileme: Süt (Kauçuk,Sütleğen , Haşhaş) Salgılar ya bitki dışına atılır 1(Dış salgı)(nektar,Sindirim öz suyu)yada özel hücreli ve kanallarda depolanır 2(İç salgı) (Hormon , Kauçuk , Protein , Glikozitler vb)