iltasyazilim
FD Üye
“Biyoyararlılık terimi, uygulandığı alana bağlı olarak o kadar fazla şekilde tanımlanır Beslenme konusu ile benzer bir bakış açısı ile tanımlanacak olursa; bir yiyecek ürününde yer alan bileşenin vücudumuzda sindirildikten sonra fizyolojik fonksiyonlara katılması için kullanılan yada depolanan miktarın açılış değerine oranı şeklinde ifade edilir Benito ve ark (1998) göre yapılan bir diğer tanımlama ise; vücudun aldığı gıdada bulunan bileşeni kullanım oranı şeklindedir Biyoyararlılık terimi, besinsel etkiler için anahtar niteliktedir
Beslenmenin bir parçası olarak, polifenoller midede sindirilen gıda matrisinin içinde bulunan karışık karışımlardır Midede bulunan epitel hücreler düzenli olarak bu sindirilmiş karışımlara maruz kalırlar Perhiz polifenollerinin, insanlarda mide sağlığı açısından etkilerini kavramak için bu bileşenlerin bağırsaktaki davranışları ve stabilitelerinin ölçülmesi zorunludur Literatürde, invitro sindirim koşullarda yapılacak olan bu biyoerişilebilirlik çalışmalarından elde edilen sonuçlar, invivo çalışmalarla karşılaştırıldığında arasında bir korelasyon bulunduğu tespit edilmiştir Bu durum, seri, kolay ve güvenilir farzedilen invitro metotların kullanımını arttırmıştır
Meyve ve sebzelerin bileşimindeki çeşitli fitokimyasallar sebebiyle sıhhat üzerindeki olumlu etkileri ile son yıllarda daha fazla uyarı çekmektedir Tatmin Edici, dengeli ve dinç besin konusundaki bilinçlenme ile birlikte sağlık durumu açısından o kadar çok faydası olduğu yıllardır tanıdık ve antioksidan maddelerce varlıklı olduğu bildirilen meyve ve sebzelerin önemi daha da artmıştır Meyve ve sebzeler taze olarak tüketilebilmelerinin yanında, meyve suyu ve konserveye işlenebilmekte veya dondurularak ve kurutularak da tüketilebilmektedir
İnsanlarla yapılan biyoerişilebilirlik ve biyodönüşüm denetim çalışmalarının tam ve kesin sonuçlar vermesi gerektiği düşünülür Oysa invivo olarak yapılan bu çalışmalar vakit herif, yoğun, pahalı, karışık ve çalışılan yiyecek sayısının sınırlı olduğu çalışmalardır Gıdalarda biyoerişilebilirlik bilgisinin elde edilmesi ve biyoerişilebilirliğe endüstriyel proseslerin ve evde pişirmenin etkilerinin incelenebilmesi, kısa zamanda fazla sayıda mesela analiz edilebilmesini gerekli kılmaktadır Bu bağlamda çok sayıda örneğin basit, idareli, hızlı ve tekrarlanabilir şekilde tahlil edilebilmesini sağlayan invitro sindirim yöntemleri uygulanmaya başlanmıştır
Polifenollerin biyoyararlılığıyla ilgili invitro çalışmalarda belli sonuçların alınabilmesi için, invivo deneylerle doğrulanması gerekir Invitro sindirim analizlerinde bileşenin yiyecek matrisinden açığa çıkmalarının belirlenmesi ile ilgili çalışmalarda çok kullanışlı ve süratli sonuçlar alınmasını sağlamaktadır Invitro modellerin uygulanmasında invivo yöntemlere kadar öyle fazla kısıtlamalar bulunmaktadır, mesela; invitro modellerde sindirimin yalnızca statik modeli uygulanabilmektedir Buna ragmen invitro yöntemler, polifenollerin midebağırsak koşulları altındaki stabilitelerini belirlemede kullanılan pratik yöntemlerdir Fakat tüm bunlara karşın, öyle fazla üründe yapılan invitro çalışmalarla elde edilen sonuçlar ile insan ve hayvanlar üzerinde yapılan böylece çok invivo çalışmalar arasında korelasyon elde edilmiştir
İnvitro sindirim ve diyaliz metotları, çabuk ve güvenilir olduklarından ve invivo yöntemlerde karşılaşılan etik problemlerle ilgili sınırlamalar bulunmadığından son zamanlarda daha geniş başvuru imkanı bulmuşlardır Invitro midebağırsak sindirim koşullarının polifenollerin stabilitesine olan etkisi, nar suyu, brokoli, kuş kirazı ,kırmızı lahana, elma ve dut gibi gıdalarda deneme edilmiştir
Çalışmada kullanılacak materyallerin antosiyaninler ve fenolik asitler açısından zengin olduğu bilinmekle birlikte, içerdiği fenolik bileşenlerin ve antioksidan maddelerin invitro biyoerişilebilirliği konusunda yapılan incelemeler sınırlıdır Çalışmanın amacı; ülkemize özgü olan bu yöresel materyallerin sindirim sonrası içeriğindeki antioksidan maddelerin değişimlerinin incelenerek vücutta oluşturdukları menfaat düzeyinin belirlenmesidir Katı gıda matrisinden açığa meydana çıkan polifenollerin biyoerişilebilirliğinin incelenmesi konusundaki araştırmaların önemi gün geçtikçe daha fazla artmaktadır, çünkü bir yiyecek bileşeninin biyoyararlılığından ve gövde için faydalarından laf yapabilmek için, o bileşenin sindirim esnasında gıda matrisinden ayrılabilen kısmı siklet teşkil etmektedir Bu alıştırma tamamen bambaşka ürünlerden ekstrakte edilen fenolik bileşenlerin biyoyararlılığı belirlenerek, yiyecek matrisinin biyoyararlılığa olan etkisi ile ilgili de bilgi edinilecektir Türkiye ye özgü olan ve kurutulmuş halde tüketilebilen yaban mersini, kızılcık, kara üzüm ve mor erik gibi meyvelerde de invivo biyoyararlılık çalışmaları ile invitro deneylerin karşılaştırılarak korelasyon olup olmadığının belirlenmesi ve literatürde bu anlamdaki eksikliklerin doldurulması gereklidir
Eğer yiyecek ve sağlık arasındaki ilişkiyi bütünüyle iyi anlamak istiyorsak, sindirim sırasında gıdaların dönüşümleri ve stabiliteleri ile ilgili net bilgilere sahip olmamız gerekir Proteinler, peptidler, aminoasitler, antioksidanlar gibi değişik gıda bileşenlerinin karoser içinde dürüst yerde ve zamanda olabilmesi ve sağlık durumu üzerine etkilerinin maksimum düzeyde olabilmesi için, sindirim mekanizması ile ilgili veri ve deneyimlerin artması yeni gıdaların üretilebilmesine olasılık sağlayacaktır
Kaynakça:
McDougall, G J, Dobson, P, Smith, P, Blake, A, & Stewart, D (2005) Assessing potential bioavailability of raspberry anthocyanins using an in vitro digestion system Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53, 5896?5904
Manach, C, Scalbert, A, Morand, C, Remesy, C, & Jimenez, L (2004) Polyphenols: Food sources and bioavailability American Journal of Clinical Nutrition, 79, 727?747
Capanoglu, E, Beekwilder, J, Boyacioglu, D, Hall, RD, De Vos, CHR 2008 Changes in antioxidants and metabolite profiles during production of tomato paste Journal of Agricultural and Food Chemistry, 56(3): 964973
BermúdezSoto, M J, TomásBarberán, F A, & GarcíaConesa, M T (2007) Stability of polyphenols in chokeberry (Aronia melanocarpa) subjected to in vitro gastric and pancreatic digestion Food Chemistry, 102, 865?874
Bouayed J, Hoffmann L, Bohn T (2010) Total phenolics, flavonoids, anthocyanins and antioxidant activity following simulated gastrointestinal digestion and dialysis of apple varieties: Bioaccessibility and potential uptake , 128 (2019) 14?21
Beslenmenin bir parçası olarak, polifenoller midede sindirilen gıda matrisinin içinde bulunan karışık karışımlardır Midede bulunan epitel hücreler düzenli olarak bu sindirilmiş karışımlara maruz kalırlar Perhiz polifenollerinin, insanlarda mide sağlığı açısından etkilerini kavramak için bu bileşenlerin bağırsaktaki davranışları ve stabilitelerinin ölçülmesi zorunludur Literatürde, invitro sindirim koşullarda yapılacak olan bu biyoerişilebilirlik çalışmalarından elde edilen sonuçlar, invivo çalışmalarla karşılaştırıldığında arasında bir korelasyon bulunduğu tespit edilmiştir Bu durum, seri, kolay ve güvenilir farzedilen invitro metotların kullanımını arttırmıştır
Meyve ve sebzelerin bileşimindeki çeşitli fitokimyasallar sebebiyle sıhhat üzerindeki olumlu etkileri ile son yıllarda daha fazla uyarı çekmektedir Tatmin Edici, dengeli ve dinç besin konusundaki bilinçlenme ile birlikte sağlık durumu açısından o kadar çok faydası olduğu yıllardır tanıdık ve antioksidan maddelerce varlıklı olduğu bildirilen meyve ve sebzelerin önemi daha da artmıştır Meyve ve sebzeler taze olarak tüketilebilmelerinin yanında, meyve suyu ve konserveye işlenebilmekte veya dondurularak ve kurutularak da tüketilebilmektedir
İnsanlarla yapılan biyoerişilebilirlik ve biyodönüşüm denetim çalışmalarının tam ve kesin sonuçlar vermesi gerektiği düşünülür Oysa invivo olarak yapılan bu çalışmalar vakit herif, yoğun, pahalı, karışık ve çalışılan yiyecek sayısının sınırlı olduğu çalışmalardır Gıdalarda biyoerişilebilirlik bilgisinin elde edilmesi ve biyoerişilebilirliğe endüstriyel proseslerin ve evde pişirmenin etkilerinin incelenebilmesi, kısa zamanda fazla sayıda mesela analiz edilebilmesini gerekli kılmaktadır Bu bağlamda çok sayıda örneğin basit, idareli, hızlı ve tekrarlanabilir şekilde tahlil edilebilmesini sağlayan invitro sindirim yöntemleri uygulanmaya başlanmıştır
Polifenollerin biyoyararlılığıyla ilgili invitro çalışmalarda belli sonuçların alınabilmesi için, invivo deneylerle doğrulanması gerekir Invitro sindirim analizlerinde bileşenin yiyecek matrisinden açığa çıkmalarının belirlenmesi ile ilgili çalışmalarda çok kullanışlı ve süratli sonuçlar alınmasını sağlamaktadır Invitro modellerin uygulanmasında invivo yöntemlere kadar öyle fazla kısıtlamalar bulunmaktadır, mesela; invitro modellerde sindirimin yalnızca statik modeli uygulanabilmektedir Buna ragmen invitro yöntemler, polifenollerin midebağırsak koşulları altındaki stabilitelerini belirlemede kullanılan pratik yöntemlerdir Fakat tüm bunlara karşın, öyle fazla üründe yapılan invitro çalışmalarla elde edilen sonuçlar ile insan ve hayvanlar üzerinde yapılan böylece çok invivo çalışmalar arasında korelasyon elde edilmiştir
İnvitro sindirim ve diyaliz metotları, çabuk ve güvenilir olduklarından ve invivo yöntemlerde karşılaşılan etik problemlerle ilgili sınırlamalar bulunmadığından son zamanlarda daha geniş başvuru imkanı bulmuşlardır Invitro midebağırsak sindirim koşullarının polifenollerin stabilitesine olan etkisi, nar suyu, brokoli, kuş kirazı ,kırmızı lahana, elma ve dut gibi gıdalarda deneme edilmiştir
Çalışmada kullanılacak materyallerin antosiyaninler ve fenolik asitler açısından zengin olduğu bilinmekle birlikte, içerdiği fenolik bileşenlerin ve antioksidan maddelerin invitro biyoerişilebilirliği konusunda yapılan incelemeler sınırlıdır Çalışmanın amacı; ülkemize özgü olan bu yöresel materyallerin sindirim sonrası içeriğindeki antioksidan maddelerin değişimlerinin incelenerek vücutta oluşturdukları menfaat düzeyinin belirlenmesidir Katı gıda matrisinden açığa meydana çıkan polifenollerin biyoerişilebilirliğinin incelenmesi konusundaki araştırmaların önemi gün geçtikçe daha fazla artmaktadır, çünkü bir yiyecek bileşeninin biyoyararlılığından ve gövde için faydalarından laf yapabilmek için, o bileşenin sindirim esnasında gıda matrisinden ayrılabilen kısmı siklet teşkil etmektedir Bu alıştırma tamamen bambaşka ürünlerden ekstrakte edilen fenolik bileşenlerin biyoyararlılığı belirlenerek, yiyecek matrisinin biyoyararlılığa olan etkisi ile ilgili de bilgi edinilecektir Türkiye ye özgü olan ve kurutulmuş halde tüketilebilen yaban mersini, kızılcık, kara üzüm ve mor erik gibi meyvelerde de invivo biyoyararlılık çalışmaları ile invitro deneylerin karşılaştırılarak korelasyon olup olmadığının belirlenmesi ve literatürde bu anlamdaki eksikliklerin doldurulması gereklidir
Eğer yiyecek ve sağlık arasındaki ilişkiyi bütünüyle iyi anlamak istiyorsak, sindirim sırasında gıdaların dönüşümleri ve stabiliteleri ile ilgili net bilgilere sahip olmamız gerekir Proteinler, peptidler, aminoasitler, antioksidanlar gibi değişik gıda bileşenlerinin karoser içinde dürüst yerde ve zamanda olabilmesi ve sağlık durumu üzerine etkilerinin maksimum düzeyde olabilmesi için, sindirim mekanizması ile ilgili veri ve deneyimlerin artması yeni gıdaların üretilebilmesine olasılık sağlayacaktır
Kaynakça:
McDougall, G J, Dobson, P, Smith, P, Blake, A, & Stewart, D (2005) Assessing potential bioavailability of raspberry anthocyanins using an in vitro digestion system Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53, 5896?5904
Manach, C, Scalbert, A, Morand, C, Remesy, C, & Jimenez, L (2004) Polyphenols: Food sources and bioavailability American Journal of Clinical Nutrition, 79, 727?747
Capanoglu, E, Beekwilder, J, Boyacioglu, D, Hall, RD, De Vos, CHR 2008 Changes in antioxidants and metabolite profiles during production of tomato paste Journal of Agricultural and Food Chemistry, 56(3): 964973
BermúdezSoto, M J, TomásBarberán, F A, & GarcíaConesa, M T (2007) Stability of polyphenols in chokeberry (Aronia melanocarpa) subjected to in vitro gastric and pancreatic digestion Food Chemistry, 102, 865?874
Bouayed J, Hoffmann L, Bohn T (2010) Total phenolics, flavonoids, anthocyanins and antioxidant activity following simulated gastrointestinal digestion and dialysis of apple varieties: Bioaccessibility and potential uptake , 128 (2019) 14?21