Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Cebrail aleyhisselamın isimleri nelerdir? Bir melek olduğu halde neden ruh denilmiştir?
İslam dininde Cebrail (as) Hz Peygambere (asm) ilâhî emirleri bildiren vahiy meleğidir ve dört büyük melekten biridir
Müslüman dilcilerin çoğu, muhtemelen hadis mecmualarındaki bazı rivayetlere (Müsned, 51516; Buhârî, Tefsir, 26, 161) dayanarak Cebrail'in, Allah'ın kuluanlamına gelen İbrânîce asıllı bir kelime olduğunu kabul ederken bazıları da Allah'ın gücüdemek olan Arapça ceberûtullah tamlamasından geldiğini ileri sürmüşlerdir Cebrail'in kuvvetmânasına gelen cebr ile alâkası dikkate alınarak bu anlamı da kapsadığı düşünülebilir
İbrânîce’de “cebr abd, yani kul ve köle anlamına; “îl de ilâh ve Allah anlamına geldiğinden Cebrâîl, ikisinin birleşmesiyle “Abdullah yani Allah'ın kulu anlamına gelir
Cebrail, Allah katında diğer meleklere göre çok daha itibarlı, ikram, izzet, şeref ve hürmet sahibi bir kuldur Allah, Bakara suresindeki bir ayette kendi isminden sonra onun ismini zikr etmekle onun bu itibarını açıkça göstermektedir
İlgili ayetlerde belirtildiğine göre Cebrail karşı konulamayan müthiş bir güce, üstün bir akla ve kesin bilgilere sahiptir; arşın sahibinezdinde çok itibarlıdır ve meleklerin kendisine mutlaka itaat ettiği şerefli bir elçidir (Necm 5356; Tekvîr 811921)
Hz Meryem'e normal bir insan şeklinde görünerek rabbinin elçisi olduğunu ve ona temiz bir erkek çocuğu bağışlamak için geldiğini söylemiş (Meryem 191719), Hz İsâ doğduktan sonra Allah'ın emriyle ona destek olmuş, Hz Peygamber'e Kur'ânı Kerîm'i vahyedip öğretmiştir
Hz Peygam¬er onu bir kere açık ufuk'ta, bir kere de sidretü'lmüntehâ'da aslî hüviyetiyle görmüştür İnkarcılara karşı Hz Peygamber'in dostu, müminlerin destekleyicisidir Kadir gecesinde meleklerle birlikte yeryüzüne iner, âhirette insanlar hesaba çekilirken mahşerde saf saf dizilen meleklerin yanında bulunur (bk M F Abdülbâki, Mucem, s 163, 326)
Varlıkların özel isimleri hususi karakterinin bir simgesi gibidir Cebrâîl’in diğer meleklere kıyasla kendine has bir çok özelliği vardır Bu durum onun diğer meleklere kıyasla birçok isimlerle anılmasına sebep olmuştur
Cebrâil’in isimleri, anlamları ve nedenleri:
Cebrail’in isimleri, Cibril, Ruh, Rûhü’lKudüs, Rûhü’lEmin, Rûhullah, Rûhü’l Hak, Namusu Ekber’dir
Araplar ise Cibrîl kelimesini sekiz ayrı şekliyle de söylemişlerdir Bunlardan en meşhuru dörttür Cebrâîl, Cebreîl, Cebrîl, Cibrîl Diğerleri de Cebraiyl, Cebrail, Cebral ve Cebrîn şeklindedir
Arapça’nın dışındaki bazı dillerde de “Gabriyel, Gabraiyl, Gabril şeklinde isimlendirilmektedir
“Cibrîl
Cibrîl’de Cebrâil gibi İbrânîce “Allah’ın kulu manasına gelen bir isimdir Yani aynı şekilde “Kul manasına gelen “cibr ve “Allah manasına gelen “il kelimesinden meydana gelmiştir
Bazı tefsirciler ise Cibrîl’in ‘Allah’ın ceberûtu’ mânâsına geldiğini söylemişlerdir
Yani buna göre; Cibrîl ve Cebrâil karşısında hiçbir kuvvetin engellemesine imkân olmayan ve eserlerinde gerek ilmî, gerek amelî bakımdan, her yönüyle üstün bir güce sahip olan melek anlamına gelmektedir
“Kendisine (o vahyi), kuvveleri şiddetli, mükemmel bir akla sahip olan (Cebrâîl) öğretti Bunun üzerine (göğe) doğruldu (Necm, 56) ayeti Cibrîl’in bu özelliği açıklamaktadır
“Rûh “Rûhu'lKudüs
Kadir (34) ve Meryem (1719) surelerinde geçen “Rûh ile Cebrail’in kastedilmiş olması müfessirlerin ortak görüşüdür Onun bu şekilde, diğer meleklerden ayrı olarak zikredilişi ise, son derece kıymetli oluşundan ötürüdür Binaenaleyh Hak Teâlâ, “Bir kefede tüm melekler, bir kefede ise Cebrail var demek istemiştir
Yahut da Cenâbı Hak, Cebrâîl’e olan sevgi ve yakınlığından ötürü, ona mecazi olarak bu adı vermiştir Bu senin sevdiğine, “ruhum demen gibidir (Fahrettini Razî, Tefsiri Kebir, ilgili ayetlerin tefsiri)
Onun vasıtasıyla din hayat bulduğu için, “Rûh adını aldığı söylenmiştir
Cebrâîl; fevkalade temiz, nezahet ve mukaddes sahibi olduğundan ona “Kudüs denilmiştir
Cebrâîl’e; Ruh ve Kudüs isimlerinin birleşiminden oluşan “Rûhu'lKudüs isminin veriliş sebebi ‘Ruh’ ve ‘Kudüs’ isimlerinin verilmesi ile aynıdır
Aynı zamanda Cebrâîl’e Rûhul Kudüs ile aynı manaya gelen “Rûhullah da denilir
Cebrâîl’in ruhanî bir varlık oluşu diğer meleklere kıyasla çok daha mükemmel ve şerefli olduğundan Allah, “Rûhü’lKudüs ismiyle vasıflandırmıştır Allah, Kuran’da Cebrâîl’i, kendisinden hemen sonra ve diğer meleklerden de önce zikretmiştir
Cebrâîl, mukarreb melekler arasında da, kendisine itaat olunan, mukarreb meleklerin bile emrine göre hareket edip, fikrine başvurdukları itibarlı bir melektir
Örneğin, Cebrâîl getirdiği vahiy ve ilim, manevi bir gıdadır Ve Mikâîl’in ise getirdiği maddi rızıklardan daha üstündür Manevi bir gıda olan ilim, bedenî gıdadan daha şereflidir Bu sebeple de Cebrâîl, bütün büyük meleklerden daha şereflidir
Elmalılı Hamdi Yazır “Cebrâîl’e Ruh, Ruhullah, Emin Ruh ve Rûhu'lKudüs denilmesi “Şübhesiz ki o (Kur’ân), elbette çok şerefli bir elçinin (Cebrâîl’in vahiyden ibâret) sözüdür! (O elçi) pek kuvvetlidir; arşın sâhibi (Allah’ın) katında çok i’tibarlıdır (O Cibrîl,) orada (melekler tarafından kendisine) itâat edilendir; (vahiy husûsunda) çok güvenilendir! (Tekvîr, 1921) özellikleri ile tanıtılması dahi bu manayı teyid etmekte ve desteklemektedir demektedir (bk ilgili ayetin tefsiri)
Din, Cebrâîl (as) ile ortaya çıkıp, hayat bulduğu için “Rûhü’lKudüs ismiyle vasıflandırmıştır
“De ki: “İman edenlere sebât vermek için ve Müslümanlara bir hidayet ver bir müjde olmak üzere onu (o Kurân’ı), Rûhü’lKudüs (Cebrâîl) Rabbin tarafından hak ile indirdi (Nahl, 102)
“Cebrail’in Hz Peygamber’e (asm) Kurân'ı indirdiği gibi sünneti de indirdi (Suyuti, edDürrü'lMensur 6, 122)
Beden nasıl ruhla diriliyorsa, din de Cebrâîl’in (as) peygamberlere getirdiği vahiyler ve sünnetler ile hayat bulmaktadır Böylece insanlar arasında dinin eksiksiz uygulanmasına vesile olmuştur Onun için Cebrâîl’e “Rûhü’l Kudüs denilmektedir
Yahudilerin, Hz İsa ve annesi Hz Meryem’in iffetlerine aykırı söylemiş oldukları iftiralarına karşı Hz İsa (as) ve annesinin iftiralardan uzak ve temiz olduklarını ifade etmek için temizlik ve paklık ruhu anlamına gelen “Rûhü’lKudüs ismi tercih edilmiştir
Zaten Cebrâîl Hz Meryem ve Hz İsa’yı her zaman koruyup, desteklemiştir Çünkü Hz Meryem’e ve Hz İsa’nın doğum müjdesini Cebrâîl getirmiş ve Hz İsa onun nefhi (üflemesi) ile doğmuş, onun terbiye ve desteğiyle büyümüş, her nereye gittiyse beraberinde gitmiştir
“Rûhü’lEmin ve “Nâmus’u Ekber
“Hem muhakkak ki o (Kur’ân) gerçekten âlemlerin Rabbinin tenzîli (peyderpey indirmesi) dir Onu Rûhü’l Emîn (Cebrâîl) korkutuculardan olman için, apaçık Arabça bir lisân ile senin kalbine indirmiştir (Şuarâ, 192 195)
Cebrâîl, mahrem sırlar olan vahyi getirmekte güvenilir bir elçi olduğu için Rûhü’lEmin (Emin Ruh), Nâmus’u Ekber ismini almaktadır
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız
İslam dininde Cebrail (as) Hz Peygambere (asm) ilâhî emirleri bildiren vahiy meleğidir ve dört büyük melekten biridir
Müslüman dilcilerin çoğu, muhtemelen hadis mecmualarındaki bazı rivayetlere (Müsned, 51516; Buhârî, Tefsir, 26, 161) dayanarak Cebrail'in, Allah'ın kuluanlamına gelen İbrânîce asıllı bir kelime olduğunu kabul ederken bazıları da Allah'ın gücüdemek olan Arapça ceberûtullah tamlamasından geldiğini ileri sürmüşlerdir Cebrail'in kuvvetmânasına gelen cebr ile alâkası dikkate alınarak bu anlamı da kapsadığı düşünülebilir
İbrânîce’de “cebr abd, yani kul ve köle anlamına; “îl de ilâh ve Allah anlamına geldiğinden Cebrâîl, ikisinin birleşmesiyle “Abdullah yani Allah'ın kulu anlamına gelir
Cebrail, Allah katında diğer meleklere göre çok daha itibarlı, ikram, izzet, şeref ve hürmet sahibi bir kuldur Allah, Bakara suresindeki bir ayette kendi isminden sonra onun ismini zikr etmekle onun bu itibarını açıkça göstermektedir
İlgili ayetlerde belirtildiğine göre Cebrail karşı konulamayan müthiş bir güce, üstün bir akla ve kesin bilgilere sahiptir; arşın sahibinezdinde çok itibarlıdır ve meleklerin kendisine mutlaka itaat ettiği şerefli bir elçidir (Necm 5356; Tekvîr 811921)
Hz Meryem'e normal bir insan şeklinde görünerek rabbinin elçisi olduğunu ve ona temiz bir erkek çocuğu bağışlamak için geldiğini söylemiş (Meryem 191719), Hz İsâ doğduktan sonra Allah'ın emriyle ona destek olmuş, Hz Peygamber'e Kur'ânı Kerîm'i vahyedip öğretmiştir
Hz Peygam¬er onu bir kere açık ufuk'ta, bir kere de sidretü'lmüntehâ'da aslî hüviyetiyle görmüştür İnkarcılara karşı Hz Peygamber'in dostu, müminlerin destekleyicisidir Kadir gecesinde meleklerle birlikte yeryüzüne iner, âhirette insanlar hesaba çekilirken mahşerde saf saf dizilen meleklerin yanında bulunur (bk M F Abdülbâki, Mucem, s 163, 326)
Varlıkların özel isimleri hususi karakterinin bir simgesi gibidir Cebrâîl’in diğer meleklere kıyasla kendine has bir çok özelliği vardır Bu durum onun diğer meleklere kıyasla birçok isimlerle anılmasına sebep olmuştur
Cebrâil’in isimleri, anlamları ve nedenleri:
Cebrail’in isimleri, Cibril, Ruh, Rûhü’lKudüs, Rûhü’lEmin, Rûhullah, Rûhü’l Hak, Namusu Ekber’dir
Araplar ise Cibrîl kelimesini sekiz ayrı şekliyle de söylemişlerdir Bunlardan en meşhuru dörttür Cebrâîl, Cebreîl, Cebrîl, Cibrîl Diğerleri de Cebraiyl, Cebrail, Cebral ve Cebrîn şeklindedir
Arapça’nın dışındaki bazı dillerde de “Gabriyel, Gabraiyl, Gabril şeklinde isimlendirilmektedir
“Cibrîl
Cibrîl’de Cebrâil gibi İbrânîce “Allah’ın kulu manasına gelen bir isimdir Yani aynı şekilde “Kul manasına gelen “cibr ve “Allah manasına gelen “il kelimesinden meydana gelmiştir
Bazı tefsirciler ise Cibrîl’in ‘Allah’ın ceberûtu’ mânâsına geldiğini söylemişlerdir
Yani buna göre; Cibrîl ve Cebrâil karşısında hiçbir kuvvetin engellemesine imkân olmayan ve eserlerinde gerek ilmî, gerek amelî bakımdan, her yönüyle üstün bir güce sahip olan melek anlamına gelmektedir
“Kendisine (o vahyi), kuvveleri şiddetli, mükemmel bir akla sahip olan (Cebrâîl) öğretti Bunun üzerine (göğe) doğruldu (Necm, 56) ayeti Cibrîl’in bu özelliği açıklamaktadır
“Rûh “Rûhu'lKudüs
Kadir (34) ve Meryem (1719) surelerinde geçen “Rûh ile Cebrail’in kastedilmiş olması müfessirlerin ortak görüşüdür Onun bu şekilde, diğer meleklerden ayrı olarak zikredilişi ise, son derece kıymetli oluşundan ötürüdür Binaenaleyh Hak Teâlâ, “Bir kefede tüm melekler, bir kefede ise Cebrail var demek istemiştir
Yahut da Cenâbı Hak, Cebrâîl’e olan sevgi ve yakınlığından ötürü, ona mecazi olarak bu adı vermiştir Bu senin sevdiğine, “ruhum demen gibidir (Fahrettini Razî, Tefsiri Kebir, ilgili ayetlerin tefsiri)
Onun vasıtasıyla din hayat bulduğu için, “Rûh adını aldığı söylenmiştir
Cebrâîl; fevkalade temiz, nezahet ve mukaddes sahibi olduğundan ona “Kudüs denilmiştir
Cebrâîl’e; Ruh ve Kudüs isimlerinin birleşiminden oluşan “Rûhu'lKudüs isminin veriliş sebebi ‘Ruh’ ve ‘Kudüs’ isimlerinin verilmesi ile aynıdır
Aynı zamanda Cebrâîl’e Rûhul Kudüs ile aynı manaya gelen “Rûhullah da denilir
Cebrâîl’in ruhanî bir varlık oluşu diğer meleklere kıyasla çok daha mükemmel ve şerefli olduğundan Allah, “Rûhü’lKudüs ismiyle vasıflandırmıştır Allah, Kuran’da Cebrâîl’i, kendisinden hemen sonra ve diğer meleklerden de önce zikretmiştir
Cebrâîl, mukarreb melekler arasında da, kendisine itaat olunan, mukarreb meleklerin bile emrine göre hareket edip, fikrine başvurdukları itibarlı bir melektir
Örneğin, Cebrâîl getirdiği vahiy ve ilim, manevi bir gıdadır Ve Mikâîl’in ise getirdiği maddi rızıklardan daha üstündür Manevi bir gıda olan ilim, bedenî gıdadan daha şereflidir Bu sebeple de Cebrâîl, bütün büyük meleklerden daha şereflidir
Elmalılı Hamdi Yazır “Cebrâîl’e Ruh, Ruhullah, Emin Ruh ve Rûhu'lKudüs denilmesi “Şübhesiz ki o (Kur’ân), elbette çok şerefli bir elçinin (Cebrâîl’in vahiyden ibâret) sözüdür! (O elçi) pek kuvvetlidir; arşın sâhibi (Allah’ın) katında çok i’tibarlıdır (O Cibrîl,) orada (melekler tarafından kendisine) itâat edilendir; (vahiy husûsunda) çok güvenilendir! (Tekvîr, 1921) özellikleri ile tanıtılması dahi bu manayı teyid etmekte ve desteklemektedir demektedir (bk ilgili ayetin tefsiri)
Din, Cebrâîl (as) ile ortaya çıkıp, hayat bulduğu için “Rûhü’lKudüs ismiyle vasıflandırmıştır
“De ki: “İman edenlere sebât vermek için ve Müslümanlara bir hidayet ver bir müjde olmak üzere onu (o Kurân’ı), Rûhü’lKudüs (Cebrâîl) Rabbin tarafından hak ile indirdi (Nahl, 102)
“Cebrail’in Hz Peygamber’e (asm) Kurân'ı indirdiği gibi sünneti de indirdi (Suyuti, edDürrü'lMensur 6, 122)
Beden nasıl ruhla diriliyorsa, din de Cebrâîl’in (as) peygamberlere getirdiği vahiyler ve sünnetler ile hayat bulmaktadır Böylece insanlar arasında dinin eksiksiz uygulanmasına vesile olmuştur Onun için Cebrâîl’e “Rûhü’l Kudüs denilmektedir
Yahudilerin, Hz İsa ve annesi Hz Meryem’in iffetlerine aykırı söylemiş oldukları iftiralarına karşı Hz İsa (as) ve annesinin iftiralardan uzak ve temiz olduklarını ifade etmek için temizlik ve paklık ruhu anlamına gelen “Rûhü’lKudüs ismi tercih edilmiştir
Zaten Cebrâîl Hz Meryem ve Hz İsa’yı her zaman koruyup, desteklemiştir Çünkü Hz Meryem’e ve Hz İsa’nın doğum müjdesini Cebrâîl getirmiş ve Hz İsa onun nefhi (üflemesi) ile doğmuş, onun terbiye ve desteğiyle büyümüş, her nereye gittiyse beraberinde gitmiştir
“Rûhü’lEmin ve “Nâmus’u Ekber
“Hem muhakkak ki o (Kur’ân) gerçekten âlemlerin Rabbinin tenzîli (peyderpey indirmesi) dir Onu Rûhü’l Emîn (Cebrâîl) korkutuculardan olman için, apaçık Arabça bir lisân ile senin kalbine indirmiştir (Şuarâ, 192 195)
Cebrâîl, mahrem sırlar olan vahyi getirmekte güvenilir bir elçi olduğu için Rûhü’lEmin (Emin Ruh), Nâmus’u Ekber ismini almaktadır
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız
