iltasyazilim
FD Üye
Çevre kirliliğinin zararları
Çevre kirliliğinin olumsuz etkileri
Çevre kirliliğinin yaşantımız üzerindeki etkileri
Hava Kirliliği
Hava kirlenmesi havanın yapısında bulunan başlıca maddelerin yüzde miktarının değişimi veya bu yapıya is, duman, aerosol halinde kimyasal maddelerin girmesidir Bu kirleticilerle hava insan sağlığını bozacak, hayvan, bitki ve eşyaya hasar verecek derecede kirlenir
Hava, yanardağ patlaması, yeraltında sıkışmış gazların bir yol bularak çevreye yayılması, rüzgarla toprak ve kumların sürüklenmesi, bataklık gazları ve yangınlar gibi natürel yollardan tanıdık olmayan maddelerin atmosfere geçişiyle de kirlenir Motorlu taşıtların çabucak artması, sanayileşme ve endüstriyel gelişmeye paralel olarak kentlerin büyümesi; toplum refahını arttırırken bunların sebep olduğu kirlenme, doğal kirlenmenin fazla üstünde olmaktadır Yakacak vb maddelerin yakılması, çoğu kimyasal maddenin üretimi, ayrışması, buharlaşması gibi işlemler sonucu ilk kez kükürt di oksit gibi toksik gazlar ve bunların içinde minik parçacıklar halinde bulunan kanserojen elementler çevreye ve atmosfere geçerek havayı kirletir
Su Kirliliği
Yer yüzündeki sular güneşin sağladığı enerji ile kesintisiz bir döngü içinde bulunurlar Ahali, çoğunlukla da canlılar yaşamlarını sürdürmek için suyu bu döngüden alır ve kullandıktan daha sonra benzer döngüye her yerde verirler Bu işlem içinde suya karışan maddeler suların maddesel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini değiştirerek su kirliliğini ortaya çıkarır Bu başkalaşım sırasında, sularda yaşayan canlılar da negatif yönde etkilenir Su kirliliği; ev ve sanayi atıklarının su ortamına arıtılmaksızın boşaltılmaları, tarımda verimliliği arttırma nedeniyle doğal ve suni maddelerin su ortamlarına taşınmaları gibi sebeplerden ortaya çıkar
Dünyanın büyük kesiminde su kaynakları fazlasıyla yıpratılmaktadır Sanayi atıkları, kanalizasyon suları, tarımsal amaçlı kullanılan sular, nehirleri gölleri, kimyasal maddelerle ve atıklarla doldurmakta su kaynaklarını zehirlemektedir Toprak kayması sebebiyle de barajlar ve nehirler dolmaktadır
Denizler için en büyük kirletici tehlike özelliğini petrol taşımaktadır Dünya petrollerinin bir çoğunun deniz üzerinden dev tankerlerle taşınıldığı düşünülürse bu tehlikenin önemi daha da kavranabilir Keza tankerlerin petrol tanklarını açık denizlerde yıkayıp boşaltması da büyük tehlikedir
Gölleri kirleten en önemli kirletici kaynaklar ev ve sanayi atıkları, mandıralar, tavuk çiftlikleri, tarım arazileri, modern kuyular vb leridir
Toprak Kirliliği
Toprak yer yüzünün dışını kaplayan, kayaların ve organik maddelerin türlü ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen, içerisinde ve üstünde geniş bir canlılar alemi barındıran, bitkilere durak yeri ve gıda kaynağı olan, belirtilen oranlarda su ve hava içeren bir maddedir
Toprakların katı, istikrarsız, radyoaktif bundan böyle ve kirleticiler tarafından bedensel ve kimyasal özelliklerinin bozulması, toprak kirliliği olarak belirlenir Bu kirleticiler, yer altı ve yer üstü sularına karışarak insan sağlığını etkilediği gibi bitkilerin gelişmelerine de negatif etkileri olmaktadır
Çevreye gelişi hoş bırakılan evsel ve ufak işletme atıkları ile, tarımsal teknolojinin gelişmesi sonucu kullanılan tarımsal hap ve gübrelerin kullanımı, sanayi atıklarının toprağa sızması, toprağı kirletmektedir
Toprak kirliliğinin önlenmesi için; endüstriyel atıkların toprağa gömülmesi kesinlikle önlenmelidir Toprak kirlenmesi, öteki çevre sorunlarının olduğu gibi doğanın hatalı ve hor kullanılması sonucu ortaya çıkmakta, doğal dengenin bozulması ile birlikte artan bir şekilde hız kazanmaktadır
Kentleşme ve sanayileşme sonucu ortaya meydana çıkan her türlü atık ve toprağa karışması, toprak kirliliğini oluşturmakta, ayrıca tarım alanlarının kentsel ve sanayi kullanımlarına açılması bereketli toprakların kaybına neden olmaktadır aynı zamanda bereketli tarım topraklarından tuğla, kiremit gibi yapı malzemelerinin üretimi toprak kayıplarını çoğaltmaktadır bundan başka daha çok mahsul elde etmek için geliştirilen yeni tarım teknikleri bir takım hallerde; erozyon, tuzluluk ve yaşlık toprak kirlenmesine yol açabilmektedir
Radon Kirlenmesi
Radon doğal olarak oluşan radyoaktif bir gazdır Yer küre üstünde herhangi bir yerde bulunabilir Coğrafi bölgenin jeolojik yapısıyla yakından ilişkili olarak çevreye dağılma göstermektedir Toprakta büyük oranda doğal radyoaktif radon bulunmaktadır Çatlaklardan sızabilmekte, çözünme özelliği sebebiyle suyla taşınabilmektedir Evlerde bulunan radonun büyük çoğunluğu evin yapıldığı yerdeki topraktan gelmektedir Eğer zemin topraksa, radon zahmetsizce geçiş yapmaktadır Eğer zemin çimento ise radon zamanla oluşan çatlaklardan sızmaktadır
Şamata
Şamata insanların işitme sağlığı ve algılamasını negatif yönde etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengeleri bozabilen, işverimliliğini azaltan, çevrenin hoşluğunu ve sakinliğini değil eden niteliğini değiştiren manâlı bir çevre kirliliğidir
Günümüzde diğer çevre kirlilikleri gibi çevrenin doğal özelliklerini bozarak geniş anlamda çevre kirliliğine katkıda yer alan ve bilhassa nüfusun yoğun olduğu bölgelerde ahali sağlığına olumsuz etkileriyle yük şampiyon şamata kirliliği; trafik, sanayi, ev ve toplum kökenli gürültüler olarak sınıflandırılabilir
Şamata:
Kişileri sıkıntılı eder
Sözel iletişimi engeller
Egzersiz etkinliğini azaltır, düşünmeyi engeller Bellekle ilgili çalışmalar, kelime
öğrenme nedeniyle yapılan incelemeler gürültüden etkilenmektedir
Uykuda rahatsız eder, uykuya dalmayı güçleştirir
İşitme duyusu ve yollarında zararlara yol açar
Tavır bozukluklarına neden olur(Sinirlenme, heyecanlanma gibi)
Karakter değişikliklerine niçin olabilir
Öğrenme yaşantılarının olumsuz etkilenmesi özellikle okullarda belirgindir
Curcunalı bölgelere yakın olan okullarda öğrenme etkinliğini azaltıcı tesir yapmaktadır
Seslerin arasındaki nitelik farklarının belirlenebilmesi güçleşir
Problem çözme yeteneğinde azalma olur
Kapalı Ortam Hava Kirlenmesi
Öbür iklim koşulları kişilerin bakımlı çalışabilmesini ve yaşayabilmesini engelleyebilir Havadaki nem oranının yüksek olması, aşırı soğuk ve sıcak etkisi yapay atmosfer koşullarını zorunlu kılmaktadır Suni atmosfer koşullarının sağlandığı en önemli çevre öğelerinden birisi barınaklar ve işyerleridir Yapılan incelemeler insan yaşamının % 70 ’sinin kapalı ortamda geçtiğini göstermektedir Burada kapalı etraf terimi konutları, okulları, resmi binaları, taşıtları kapsamaktadır Eğer işyeri de eklenecek olursa insan hayatının az daha % 90 ı kapalı ortamda geçmektedir Bunlardan bilhassa barınakların sağlıklı koşulları eksik olduğunda insan sağlığını olumsuz etkilemektedir Konutlar, işyerleri, devlete ait binalar, okullar içerisindeki hava genel olarak kapalı etraf havası olarak adlandırılmaktadır Barınaklar insanların fizik, psikolojik ve esas sağlık durumu gereksinimlerini yerine getirmek zorundadır Bedensel koşullar arasında içinde yaşayanlar aşırı soğuk ve sıcak etkisinden koruması, havasının pak kalması, nemin önlenmesi, tatmin edici güneş ışığı alması, yerinde aydınlatılması, günlük hayatın gereksinimlerini sağlayacak büyüklükte olması, kolay temizlenebilmesi sayılabilir
Psikolojik nitelikleri ise içinde yaşayanlara sağladığı güven, yabancı gözlerden uzak olması, aile içi ve aileler arası sosyal bağı sağlayacak olanakların olması, toplumun ev standartlarına yerinde olması gibi nitelikler oluşturmaktadır *
Çevre kirliliğinin olumsuz etkileri
Çevre kirliliğinin yaşantımız üzerindeki etkileri
Hava Kirliliği
Hava kirlenmesi havanın yapısında bulunan başlıca maddelerin yüzde miktarının değişimi veya bu yapıya is, duman, aerosol halinde kimyasal maddelerin girmesidir Bu kirleticilerle hava insan sağlığını bozacak, hayvan, bitki ve eşyaya hasar verecek derecede kirlenir
Hava, yanardağ patlaması, yeraltında sıkışmış gazların bir yol bularak çevreye yayılması, rüzgarla toprak ve kumların sürüklenmesi, bataklık gazları ve yangınlar gibi natürel yollardan tanıdık olmayan maddelerin atmosfere geçişiyle de kirlenir Motorlu taşıtların çabucak artması, sanayileşme ve endüstriyel gelişmeye paralel olarak kentlerin büyümesi; toplum refahını arttırırken bunların sebep olduğu kirlenme, doğal kirlenmenin fazla üstünde olmaktadır Yakacak vb maddelerin yakılması, çoğu kimyasal maddenin üretimi, ayrışması, buharlaşması gibi işlemler sonucu ilk kez kükürt di oksit gibi toksik gazlar ve bunların içinde minik parçacıklar halinde bulunan kanserojen elementler çevreye ve atmosfere geçerek havayı kirletir
Su Kirliliği
Yer yüzündeki sular güneşin sağladığı enerji ile kesintisiz bir döngü içinde bulunurlar Ahali, çoğunlukla da canlılar yaşamlarını sürdürmek için suyu bu döngüden alır ve kullandıktan daha sonra benzer döngüye her yerde verirler Bu işlem içinde suya karışan maddeler suların maddesel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini değiştirerek su kirliliğini ortaya çıkarır Bu başkalaşım sırasında, sularda yaşayan canlılar da negatif yönde etkilenir Su kirliliği; ev ve sanayi atıklarının su ortamına arıtılmaksızın boşaltılmaları, tarımda verimliliği arttırma nedeniyle doğal ve suni maddelerin su ortamlarına taşınmaları gibi sebeplerden ortaya çıkar
Dünyanın büyük kesiminde su kaynakları fazlasıyla yıpratılmaktadır Sanayi atıkları, kanalizasyon suları, tarımsal amaçlı kullanılan sular, nehirleri gölleri, kimyasal maddelerle ve atıklarla doldurmakta su kaynaklarını zehirlemektedir Toprak kayması sebebiyle de barajlar ve nehirler dolmaktadır
Denizler için en büyük kirletici tehlike özelliğini petrol taşımaktadır Dünya petrollerinin bir çoğunun deniz üzerinden dev tankerlerle taşınıldığı düşünülürse bu tehlikenin önemi daha da kavranabilir Keza tankerlerin petrol tanklarını açık denizlerde yıkayıp boşaltması da büyük tehlikedir
Gölleri kirleten en önemli kirletici kaynaklar ev ve sanayi atıkları, mandıralar, tavuk çiftlikleri, tarım arazileri, modern kuyular vb leridir
Toprak Kirliliği
Toprak yer yüzünün dışını kaplayan, kayaların ve organik maddelerin türlü ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen, içerisinde ve üstünde geniş bir canlılar alemi barındıran, bitkilere durak yeri ve gıda kaynağı olan, belirtilen oranlarda su ve hava içeren bir maddedir
Toprakların katı, istikrarsız, radyoaktif bundan böyle ve kirleticiler tarafından bedensel ve kimyasal özelliklerinin bozulması, toprak kirliliği olarak belirlenir Bu kirleticiler, yer altı ve yer üstü sularına karışarak insan sağlığını etkilediği gibi bitkilerin gelişmelerine de negatif etkileri olmaktadır
Çevreye gelişi hoş bırakılan evsel ve ufak işletme atıkları ile, tarımsal teknolojinin gelişmesi sonucu kullanılan tarımsal hap ve gübrelerin kullanımı, sanayi atıklarının toprağa sızması, toprağı kirletmektedir
Toprak kirliliğinin önlenmesi için; endüstriyel atıkların toprağa gömülmesi kesinlikle önlenmelidir Toprak kirlenmesi, öteki çevre sorunlarının olduğu gibi doğanın hatalı ve hor kullanılması sonucu ortaya çıkmakta, doğal dengenin bozulması ile birlikte artan bir şekilde hız kazanmaktadır
Kentleşme ve sanayileşme sonucu ortaya meydana çıkan her türlü atık ve toprağa karışması, toprak kirliliğini oluşturmakta, ayrıca tarım alanlarının kentsel ve sanayi kullanımlarına açılması bereketli toprakların kaybına neden olmaktadır aynı zamanda bereketli tarım topraklarından tuğla, kiremit gibi yapı malzemelerinin üretimi toprak kayıplarını çoğaltmaktadır bundan başka daha çok mahsul elde etmek için geliştirilen yeni tarım teknikleri bir takım hallerde; erozyon, tuzluluk ve yaşlık toprak kirlenmesine yol açabilmektedir
Radon Kirlenmesi
Radon doğal olarak oluşan radyoaktif bir gazdır Yer küre üstünde herhangi bir yerde bulunabilir Coğrafi bölgenin jeolojik yapısıyla yakından ilişkili olarak çevreye dağılma göstermektedir Toprakta büyük oranda doğal radyoaktif radon bulunmaktadır Çatlaklardan sızabilmekte, çözünme özelliği sebebiyle suyla taşınabilmektedir Evlerde bulunan radonun büyük çoğunluğu evin yapıldığı yerdeki topraktan gelmektedir Eğer zemin topraksa, radon zahmetsizce geçiş yapmaktadır Eğer zemin çimento ise radon zamanla oluşan çatlaklardan sızmaktadır
Şamata
Şamata insanların işitme sağlığı ve algılamasını negatif yönde etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengeleri bozabilen, işverimliliğini azaltan, çevrenin hoşluğunu ve sakinliğini değil eden niteliğini değiştiren manâlı bir çevre kirliliğidir
Günümüzde diğer çevre kirlilikleri gibi çevrenin doğal özelliklerini bozarak geniş anlamda çevre kirliliğine katkıda yer alan ve bilhassa nüfusun yoğun olduğu bölgelerde ahali sağlığına olumsuz etkileriyle yük şampiyon şamata kirliliği; trafik, sanayi, ev ve toplum kökenli gürültüler olarak sınıflandırılabilir
Şamata:
Kişileri sıkıntılı eder
Sözel iletişimi engeller
Egzersiz etkinliğini azaltır, düşünmeyi engeller Bellekle ilgili çalışmalar, kelime
öğrenme nedeniyle yapılan incelemeler gürültüden etkilenmektedir
Uykuda rahatsız eder, uykuya dalmayı güçleştirir
İşitme duyusu ve yollarında zararlara yol açar
Tavır bozukluklarına neden olur(Sinirlenme, heyecanlanma gibi)
Karakter değişikliklerine niçin olabilir
Öğrenme yaşantılarının olumsuz etkilenmesi özellikle okullarda belirgindir
Curcunalı bölgelere yakın olan okullarda öğrenme etkinliğini azaltıcı tesir yapmaktadır
Seslerin arasındaki nitelik farklarının belirlenebilmesi güçleşir
Problem çözme yeteneğinde azalma olur
Kapalı Ortam Hava Kirlenmesi
Öbür iklim koşulları kişilerin bakımlı çalışabilmesini ve yaşayabilmesini engelleyebilir Havadaki nem oranının yüksek olması, aşırı soğuk ve sıcak etkisi yapay atmosfer koşullarını zorunlu kılmaktadır Suni atmosfer koşullarının sağlandığı en önemli çevre öğelerinden birisi barınaklar ve işyerleridir Yapılan incelemeler insan yaşamının % 70 ’sinin kapalı ortamda geçtiğini göstermektedir Burada kapalı etraf terimi konutları, okulları, resmi binaları, taşıtları kapsamaktadır Eğer işyeri de eklenecek olursa insan hayatının az daha % 90 ı kapalı ortamda geçmektedir Bunlardan bilhassa barınakların sağlıklı koşulları eksik olduğunda insan sağlığını olumsuz etkilemektedir Konutlar, işyerleri, devlete ait binalar, okullar içerisindeki hava genel olarak kapalı etraf havası olarak adlandırılmaktadır Barınaklar insanların fizik, psikolojik ve esas sağlık durumu gereksinimlerini yerine getirmek zorundadır Bedensel koşullar arasında içinde yaşayanlar aşırı soğuk ve sıcak etkisinden koruması, havasının pak kalması, nemin önlenmesi, tatmin edici güneş ışığı alması, yerinde aydınlatılması, günlük hayatın gereksinimlerini sağlayacak büyüklükte olması, kolay temizlenebilmesi sayılabilir
Psikolojik nitelikleri ise içinde yaşayanlara sağladığı güven, yabancı gözlerden uzak olması, aile içi ve aileler arası sosyal bağı sağlayacak olanakların olması, toplumun ev standartlarına yerinde olması gibi nitelikler oluşturmaktadır *