Çocuklarda beslenme!

Çocukken küçük yaşlardan itibaren sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması, ileriki yaşlarda şişmanlık sorununu ortadan kaldıracaktır. Evlat toplumsal davranışlarda olduğu üzere yeme davranışında da ana ve babayı örnek alır. Ana ve pederin yeme alışkanlıkları nasılsa evladın da yeme alışkanlığı tıpkı biçimde gerçekleşir. Bir öteki deyimle kendi yeme alışkanlıklarınız ve yemek yeme davranışlarınızı çocuklarınızda görebilirsiniz, bu noktada evlat sizin aynanız olur. Evladınıza düzgün yeme alışkanlıkları kazandırmak için sizin de hanenizde düzgün, sağlıklı beslenmeniz evladınıza örnek davranış geliştirmeniz gerekmektedir.

Evladınıza düzgün beslenme alışkanlığı kazandırmak için;

- Meskende sağlıklı yiyecekler bulundurun. Çikolata, gofret, kola, cips, kuruyemiş üzere daima atıştırma hissi uyandıran besinler bulundurmayın.

- Siz sağlıklı ve sistemli beslenerek evladınıza örnek davranışta bulunun. Konutta mutlaka, atıştırma bir şeyler yeme biçiminde bir davranış sergilemeyin.

- Evladınıza ana öğünlerde nizamlı yemek yeme alışkanlığı kazandırın. Sofra kültürünün yerleşmesini sağlayın.

- Evladınıza en değerli öğününün kahvaltı öğünü olduğunu aşılayın ve kahvaltı öğününün en az akşam öğünü kadar uzun tutulmasına itina gösterin.

- Evladınızın beslenme çantasına mektepte yiyebileceği meyve üzere sağlıklı yiyecekler koyun.

Evlatların beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve gelişimini hızlandıracak bir beslenme programı vermek gerekmektedir. Bu beslenme programı yaşa nazaran farklılık gösterir.

0 - 1 yaş evlat beslenmesi farklıdır.
1 - 3 yaş evlat beslenmesi farklıdır.
3 - 6 yaş evlat beslenmesi farklıdır.

Zira her yaşın gelişim sürecine nazaran olması gereken besin ve ölçüleri farklılık gösterir.

0 - 1 yaş Evlat Beslenmesi

Bebeklikten itibaren her ayın ve daha sonra her yaşın kendine has bir beslenme formu vardır. Her yaş kümesinde evladın alması gereken besinler ve ölçüleri farklılık gösterir. 0 - 1 yaş evlat beslenmesi ve ölçüleri farklı olmakla birlikte 1 yaştan sonraki evlat beslenmesi de farklılık gösterir. Yaş arttıkça, evlatların alması gereken kuvvet ve besin ölçüleri da değişir. Bu sebeple bunun ismine bebekken evlada ehliyetli ve gerekli besinleri vererek beslenme alışkanlığının düzenlenmesi diyebiliriz. Ölçülü ve gereksinimi olan ölçüde yiyecek vermek gerekir. Ziyade yedirmek şişmanlığın temellerini atmaya neden olacaktır.

Süt salgısı olağan olan ana, bebeğin birinci 4 aylık devrinde bütün besin gereksinimini karşılayabilir. Ana sütü yerinde olduğu sürece bu devirde bebeğe farklı besin vermeye gerek yoktur. Eklenen her şey ana sütünün yararlılığını azaltılacaktır. Yalnızca 400 ünite D vitamini verilmelidir. Bebek birinci 4 ay yalnızca ana sütü ile beslendiğinden gayrı tatları bilmez. Ana sütü ne tatlı, ne tuzludur. Başka tatları biz verdiğimiz besinlerle bebeğe öğretiriz. Münasebetiyle bebeğin küçük yaşlardan çok tatlı ve çok tuzluya alışmaması için, bebeğe çok tatlı ve tuzlu yiyecekler verilmemelidir. Rastgele bir nedenle ana sütü yetmiyorsa yahut hiç süt yoksa bebeğin ayına nazaran mama ile beslemek gereklidir.

- Birinci 4 aya kadar ana sütü ile beslenen bebeğin ek besinlere alıştırılması 4 - 6 ay arasında gerçekleştirilmelidir.

- 4 - 6 ay arasında bebek kaşık ve bardağa yavaş yavaş alıştırılmalıdır.

- Yalnızca ana sütü ile beslenen bebeğe, evvel günde 1 tatlı kaşığı meyve suyu verilir, bu ölçü devranla yarım çay bardağına çıkarılır.

- Daha sonra meyve ezmesi verilmeye başlanır.

- Polivitamin şurubu da verilmelidir.

- Bebek bunlara alışınca daha evvel verilmemişse yoğurt verilmeye başlanır.

- Buna da alışınca zerzevat çorbasına başlanır.

- Daha sonra 1/8 katı pişmiş yumurta sarısı zerzevat çorbasına katılarak yahut sütle ezilerek verilmeye başlanır.

Unutulmaması gereken bebek ana sütü ile yerinde büyüme ve gelişmeyi gösteremiyorsa ek besine 5. ayda az ölçüde başlanır. Evladın reaksiyonuna nazaran ölçü artırılır. Bebek bir besine alışınca öteki ek besin verilmelidir. Bebeğe bu ek besinleri verirken düzgünce ezerek ve likit haline getirerek verilmelidir. Katı ve sert besinler vermekten kaçınılmalıdır.

4 - 6 ay arasında bebek değişik besinlere alışmıştır. 6 aydan sonra bebeğin alıştığı besinler muayyen öğünlerde ve makul ölçülerde verilir. 6. aydan sonra ise bebek hanede pişen birtakım yemeklerden yararlanabilir. Lakin bu yiyecekler bebeğe verilirken tuzlu ve baharatlı olmamalı ve güzelce ezilmelidir. 7. aydan sonra ana sütü bebeğin besin muhtaçlığını karşılayamayacağı için güç ve besin öğeleri açığı başka besinlerden karşılanmalıdır. Emzirmenin yanında bebeğe öbür besinler de sağlanıyorsa emzirme 1 yaşına kadar devam ettirilmelidir.

Emzirme sonlanmış ise bebeğin beslenmesi:

*Günde 5 - 6 öğün olacak halde düzenlenmelidir.

Sabah: 1 yumurta, ekmek içi,
½ çorba kaşığı bal yahut pekmez,
½ bardak süt (Hepsi ezilerek evlada verilmelidir.)

Kuşluk: ½ su bardağı süt yahut yoğurt

Öğlen: Kıymalı zerzevat çorbası (Yarım tabak)
Çorbanın içine yoğurt konulabilir.

İkindi: 1 çay bardağı meyve püresi

Akşam: Koyu tarhana çorbası yahut 1 küçük tabak yoğurtlu pilav yahut muhallebi

Yatarken: 1 bardak süt içirilebilir.

*1 - 3 yaş evlat beslenmesi

Bu yaş kümesi evlatların beslenmesi ileride sağlıklı bir birey olarak hayatlarını sürdürebilmeleri marazlara karşı dirençlerinin gelişmesi için büyük değer taşır.

İki yaşına gelmiş evlat üç ana yemek yemelidir. İkindi üzere bir de ara öğün olmalıdır. Bu ara öğünde süt, meyve yahut meyve suyu (taze sıkılmış) verilebilir. Yemek aralarında evlada şekerleme, pasta, bisküvi, kek yahut kurabiye üzere yiyeceklerin verilmesi gereksizdir. Bu stil besinler evladın olağan besin gereksinimini karşılamasını engellediği üzere diş çürümelerine yol açıp evlada gereksiz kilo aldıracaktır. Ailenin istikrarlı beslenme alışkanlığı varsa evlat da devir içerisinde istikrarlı beslenmeyi alışkanlık olarak hayatına yerleştirecektir. Unutulmaması gereken evlat ana ve babayı örnek alıp beslenme alışkanlığını ebeveynlerin seçimleri doğrultusunda yapacaktır.

Evladın nizamlı yemek yeme alışkanlığı kazanmasında ailenin tümü kıymetlidir. Evladın yediklerini öteki evlatların yedikleri ile kıyaslamak ve az yedi diye ziyade yemeye itmek gerçek değildir. Evladın gereksiniminin ne olduğunu bilip ona nazaran yemek yedirilmelidir.

Evladın yerinde beslenip beslenmediği, büyüme ve gelişme durumunda anlaşılır. Sıradan büyüyen bir evladın yediğini ehliyetli görmeyip daha çokça yemesini istemek hakikat değildir. Her evladın metabolizması kendine hastır. Bu sebeple büyüme suratı evlat beslenmesinde örnek alınmalıdır.

Evlada ek besinler vaktinde başlanmalıdır. Şayet evlat yemek yemiyor ise bunun nedeni devrinde ek besinlere başlanmamış olmasıdır. Bu evlatlar çeşitli besinlere azar azar, yavaş yavaş çalıştırılmaları gerekir. Alıştırma periyodundan sonra günlük gereksinimler tam olarak verilir. 2. yıldan sonra evlat kendi kendine yemek için büyük bir istek duyar. Bu istek konumuna getirilmelidir. Bu yaşta evlat bardakla kendi kendine su içebilir ve yemek yiyebilir. Besinlerin bedeli her fırsatta evlada anlatılmalıdır. Evlat her vakit yetişkinleri taklit edeceğinden, yetişkinlerin beslenme konusunda yeterli örnek olması gerekir.

Evlatların büyüme periyodunda protein ve kalsiyum kaynaklarını tertipli almaları kıymetlidir. Evlat süt içmek istemezse tıpkı ölçüde yoğurt yahut sütten yapılmış muhallebi, sütlaç verebilir. Yemekler kızartılmadan fırında yahut ızgara pişirilmelidir.

Küçük modül et ve sebzelerde yapılmış kebaplar, kıymalı, zerzevat yemekleri ve köfteler verilebilir.

*1 - 3 yaş evlat beslenmesine örnek mönü

Sabah 1 adet yumurta

30 gr. Peynir
1 dilim ekmek
1 bardak süt
domates

Öğlen 1/3 porsiyon et yemeği
Yarım kase yoğurt
Yarım dilim ekmek

Ara 1 portakal

Akşam 1/3 porsiyon zerzevat yemeği (etli)
1/3 porsiyon pilav ya da makarna
1 porsiyon meyve ( 1 elma yahut 1 portakal gibi)

Ara 1 bardak süt yahut yoğurt

*3 - 6 yaş evlat beslenmesi örnek mönü

Sabah 1 yumurta
50 gr. peynir
2 - 3 dilim ekmek
1 bardak süt

Ara 1 portakal yahut 1 elma

Öğlen ½ porsiyon et yemeği
½ porsiyon zerzevat yemeği
Yarım kase yoğurt
1 dilim ekmek

Ara 1 bardak süt yahut yoğurt

Akşam ½ porsiyon etli zerzevat yemeği
½ porsiyon pilav yahut makarna
1 portakal yahut 1 elma

Ara 1 portakal yahut 1 elma