Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
1-2 yaş arası devirde mesane dolgunluğunun bilinçli algılanması başlar. İşemenin istemli olarak başlatılması yahut durdurulması 2 – 3 yaş arası gelişir. Gece idrar denetimi ise 3-5 yaş civarında gelişir. İdrar kaçırma (inkontinans);idrarın münâsib olmayan yer ve devirde daima ya da aralıklı olarak kaçması durumudur.
Çok çeşitli nedenleri olabilen gündüz ya da hem gündüz hem gece kaçırma idrar kaçırma önemli bir durumun belirtisi olabilir. Gündüz ya da gece ve gündüz idrar kaçırma nörojenik ve anatomik bozukluklar üzere yapısal nedenlerden yada fonksiyonel nedenlerden kaynaklanabilir. En sık görülen işeme bozukluğu ölçüsüz canlı mesanedir. Haddinden fazla faal mesanesi olan evlatlar sık sık (günde 7’den fazla) ve az ölçüde işerler. Bu durum acil idrara çıkma hissi ve yetişemediğinde idrar kaçırma ile bir arada olur. Evlat acil işeme hissi nedeniyle idrarı gelince idrar tutma manevraları yaparak (bacakları çaprazlamak, çömelmek, eliyle cinsî organını sıkıştırmak gibi) pelvik taban kaslarını kasarak idrarını kaçırmamaya çalışır. Öbür bir işeme bozukluğu ise işeme ertelemesidir. Oyun oynarken ya da mektepte alışkanlık nedeniyle idrar tutma manevralarıyla işemeyi erteleyen çocuklarda görülür. İşeme sıklığı azalır, sıkışma hissi azalır. İşeme Ertelemesi olan evlatlar günde 3 seferden az işer ve son dakikaya kadar idrarlarını geciktirirler ve mesane dolduğunda idrar taşma biçiminde boşalır. İdrar akımları zayıftır ve ıkınarak idrar yaparlar. Bu evlatlar sabah idrar yapmak istemezler.. İdrarlarını tutttukları için mesaneleri genişler, mesane kası tonusu azalır ve mesane tam boşalamadığı için idrar yaptıktan sonra mesanede artık idrar kalır. Artık kalan idrar da idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. Disfonksiyonel işeme; İşeme sırasında eksternal sfinkterin yerinde gevşetilememesi yahut aralıklı kasılmaların olması durumudur. Artmış pelvik taban kas aktivitesi nedeniyle evlat dirence karşı işer ve işeme bozukluğu meydana gelir. Tutma manevralarıyla idrarlarını erteleyen bu evlatlar idrar yapmaya geç başlarlar , kesintili idrar yaparlar, sıklıkla kabızlık sorunları vardır ve idrar kaçırırlar. Gülme inkontinans çoklukla kız evlatlarında görülen nedeni tam olarak bilinmeyen bir durumdur. Gülme sırasında aniden idrar kaçar.
Tanı nasıl koyulur ?
İdrar kaçırma yakınmasıyla başvuran hastaların işeme alışkanlıkları, dışkılama alışkanlıkları ve geçirilmiş üriner sistem enfeksiyon varlığının detaylı sorgulanması idrar kaçırmaya neden olabilecek farklı nedenlerin tanımlanmasında büyük nispette yardımcı olur. Sık tuvalete gitme (günde 7’den fazla), az tuvalete gitme ( günde 3’den az), acil idrara çıkma hissi (yetişemediğinde kaçırır), idrara başlamada zorluk, kesik kesik işeme, zayıf akımla işeme, idrar gelince bacakları çaprazlama ve çömelme üzere şikayetler varsa mesane fonksiyon bozukluğu istikametinden evladın kıymetlendirilmesi gerekir.
Evlatların en az 2 gün müddetle idrar yapma sıklığının, idrar yapma ölçüsünün ve kaçırma devirlerinin kayıt edildiği günlükler işeme ve likit alma alışkanlıklarının kıymetlendirilmesi açısından yararlıdır. Tam idrar tetkiki, üroflowmetre ile işeme paterninin, ultrasonografi ile üst ve alt üriner sistemin kıymetlendirilmesi yalın tanı sistemleridir. Seçilmiş olgularda yahut da başlangıç tedavisi başarısız olanlarda ürodinamik inceleme, voiding sistoüretrografi gerekebilir.
Nasıl tedavi edilir ?
Gündüz idrar kaçıran evlatların tedavisinde altta yatan nedene bağlı farklı tedavi yaklaşımları uygulanır. Mesane fonksiyon bozuklukları, idrar yolu enfeksiyonu, vezikoüreteral reflü ve böbrek hasarına neden olabileceği için tedavi edilmesi gereken bir durumdur Mesane eğitimi, pelvik taban rehabilitasyonu, -biofeedback, , saf aralıklı kataterizasyon ,takip-kayıt tutma ve ödüllendirme üzere metotlar tedavide kullanılabilir. Farmakolojik tedavi olarak, başta antikolinerjik ilaçlar olmak üzere, seçilmiş olgularda alfa-blokörler kullanılabilir.
Sonuç olarak, gündüz idrar kaçırma çocuklarda sık görülen, altta yatan nedene bağlı olarak , uzun devirde önemli komplikasyonlar da görülebilen bir durumdur. Ayrıntılı hikaye, fizik muayene ve basamaklı kıymetlendirme ile nedenin belirlenerek iyi tedavi yollarının erken periyotta uygulanması oluşabilecek komplikasyonları önlemek açısından kıymetlidir.
KAYNAKLAR
Neveus T, Eggert P,Evans J,Macedo A,Tekgül S.Evaluation and treatment for monosymptomatic enuresis.A standardization Document from the international Children’s continence study. J Urol,2010
Özkaya O.Enürezis. Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2008, 4(1):106-110
Norgaard JP, van Gool HD, Hjalmas K, Djurhuus JC, Hellstrom AK. Standardization and definitions in lower urinary tract dysfunction in children BJU Int, suppl, 1998;81
Hjalmas K, Arnold S, Bower W, Caione P, Chiozzaa M, Gontard A. Nocturnal Enuresis: An international evidence based management study. J Urol, 2004; 171;2545-2561
Alon US. Nocturnal enuresis. Pediatr Nephrol 1995;9: 94-103
Jalkut M W, Lerman S, Churchill BM. Enuresis.Pediatric Urology, Pediatrics Clinics of North America 2001;48, 1461-1488
Çok çeşitli nedenleri olabilen gündüz ya da hem gündüz hem gece kaçırma idrar kaçırma önemli bir durumun belirtisi olabilir. Gündüz ya da gece ve gündüz idrar kaçırma nörojenik ve anatomik bozukluklar üzere yapısal nedenlerden yada fonksiyonel nedenlerden kaynaklanabilir. En sık görülen işeme bozukluğu ölçüsüz canlı mesanedir. Haddinden fazla faal mesanesi olan evlatlar sık sık (günde 7’den fazla) ve az ölçüde işerler. Bu durum acil idrara çıkma hissi ve yetişemediğinde idrar kaçırma ile bir arada olur. Evlat acil işeme hissi nedeniyle idrarı gelince idrar tutma manevraları yaparak (bacakları çaprazlamak, çömelmek, eliyle cinsî organını sıkıştırmak gibi) pelvik taban kaslarını kasarak idrarını kaçırmamaya çalışır. Öbür bir işeme bozukluğu ise işeme ertelemesidir. Oyun oynarken ya da mektepte alışkanlık nedeniyle idrar tutma manevralarıyla işemeyi erteleyen çocuklarda görülür. İşeme sıklığı azalır, sıkışma hissi azalır. İşeme Ertelemesi olan evlatlar günde 3 seferden az işer ve son dakikaya kadar idrarlarını geciktirirler ve mesane dolduğunda idrar taşma biçiminde boşalır. İdrar akımları zayıftır ve ıkınarak idrar yaparlar. Bu evlatlar sabah idrar yapmak istemezler.. İdrarlarını tutttukları için mesaneleri genişler, mesane kası tonusu azalır ve mesane tam boşalamadığı için idrar yaptıktan sonra mesanede artık idrar kalır. Artık kalan idrar da idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. Disfonksiyonel işeme; İşeme sırasında eksternal sfinkterin yerinde gevşetilememesi yahut aralıklı kasılmaların olması durumudur. Artmış pelvik taban kas aktivitesi nedeniyle evlat dirence karşı işer ve işeme bozukluğu meydana gelir. Tutma manevralarıyla idrarlarını erteleyen bu evlatlar idrar yapmaya geç başlarlar , kesintili idrar yaparlar, sıklıkla kabızlık sorunları vardır ve idrar kaçırırlar. Gülme inkontinans çoklukla kız evlatlarında görülen nedeni tam olarak bilinmeyen bir durumdur. Gülme sırasında aniden idrar kaçar.
Tanı nasıl koyulur ?
İdrar kaçırma yakınmasıyla başvuran hastaların işeme alışkanlıkları, dışkılama alışkanlıkları ve geçirilmiş üriner sistem enfeksiyon varlığının detaylı sorgulanması idrar kaçırmaya neden olabilecek farklı nedenlerin tanımlanmasında büyük nispette yardımcı olur. Sık tuvalete gitme (günde 7’den fazla), az tuvalete gitme ( günde 3’den az), acil idrara çıkma hissi (yetişemediğinde kaçırır), idrara başlamada zorluk, kesik kesik işeme, zayıf akımla işeme, idrar gelince bacakları çaprazlama ve çömelme üzere şikayetler varsa mesane fonksiyon bozukluğu istikametinden evladın kıymetlendirilmesi gerekir.
Evlatların en az 2 gün müddetle idrar yapma sıklığının, idrar yapma ölçüsünün ve kaçırma devirlerinin kayıt edildiği günlükler işeme ve likit alma alışkanlıklarının kıymetlendirilmesi açısından yararlıdır. Tam idrar tetkiki, üroflowmetre ile işeme paterninin, ultrasonografi ile üst ve alt üriner sistemin kıymetlendirilmesi yalın tanı sistemleridir. Seçilmiş olgularda yahut da başlangıç tedavisi başarısız olanlarda ürodinamik inceleme, voiding sistoüretrografi gerekebilir.
Nasıl tedavi edilir ?
Gündüz idrar kaçıran evlatların tedavisinde altta yatan nedene bağlı farklı tedavi yaklaşımları uygulanır. Mesane fonksiyon bozuklukları, idrar yolu enfeksiyonu, vezikoüreteral reflü ve böbrek hasarına neden olabileceği için tedavi edilmesi gereken bir durumdur Mesane eğitimi, pelvik taban rehabilitasyonu, -biofeedback, , saf aralıklı kataterizasyon ,takip-kayıt tutma ve ödüllendirme üzere metotlar tedavide kullanılabilir. Farmakolojik tedavi olarak, başta antikolinerjik ilaçlar olmak üzere, seçilmiş olgularda alfa-blokörler kullanılabilir.
Sonuç olarak, gündüz idrar kaçırma çocuklarda sık görülen, altta yatan nedene bağlı olarak , uzun devirde önemli komplikasyonlar da görülebilen bir durumdur. Ayrıntılı hikaye, fizik muayene ve basamaklı kıymetlendirme ile nedenin belirlenerek iyi tedavi yollarının erken periyotta uygulanması oluşabilecek komplikasyonları önlemek açısından kıymetlidir.
KAYNAKLAR
Neveus T, Eggert P,Evans J,Macedo A,Tekgül S.Evaluation and treatment for monosymptomatic enuresis.A standardization Document from the international Children’s continence study. J Urol,2010
Özkaya O.Enürezis. Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2008, 4(1):106-110
Norgaard JP, van Gool HD, Hjalmas K, Djurhuus JC, Hellstrom AK. Standardization and definitions in lower urinary tract dysfunction in children BJU Int, suppl, 1998;81
Hjalmas K, Arnold S, Bower W, Caione P, Chiozzaa M, Gontard A. Nocturnal Enuresis: An international evidence based management study. J Urol, 2004; 171;2545-2561
Alon US. Nocturnal enuresis. Pediatr Nephrol 1995;9: 94-103
Jalkut M W, Lerman S, Churchill BM. Enuresis.Pediatric Urology, Pediatrics Clinics of North America 2001;48, 1461-1488
