Çörek otu kansere iyi gelir mi?

Çörek otu kansere iyi kazanç mi?

Çörek otu (Nigella sativa), çoğu ülkede ve Türkiye'nin anında tüm bölgelerinde yetişen, yaklaşık 40 santimetre boyunda, ince yapraklı, otsu bir bitkidir Tohumları şifa maksadıyla asırlardır kullanılır Son yıllarda muhteviyatına ve şifa özelliğine dâir ilmî incelemeler oldukça artmıştır Çörek otunun yaklaşık % 20'si protein, % 40'ı karbonhidrat, % 35'i de nebatî yağlardır Bu bitkinin hastalıklara derman olması, içindeki uçucu yağlar vesilesiyledir Bunlardaki esas tesirli madde, timokinondur Bu madde ilk olarak ElDakhakhani kadar 1960'ta elde edilmiştir İçinde, buharlaşan yağların % 3040'ını yaratıcı timokinona ek olarak, Thymol, pCymene, Thujol, ve oCymene ilk kez edinmek üzere, en düşük 15 ayrı madde bulunmaktadır



Basit bir kimyevî yapıya sahip kılınan bu bileşik, çok bambaşka hastalıkların tedavisine vesile olmaktadır Timokinon üstüne yapılan ilmî çalışmalarda, bu bileşiğin antioksidan, antienflamatuar ve antikanser hususiyetlerinin olduğu tespit edilmiştir Hem bu bileşiğin diyabet, artrit (eklem iltihabı) ve astım gibi hastalıklarda semptomları iyileştirici özelliği görülmüştür Lâboratuvar hayvanları üstünde yapılan deneylerde timokinonun şeker hastalığında, kan üzüm şekeri seviyesinin düşürülmesine ve insülin miktarının artırılmasına; artritte, hastalığın şiddetinin ve iltihaplanmanın azaltılmasına; astımda ise yine bronşlarda iltihaplanmanın gerilemesine vesile olduğu belirlenmiştir Bunlardan diğer, timokinon, kalbe hasar veren kimyevî maddelerle beraber farelere verildiğinde, hayvanların kalbinde oluşan zararların hafiflediği müşahede edilmiştir

Böylesine şifa vesilesi olarak yaratılan timokinonun mühim hususiyetlerinden biri de antikanser tesiridir Bilindiği üzere kanser, kalbdamar hastalıklarından daha sonra en yaygın ölüm sebebidir Kanser, en kolay anlatımıyla kontrolsüz gözenekli olan çoğalmasıyla ortaya çıkar Kanserli hücreli aralıksız bölünür ve artık bölünmemesi gerektiğini söyleyen sinyallere karşı duyarsızlaşır Bölünen kanser hücreleri sadece bulundukları yerde kalmaz, vücudun öteki organlarına yayılarak (metastaz) oralarda da kontrolsüz çoğalmaya devam eder

Timokinon, lâboratuvarda aracısız kanser hücreleri üstünde denenmiş; meme, akciğer, kalın bağırsak, pankreas ve prostat kanseri, beyin tümörü ve lösemide hücrelerin kontrolsüz çoğalmasını engellediği görülmüştür Keza timokinona verilen kanseri niyet alma ve geriletme mekanizmaları da ayrıntılı olarak araştırılmaktadır Timokinon, ilk önce gözenekli olan deveranında vazifelendirilen Cyclin D1 gibi sinyal moleküllerini amaç alarak, kontrolsüz hücre bölünmesini durdurmaktadır Böylece kontrolsüz ve bir mânâda sınırsız bölünme özelliğine sahip olan kanser hücreleri fren gerçekleştirmek zorunda kalmaktadır

Timokinonun müessir olduğu bir öteki mekanizma da, kanser hücrelerinin ölümünü tetiklemesidir Bütün hücrelerde, hücrelerin alıntı yapmak zorunda olduğu programlı hücre ölümü (apoptozis) sinyal mekanizması bulunmaktadır Duruma kadar programlı hücreli ölümü mekanizması çalıştırılır Bir virüsle enfekte olan bir hücrede vücudun sağlığını gözetmek ve virüsün yayılmasını engellemek namına programlı hücresel ölümü mekanizması, bağışıklık sistemi hücreleri göre aktive edilir ve hücre kendini tahrip eder Bu programlı gözenekli olan ölümü mekanizması kanser hücrelerinde çalışamaz hâle gelmektedir Böylece kanser hücresine iletilen, Kendini tahrip et!komutu yerine getirilememektedir Timokinon, kanser hücrelerindeki bu durumu aksine çevirerek programlı hücresel ölümüne direnmeye sebep olan BCL2 ve Survivin gibi proteinleri pasifize eder veya üretimlerine mâni olur

Timokinonun, fazla bilinen bir bitki örtüsü baskılayıcı etken olan P53'ü ve ona emrindeki sinyal mekanizmasını aktive ettiği gösterilmiştir Kanser hücrelerinin vücutta kullandığı bir öteki mekanizma ise, bere iyileşmesinde de kullanılan enflamatuar yani iltihaplanmayla ilgili moleküler mekanizmalardır Bu mekanizmalar aktive olduğunda, hücresel bölünmesini ve tamir sinyallerini harekete geçirir Timokinonun bu enflamatuar moleküler mekanizmalara da mâni olduğu bilinmekte ve bu yönden de kanserin yayılmasını engelleyeceği düşünülmektedir (Şekil1)





Bir araştırmada serviks (rahim ağzı) kanseri oluşturulmuş farelerde, timokinonun şu an tedavide kullanılan kemoterapi ilâcı sisplatinden daha tesirli olduğu görülmüştür Başka bir çalışmada ise, timokinon ve kemoterapi ilâçları beraber kullanıldığında pankreas kanserine karşısında daha yüksek avantaj elde edilmiştir Senet dokusu, kemik ve epitelyum dokuyu (Fibrosarkom, osteosarkom, skuamöz) tutan kanserler ile akciğer ve mide kanseri üzerinde yapılan çalışmalarda da timokinonun çare edici faydaları gösterilmiştir Yapılan bu çalışmalardan birisi çabuk ilerleyen pankreas kanseri üzerinedir Bu kanserde hastaların yalnızca % 4'ü kemoterapiye (ilâç tedavisi) istenen seviyede yanıt vererek, beş yıllık en üst periyodu atlatabilmektedir Bu sebeple timokinonun pankreas kanserine tesiri uyarı çekicidir

Bu bileşiğin çok farklı kanser türlerine tesiri ve bu vazifeyi, farklı biyoloji ile ilgili mekanizmaları hedef alarak gerçekleştirmesi hayretengiz bir vakıadır

Timokinonun lâboratuvar çalışmalarında gösterilen bütün bu faydalarına karşın, az önce ilâç olarak kullanılmadığı hatırdan çıkarılmamalıdır İlâç olarak kullanıma geçmesi oysa zorunlu klinik çalışma ve testlerin yapılmasıyla olabilecektir Dolayısıyla, bu maddenin ve onu içeren çörekotu ve yağının bugün için kanser tedavisinde preparat hâline getirilmiş ticarî bir ilâç biçiminde kullanılması laf konusu değildir Belki, sağlıklı insanların diyetinde çörek otunun bulunması kanserden korunma namına nasihat edilebilir Bu maksatla, ezilmiş çörekotu tohumu ya da sadece yağı nebatî tıp uzmanları kadar nasihat edilen dozlarda kullanılabilir

Günümüzde kanser kemoterapisi için kullanılan ilâçların yarıdan fazlasının tabiî maddelerden elde edildiği hesaba katıldığında, timokinon tabiî bir bileşik olarak kanser tedavisinde ümit taahhüt etmektedir Hem, kemoterapi ilâçlarının çok artı olan yan tesirlerinin, timokinon gibi ilave tedavilerle azaltılabileceği de hesaba katılmalıdır

Ölüm açık havada hiçbir hastalık yoktur fakat, çörekotunda onun için bir deva bulunmasınbeyanı ile Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem), onu insanlara asırlar öncesinden tavsiye etmektedir *