Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Cumhuriyet ne vakit bildiri edildi Cumhuriyeti kim ilan etti
cumhuriyetin ilanını meclis muhabiri olarak izlemiş bir yazarın anısı:
O günlerde bütün gazeteciler ve halk müziği merakta idi Bir buluş var… Lakin bu nedir? Bir türlü emin olmuyordu Ben o zamanlar Nasihat Gazetesinde çalışıyordum Meclisin bütün toplantılarına devam ediyordum
Atatürk Çankaya'da kendisine davetli olan arkadaşlarına Cumhuriyet'i bildiri etmenin zamanı geldiğini, bildiriyor Bunun için anayasada değişiklik gerçekleştirmek gerektiğini açıklıyordu 28 Ekim 1923 günü konukları gittikten daha sonra İsmet İnönü ile birlikte anayasada ne gibi şartların değişmesi yapılacağını görüştüler
1923 yılının Ekim ayının yirmi dokuzuncu Pazartesi sabahı idi Güneşli bir hava Samanpazarı ve Karaoğlan'dan halk su baskını gibi meclise dürüst akıyordu Kalpaklı, başlıklı, fesli erkekler ve bunların aralarında kadınlar, meclisin karşısındaki Halk Müziği Bahçesi'ne meydana toplanmışlardı
Halk Halk Müziği Meclisinin kararını merakla bekliyordu Birçokları tanımadıkları milletvekillerine yaklaşıyor, haber soruyordu Güneş battı Karanlık bastı Buna karşın millet dağılmıyordu Hepimiz sabırsızlıkla bir haber bekliyorduk Meclisin rahat kapısından bir milletvekili çıktı Orada yer alan gazeteciler, hepimiz milletvekilinin etrafını çevirdik Milletvekili:
Şu dakika içerde böylece mutlu ve tarihsel kararlar veriliyor, dedi Dışında sızan haber bu kadardı
Akşam saat on sekiz kırk beş'ti Irk Meclisi oturumu açıldı Donuk bir ışık Sağda dinleyicilere ayrılmış bir yer, solda gazeteciler balkonu, besbelli okul sıralarında oturmuş milletvekilleri, Atatürk değil Bütün milletvekilleri sıkışık bir durumda oturuyorlardı Bu sükunet içinde İsmet İnönü : Anayasanın birinci maddesinin Bağımsızlık koşulsuz milletindir Türkiye Devletinin hükümet şekli cumhuriyettirbiçiminde değiştirilmesi için görüşme açılsın dedi Değiştirilmesi istenen diğer maddeler de vardı Değişim isteği üzerine birçok milletvekili laf aldı Heyecanlı konuşmalar yapıldı Bu sırada milli şair Mehmet Emin Yurdakul laf alarak orada bulunanları Yaşasın Cumhuriyetdiye bağırmaya davet etti Tüm milletvekilleri tek bir gövde gibi harekete geçti, ayağa kalktılar Gün görmüş gaziler, generaller, kalemleriyle, kılıçlarıyla bu memlekete hizmet etmiş kahramanlar dimdik durdular Daha Sonra daima bir ağızdan Yaşasın Cumhuriyetdiye bağırdılar Tüzük değişikliği görüşmeleri tamamlandıktan daha sonra değiştirme isteği oya sunuldu Tüm eller kabuldiye kalktı Türkiye devletinin cumhuriyet olduğunu belirleyen değiştirme oy birliği ile kabul edildi Saat sekiz buçuktu Bu dakikadan itibaren Türkiye Devleti'nin adı Cumhuriyet olmuştu
Bu cumhuriyete bir başkan tercih etmek gerekiyordu Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanlığı seçimine 158 milletvekili katıldı Ankara milletvekili Gazi Mustafa Kemal Cumhurbaşkanlığına seçildi
Bu anda Kemal Atatürk meclis salonunda gözüktü Alkışlar arasında kürsüye çıktı Herkes Atatürk'ü dinliyordu Konuşmasını bitirdiği süre uzun uzun alkışlandı Gök gürültüsünü andıran alkışlar arasında Atatürk yerine oturdu
Halk Müziği meclisin önünde bekliyordu Cumhuriyetin ilanını ve Atatürk'ün Cumhurbaşkanı seçildiğini duyunca coştu bu vesileyle 101 pare top atıldı Top sesleri Türk ulusuna cumhuriyeti ilan ediyordu Türk ulusu, yıllardan beri hasretini çektiği egemenliğe ve cumhuriyete kavuşmuştu *
cumhuriyetin ilanını meclis muhabiri olarak izlemiş bir yazarın anısı:
O günlerde bütün gazeteciler ve halk müziği merakta idi Bir buluş var… Lakin bu nedir? Bir türlü emin olmuyordu Ben o zamanlar Nasihat Gazetesinde çalışıyordum Meclisin bütün toplantılarına devam ediyordum
Atatürk Çankaya'da kendisine davetli olan arkadaşlarına Cumhuriyet'i bildiri etmenin zamanı geldiğini, bildiriyor Bunun için anayasada değişiklik gerçekleştirmek gerektiğini açıklıyordu 28 Ekim 1923 günü konukları gittikten daha sonra İsmet İnönü ile birlikte anayasada ne gibi şartların değişmesi yapılacağını görüştüler
1923 yılının Ekim ayının yirmi dokuzuncu Pazartesi sabahı idi Güneşli bir hava Samanpazarı ve Karaoğlan'dan halk su baskını gibi meclise dürüst akıyordu Kalpaklı, başlıklı, fesli erkekler ve bunların aralarında kadınlar, meclisin karşısındaki Halk Müziği Bahçesi'ne meydana toplanmışlardı
Halk Halk Müziği Meclisinin kararını merakla bekliyordu Birçokları tanımadıkları milletvekillerine yaklaşıyor, haber soruyordu Güneş battı Karanlık bastı Buna karşın millet dağılmıyordu Hepimiz sabırsızlıkla bir haber bekliyorduk Meclisin rahat kapısından bir milletvekili çıktı Orada yer alan gazeteciler, hepimiz milletvekilinin etrafını çevirdik Milletvekili:
Şu dakika içerde böylece mutlu ve tarihsel kararlar veriliyor, dedi Dışında sızan haber bu kadardı
Akşam saat on sekiz kırk beş'ti Irk Meclisi oturumu açıldı Donuk bir ışık Sağda dinleyicilere ayrılmış bir yer, solda gazeteciler balkonu, besbelli okul sıralarında oturmuş milletvekilleri, Atatürk değil Bütün milletvekilleri sıkışık bir durumda oturuyorlardı Bu sükunet içinde İsmet İnönü : Anayasanın birinci maddesinin Bağımsızlık koşulsuz milletindir Türkiye Devletinin hükümet şekli cumhuriyettirbiçiminde değiştirilmesi için görüşme açılsın dedi Değiştirilmesi istenen diğer maddeler de vardı Değişim isteği üzerine birçok milletvekili laf aldı Heyecanlı konuşmalar yapıldı Bu sırada milli şair Mehmet Emin Yurdakul laf alarak orada bulunanları Yaşasın Cumhuriyetdiye bağırmaya davet etti Tüm milletvekilleri tek bir gövde gibi harekete geçti, ayağa kalktılar Gün görmüş gaziler, generaller, kalemleriyle, kılıçlarıyla bu memlekete hizmet etmiş kahramanlar dimdik durdular Daha Sonra daima bir ağızdan Yaşasın Cumhuriyetdiye bağırdılar Tüzük değişikliği görüşmeleri tamamlandıktan daha sonra değiştirme isteği oya sunuldu Tüm eller kabuldiye kalktı Türkiye devletinin cumhuriyet olduğunu belirleyen değiştirme oy birliği ile kabul edildi Saat sekiz buçuktu Bu dakikadan itibaren Türkiye Devleti'nin adı Cumhuriyet olmuştu
Bu cumhuriyete bir başkan tercih etmek gerekiyordu Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanlığı seçimine 158 milletvekili katıldı Ankara milletvekili Gazi Mustafa Kemal Cumhurbaşkanlığına seçildi
Bu anda Kemal Atatürk meclis salonunda gözüktü Alkışlar arasında kürsüye çıktı Herkes Atatürk'ü dinliyordu Konuşmasını bitirdiği süre uzun uzun alkışlandı Gök gürültüsünü andıran alkışlar arasında Atatürk yerine oturdu
Halk Müziği meclisin önünde bekliyordu Cumhuriyetin ilanını ve Atatürk'ün Cumhurbaşkanı seçildiğini duyunca coştu bu vesileyle 101 pare top atıldı Top sesleri Türk ulusuna cumhuriyeti ilan ediyordu Türk ulusu, yıllardan beri hasretini çektiği egemenliğe ve cumhuriyete kavuşmuştu *
