Dahiliye

ADDİSON HASTALIĞI:BÖBREKÜSTÜ BEZİ YETERSİZLİĞİ


ESAS BİLGİLER

TANIMLAMA

Böbreküstü bezinin primer hastalığına ast yetersiz çalışması surumudurBöbrek üstü bezinin tamamının ya da bir kısmının hasarı nedeniyle oluşur % 80 vakada bağışıklık sisteminde bozukluk belli başlı sebeptir Tüberküloz ikinci sıradadır AİDS, son yıllarda gelişen nedenlerdendir
• Sürrenal krizi Böbrek üstü bezini yetmezliğinin ani ve kuvvetle gelişmesi sonucu oluşan önemli bir taplodur
• Genetik: Genetik geçiş ispatlanmıştır
• Yaş: Her yaşta görülebilir
• Cinsiyet: Kadınlarda daha fazladır

BELIRTI VE BULGULAR
• Dayanıksızlık
• Yorgunluk
• Kilo kaybı
• Kan Basıncı düşmesi
• Deride koyulaşma
• Zayıflama
• Kusma
• İshal
• Soğuğa toleransın azalması

NEDENLERİ
•Bağışıklık sisteminde bozumaya ast böbrek üstü yetmezliği
•Sebebi bilinmeyen böbrek üstü bezi yetkisiz büyümesi
• Mantar hastalığı (histoplazmoz blastomikozis)
• Sarkoidoz hastalığıının böbrek üstü bezine sirayet etmesi
• Böbrek üstü bezi içine kanama
• Hemokromatozis hastalığı
• Ameliyatla her iki böbrek üstü bezinin alınması
• Böbrek üstü bezi tümörleri
• Bazı hastalıklara(Tüberküloz Sarkoidoz vs) emrindeki böbrek üstü bezinine protein tabiatında madde birikmesi (Amiloidoz)
•AİDS

TEHLIKE FAKTÖRLERİ
• Bağısıklık sisteminde bozukluğa ast Böbrek üstü yetmezliğinde aile hikayesi vardır
• Uzun süre steroid kullanımı, ciddi infeksiyon, travma veya cerrahi işlemler sonrası

TANI

LABORATUAR
• Düşük serum sodyumu (130 mEq L'den eksik)
• Yüksek serum potasyumu (5 mEql'den pozitif)
• BUN yükselir
• Kortizol düşer, renin yükselir
• ACTH seviyesi yükselir
• Orta derecede nötropeni

ÖZEL TESTLER
• Cosyntropin adlı madde 0,25 mg damardan injekte edilirEnjeksiyondan önce ve sonra kortizol seviyesi ölçülür Addison hastalığında düşük veya normal bulunur

GÖRÜNTÜLEME
• Batın bilgisayarlı tomografisimde böbrek üstü bezlerinde olağandışı büyüklük ya da küçüklük
• Batın grafisinde böbrek üstü bezinin olduğu bölgede kireçlenme odakları
• Göğüs grafisi: kalp konturlarının küçülmesi


TEDAVI
• Ayaktan tedavi hafi ya da orta vakalrda yapılır
• Adrenal krizde Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirnicealem üyesi olmak için tıklayınız ile hastaneye yatırmak şarttır

GENEL ÖNLEMLER
Adrenal yetmezliği, glukokortikoid ve mineralokortikoid ile tedavi edilir

AKTİVİTE
Tolore edebildiği kadar

PERHIZ
Sodyumve Potasyum dengesi sağlayacak perhiz önerilir

SEÇIM EDİLEN İLAÇLAR

• Hidrokortizon Fludrokortizon Prednisone gibi kortizon preparatları kullanılır
• Karaciğer hastalığı olanlarda doz azaltılır
• Kullanılan doz ağır ağır azaltılır

ÖNLEM KAÇINMA
• Addison hastalığının önlemi bilinmemektedir

BEKLENEN GELİŞME VE PROGNOZ
• Yerinde tedavide sonuçlar iyidir
• Aktuf tüberküloz ve mantar infeksiyonlarında ilaç tedavisi gerekir



KAYNAKLAR
Felig, P, Baxter, JD, Broadus, AE, et al, (eds): Endoçrinology and metabolism 2 nd Ed New York, McGrawHİII, I987
• Hershman, JM: Endocrine Pathophysiology: A Patient Oriented Approach, 3 rd Ed Philadelphia, Lea Febiger, I988
Yazarı Dr E Lightner