iltasyazilim
FD Üye
Damar Tıkanıklığı (Ateroskleroz), arter duvarında oluşan plağın arteri sertleştirip daraltması ile oluşan durumdur Areterler, oksijen yönünden zengin kanı kalbe ve vücudun öteki bölgelerine taşıyan kan damarlarıdır Arterlerin duvarında oluşabilecek plak, kanın kalbe ve vücuda dağılmasını engelleyebilir, bu da fazla önemli kardiovasküler komplikasyonlara sebebiyet verebilir
Areteri tıkayan plak, kolestrol, yağ, kalsiyum, değişik hücresel atıklar, fibrin (kanda pıhtılaşmaya yardımcı madde) gibi maddelerden oluşur
Damar Tıkanıklığı, yürek krizi, felçlik ve hatta ölüm gibi fazla ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir
Damar Tıkanıklığı (Ateroskleroz) Neden Oluşur?
Arterler endotelyum da denilen ince bir hücre tabakasını içerirler Bu tabakanın görevi arteri yumuşak yakalamak ve kan akışını kolaylaştırmaktır Damar tıkanıklığı işte bu endotelyum tabakasının hasar görmesi ile başlar Kolestrol, hasarlı bölgede birikir Beden, hasarlı bölgedeki kolestrolü temizlemesi için beyaz kan hücrelerini gönderir ama ara sıra beyaz kan hücreleri de bu bölgede takılır ve birikir Süre içinde bu bölgede arteri sertleştirip tıkayan bir plak oluşur
Endotelyum da denilen ve kanın akışını kolaylaştırıp arteri yumuşak tutan bölgenin hasar görmesi:
Yüksek kan basıncı
Dolu yağ taşıyan besinlerin fazla tüketilmesi
Kolesterol içeren besinlerin fazla tüketilmesi
Kandaki yüksek miktarda trigliserit
Sigara ve öteki tütün mamüllerinin tüketimi
Şeker Hastalığı
Çeşitli rahatsızlıklar sonucu iltihaplanma
sebepleriyle olabilir
Damar Tıkanıklığına Niçin Olan Plağın Üç Öbür Davranışı
Damar tıkanıklığına niçin olan plak bir noktaya kadar büyür ve sonra büyümesi durursa, kan akışı durmayacağından damar tıkanıklığı belirtilerinin hiçbiri görülmeyebilir
Tıkanıklığa niçin olan plak yavaş yavaş büyüyebilir Bir noktadan daha sonra kan akışını önemli ölçüde engellemeye başlar Bacaklarda ve göğüste, efor esnasında görülen sancı herzamanki semptomlarıdır
En kötü süreklilik tıkanıklığa niçin olan plağın aniden kopup, kanın bir arter içinde pıhtılaşmasına sebep olmasıdır Bu beyinde görüldüğünde felçe, kalpte görüldüğünde ise yürek krizine sebep olur
Damar Tıkanıklığı Sonucu Görülebilecek Rahatsızlıklar
Tüm arterlerde görülebilecek bir rahatsızlıktır oysa başlıca kan basıncının yüksek olduğu büyük arterlerde görülmektedir Damar tıkanıklığı görüldüğü artere tarafından değişiklik bildiren rahatsızlıklara sebebiyet verir Altında öbür arterlerin tıkanması sonucu oluşan ve ayrı organ ve bölgeleri etkileyen rahatsızlıklar incelenecektir
Koroner Kalp Hastalığı: Eğer tıkanma , kalbe kan götüren koroner arterlerde görülürse, bu koroner kalp hastalığına niçin olur Bu hastalık Amerika Birleşmiş Devletler ’inde erkek ve kadınların vefat nedenleri aralarında birinci sıradadır
Koroner arterler, kalp kasına oksijen yönünden zengin kanı götürerek kalbi besleyen damarlardır Koroner yürek hastalarında bu damarda oluşan plak, arteri daraltır ve kalp kasına giden kanın miktarını azaltır Bundan Başka bu bölgede kan pıhtılaşması da görülebilir Pıhtı kısmen ya da en ince ayrıntısına kadar kan akışını durdurabilir
Kalbi besleyen arterlerde görülebilecek böyle bir tıkanma, angina da denen göğüs ağrısına veya kalp krizine sebebiyet verebilir
Plak kalbin fazla minik arterlerinde de görülebilir Buna koroner mikrovasküler hastalığı denir Koroner yürek hastalığının aksine koroner mikrovasküler rahatsızlıkta plak kanı bloke etmez
Karotis (Şah Damarı) Arteri Hastalığı: Eğer damar tıkanıklığı, boynun iki tarafında bulunan şah damarlarında görülürse, bu karotis (şah damarı) arteri hastalığına sebebiyet verir Bu arterler oksijen bakımından zengin kan hücrelerini beyne taşırlar Eğer bu arterlerde oluşabilecek plak beyne giden kanı azaltır ya da adamakıllı durdursa, hastada felçlik görülebilir
Periferal (Çevresel) Atardamar Hastalığı: Eğer damar tıkanıklığı, kollara, bacaklara ve kalça boşluğuna oksijen bakımından zengin kan hücrelerini içeren ana arterlerde oluşursa, o vakit kişide peripheral (çevresel) atardamar hastalığı görülür Bu arterlerden giden kanın azalırsa veya tamamen durursa, hastada uyuşturma, sızı ve bir takım ciddi enfeksiyonlar görülebilir
Kronik Böbrek Hastalığı: Eğer damar tıkanıklığı, böbrek arterlerinde oluşursa, o süre kişide kronik böbrek rahatsızlığı gözlemlenebilir Bu arterler oksijen yönünden zengin kanı böbreklere taşımakla görevlidirler Kronik Böbrek Rahazsızlığına sahip hastaların böbrekleri vakit içinde yavaş yavaş işlevlerini yitirebilir
Hastalığın sebebi bütünüyle bilinmemektedir bununla beraber belli davranışlar, durumlar ve alışkanlıklar bu hastalığa yakalanma riskini arttırmaktadır Böyle durumlara risk faktörleri denmektedir
Bir Takım tehlike faktörlerini kontrol etmek kişinin elindedir Mesela sigara içmemek, uyumlu alıştırma yerine getirmek, sağlıklı beslemek gibi Oysa yaşlılık veya ırsi anlamda hastalığa yatkınlık faktörlerini bireylerin yoklama etmesi mümkün değildir
Bazı damar tıkanıklığı hastalarında, hastalık belirtilerinin hiçbiri görülmeyebilir Böyle kimseler hasta olduklarını bir kalp krizi veya felçlik sonrasında öğrenirler Ama Damar Tıkanıklığı Nasıl Anlaşılması Mümkün yazısında muhtemel belirtileri inceleyebilirsiniz
Bu hastalıktan korunmanın ve tedavi olmanın yolu hayat tarzı değişikliği ile ilgilidir Ara Sıra tıbbi prosedür ve ilaç tedavisi de gerekebilir Bu tedaviler ile kişilerin hayat kaliteleri arttırılabilir Hayat tarzında yapılan değişikler ile daha dinç ve daha uzun bir yaşam mümkündür *
Areteri tıkayan plak, kolestrol, yağ, kalsiyum, değişik hücresel atıklar, fibrin (kanda pıhtılaşmaya yardımcı madde) gibi maddelerden oluşur
Damar Tıkanıklığı, yürek krizi, felçlik ve hatta ölüm gibi fazla ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir
Damar Tıkanıklığı (Ateroskleroz) Neden Oluşur?
Arterler endotelyum da denilen ince bir hücre tabakasını içerirler Bu tabakanın görevi arteri yumuşak yakalamak ve kan akışını kolaylaştırmaktır Damar tıkanıklığı işte bu endotelyum tabakasının hasar görmesi ile başlar Kolestrol, hasarlı bölgede birikir Beden, hasarlı bölgedeki kolestrolü temizlemesi için beyaz kan hücrelerini gönderir ama ara sıra beyaz kan hücreleri de bu bölgede takılır ve birikir Süre içinde bu bölgede arteri sertleştirip tıkayan bir plak oluşur
Endotelyum da denilen ve kanın akışını kolaylaştırıp arteri yumuşak tutan bölgenin hasar görmesi:
Yüksek kan basıncı
Dolu yağ taşıyan besinlerin fazla tüketilmesi
Kolesterol içeren besinlerin fazla tüketilmesi
Kandaki yüksek miktarda trigliserit
Sigara ve öteki tütün mamüllerinin tüketimi
Şeker Hastalığı
Çeşitli rahatsızlıklar sonucu iltihaplanma
sebepleriyle olabilir
Damar Tıkanıklığına Niçin Olan Plağın Üç Öbür Davranışı
Damar tıkanıklığına niçin olan plak bir noktaya kadar büyür ve sonra büyümesi durursa, kan akışı durmayacağından damar tıkanıklığı belirtilerinin hiçbiri görülmeyebilir
Tıkanıklığa niçin olan plak yavaş yavaş büyüyebilir Bir noktadan daha sonra kan akışını önemli ölçüde engellemeye başlar Bacaklarda ve göğüste, efor esnasında görülen sancı herzamanki semptomlarıdır
En kötü süreklilik tıkanıklığa niçin olan plağın aniden kopup, kanın bir arter içinde pıhtılaşmasına sebep olmasıdır Bu beyinde görüldüğünde felçe, kalpte görüldüğünde ise yürek krizine sebep olur
Damar Tıkanıklığı Sonucu Görülebilecek Rahatsızlıklar
Tüm arterlerde görülebilecek bir rahatsızlıktır oysa başlıca kan basıncının yüksek olduğu büyük arterlerde görülmektedir Damar tıkanıklığı görüldüğü artere tarafından değişiklik bildiren rahatsızlıklara sebebiyet verir Altında öbür arterlerin tıkanması sonucu oluşan ve ayrı organ ve bölgeleri etkileyen rahatsızlıklar incelenecektir
Koroner Kalp Hastalığı: Eğer tıkanma , kalbe kan götüren koroner arterlerde görülürse, bu koroner kalp hastalığına niçin olur Bu hastalık Amerika Birleşmiş Devletler ’inde erkek ve kadınların vefat nedenleri aralarında birinci sıradadır
Koroner arterler, kalp kasına oksijen yönünden zengin kanı götürerek kalbi besleyen damarlardır Koroner yürek hastalarında bu damarda oluşan plak, arteri daraltır ve kalp kasına giden kanın miktarını azaltır Bundan Başka bu bölgede kan pıhtılaşması da görülebilir Pıhtı kısmen ya da en ince ayrıntısına kadar kan akışını durdurabilir
Kalbi besleyen arterlerde görülebilecek böyle bir tıkanma, angina da denen göğüs ağrısına veya kalp krizine sebebiyet verebilir
Plak kalbin fazla minik arterlerinde de görülebilir Buna koroner mikrovasküler hastalığı denir Koroner yürek hastalığının aksine koroner mikrovasküler rahatsızlıkta plak kanı bloke etmez
Karotis (Şah Damarı) Arteri Hastalığı: Eğer damar tıkanıklığı, boynun iki tarafında bulunan şah damarlarında görülürse, bu karotis (şah damarı) arteri hastalığına sebebiyet verir Bu arterler oksijen bakımından zengin kan hücrelerini beyne taşırlar Eğer bu arterlerde oluşabilecek plak beyne giden kanı azaltır ya da adamakıllı durdursa, hastada felçlik görülebilir
Periferal (Çevresel) Atardamar Hastalığı: Eğer damar tıkanıklığı, kollara, bacaklara ve kalça boşluğuna oksijen bakımından zengin kan hücrelerini içeren ana arterlerde oluşursa, o vakit kişide peripheral (çevresel) atardamar hastalığı görülür Bu arterlerden giden kanın azalırsa veya tamamen durursa, hastada uyuşturma, sızı ve bir takım ciddi enfeksiyonlar görülebilir
Kronik Böbrek Hastalığı: Eğer damar tıkanıklığı, böbrek arterlerinde oluşursa, o süre kişide kronik böbrek rahatsızlığı gözlemlenebilir Bu arterler oksijen yönünden zengin kanı böbreklere taşımakla görevlidirler Kronik Böbrek Rahazsızlığına sahip hastaların böbrekleri vakit içinde yavaş yavaş işlevlerini yitirebilir
Hastalığın sebebi bütünüyle bilinmemektedir bununla beraber belli davranışlar, durumlar ve alışkanlıklar bu hastalığa yakalanma riskini arttırmaktadır Böyle durumlara risk faktörleri denmektedir
Bir Takım tehlike faktörlerini kontrol etmek kişinin elindedir Mesela sigara içmemek, uyumlu alıştırma yerine getirmek, sağlıklı beslemek gibi Oysa yaşlılık veya ırsi anlamda hastalığa yatkınlık faktörlerini bireylerin yoklama etmesi mümkün değildir
Bazı damar tıkanıklığı hastalarında, hastalık belirtilerinin hiçbiri görülmeyebilir Böyle kimseler hasta olduklarını bir kalp krizi veya felçlik sonrasında öğrenirler Ama Damar Tıkanıklığı Nasıl Anlaşılması Mümkün yazısında muhtemel belirtileri inceleyebilirsiniz
Bu hastalıktan korunmanın ve tedavi olmanın yolu hayat tarzı değişikliği ile ilgilidir Ara Sıra tıbbi prosedür ve ilaç tedavisi de gerekebilir Bu tedaviler ile kişilerin hayat kaliteleri arttırılabilir Hayat tarzında yapılan değişikler ile daha dinç ve daha uzun bir yaşam mümkündür *