iltasyazilim
FD Üye
Demans Nedir, Demanslı Kime Denir
Kişide ilerleyen yaş ile , beyindeki bir takım değişmeler sonrası oluşan bellekte deformasyon (yakın döneme ait hafızada güçlükler) yanısıra, söylev, söylenen şeyleri ya da daha önce aşina şeyleri yapamama, çevresindeki eşya ve varlıkları tanıyamama; hesaplama, plan yapma, yürütme, sorunları çözme, davranışları yeri geldiğinde sonlandırabilme, yerinde yargıda katılmak gibi daha fazla beynin frontal bölgesine ait becerilerde kayıplar ile kendini gösteren ilerleyici bir rahatsızlıktır
Hangi yaş grubunda , ne oranda görülmektedir?
65 yaş üzerindeki grubun % 24'ünde, 85 yaş üzerinde ise % 20 oranında görülmektedir
Bu duruma niçin olan rahatsızlıklar
yaklaşık olarak % 60 kadarı Alzheimer dediğimiz rahatsızlıktan nedeniyle,%1020'si beyin damar hastalıkları ve tıkanmaları, tekrarlayan felçlerden ötürü, % 10'u alkole tabi, geri kalanı ise travma,ilaç zehirlenmeleri, kafa içindeki tümörler, abse ve öteki vücut hastalıkları (bir takım vitamin eksiklikleri, tiroid, paratiroid ,böbrek üstü bezleri, karaciğer, böbrek, hipofiz hastalıkları gibi) sonrası oluşmaktadır
Riski arttıran etkenler:
İlerleyen yaş (özellikle 75 yaş üzeri), Alzheimer tipinde yakın akrabalarda risk artmaktadır Damarsal tipte ise yüksek tansiyon, yürekkapak hastalıkları,beslenme yetersizlikleri riski yükseltmektedir
Alzheimer tipi hastalık niçin olmaktadır?
Beyinde bulunan asap hücrelerinin kaybı , bunların yerini iş görmeye uygunsuz maddelerin alması ve sinir hücreleri arasındaki ilişkiyi karşılayan maddelerin üretiminde azalma olması ön planda düşünülmektedir Bulaşıcı değildir Daha arada bir 50'li yaşlarda da görülmektedir Çok yavaş, sinsi bir seyir izlemektedir
Demanslı Bir Hastaya Yapabileceğiniz Yardımlar:
Ilk Olarak hastanın kimsesiz yaşamaması gerekmektedir Yanına yakınları kalmıyorsa, hiç değilse bir bakıcı bulunmalıdır
Bu kişi de hastalık konusunda bilgilendirilmeli ve karşılaşılabilecek tehlikeler konusunda uyarılmalıdır Hasta ile irtibat en üst düzeyde sağlanmalıdır Olabildiğince konuşmaya, kendi us ve hislerini anlatmaya çalışılmalıdırHasta yapamadıkları veya farklılıkları nedeniyle yargılanmamalıdır Kendisinin yapabilecekleri işleri yapmaları yönünde desteklenmelidirler Onun her işini sizin yapmanız yerinde bir tavır değildir Yemesi, içmesi, uyuması,tuvalet alışkanlıkları, ilaçlarının alımı belirtilen bir harmoni içinde olmalıdır Olabilecek değişikliklerde erken müdahale etmek gerekmektedir Hastanın bulunduğu mekan,odası, eşyaları, giysilerinde şansın dönmesi yapılmamalı, hasta kendini alışkın olduğu düzen içinde yaşamalıdır
Akşamları idrar kaçırmayı önlemek için ilaç kullanımı öncesinde, tuvalete daha çok gitmeyi sağlama, akşam idrarını çoğaltacak bir takım maddelerden (çay ,meşrubat,idrar söktürücü gibi) kaçınılmalıdır Alkol,,kahve sinirliliği arttırıp, münakaşalara yol açabileceğinden ,alımları engellenmelidir Kendisi ile tartışılmamalı, azarlanmamalı , yapamayacağı şeyler istenmemelidir Yürümesini kolaylaştıracak yürüteçlerin kullanımı özendirme edilmeli, hızlı yürüme yerine ağırbaşlı ,önüne bakar şekilde dikkatli yürümesi sağlanmalıdır Uykusu için hap başlanmadan önce gündüz uykusunun önlenmesi, yatağını yalnızca gece kullanması, aynı saatte yatağa girme ve gündüz hareket miktarını arttırma, gece istikrarsız alımının azaltılması uygundur Varsanı ve sanrıları oluyorsa, zıtlaşmayın,onunla konuşacak diğer şeyler bulun Alınmayın, kızmayın ,onun gönlünü almaya çalışın Yanıcı,belirgin parçaları olan konutmutfak gereçlerini evden uzaklaştırın Sıcaksoğuk duygusal yaşla birlikte kaybolduğu için banyosunun suyunu siz ayarlayın Pencereler, balkon ve merenler yanına, düşmeye engel olacak trabzanlar yerleştirebilirsiniz Bütün bunları sağlama imkanına sahip değilseniz, bir bakımevine müracaat etmek idealdir Bulunacağı ortamdaki benzer özellikteki yaşıtları ile daha hoş bir şekilde zaman de geçirebilir Bu durum utanılacak bir şey değil, bilakis kişinin daha sosyal bir yaşantı sürmesine olanak sağlayabilmektedir
Uyarı Edilecek Noktalar
Eve giren çıkan kişilerin fazla sayıda olması hasta için zararlıdır Birey aşırı şamata, fazla aydınlık renkli ışıklardan korunmalıdır Her şey hastayı dinlendirecek ve hoş bir şekilde dikkatini çekecek özellikte olmalıdır
Konut eşyaları düşmeyi,kazaları ve yaralanmayı önleyecek özelliklerde olmalı, belirgin şeylere uyarı edilmeli, yere sağlam oturan özelliklerde olmalı, zemini kayganlaştırıp, düşmelere yol açabilecek malzemelerden kaçınılmalı, eşyalar bakımlı hareket edecek, dolaşmaya engel olmayacak şekilde düzenlenmelidir Evden kimsesiz dışında gitmeler, kaza ve kaybolmalara yol açabileceğinden bakım verenlerin dikkat etmesi sağlanmalıdır
Görme keskinliği azaldığı için kazaları ya da eşya ve gölgeleri yanlış değerlendirmeyi (illüzyon) önlemek amacı ile oda iyi aydınlatılmalıdır Kişinin daha önce severek kullandığı bazı küçük eşyaları (saat, kalem,tespih, ruj, parfüm, çanta gibi) yanına olmalı, sevdiği ve anılarını tazeleyebileceği ,tavır olanağı yaratabilecek albüm,resimlikler göz önünde bulunmalıdır Geçmişte yapıp haz aldığı hobi ve alışkanlıklarını ( bahçe ile uğraşma, çok yormayan sporlar, fotoğraf, elişi, koleksiyonculuk, küçük tamiratlar, şarki söyleme , film seyretme gibi) sürdürmeye özendirilmelidir
özel baskı *
Kişide ilerleyen yaş ile , beyindeki bir takım değişmeler sonrası oluşan bellekte deformasyon (yakın döneme ait hafızada güçlükler) yanısıra, söylev, söylenen şeyleri ya da daha önce aşina şeyleri yapamama, çevresindeki eşya ve varlıkları tanıyamama; hesaplama, plan yapma, yürütme, sorunları çözme, davranışları yeri geldiğinde sonlandırabilme, yerinde yargıda katılmak gibi daha fazla beynin frontal bölgesine ait becerilerde kayıplar ile kendini gösteren ilerleyici bir rahatsızlıktır
Hangi yaş grubunda , ne oranda görülmektedir?
65 yaş üzerindeki grubun % 24'ünde, 85 yaş üzerinde ise % 20 oranında görülmektedir
Bu duruma niçin olan rahatsızlıklar
yaklaşık olarak % 60 kadarı Alzheimer dediğimiz rahatsızlıktan nedeniyle,%1020'si beyin damar hastalıkları ve tıkanmaları, tekrarlayan felçlerden ötürü, % 10'u alkole tabi, geri kalanı ise travma,ilaç zehirlenmeleri, kafa içindeki tümörler, abse ve öteki vücut hastalıkları (bir takım vitamin eksiklikleri, tiroid, paratiroid ,böbrek üstü bezleri, karaciğer, böbrek, hipofiz hastalıkları gibi) sonrası oluşmaktadır
Riski arttıran etkenler:
İlerleyen yaş (özellikle 75 yaş üzeri), Alzheimer tipinde yakın akrabalarda risk artmaktadır Damarsal tipte ise yüksek tansiyon, yürekkapak hastalıkları,beslenme yetersizlikleri riski yükseltmektedir
Alzheimer tipi hastalık niçin olmaktadır?
Beyinde bulunan asap hücrelerinin kaybı , bunların yerini iş görmeye uygunsuz maddelerin alması ve sinir hücreleri arasındaki ilişkiyi karşılayan maddelerin üretiminde azalma olması ön planda düşünülmektedir Bulaşıcı değildir Daha arada bir 50'li yaşlarda da görülmektedir Çok yavaş, sinsi bir seyir izlemektedir
Demanslı Bir Hastaya Yapabileceğiniz Yardımlar:
Ilk Olarak hastanın kimsesiz yaşamaması gerekmektedir Yanına yakınları kalmıyorsa, hiç değilse bir bakıcı bulunmalıdır
Bu kişi de hastalık konusunda bilgilendirilmeli ve karşılaşılabilecek tehlikeler konusunda uyarılmalıdır Hasta ile irtibat en üst düzeyde sağlanmalıdır Olabildiğince konuşmaya, kendi us ve hislerini anlatmaya çalışılmalıdırHasta yapamadıkları veya farklılıkları nedeniyle yargılanmamalıdır Kendisinin yapabilecekleri işleri yapmaları yönünde desteklenmelidirler Onun her işini sizin yapmanız yerinde bir tavır değildir Yemesi, içmesi, uyuması,tuvalet alışkanlıkları, ilaçlarının alımı belirtilen bir harmoni içinde olmalıdır Olabilecek değişikliklerde erken müdahale etmek gerekmektedir Hastanın bulunduğu mekan,odası, eşyaları, giysilerinde şansın dönmesi yapılmamalı, hasta kendini alışkın olduğu düzen içinde yaşamalıdır
Akşamları idrar kaçırmayı önlemek için ilaç kullanımı öncesinde, tuvalete daha çok gitmeyi sağlama, akşam idrarını çoğaltacak bir takım maddelerden (çay ,meşrubat,idrar söktürücü gibi) kaçınılmalıdır Alkol,,kahve sinirliliği arttırıp, münakaşalara yol açabileceğinden ,alımları engellenmelidir Kendisi ile tartışılmamalı, azarlanmamalı , yapamayacağı şeyler istenmemelidir Yürümesini kolaylaştıracak yürüteçlerin kullanımı özendirme edilmeli, hızlı yürüme yerine ağırbaşlı ,önüne bakar şekilde dikkatli yürümesi sağlanmalıdır Uykusu için hap başlanmadan önce gündüz uykusunun önlenmesi, yatağını yalnızca gece kullanması, aynı saatte yatağa girme ve gündüz hareket miktarını arttırma, gece istikrarsız alımının azaltılması uygundur Varsanı ve sanrıları oluyorsa, zıtlaşmayın,onunla konuşacak diğer şeyler bulun Alınmayın, kızmayın ,onun gönlünü almaya çalışın Yanıcı,belirgin parçaları olan konutmutfak gereçlerini evden uzaklaştırın Sıcaksoğuk duygusal yaşla birlikte kaybolduğu için banyosunun suyunu siz ayarlayın Pencereler, balkon ve merenler yanına, düşmeye engel olacak trabzanlar yerleştirebilirsiniz Bütün bunları sağlama imkanına sahip değilseniz, bir bakımevine müracaat etmek idealdir Bulunacağı ortamdaki benzer özellikteki yaşıtları ile daha hoş bir şekilde zaman de geçirebilir Bu durum utanılacak bir şey değil, bilakis kişinin daha sosyal bir yaşantı sürmesine olanak sağlayabilmektedir
Uyarı Edilecek Noktalar
Eve giren çıkan kişilerin fazla sayıda olması hasta için zararlıdır Birey aşırı şamata, fazla aydınlık renkli ışıklardan korunmalıdır Her şey hastayı dinlendirecek ve hoş bir şekilde dikkatini çekecek özellikte olmalıdır
Konut eşyaları düşmeyi,kazaları ve yaralanmayı önleyecek özelliklerde olmalı, belirgin şeylere uyarı edilmeli, yere sağlam oturan özelliklerde olmalı, zemini kayganlaştırıp, düşmelere yol açabilecek malzemelerden kaçınılmalı, eşyalar bakımlı hareket edecek, dolaşmaya engel olmayacak şekilde düzenlenmelidir Evden kimsesiz dışında gitmeler, kaza ve kaybolmalara yol açabileceğinden bakım verenlerin dikkat etmesi sağlanmalıdır
Görme keskinliği azaldığı için kazaları ya da eşya ve gölgeleri yanlış değerlendirmeyi (illüzyon) önlemek amacı ile oda iyi aydınlatılmalıdır Kişinin daha önce severek kullandığı bazı küçük eşyaları (saat, kalem,tespih, ruj, parfüm, çanta gibi) yanına olmalı, sevdiği ve anılarını tazeleyebileceği ,tavır olanağı yaratabilecek albüm,resimlikler göz önünde bulunmalıdır Geçmişte yapıp haz aldığı hobi ve alışkanlıklarını ( bahçe ile uğraşma, çok yormayan sporlar, fotoğraf, elişi, koleksiyonculuk, küçük tamiratlar, şarki söyleme , film seyretme gibi) sürdürmeye özendirilmelidir
özel baskı *