Dil Gelişim Egzersizleri nelerdir?

Dil Gelişim Egzersizleri

DİL HAREKETLERİ:

Ø Dili dışarı cıkarmak

Ø Dili dudakların sağına soluna değdirmek

Ø Dili dışarı iceri cekmek

Ø Dili buruna doğru sokmak

Ø Dili ceneye doğru cıkarmak

Ø Dilin ucunu altust dişlerle ısırmak

Ø Dil ile dudakları yalama(yuvarlayarak)

Ø Dili ust on dişlere değdirme

Ø Dili şıklatma (dil ile ust damağa vurup alt damağa cekerek ses cıkarma)

Ø Dil ucunu ust dişlerden en aşağıdaki ve en soldakine değdirme

Ø Dil ucunu alt dişlerden en sağdaki ve en soldaki uzerine değdirme

Ø Dili ağız icinde (u) biciminde kıvırma (yanlarda)

Ø Dil ile dudakları ıslatma


DUDAK HAREKETLERİ

Ø Dudakları yanlara doğru(altust)cekerek dişleri bitişik vaziyette gosterme

Ø Ust dişleri gosterme

Ø Alt dişleri gosterme

Ø Ust dudağı ısırma

Ø Alt dudağı ısırma

Ø İki dudağı da ağız icine almak

Ø Alt dudağı dışa dondurmek

Ø U sesi cıkarır gibi dudakları one uzatmak

Ø Dudakları birbiriyle ice doğru sıkıştırmak

Ø Kalemi dudakları arasında tutmak

Ø Ruju dağıttığımız gibi iki dudağı birbirine surtme değdirme



YANAK HAREKETLERİ

Ø İki yanağı aynı anda şişirme

Ø Sağ yanağı şişirme

Ø Sol yanağı şişirme

Ø Soldan sağa sağdan sola surekli yanak şişirme

Ø İki yanağı dişler arasına cekme

Ø Dil ile sağ yanağı şişirme

Ø Dil ile sol yanağı şişirme



MİMİKLER
Ø Hayret

Ø Gulmek

Ø Kızmak

Ø Ciddi

Ø Korku

Ø Uzuntu

Ø Uyku

Ø Ağlamak

Ø Evet

Ø Hayır

CENE HAREKETLERİ

Ø Ağzı (ceneler gergin)acmakkapatmak

Ø Alt ceneyi (ağız acık) sağa sola hareket ettirmek

Ø Alt ceneyi (ağız kapalı) sağa sola hareket ettirmek

Ø Soldan sağa sağdan sola surekli yanakları şişirme

Ø İki yanağını dişler arasına cekmek

Ø Dil ile sağ yanağı şişirme

Ø Dil ile sol yanağı şişirme


BURUN HAREKETLERİ

Ø Burunu buruşturarak yukarı cekmek

Ø Burun deliklerini acmak

DİL GELİŞİM ALANI VE EGZERSİZLERİ

NEFES ALMA

Ø Ağızda ufleme (dudaklar kapalı durumda)

Ø Burundan nefes alıp burundan verme

Ø Burundan nefes alıp ağızdan verme

Ø Ağızdan nefes alıp burundan verme

Ø Kamış(pipet) ile hava cekme

Ø Burundan iki defa nefes alıp, iki defa verme

Ø Ağızdan iki defa nefes alıp iki defa ağızdan verme

Ø Kağıt,pamuk,pinpon topu vb bol nefes ile nesneyi ufleme (yakınuzak mesafe)

Ø Nefesli muzik aleti calma

Ø Balon şişirme

Ø Islık calma

Ø Burun cekmek

Ø Oksurmek

Ø Horlama

Ø Esnemek

Ø İc cekmek



GIRTLAK HAREKETLERİ

Ø Tukurerek yutkunma

Ø Su yutma

Ø Gargara yapma

Ø Gırtlaktan oksurme (ses ayarlama)

DİL GELİŞİM EGZERSİZLERİNİN UYGULANMA YONTEMLERİ

A Konuşma Organlarının Calıştırılması


1 Emmek: Kamış kullanarak değişik iceceklerin icirilmesi Eğer kamışı cocuk ağzında tutamıyorsa kamışın etrafına lastik sararak yada farklı şeylerle destekleyerek kamışın ağız kısmı kalınlaştırılabilir

Alıştırmaya başlangıc olarak 9 mm lik hortumlarda kullanılabilir(gerekli ise)

Emmeyi oğretmek;Terapist kamışı meyve suyunun icine sokar emerek kamışa meyve suyunu cekerUst kısmından kamışı kapatarak kamışı bardaktan cıkarırKamışı duz olarak cocuğun ağzına sokarCocuk kamışın icindeki meyve suyunu bu şekilde emerİkinci aşamada kamış biraz daha havaya kaldırılır ve kamış bu pozisyonda iken meyve suyunu emer

Not:Terapist cocuğa emme sonrası davranışları gosterirAğzını şapırdatırmmm cok guzelgibi sozel uyarılar verir



2 Uflemek: Oncelikle derin nefes alıp verme nefes alırken “f ve psesini cıkarmak gibi calışmalar yapılmalıdır

Kucuk bir mumu sondurmek

Kucuk renkli makyaj pamukları arac olarak kullanılabilirPamuk masaya konur cocuk ufleyerek pamuğu hareket ettirir

Bir kase deterjanlı su hazırlanırCocuk kamışla ufleyerek balonlar yapmaya calışır

İcinde kucuk bir top olan plastik duduk uflemeye calışır

Kucuk plastik bir borazan (flut)ile ufleme calışılır

Bir pinpon topu ile ufleyerek masada oyun oynanır



3 Ciğneme: Ciğneme dil dudak ve yanak kaslarının ortaklaşa calışmasıyla ortaya cıkan bir harekettir

Yanakil ciğneme de aşağıdan yukarı ,yukarıdan aşağı doğru dairesel hareketler yapar

Isırmak:Cocuğa elma havuc gibi katı yiyecekler vererek ısırması istenir

Sağ ve Sol yanakta ciğneme:Bir parca biskuvi cocuğun bir yanağının icine konulurCocuk dil yardımı ile biskuviyi yanaktan alır ve ciğnerAynı calışma diğer yanakta da yapılır

Ağız kapalı ciğnemek:Bu calışma icin cok zor bir harekettirSurekli alıştırma gerekir(haşlanmış patates gibi yumuşak katı yiyeceklerle calışılır)

Cocuğa 30sn sure ile ciklet ciğnetilir



Dil:

Cocuğun dilinin ucuna bir parca biskuvi konulurCocuk biskuviyi dil yardımı ile ağzının icine alır

Bir parca recel ve cikolata (saralle gibi)cocuğun ust dişi ile dudağı arasına konur,cocuk dili yardımı ile bunu ağzına alır ve ciğner



Dilin Yon Değiştirme Hareketleri:

Bir parca recel veya cikolata cocuğun yanağının icine konurCocuk dili ile ağzına iter ve ciğner

Bir parca lokum cocuğa verilir ve ciğnemesi istenir

Kucuk bir parca biskuvi cocuğun yanak iclerine diş etlerinin uzerine konurCocuk dili ile bunu alıp ciğnemeye calışır(once bir sonra diğer yanağa)

Sağ ve sol yanak icine aynı anda birer parca biskuvi konurCocuk yanak icine konan biskuvilerin ikisini birden ağız icine alıp ciğnemeye calışır

Kucuk bir kaşık cocuğun ağzına sokulur ve kaşık dilin uzerine bastırılırCocuk bunu dilini kaldırarak karşı koymak isteyecektirCocuk bu tepkiyi verince diş fırcası ile cocuğun dilinin uzeri hafif hafif fırcalanır

Dil Cıkarma Alıştırmaları:

Cocuğun dudaklarına recel surulur,cocuk receli yalamaya calışır

Bir lolipop alınıp,cocuğun bunu yalamaya calışması sağlanır

Dudakların alt ve ust kısmına (bıyık yerine ve cene ustune )recel surulurCocuk dilini ust ve alta mumkun olduğu kadar uzatmaya calışarak recelleri yalamaya calışır



Dili İce Cekme Calışmaları:

Cocuğun dilinin ucuna bir parca cikolata biskuvi konulur cocuk dilini iceri cekerek yiyeceği ciğnemeye calışır

Biraz seloteyp veya bandı cocuğun dil ucuna sarılırBu bant hafifce cekilerek dil dışarıya cıkarılmaya calışılır



Dudak Hareketleri:

Hareketlerin Taklidi:Cocuğa uzerinde ceşitli yuz mimiklerinin bulunduğu kartlar verilir(ağlama,gulme,kızma,uzulme vb)ve cocuktan bunları taklit etmesi istenir

Duvara asılı bir ayna karşısında cocuk ile birlikte gecilir dudak ceşitli şekillere sokulur ve cocuktan yapması istenir

Terapist cocukla karşılıklı oturup, gulme, kızgınlık, somurtma, sırıtma, opme, hapşurma vb hareketlerini tekrarlar

Cocuk duğmeyi dişleri ile dudak arasına koyar,terapist lastiği hafifce ceker ve hafifce lastiğe vurur lastik hareket eder,cocuk bu hareketi dudaklarında hissederAynı calışma duğme ağız icinde dudakta yapılabilir



Kamışla meyve suyu ve başka icecekler icirilirBir kaşığa biraz yiyecek konulur,cocuğun ağzına doğru uzatılırCocuk ust dudağı yardımı ile yiyeceği kaşıktan almaya calışırTerapist kaşığı yavaşca cekerek cocuğa yardımcı olur



Ağız Alıştırmaları:

Terapist ceşitli dil dudak ve cene hareketleri yaparak cocuktan bu hareketleri taklit etmesini ister

Bir tabağa recel yada sut konulur cocukla birlikte yalama calışması yapılır

Cocuğa dondurma,şeker ve lolipop yalatılmaya calışılır

Cocukla derin nefes alma,yanakları şişirme,ufleme calışmaları yapılır



TEMEL ALIŞTIRMALAR
Dili diş ve dudaklar arasından cıkarma(ağız acık olarak)

Dili iceri cekme

Dili ağız dışında sağa sola hareket ettirmek

Dilin arka kısmını yukarı kaldırmak



Ceşitli dudak hareketleri yaparak aşağıdaki gibi sesler cıkarır

a) “cıksesi

b) b)Elini ağzına vurarak kızıl derili gibi “aaa sesi

c) c)Ağız şapırdatma sesi

d) d)Opme sesi

Cocuk terapistin ağzına elini değdirip ağız kapalımmsesi cıkarılır sonra cocuğun ağzına eli değdirilir cocukta aynı şekilde “mmsesi cıkarır

Ağız Kapatma Alıştırmaları

Terapist kucuk bir kağıt parcasını dudaklarının arasına koyar ve dudakların arasında 510 sn tutar Daha sonra aynı hareketi cocuğunuzdan yapmasını isteyiniz



Bir oyuncağa ip takılır (tekerlekli araba gibi) ipin bir ucunda da bir duğme takılır Cocuk duğmeyi dişleri ile dudakları arasında tutar ve dudaklarını sıkıca kapatırDuğmeyi dudakları ile oyuncağı hareket ettirir