iltasyazilim
FD Üye
Depresyonda en sik kullanilan tedavi biçimleri antidepresanlar ve psikoterapidir Ancak baska çare biçimleri de vardir, bunlar hakkinda burada bilgi edinebilirsiniz:
Elektrokonvulsif Terapi (EKT)
Alternatif ilaçlar
Genel Olarak EKT psikiyatrik çare üstüne çevrilmis dehşet verici filmlerle iliskilendirilir Bugün zaman zaman, çok agir depresyon olgulari için ve bazen de ilaçlarin etkin olmadigi olgularda kullanilmaktadir Etkileri hizlidir; Bati ülkelerinde genel uyuşma altinda, adale gevsetici ile uygulanir, iki doktor ve hemsire ekibi bulunur
EKT tedavisi görecekseniz:
ilk kez bir psikiyatrist ve bir anestezist tarafindan degerlendirilirsiniz
Bundan sonra genel duyu yitimi verilir
sonra kaslarinizi gevsetmek için igne yapilir
Izleyen bölgeler arasindan zayif bir elektrik akimi geçirilerek bir nöbet baslatilir:
Sakaklariniz
Sag sakaginiz ve basinizin üstü
Nöbet sinir hücrelerinde ritmik elektriksel aktiviteden olusur Anestezi altinda ve kaslariniz baştan sona gevsemis oldugu için bedeninizde yalnizca ufak kas spazmlari gözlenecektir
Tedaviden daha sonra alıcı ekibi ayilmanizi bekleyecek ve kisa bir zaman dinlenmeniz gerekecektir
Birkaç saat daha sonra kalkip yürüyebileceksiniz, hatta hemencecik tedavinin ise yaramaya basladigini ayrım edebilirsiniz
EEG nedir?
EEG (elektroensefalografi):
Beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçmenin bir yoludur
Temel olarak epilepsi arastirmasinda kullanilir, ayrica buhran için EKT tedavisi sirasinda da kullanilir
Yeterince yüksek kalitede bir nöbetin olusup olusmadigini kavramak için EEG kullanabiliriz Tedavinin ise yaramasi açisindan nöbetin kalitesi ve gücü anahtardir
Her çare onon bes dakika sürer Nöbetin kendisi yalnizca 2560 saniye sürer
Ne siklikta EKT yapilmasi gerekir?
Çogu yerde EKT tedavisi haftada üç kez uygulanir Gereken toplam çare sayisi genelde alti ile 12 arasindadir, fakat bazi ırk için daha fazla sayida çare zorunlu olur sayi kisiden kisiye degisir
Nerede yapilir?
EKT tedavisi tekrar tekrar hastanede, çoğunlukla psikiyatri servisinde ya da ameliyathanede uygulanir
Çogu durumda, 24 saatligine hastaneye yatirilirsiniz, lakin ayaktan da sözlük tedaviyi sürdürebilir ve ayni gün evinize dönebilirsiniz
Tedaviyi kim uygular?
Psikiyatri servisinde çalisan doktorlardan biri tedaviyi uygular Uyuşma servisinden bir hekim ve hemsire de anesteziden sorumluluk sahibi olur
EKT tedavisi kimler içindir?
1 Yasami tehdit edebilecek agir bir depresyona yakalandiysaniz siklikla EKT önerilir
EKT yapilmis çoğu kisi, hastaliklari nüks ederse tekrar EKT yapilmasini isterler çünkü bu hizli ve etkin bir yöntemdir
Su durumlarda size EKT önerilecektir:
Yasamsal tehlike olusturacak dek az yiyor ve içiyorsaniz
Ciddi intihar egiliminiz varsa
Psikotik belirtileriniz varsa
EKT ile tedavi yasaminizi kurtarabilir
2 Ayrica, ilaçlar ve diger çare yöntemleri basarili olmazsa EKT önerilebilir
Zorla size EKT yapilabilir mi?
Nadiren sizin rizaniz olmadan size EKT yapilabilir Bu oysa psikotik özellikli agir depresyon içinde olmaniz durumunda ve:
Depresyonunuz yüzünden hayatiniz tehlikedeyse
Baska sekillerde çare edilemiyorsaniz
Tedaviye iliskin mantikli bir karar verebilecek durumda degilseniz yapilir
Depresyona yakalandiysaniz, kendilik degeriniz pek düsebilir ve kendinizi o kadar kinarsiniz oysa, depresyonun yargı ettiginiz bir cinayet oldugunu ve bu yüzden tedavi edilmemesi gerektigini düsünebilirsiniz
Diger zamanlarda, akliniz öyle karismis ve gerçeklikten öyle kopmussunuzdur ancak, EKT tedavisiyle ilgili bir karar verecek durumda degilsinizdir
Avustralya'da hastanin rizasina karsi EKT dilekçe karari Tibbi Degerlendirme Kurulu tarafindan verilir Bu kurulda bir psikiyatrist, bir avukat ve bir sivil temsilci bulunur Siz ve doktorunuz görüslerinizi tartismak üzere çagrilirsiniz, ayrica siz isterseniz ailenizin de gelip düşünce belirtmesi yüreklendirilir
Bunalım tedavisinde EKT ne kadar etkilidir?
EKT buhran tedavisinde etkisi en hizli baslayan ve en etkili çare biçimidir EKT'nin etkileri üstüne çalismalar sunlari gösterir:
Hastalarin %7090'i o siradaki depresif epizodu atlatirlar
EKT'nin etkileri bir iki hafta içinde ortaya çikabilir
Etkiler ne değin sürer?
Ne yazik ama, EKT tedavisinden sonradan iyilesenlerin yaklasik %50'si alti ay içinde nüks geçirir
bununla beraber, EKT'yi önleyici antidepresan ilaçlarla kombine edersek, nüks sikligini azaltabiliriz
Bu EKT'nin hastaligi tam anlamiyla ortadan kaldirmadigi anlamina kazanç daima ardindan uygun ilaç veveya psikoterapi uygulamaliyiz
EKT tehlikeli midir yen etkileri var midir?
Bazi hastalar tedavinin ardindan kisa süreli hafıza kaybi yasarlar Bazilari hiçbir güçlük çekmezken bazilari birkaç hafta küçük seyleri animsamakta zorlanabilir Nadir olgularda bu sorun birkaç ay direnebilir
Hiç kimse EKT sonucunda kalici bellek kaybi ya da beyin hasarina ugramaz
Bazi hastalar hemencecik tedavinin ardindan konfüzyona girebilirler Bu konfüzyon geçicidir ve tipik olarak bir iki saat içinde ortadan kalkar
Tek tehlike, genel uyuşturma için olanlardir
EKT nasil ise fayda?
EKT'nin etki düzeneklerini bir ölçüde anlamamiza yardimci olan birçok hipotez ve arastirma sonucu vardir, fakat EKT'nin nasil ise yaradigina dair basit bir açiklama az önce bulunmus degil
Etkisinin anahtari sinir sisteminizde bir nöbet tetiklemesidir Seslenmek ki, antidepresan etkiyi belirten gerçek nöbetle iliskili görüngülerdir *
Elektrokonvulsif Terapi (EKT)
Alternatif ilaçlar
Genel Olarak EKT psikiyatrik çare üstüne çevrilmis dehşet verici filmlerle iliskilendirilir Bugün zaman zaman, çok agir depresyon olgulari için ve bazen de ilaçlarin etkin olmadigi olgularda kullanilmaktadir Etkileri hizlidir; Bati ülkelerinde genel uyuşma altinda, adale gevsetici ile uygulanir, iki doktor ve hemsire ekibi bulunur
EKT tedavisi görecekseniz:
ilk kez bir psikiyatrist ve bir anestezist tarafindan degerlendirilirsiniz
Bundan sonra genel duyu yitimi verilir
sonra kaslarinizi gevsetmek için igne yapilir
Izleyen bölgeler arasindan zayif bir elektrik akimi geçirilerek bir nöbet baslatilir:
Sakaklariniz
Sag sakaginiz ve basinizin üstü
Nöbet sinir hücrelerinde ritmik elektriksel aktiviteden olusur Anestezi altinda ve kaslariniz baştan sona gevsemis oldugu için bedeninizde yalnizca ufak kas spazmlari gözlenecektir
Tedaviden daha sonra alıcı ekibi ayilmanizi bekleyecek ve kisa bir zaman dinlenmeniz gerekecektir
Birkaç saat daha sonra kalkip yürüyebileceksiniz, hatta hemencecik tedavinin ise yaramaya basladigini ayrım edebilirsiniz
EEG nedir?
EEG (elektroensefalografi):
Beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçmenin bir yoludur
Temel olarak epilepsi arastirmasinda kullanilir, ayrica buhran için EKT tedavisi sirasinda da kullanilir
Yeterince yüksek kalitede bir nöbetin olusup olusmadigini kavramak için EEG kullanabiliriz Tedavinin ise yaramasi açisindan nöbetin kalitesi ve gücü anahtardir
Her çare onon bes dakika sürer Nöbetin kendisi yalnizca 2560 saniye sürer
Ne siklikta EKT yapilmasi gerekir?
Çogu yerde EKT tedavisi haftada üç kez uygulanir Gereken toplam çare sayisi genelde alti ile 12 arasindadir, fakat bazi ırk için daha fazla sayida çare zorunlu olur sayi kisiden kisiye degisir
Nerede yapilir?
EKT tedavisi tekrar tekrar hastanede, çoğunlukla psikiyatri servisinde ya da ameliyathanede uygulanir
Çogu durumda, 24 saatligine hastaneye yatirilirsiniz, lakin ayaktan da sözlük tedaviyi sürdürebilir ve ayni gün evinize dönebilirsiniz
Tedaviyi kim uygular?
Psikiyatri servisinde çalisan doktorlardan biri tedaviyi uygular Uyuşma servisinden bir hekim ve hemsire de anesteziden sorumluluk sahibi olur
EKT tedavisi kimler içindir?
1 Yasami tehdit edebilecek agir bir depresyona yakalandiysaniz siklikla EKT önerilir
EKT yapilmis çoğu kisi, hastaliklari nüks ederse tekrar EKT yapilmasini isterler çünkü bu hizli ve etkin bir yöntemdir
Su durumlarda size EKT önerilecektir:
Yasamsal tehlike olusturacak dek az yiyor ve içiyorsaniz
Ciddi intihar egiliminiz varsa
Psikotik belirtileriniz varsa
EKT ile tedavi yasaminizi kurtarabilir
2 Ayrica, ilaçlar ve diger çare yöntemleri basarili olmazsa EKT önerilebilir
Zorla size EKT yapilabilir mi?
Nadiren sizin rizaniz olmadan size EKT yapilabilir Bu oysa psikotik özellikli agir depresyon içinde olmaniz durumunda ve:
Depresyonunuz yüzünden hayatiniz tehlikedeyse
Baska sekillerde çare edilemiyorsaniz
Tedaviye iliskin mantikli bir karar verebilecek durumda degilseniz yapilir
Depresyona yakalandiysaniz, kendilik degeriniz pek düsebilir ve kendinizi o kadar kinarsiniz oysa, depresyonun yargı ettiginiz bir cinayet oldugunu ve bu yüzden tedavi edilmemesi gerektigini düsünebilirsiniz
Diger zamanlarda, akliniz öyle karismis ve gerçeklikten öyle kopmussunuzdur ancak, EKT tedavisiyle ilgili bir karar verecek durumda degilsinizdir
Avustralya'da hastanin rizasina karsi EKT dilekçe karari Tibbi Degerlendirme Kurulu tarafindan verilir Bu kurulda bir psikiyatrist, bir avukat ve bir sivil temsilci bulunur Siz ve doktorunuz görüslerinizi tartismak üzere çagrilirsiniz, ayrica siz isterseniz ailenizin de gelip düşünce belirtmesi yüreklendirilir
Bunalım tedavisinde EKT ne kadar etkilidir?
EKT buhran tedavisinde etkisi en hizli baslayan ve en etkili çare biçimidir EKT'nin etkileri üstüne çalismalar sunlari gösterir:
Hastalarin %7090'i o siradaki depresif epizodu atlatirlar
EKT'nin etkileri bir iki hafta içinde ortaya çikabilir
Etkiler ne değin sürer?
Ne yazik ama, EKT tedavisinden sonradan iyilesenlerin yaklasik %50'si alti ay içinde nüks geçirir
bununla beraber, EKT'yi önleyici antidepresan ilaçlarla kombine edersek, nüks sikligini azaltabiliriz
Bu EKT'nin hastaligi tam anlamiyla ortadan kaldirmadigi anlamina kazanç daima ardindan uygun ilaç veveya psikoterapi uygulamaliyiz
EKT tehlikeli midir yen etkileri var midir?
Bazi hastalar tedavinin ardindan kisa süreli hafıza kaybi yasarlar Bazilari hiçbir güçlük çekmezken bazilari birkaç hafta küçük seyleri animsamakta zorlanabilir Nadir olgularda bu sorun birkaç ay direnebilir
Hiç kimse EKT sonucunda kalici bellek kaybi ya da beyin hasarina ugramaz
Bazi hastalar hemencecik tedavinin ardindan konfüzyona girebilirler Bu konfüzyon geçicidir ve tipik olarak bir iki saat içinde ortadan kalkar
Tek tehlike, genel uyuşturma için olanlardir
EKT nasil ise fayda?
EKT'nin etki düzeneklerini bir ölçüde anlamamiza yardimci olan birçok hipotez ve arastirma sonucu vardir, fakat EKT'nin nasil ise yaradigina dair basit bir açiklama az önce bulunmus degil
Etkisinin anahtari sinir sisteminizde bir nöbet tetiklemesidir Seslenmek ki, antidepresan etkiyi belirten gerçek nöbetle iliskili görüngülerdir *