El parmaklarında damar hastalıkları Raynaud fenomeni sık sık soğuk, stres gibi uyaranlar sonucunda el ya da bacak parmaklarının kan dolaşımının ani ve geçici olarak durmasıdır Olay önce parmakların beyazlaşması daha sonra morarması daha sonrada kırmızılaşması şeklinde belirti verir Sahiden Raynaud fenomeni bir çok hastalıkla örneğin kol damarlarının hastalıkları, dağıtılmış romatizmal hastalıklarla beraber görülebilmekle beraber hiçbir hastalıkla beraber olmayıp yalnızca Raynaud belirtilerinin olduğu koşul Raynaud hastalığı olarak kabul edilir Bu kendiliğinden olan yada birincil Raynaud hastalığına kadınlarda erkeklere nazaran 9 kat daha sık rastlanılmaktadır 56076 56076 elparmaklarindadamarhastaliklari5c4f74d646334elparmaklarindadamarhastaliklari5c4f74d646334 343 650 El parmaklarında damar hastalıkları 8jpg56076 El parmaklarında damar hastalıkları 8jpg56076 Hastalıklara ikincil olarak çoğalan Raynaud fenomeni çok daha yaygın, ciddi ve daha karmaşıktır Raynaud fenomenine neden olan esas hastalıklar aralarında sistemik lupus eritomatosus, sklerodermanında olduğu değişik romatizmal hastalıklar, kol ve el damarlarının hastalıkları, kan hastalıkları, donuklar ve torasik outlet sendromudur BELİRTİLER: Raynaud fenomeninde genelde üç faz bulunur Ilk Olarak kan akımı azaldıkça parmaklar solar ve beyazlaşır Bir vakit sonradan parmaklar morarır Bu aşamada parmaklar soğuktur ve hissizleşmiştir sonradan kan akımı her yerde dönünce parmaklar kızarır ve ağrılı ışık halkası gelirler Bu ataklar ara sıra bir dakika ara sıra saatlerde sürebilir Daha ileri aşamalarda ve özellikle hastalıklara emrindeki artan Raynaud fenomeninde parmaklarda yaralar ve gangrenler gelişebilir NEDENLERİ Raynaud hastalığının nedeni iyice bilinmemektedir Soğukta ve streste damarlarda spazm normalde herkeste olur Fakat Raynaud fenomeni olan hastalarda spazm fazla daha derin ve uzun süreli olabilmektedir Bunun nedeninin sinir sistemi ile ilgili olabileceği düşünülmüştür Ama hastalıklara bağlı artan Raynaud fenomeninde temelde küçük yada büyük damar hastalığı olabilmektedir Raynaud fenomenine yol açan esas hastalıklar: Skleroderma CREST sendromu Romatoid artrit Tahvil dokusu ve romatizmal hastalıklar Koldaki damarların tıkanıklığı Kan hastalıkları Akciğer hastalıkları Sinir sistemi hastalıkları Donuk Yaralanmalar Raynaud fenomeni oluştuğunda sigara ve damarlarda spazm oluşturabilen ilaçlar sorunu daha da ağrılaştırabilirler TANI: Parmaklarda beyazlaşma, morarma ve kızarma şeklinde renk değişiklikleri olan hastalarda tanı kolaylıkla konulabilir Ama hastalıklara bağlı Raynaud fenomeninin hiçbir hastalığa bağlı olmayan şeklinden ayırt edilmesi zordur Bunun için bazı kan testleri, parmaklarda kan basıncının ölçümü ve soğukta parmak kan akımının ölçümü gibi testler yapılmaktadır ÇARE: Raynaud femomeninin gelişiminin engellenmesi ne yazık oysa olası değildir Hastaların yaşam tarzlarında yapacakları bazı şartların değişmesi zarar görmüş olabilir: Kendilerini sıcak tutmaları, Soğuk havalarda el ve ayaklarını elen yada çoraplarla sıcak tutmaları Ellerini soğuğa maruz bırakmamaları, El ve ayaklarını travma ve enfeksiyondan sakınmaları Sigara içmemeleri ve sigara içilen ortamlarda bulunmamaları, Raynaud fenomenine yol açabilecek ilaçları kullanmamaları nasihat edilir Bu yöntemlerle hastaların yarıya yakınında şikayetler kayda değer ölçüde hafifler yada düzelir Öteki hastalarda ise ilaçlar (kalsiyum kanal bloküleri ve prostaglandinler) yarar sağlayabilir Daha ileri şikayeti olan hastalarda damarlarda spazmı sağlayan cana yakın sinirler sempatektomi ile kesilebilse de, bu yöntemin sağladığı fayda geçicidir