Elementler Kullanım Alanları

Elementlerin Uygulama Alanları,
Elementlerin Uygulama Alanları nelerdir,
Elementler Nerelerde kullanılır

Elementlerin Uygulama Alanları sırasıyla şöyledir;

1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve akışkan yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanında, şimdilik daha fazla roketlerde olmak üzere yakacak olarak da kullanılır Hidrojen Yakıt Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanında, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır

2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla bilinen helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Ayrıca, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Bütün elementler aralarında, asgari erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi nedeniyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği doğaüstü derecede yüksek olan akışkan helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akıcı roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı

3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, batarya üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde itici zorlama sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması nedeniyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Ancak, su veya asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama ya da parlama özelliğine sahip olması ve özellikle sinir sistemi için zehirli etki göstermesi nedeniyle, özenli kullanılması gerekir Bir Takım lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır

4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği nedeniyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Keza, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten fazla daha esnek bir metal olması nedeniyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık tercih edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun kıymetli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanında, bilhassa akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler

5 Bor (B):
Şekilsiz bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli sırça ürünlerinin yapımında da yük taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, izolasyon amaçlı sırça elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Öteki bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Dokuma alanında tartma taşıyan bir öteki bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı yalıtkan davranırken, bir metalinkine benzer ısı geçirgenliği belirten boron nitrit bileşiği, bununla birlikte, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük oysa ısıya karşısında dayanıklı alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları hızla emerek tepkimeleri yavaşlatmak veya durdurmak için, nükleer radyasyona karşısında kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut vaat ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor

6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, istikrarsız yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), keza demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, boya pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki manâlı allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli veya nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır

7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağıda son derece kararlı olan ve atmosferin %78'ini oluşturan azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Çok soğuk olan (196°C) istikrarsız azotsa, fazla düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, akıcı azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en çok bedel taşıyan azot bileşiği amonyaktır (NH3) Güçlü bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde yer alan ve plastik endüstrisinde de önemli yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk önce almak üzere, organik bileşiklerin yapısında bulunan çok kayda değer bir elementtir Azotun tüm bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, veya enerjik birer reaktiftirler böylece de, yerinde koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların arasında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir

8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gazı sıkça kullanılır Ayrıca çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir

9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum başta edinmek üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, ışıklandırma ampullerinin camları üzerine yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde bulunan florit, belirtilmiş bir oranın aşağıda olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül itici gücü nedeniyle, roketlerde zorlama temin etmek nedeniyle denenmektedir

10 Neon (Ne):
Akla gelen ilk uygulama alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Istikrarsız neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır

11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sık sık kullanılır Cadde aydınlatmalarında, pillerde, cam yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan kayda değer bir bileşendir Akışkan sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını yaratıcı sodyum, dünyada en bol bulunan altıncı elementtir ve alkali metaller arasında da en bol bulunanıdır Buna rağmen, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi yoluyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve farklı alanlara yönlendirilmiş organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Dağıtılmış alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, önemli bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin öteki manâlı bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)

12 Magnezyum (Mg):
Resim makinelerinin ceset ve flaş kaplamalarında, muhabere fişeklerinde ve yangın bombaları ilk kez elde etmek üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması nedeniyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında yük içeren bileşikleri de vardır Nahoş özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum başta olmak üzere dağıtılmış metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, aydınlatma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde yer alan klorofil yapısında da yer alır

13 Alüminyum (Al):
Değişik mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin belli başlı üretim maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden fazla daha dinç özelliklere sahiptir böylece de bu herif alaşımlar; hafif fakat zinde metallerin lüzum duyulduğu, ilk olarak füze ve uçak yapımı almak üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın yalnızca %60'ı değin olsa da, hafif yapısı nedeniyle elektrik iletim hatlarında kullanılır

14 Silisyum (Si):
Silisyum ya da silikon, dilekçe alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına fazla dayanıklı bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Kusursuz mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler taşıyan en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da esas bileşenidir Aşırı saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya da arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük tartı taşıyan aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması sebebiyle de, hayati yük taşımaktadır Bu dış iskeletler, sonradan dibe çökerek, dağıtılmış kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), bilinen en sert maddelerden biridir

15 Fosfor (P):
Dağıtılmış alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, özellikle gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük ağırlık taşır hale gelmiştir Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan birçok kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücre içeriğinin yaşamsal bir bileşeni olarak, özellikle asap ve kemik dokuları için fazla önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşı kullanılan önemli bir fosfat bileşiğidir

16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin temel bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan en fazla bedel içeren bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı başta olmak üzere dağıtılmış kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, cisim sıvılarının ve iskelet için zorunlu minerallerin yapısında yer alması sebebiyle de, yaşamsal ağırlık taşır

17 Klor (Cl):
Dünyanın her yerinde, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Keza, kağıt alt ürünlerinin, boya maddelerinin, tekstil ürünlerinin, petrol ürünlerinin, çeşitli ilaçların, antiseptiklerin, haşere öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok değişik tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi çok çeşitli bileşiklerin yapısında yer alması sebebiyle, kimya endüstrisinde kayda değer yer tutmaktadır

18 Argon (Ar):
Elektrikli ışıklandırma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, hem, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve sanki reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır

19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için çok kayda değer bir element olan potasyum, birçok toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Sırça, sabun, lens ve sözde maddelerin yapımında, ayrıca yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun çoğu tuzu, ayrıca kimyasal keza de ticari açıdan yük taşır: örneğin, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs

20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Sıvı yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve sözde dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, çok reaktif olması sebebiyle asla element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır

21 Skandiyum (Sc):
Cıva buharlı lambaların içine katıldığında, güneş ışığına benzer çok bereketli bir ışık kaynağı oluşturur bu nedenle bu element, kuvvetli ışıklandırmalarda kullanılır Radyoaktif izotopu olan Sc46, rafinerilerde çiğ petrol ve benzeri maddeler için iz şoför olarak kullanılır Sızıntı tespit edicilerde ve uzay endüstrisinde kullanılmasının yanı sıra, tohum yeşertici kimyasalların bileşiminde de yer alır

22 Titanyum (Ti):
Dağıtılmış metallerle birlikte kullanılan çok önemli bir alaşım elementidir Bu alaşımlar, hafiflik, dayanıklılık ve ısıya dayanıklılığın tartı taşıdığı endüstrilerde kullanılır Titanyum, çelik dek dirençli, ama ondan %45 daha hafiftir Alüminyumdansa %60 daha ağır olmasına rağmen, 2 kat daha dayanıklıdır Dayanıklılığı ve asitlere karşı dirençli oluşu sebebiyle, değişik alaşımların yapısına katılır Deniz suyuna karşısında özgün bir dayanıklılığa sahip olması nedeniyle, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde ve tuzlu suya temas eden gemi teçhizat parçalarının yapımında kullanılır Kalıcılık ve kapatıcılık özelliği sebebiyle, ayrı tipteki boyaların yapısına da katılır Kızılötesi ışığı yansıtma özelliği belirten titanyum boyasından, ısı nedenli manzara kaybının yaşandığı güneş gözlemevlerinde de yararlanılır Titanyum tetraklorit bileşiği, camların renklendirilmesinde kullanılır Beyaz ve iyi kapatıcı bir pigment olan titanyum dioksit (TiO2) de silgi, kağıt, boya ve yarı maddelerin yapımında kullanılır Safir ve yakut kristallerinin yıldız şekilleri, içeriklerindeki titanyum dioksitten ileri kazanç

23 Vanadyum (V):
Paslanmaz çelik üretiminde önemli bir katkı maddesi maddesidir Çelik yüzeylerinin titanyum kaplanması işleminde de, bağlayıcı element olarak kullanılır Vanadyum pentoksit bileşiği, seramik yapımında katalizör ve boya sabitleyici olarak kullanılır Hem, süperiletken mıknatısların yapımında, fazla dirençli ve uzun ömürlü alaşımların eldesinde de kullanımı vardır

24 Krom (Cr):
Çeliğin sertleştirilmesinde, paslanmaz çelik üretiminde ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Bilhassa araba parçalarında ve kesici aletlerde korozyon önleyici kaplama olarak kullanımı da yaygındır Yüksek erime sıcaklığı nedeniyle, tuğla ve kalıp yapımında da rağbet görmektedir Krom, cama zümrüt yeşili bir renk verir ve sık tercih edilen bir katalizördür Yakut ve zümrütün rengini veren de krom elementidir

25 Manganez (Mn):
Kuru pillerde depolarizatör olarak ve cam üzerinde demir kirliliği nedeniyle oluşan yeşil rengi değil etmede kullanılır Ametist taşının rengini veren de manganezdir Çelik ve pil üretiminde, demiryolu makaslarının ve kasaların yapımında, keza seramik sanayiinde kullanılır Enerjik bir oksitleyici olan permanganat (MnO4), eczacılık çalışmalarında nicel analizlerde kullanılır Canlılar için önemli bir eser element olan manganez, bilhassa hayvanlarda B1 vitamini kullanımında rol oynar

26 Demir (Fe):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamı için son derece manâlı bir element olan demir, hemoglobin pigmentinin yapısında da oksijen taşıyıcı olarak işlev görür Saf halde demir olarak, sıklıkla karbon ve diğer metallerle alaşım halinde kullanılır İnşaatlarda beton kolon, kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır Çelik sanayiinin başlıca hammaddesidir

27 Kobalt (Co):
Demir, nikel ve öteki metallerle birleştirilerek, Alnicoadı verilen ve alışılmışın dıştan manyetiklenme gücüne sahip olan alaşımın eldesinde kullanılır Manyetik ve paslanmaz çelik eldesinde, jet türbinlerinde ve gaz türbin jeneratörlerinde kullanılan alaşımların üretiminde de yararlanılır Dirençli ve oksitlenmeye karşı dayanıklı bir metal olması nedeniyle, elektrolizle kaplama işleminde de kullanılır Porselen ve sırça sanayilerinde, daimi ve aydınlık mavi rengin üretilmesinde kobalt tuzları kullanılmaktadır Canlıların beslenmesinde de önem taşımaktadır Kobalt60 izotopu, kanser tedavisinde kullanılır

28 Nikel (Ni):
Paslanmaz çelik başta almak üzere, korozyona dirençli alaşımların eldesinde kullanılır Bakırnikel alaşımlarından yapılan tüpler, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde kullanılır Madeni paraların, nikelkadmiyum pillerin ve zırh kaplamalarının yapımında da yararlanılır Nikel kaplama, diğer metalleri koruyucu özelliktedir Korozyona aleyhinde dayanıklı oluşu nedeniyle, elektrolizle kaplama işlemlerinde de seçim edilir

29 Bakır (Cu):
Bakırın en önemli başvuru alanı, elektrikelektronik sanayidir Elektrik iletkenliği çok yüksektir madeni para ve silah yapımında kullanılan metal alaşımlarının büyük çoğunluğu bakır içerir Öteki alaşımları da, kuyumculukta ve bronz heykelciliğinde kullanılır Pirinç ve bronz, bakır alaşımlarıdır Tarımda, su yosunu öldürücü (algasit) olarak kullanılır Şekerlerle yapılan analitik kimya testlerinde kullanılan Fehling çözeltisi gibi değişik bileşimler de bakır içerirler

30 Çinko (Zn):
Öteki metallerle çok sayıda alaşımın yapısına katılır Otomotiv, elektrik ve donanım endüstrilerinde kullanılan döküm kalıplarının yapımında da çinko yer alır Demir ve güya metallerin, korozyona karşısında önlem amacıyla galvanizlenmesinde de kullanılır Çinko oksit; boya, printer mürekkepleri, sabun, tekstil ürünleri, elektronik aletler, kauçuk ast ürünleri, yer kaplamaları, plastik ve kozmetik ürünler gibi jurnal yaşamımızın değişik tamamlayıcılarında karşımıza çıkmaktadır Çinko sülfit floresan özelliğe sahiptir ve parlak kadranların, floresan lambaların, Xışını ve televizyon ekranlarının yapımında kullanılır Hayvanların beslenmesinde de kayda değer bir yer tutmaktadır

31 Galyum (Ga):
Cam ve porselenlere ıslak bir görünüş vermekte kullanılır Cam üstüne sürüldüğünde, oldukça parlak bir ayna oluşturur Benzeri iletkenlerin ve transistör yarı aygıtların üretiminde yaygın olarak kullanılır Hem, kuartz termometrelerin ve lazer diyotlarının yapımında ve bitkiler tespitinde de kullanılır Galyum arsenit, elektriği aracısız olarak ışığa çevirebilme özelliğine sahiptir

32 Germanyum (Ge):
Bu elementin arsenik, galyum veya diğer elementler ile takviye edilmiş hali, elektronik uygulamalarda yaygın olarak kullanılır Sanki geçirgen olarak kullanımı da oldukça yaygındır Germanyum ve germanyum oksit, kızılötesi ışığa karşısında şeffaftır böylece, kızılötesi spektroskoplar gibi muhtelif optik aletlerde ve hassas kızılötesi detektörlerinde kullanılırlar Optik özellikleri nedeniyle, geniş açılı kamera merceklerinde, projektörlerde ve mikroskop merceklerinde de seçim edilen bir bileşendir Bazı germanyum bileşikleri, kayıtlı bakteri türlerine karşısında özgül faaliyet göstermeleri sebebiyle, kimyasal tedavi yöntemlerinde kullanılmaktadır

33 Arsenik (As):
Bronz eldesinde, pirotekni alanında, mermi ve güllelerin sertliğinin ve şeklinin sağlanmasında kullanılır Bir Takım bileşikleri tarım alanında haşere öldürücü veya zehir olarak kullanılmaktadır Transistörler gibi hareketli parçaları bulunmayan aygıtların yapımında da son zamanlarda siklet kazanmıştır Lazerlerin, LED'lerin ve yarıiletkenlerin de yapısına katılır Solunduğunda kuvvetli bir karsinojen (kanser yapıcı) olan arsenik, bağırsaklar ve karaciğer üstünde yüksek derecede tahribata niçin olur Zararlılarla uğraş için kullanılan kimyasalların ve ahşap koruyucuların bileşiminde bulunan arsenik, yutulması durumunda zehir etkisi gösterir

34 Selenyum (Se):
Fotoiletken özelliği sebebiyle fotokopi makinelerinde kullanılır Cam endüstrisinde, bilhassa yakut renkli sırça ve mine yapımında kullanılır Hem, fotoğrafik toner, fotoelektrik gözeler, televizyon kameraları ve ışıkölçerlerin yapımında; güneş gözelerinde yarıiletken ve çelik yapımında da katkı maddesi olarak kullanımı vardır

35 Brom (Br):
Su arıtma bileşiklerinin, ağartıcıların, çeşitli ilaçların, alevlenmeyi önleyici kimyasalların, fumigantların ve fotoğrafçılıkta kullanılan inorganik bromitlerin yapısına katılır Organik bileşikleri de, iyi birer çözücü olarak değerlidir

36 Kripton (Kr):
Süratli fotoğrafçılıkta kullanılan bir takım flaş lambalarında bulunur Floresan ampullerde ve dalga boyu standardı olarak morötesi (UV) lazerlerde de kullanılır Kripton85 izotopu, değişik katıların bünyesine yerleştirilerek, kimyasal analizlerde kullanılır

37 Rubidyum (Rb):
Fazla basit iyonlaşması nedeniyle, sezyuma alternatif olarak, uzay araçlarındaki iyon motorlarındakullanılmaktadır Vakum tüplerinin ve fotosellerin de yapısına katılan önemli bir bileşendir Özel camların yapımında ve yürek araştırmalarında da kullanılır Hem katalizör olarak kullanımı da vardır

38 Stronsiyum (Sr):
Renkli televizyonlar için manzara tüplerinin ve demir esaslı mıknatısların yapımında, çinkonun saflaştırılmasında, göze çarpan fişeklerinde ve havai fişeklerde kırmızı rengin elde edilmesinde kullanılır Nükleer pillerde ve fosforlu boyaların yapımında da bu elementten yararlanılır Stronsiyum titanat, yüksek bir kırılma indisine ve elmastan daha geniş bir optik dağılıma sahip olması nedeniyle, cazibeli bir optik maddedir

39 İtriyum (Y):
Krom, molibden, zirkonyum ve titanyum gibi elementlerde tane boyutunun küçültülmesinde; alüminyum ve magnezyum alaşımlarının dayanıklılıklarının artırılmasında, vanadyum ve sözde metallerde oksidasyonun önlenmesinde, etilen polimerlerinin oluşturulduğu tepkimelerin katalizlenmesinde, cam ve seramik yapımında, ateşe dayanıklı tuğla yapımında, kamera merceklerinde ve lazer sistemlerinde kullanılır Evropyum elementiyle birleştirilmiş hali, renkli televizyonlarda kırmızı renk eldesinde kullanılır En önemli bileşiklerinden biri olan itriyum oksit, son derece etkin mikrodalga filtreleri olan itriyumdemir bileşimli lal taşlarının oluşturulmasında kullanılır İtriyum içerikli lal taşları, garip manyetik özellikler gösterirler İtriyumalüminyum taşı da, suni elmas olarak değerinde görür

40 Zirkonyum (Zr):
Çelik eldesinde, vakum tiplerinde, cerrahi uygulamalarda, flaş ampullerinde, patlayıcılarda ve suni ipekli eldesinde kullanılır Paslandırıcı maddelerle çalışan kimya dallarında da geniş kullanımı vardır Niyobyumla birleştiğinde, düşük sıcaklıklarda süperiletken nitelik gösterir Zirkonyum oksit, ısı şokuna dirençli laboratuvar malzemeleri üretiminde, metalürjik fırınların kaplanmasında ve ısıya dayanıklı madde olarak camseramik endüstrilerinde kullanılır Keza, vurmalı çalgıların ve fırın tuğlalarının yapımında da zirkonyumdan faydalanılır

41 Niyobyum (Nb):
Güçlü paslanmaz çeliklerin yapımında ve bazı paslanmaz çelik türlerinin kaynak çubuklarında, keza demir dışı alaşımlarda da kullanılır Bu alaşımlar, enerjik olmalarının yanı sıra, öteki özellikleri sebebiyle de boru hatlarının yapımında kullanılırlar Termal nötronlara karşısında düşük yutma kesiti nedeniyle, nükleer teknolojide de kullanım alanı vardır Gemini uzay programı ve benzeri ileri uçuş araçlarının yapı sistemlerinde büyük miktarlarda niyobyum kullanılmıştır Süperiletken özelliğe sahip olan ve güçlü manyetik alanlarda bile bu özelliğini yitirmeyen NbZr alaşımından yapılan teller, dinç ve dirençli mıknatısların yapımında kullanılır Kuyumculuk alanında da geniş kullanımı vardır Nükleer reaktörlerde kullanılan paslanmaz çelik alaşımlarının, jet ve füzelerin, kesici aletlerin ve boru hatlarının yapımında da niyobyumdan faydalanılır

42 Molibden (Mo):
Isıya ve aşınmaya aleyhinde dayanıklı olan belirli nikel bazlı alaşımların yapımında kullanılır Nükleer enerji uygulamalarında, elektrikli ısıtıcıların ince tellerinde, füze ve hava taşıtlarının parçalarının yapımında da yer alır Petrolün ayrıştırılması işlemlerinde kayda değer bir katalizördür Tümör için tartma içeren bir eser elementtir Molibden sülfit, bilhassa yağların bozulmaya uğradığı yüksek sıcaklıklarda, kullanışlı bir yağlayıcı maddedir Ultrayüksek güçteki çeliklerin hemencecik tümü, %825 arası oranda molibden içerir

43 Teknesyum ( Teknetyum) (Tc):
Tıp ve eczacılık araştırmalarında, radyasyon kaynağı olarak kullanılır

44 Rutenyum (Ru):
Platin ve Paladyum elementlerinin sertleştirilmesinde, göz tedavilerinde, yumurta kabuklarının kalınlık ölçümlerinde, dolma kalemlerin uçlarında ve elektrik kontaklarının yapımında kullanılır Hava taşıtlarında, %10 oranında rutenyum taşıyan alaşımlar kullanılır

45 Rodyum (Rh):
Rodyum elementinin en manâlı tatbik alanı, platin ve paladyum içerikli alaşımlarda sertlik sağlayıcı oluşundan kaynaklanır Bu alaşımlar, ocak sarımları, elyaf ve elektrotlar gibi dağıtılmış malzemelerin yapımında kullanılır Elektriğe karşı düşük derecede, aşınmaya karşıysa yüksek derecede dayanıklı olması sebebiyle, elektrik kontakları yapımında faydalı bir elementtir Kaplanmış rodyum, olağanüstü serttir ve optik aletlerin yapımında kullanılır Rodyum keza, kuyumculuk ve dekorasyon alanlarında, telefon röleleri, far reflektörleri ve dolma kalem uçlarında da kullanılır

*