iltasyazilim
FD Üye
hangi element nerede kullanılır
elementlerin kullanım alanları
1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve istikrarsız yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanında, şimdilik daha çok roketlerde almak üzere yakıt olarak da kullanılır Hidrojen Yakıt Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanına, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır
2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla tanıdık helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Hem, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Tüm elementler arasında, en az erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi nedeniyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği mucizevi derecede yüksek olan değişken helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akışkan roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı
3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, pil üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde nahoş şiddet sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması sebebiyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Fakat, su veya asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama veya parlama özelliğine sahip olması ve bilhassa asap sistemi için zehirli etki göstermesi sebebiyle, titiz kullanılması gerekir Bir Takım lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır
4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği nedeniyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Ayrıca, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten çok daha elastik bir metal olması sebebiyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık tercih edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun değerli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanına, özellikle akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler
5 Bor (B):
Biçimsiz bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli cam ürünlerinin yapımında da tartma taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, yalıtım amaçlı cam elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Diğer bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Tekstil alanında siklet taşıyan bir öteki bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı izolatör davranırken, bir metalinkine benzer ısı geçirgenliği bildiren boron nitrit bileşiği, bununla beraber, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük ama ısıya aleyhinde dayanıklı alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları şipşak emerek tepkimeleri yavaşlatmak veya durdurmak için, nükleer radyasyona aleyhinde kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut vaat ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor
6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, sıvı yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), ayrıca demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, badana pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki manâlı allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli veya nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır
7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağıda son derece kararlı olan ve atmosferin %78'ini yaratıcı azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Fazla soğuk olan (196°C) sıvı azotsa, fazla düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, sıvı azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en fazla bedel taşıyan azot bileşiği amonyaktır (NH3) Güçlü bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde yer alan ve plastik endüstrisinde de manâlı yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk olarak elde etmek üzere, organik bileşiklerin yapısında bulunan çok manâlı bir elementtir Azotun bütün bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, veya dinç birer reaktiftirler bu nedenle de, yerinde koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların aralarında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir
8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gazı sık sık kullanılır Ayrıca çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir
9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum ilk olarak olmak üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, ışıklandırma ampullerinin camları üstüne yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde bulunan florit, belirli bir oranın altında olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül gücü nedeniyle, roketlerde nahoş zor karşılamak amacıyla denenmektedir
10 Neon (Ne):
Akla gelen birincil başvuru alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Değişken neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır
11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sıkça kullanılır Cadde aydınlatmalarında, pillerde, cam yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan manâlı bir bileşendir Akışkan sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol yer alan altıncı elementtir ve alkali metaller aralarında da en bol bulunanıdır Buna rağmen, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi yoluyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve çeşitli organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Değişik alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, önemli bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin diğer kayda değer bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)
12 Magnezyum (Mg):
Resim makinelerinin beden ve flaş kaplamalarında, göze çarpan fişeklerinde ve yangın bombaları ilk olarak olmak üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması sebebiyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında ağırlık içeren bileşikleri de vardır özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum ilk olarak elde etmek üzere farklı alanlara yönlendirilmiş metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, aydınlatma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde yer alan klorofil yapısında da yer alır
13 Alüminyum (Al):
Değişik mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin başlıca yapım maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden çok daha zinde özelliklere sahiptir böylece de bu müşteri alaşımlar; hafif ancak enerjik metallerin lüzum duyulduğu, ilk kez füze ve uçak yapımı elde etmek üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın yalnızca %60'ı dek olsa da, hafif yapısı nedeniyle elektrik iletim hatlarında kullanılır
14 Silisyum (Si):
Silisyum ya da silikon, başvuru formu alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına çok dayanıklı bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Hatasız mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler içeren en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da başlıca bileşenidir Fazla saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya da arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük tartı içeren aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması sebebiyle de, hayati tartı taşımaktadır Bu dış iskeletler, sonra dibe çökerek, çeşitli kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), aşina en sert maddelerden biridir
15 Fosfor (P):
Farklı Alanlara Yönlendirilmiş alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, bilhassa gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük siklet taşır ışık halkası gelmiştir Havai fişek, kibrit, temizlik maddesi ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan birçok kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücre içeriğinin hayati bir bileşeni olarak, bilhassa asap ve kemik dokuları için çok önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşı kullanılan manâlı bir fosfat bileşiğidir
16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin esas bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan en fazla değer taşıyan bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı ilk olarak edinmek üzere dağıtılmış kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için gerekli minerallerin yapısında yer alması nedeniyle de, hayati siklet taşır
17 Klor (Cl):
Dünyanın her uygun, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Keza, kağıt ast ürünlerinin, badana maddelerinin, dokuma ürünlerinin, petrol ürünlerinin, değişik ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok çeşitli tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi çok değişik bileşiklerin yapısında yer alması nedeniyle, kimya endüstrisinde manâlı yer tutmaktadır
18 Argon (Ar):
Elektrikli aydınlatma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, ayrıca, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve güya reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır
19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için fazla manâlı bir element olan potasyum, çoğu toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Sırça, sabun, lens ve sanki maddelerin yapımında, hem yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal keza de ticari açıdan önem taşır: örneğin, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs
20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve dağıtılmış alaşımların eldesinde kullanılır Akışkan yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve sözde dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, çok reaktif olması sebebiyle katiyen element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır *
elementlerin kullanım alanları
1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve istikrarsız yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanında, şimdilik daha çok roketlerde almak üzere yakıt olarak da kullanılır Hidrojen Yakıt Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanına, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır
2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla tanıdık helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Hem, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Tüm elementler arasında, en az erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi nedeniyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği mucizevi derecede yüksek olan değişken helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akışkan roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı
3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, pil üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde nahoş şiddet sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması sebebiyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Fakat, su veya asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama veya parlama özelliğine sahip olması ve bilhassa asap sistemi için zehirli etki göstermesi sebebiyle, titiz kullanılması gerekir Bir Takım lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır
4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği nedeniyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Ayrıca, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten çok daha elastik bir metal olması sebebiyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık tercih edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun değerli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanına, özellikle akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler
5 Bor (B):
Biçimsiz bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli cam ürünlerinin yapımında da tartma taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, yalıtım amaçlı cam elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Diğer bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Tekstil alanında siklet taşıyan bir öteki bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı izolatör davranırken, bir metalinkine benzer ısı geçirgenliği bildiren boron nitrit bileşiği, bununla beraber, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük ama ısıya aleyhinde dayanıklı alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları şipşak emerek tepkimeleri yavaşlatmak veya durdurmak için, nükleer radyasyona aleyhinde kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut vaat ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor
6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, sıvı yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), ayrıca demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, badana pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki manâlı allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli veya nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır
7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağıda son derece kararlı olan ve atmosferin %78'ini yaratıcı azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Fazla soğuk olan (196°C) sıvı azotsa, fazla düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, sıvı azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en fazla bedel taşıyan azot bileşiği amonyaktır (NH3) Güçlü bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde yer alan ve plastik endüstrisinde de manâlı yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk olarak elde etmek üzere, organik bileşiklerin yapısında bulunan çok manâlı bir elementtir Azotun bütün bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, veya dinç birer reaktiftirler bu nedenle de, yerinde koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların aralarında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir
8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gazı sık sık kullanılır Ayrıca çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir
9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum ilk olarak olmak üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, ışıklandırma ampullerinin camları üstüne yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde bulunan florit, belirli bir oranın altında olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül gücü nedeniyle, roketlerde nahoş zor karşılamak amacıyla denenmektedir
10 Neon (Ne):
Akla gelen birincil başvuru alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Değişken neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır
11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sıkça kullanılır Cadde aydınlatmalarında, pillerde, cam yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan manâlı bir bileşendir Akışkan sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol yer alan altıncı elementtir ve alkali metaller aralarında da en bol bulunanıdır Buna rağmen, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi yoluyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve çeşitli organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Değişik alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, önemli bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin diğer kayda değer bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)
12 Magnezyum (Mg):
Resim makinelerinin beden ve flaş kaplamalarında, göze çarpan fişeklerinde ve yangın bombaları ilk olarak olmak üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması sebebiyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında ağırlık içeren bileşikleri de vardır özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum ilk olarak elde etmek üzere farklı alanlara yönlendirilmiş metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, aydınlatma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde yer alan klorofil yapısında da yer alır
13 Alüminyum (Al):
Değişik mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin başlıca yapım maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden çok daha zinde özelliklere sahiptir böylece de bu müşteri alaşımlar; hafif ancak enerjik metallerin lüzum duyulduğu, ilk kez füze ve uçak yapımı elde etmek üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın yalnızca %60'ı dek olsa da, hafif yapısı nedeniyle elektrik iletim hatlarında kullanılır
14 Silisyum (Si):
Silisyum ya da silikon, başvuru formu alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına çok dayanıklı bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Hatasız mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler içeren en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da başlıca bileşenidir Fazla saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya da arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük tartı içeren aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması sebebiyle de, hayati tartı taşımaktadır Bu dış iskeletler, sonra dibe çökerek, çeşitli kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), aşina en sert maddelerden biridir
15 Fosfor (P):
Farklı Alanlara Yönlendirilmiş alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, bilhassa gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük siklet taşır ışık halkası gelmiştir Havai fişek, kibrit, temizlik maddesi ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan birçok kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücre içeriğinin hayati bir bileşeni olarak, bilhassa asap ve kemik dokuları için çok önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşı kullanılan manâlı bir fosfat bileşiğidir
16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin esas bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan en fazla değer taşıyan bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı ilk olarak edinmek üzere dağıtılmış kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için gerekli minerallerin yapısında yer alması nedeniyle de, hayati siklet taşır
17 Klor (Cl):
Dünyanın her uygun, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Keza, kağıt ast ürünlerinin, badana maddelerinin, dokuma ürünlerinin, petrol ürünlerinin, değişik ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok çeşitli tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi çok değişik bileşiklerin yapısında yer alması nedeniyle, kimya endüstrisinde manâlı yer tutmaktadır
18 Argon (Ar):
Elektrikli aydınlatma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, ayrıca, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve güya reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır
19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için fazla manâlı bir element olan potasyum, çoğu toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Sırça, sabun, lens ve sanki maddelerin yapımında, hem yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal keza de ticari açıdan önem taşır: örneğin, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs
20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve dağıtılmış alaşımların eldesinde kullanılır Akışkan yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve sözde dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, çok reaktif olması sebebiyle katiyen element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır *