Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG) evvel açıkladığı enflasyon oranlarının TÜİK'ten çok yüksek olması ve halkın buna hissettiği enflasyon tartışmaları ile gündemi gelirken, akabinde geçen haftalarda da TÜİK'e alternatif ve müsaadesiz data açıklayanların cezalandırılacağı argümanı ile gündeme geldi. ENAG kurucusu ve Yeditepe Üniversitesi'nde Öğretim Vazifelisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy, yanlı data inhisarını bir kesim da olsa kırdıklarını vurgularken, davalara, soruşturmalara karşı tahlillerini halkla paylaşmaya kararlı olduklarını söyledi.
Kaynak: Cumhuriyet
TÜİK, evvel ENAG’ın data yayımlanmaması için ihtiyati önlem talebinde bulundu, artık de yasa taslağı hazırlığına nazaran, TÜİK’in onaylamadığı bir metodoloji ile oluşturulan istatistiklere üç yıla kadar mahpus cezası verilebilecek. ENAG ne yapıyor ve neden rahatsız ediyor?
ENAG çok açık bir halde vazifesini yapıyor. Türkiye’nin tüm bilgilerinin paydası olan, halkın gerçek gelirini ortaya çıkaran, fakirliğin ne demek olduğunun karşılığını veren, memleketler arası karşılaştırmaları yapabilme imkanını sağlıyor. Sokağa yansıyan gerçeği görme fırsatı veren fiyat datalarını topluyoruz ve kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bu süreç siyasi gelecek derdi bulunan birçok kimse ve kümesi rahatsız ediyor.
ENAG kümesini açıklar mısınız? Metotodolojisi nedir ve neden eleştiriliyor?
7 ile 10 ortasında bir araştırma kümemiz var. Metodolojiyi eleştirenlerin enflasyonu hesaplamak ya da iddia etmek için nasıl bir yol izlendiğini bilmediklerini, biliyorlarsa da niyetlerinin âlâ olmadığını düşünüyorum. Tüm açıklamalar enagrup.org sayfasında ve bir makale olarak Dergipark’ta (devletin makale havuzu) mevcut. Bu makaleyi web sayfasından 2 bin 500’e yakın kişi indirmiş ve incelemiş. Bu bir rekordur temelinde.
Yöntemimiz günlük 200 binden fazla data ile TÜİK sepetinin birebirini, tıpkı yüklü olarak, matematik ve istatistik biliminin birlikteliğiyle enflasyonu hesaplamak üzerine konseyi bir sistemdir.
ENAG, TÜİK’e alternatif bilgi mi hazırlıyor? Ne açıdan TÜİK'ten farklı?
ENAG rastgele bir kurum ya da kuruluşun alternatifi değildir fakat tamamlayıcı misyonu vardır. Ortada bir boşluk yahut sistemik yanılgı var ise onu akademik çalışmalarla ortaya çıkarma vazifesi vardır. ENAG’ın başta data sıhhati sorunu olmak üzere birçok mevzuyu gündeme taşıdığı ve taraflı data monopolünü bir modül da olsa kırdığını düşünüyorum.
ENAG’ın bu argümanlar, baskılar ve davalar karşısındaki hali ne olacak?
ENAG açılan ve bundan sonra açılma mümkünlüğü fazla olan soruşturma yahut davalara karşı yaklaşımı çok açıktır ve kararlıyız. Bilgilerimizi ekonomik tahlillerle bir arada halkla buluşturacağız.
Türkiye iktisadı nereye gidiyor? İktisat nasıl yönetiliyor?
Türkiye iktisadını yönetmek için bir ekonomik siyaset uygulanmıyor. Günlük nakdî kaynak bulunması üzerine kurulmuş bir basiretsiz tüccar mantığı mevcut. Bu mantık aslında bir çaresizliğin, bir ekonomik yıkımın bir sonucudur. Buna karşın halkın refahının artırılması hedefiyle önerilen birçok yaklaşıma da göz kapatmak tahminen de en tehlikeli davranışı karşımıza getirmektedir. Ekonomik siyasette şahsî tasarruflar, yapısal uygulamalarda kolay boşluklar olduğunda faydalı olabilir. Lakin son 10-12 yıldan bu yana tüm ekonomik kararlarda ferdî karar süreci uygulamaya konulmakta. Bunun en kolay örneği kırmızı ete gelen son devir fahiş artırımlardan sonra et ithalinin bile TV ekranlarında canlı yayına husus olması ve kararın orada verilmesidir. İşte bu ve gibisi kurumsal olmayan ekonomik kararlar ülkenin geldiği durumun aynadaki yansımasıdır.
Türkiye, krizden çıkmak için ne yapmalı?
Krizden çıkışın başlangıç noktası yapısal ıslahatların uygulanmasıdır. Bundan evvel de ekonomiyi yöneten aklın ve metodolojinin esaslı bir değişime uğramasıdır. Öncelik hukukun kurallarının tekrar işler hale getirilmesidir. Onun şemsiye niteliğindeki yapısının altına mali sağlıktan, iş yapabilme özgürlüğüne, dış ticaretin önündeki manileri kaldırmaktan, devlet ortaklı tarım işletmelerinin hayata geçirilmesine kadar birçok olgu var. Bu olgular ve uygulamaların kararlı ve şeffaf biçimde halkla bir arada ve halka açık formda yönetilmesi de temeldir. Gördüğümüz fotoğraf beklenenden çok daha farklı bir görünüme gitmekte. Rasyonel mikro ve makroekonomik yaklaşımları uygulamayan ekonomilerde çöküşün ne demek olduğunu görmek için fazla uzağa gitmeye gerek yok.
TÜİK enflasyonu ile ENAG enflasyonu ortasında önemli fark var. Türkiye’de enflasyon ilerleyen günlerde nasıl seyredecek?
Bir ülkede datalar halka ve firmalara taraf verirler. TÜİK’in bilgilerinin de bu kapsamda kıymetlendirilmesi yararlı olur. ENAG olarak günlük, birçok vakitte saatlik fiyat bilgiyle enflasyon hesaplıyoruz. Artık bu dataların yalnızca hane halkının enflasyonu öğrenmesinin yanında firmaların, bilhassa de ihracat ve ithalat yapan firmaların günlük fiyat dataları stratejilerini belirleme imkanı doğuyor. ENAG’ın çok yakında AB ülkeleri yanında ABD ve Latin Amerika ülkelerinin de günlük fiyat bilgilerini elde etmesiyle Türkiye’deki firmaların bu bilgi setine ulaşmasını sağlayacağız. Bu fiyat bilgileri ihracat ve ithalat yapan firmaların sipariş alırken ve verirken fiyat etiketi oluşturmada yararlı olacak. Türkiye’de bu inatla gidildiği, sloganlarla iktisat yönetildiği taktirde hayat pahalılığının boyutlarının daha nereye varacağını belirtmeye gerek bile yok. Ortada ne bir maliye ne de para siyasetinin olmadığı gerçeğiyle iktisadın dümensiz bir formda yol aldığı açıktır.
Ekonomideki temel problemler neler?
Türkiye ekonomisindeki en temel sorun Merkez Bankası’nın rezerv eksikliği ile ortaya çıkan döviz şokları ve onun yarattığı maliyet temelli enflasyondur. Bununla birlikte ortaya çıkan fakirlik, işsizlik, gelirsizlik ve geleceğin kaybolmasıdır. Geleceğini göremeyen firmalar ve ulusal gelirin yüzde 65’ini harcamalarıyla şekillendiren tüketiciler iktisatta tüm makro istikrarları altüst eder. Yatırımlar bugünün geleceğe taşınan kıymeti olduğundan, bunu oluşturacak çerçeveyi sağlamak hükümetlerin işidir. Şu anda gelecekten umutlu olan ortalama bir firma ve tüketici yok. Uzun bir mühlet de olmayacak. Zira zayıf olan sermaye birikimimizi şimdiden erittik ve geri kalanını da hayatta kalmak için kullanıyoruz. Bunların tümünün restore edilmesi vakit alacak.
Yıl sonu büyüme, işsizlik, kur ve cari açık öngörüleriniz neler?
Bu periyotta de cari açık büyüyecek ve ulusal gelir içindeki oranı yükselecek. Büyüme cılız yapıda olacak. Baskılanan döviz kuru eninde sonunda üste süratlice tırmanacak. Gerçek gelirler düşecek. Kurun seçim maksatlı baskılandığı gerçeği eninde sonunda bir devalüasyon olgusunu çıkaracaktır.
