Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Şimdiye Dek Hymenoptera ’da tanımlanmış olan ve böceklerin diğer takımlarından daha artı cins sayısı, (120 bin) reel sayının sadece ufak bir kısmıdır şimdi 350 bin tanımlı kınkanatlı ’nın (Coleoptera) peşinde kalmasına karşın Hymenoptera ’nın sayısı olasılıkla daha fazladır
Bütün standartlara göre Hymenoptera, başarılı sayılan bir topluluktur Dünya gezegenindeki kara parçalarında yaşamış tüm yaşam formları üstünde büyük bir etkileri vardır Aracısız Olarak bitkilerden beslendikleri için yaprak arılarının ve onun akrabalarının larvaları, kendilerinin de geçici bir yıkıma uğramalarını sağlayan tüm bir ormanın yapraklarını dökebilirler Oysa reel şu oysa, böyle felaketler çok sık gerçekleşmez ve bunun da sebebi diğer bir hymenoptera grubu olan parazitik eşek arılarının fazla pozitif türünün uyguladığı teftiş mekanizmasıdır Bitkiyle beslenen bütün tırtıllara saldırarak onların sayıca çoğalmasında kırıcı bir etkiye yol açarlar Ot Gibi Yaşama de Hymenopteralarla daha olumlu bir şekilde etkileşim kurar Yeryüzündeki 30,000 civarındaki arı türünün yardımı olmadan, dünyadaki bitki örtüsünün büyük bir kısmının üremesi durur ve bu nedenle ortadan kaybolurdu
Tür Sayısı: 120,000 civarında (ABD ’de 20,000 ’den fazla)
Boyutları: 1 mm5 cm arasındadır
Bedensel Özellikleri: Gövde sert ve değişik renktedir; 2 çift zarsı kanatlı parlak metalik tüyleri yoğun; arkadaki çifti daha küçük ve ön çiftle bir dizi kanca yoluyla eşleşir; ağız kısımları ısırıcı, hatta (bazı arılarda) emme tüpü mevcuttur; “kesin veya “belsiz bir abdomen; belirgin bir “boyun üstünde kafa hareketlidir; başlıca iğneleri mevcuttur; tam başkalaşım (yumurtalarva pupaerişkin) vardır; larva tırtılımsıdır (yaprak
arılarında), somurtkan halde bacaksız kurtçuktur
Beslenme Tarzı: Yetişkinlerin birçok türünün, yetişkinleri çiçekleri beslemek için veya (arılarda) kendi yavrularına gıda malzeme toplamak için; larvalar bitki, tahta, öteki böcekler, örümcekler, polen ve meyve özlerinden beslenirler; bir çok larva yaşayan konağın içinde ya da ebeveyninin
yaptığı yuvada büyür
Yaşam Alanı: Okyanuslar hariç her yerde
Yeryüzünde Dağılımı: Çok soğuk ve kuru bölgeler hariç bütün dünyada
Derecelendirme ve Biyoloji
Hymenoptera takımı iki alt takıma bölünmüştür Symphyta daha “ilkel türleri içerir: yaprak arıları, boynuzkuyruklar ve tahta eşek arıları “Abdomenin toraksa bağlandığı tıknaz vücutları vardır Bir “eşek arısı belinin müdahalesi olmadıkça tesir az çok düz çizgi gibidir Kanatlar yoğun bir damar ağı taşır Dişiler bıçak benzeri bir yumurta boruları yoluyla yumurtalarını bitki dokularına yerleştirir*(boynuz kuyruklarda yumurtlama borusu uzun ve iğne benzeri yapıdadır) Duyargalar diğer topluluklara nazaran daha fazla farklılık gösterir, sıklıkla ipliksi fakat aynı zamanda yumru ve tüysü (kuş tüyü) yapıdadır Yaprak arısı larvaları belirtilmiş güve tırtıllarını andırmaktadır Çoğunlukla çoklu ayak takımları olanların bitkilerden dıştan beslendiği görülmektedir Boynuz kuyruklar ve tahta eşek arıları larvaları tahtanın içinde beslenir ve bacaksızdır
İnce Beller
Öteki daha aşağı takımda Apocrita, yetişkinlerin birincil başta muhabere özellikleri vücutlarının ortasına dürüst bel yapısına benzeşen daralmadır Belin toraks ve abdomen aralarında bir bölümlenme yaratmasına rağmen, gerçekte abdomenin birincil segmentiyle toraksın arkası birleşerek “propodeum denilen yapıyı oluştururlar
Bel de dahil elde etmek üzere arkasındaki her şey abdomenin bir parçasıdır ve kursak olarak bilinir Larvalar bacaksızdır ve çoğunlukla kurtçuk benzeridir
Apocrita çoğunlukla iki başka bölüme ayrılır Parasitica daha ziyade böceklerin ince vücutlu parazitlerini ve öteki eklem bacaklıları içerir Kadınsı eşek arısı ilk elden bir kurbanın vücuduna yumurtladığında konak olarak bahsedilenler başlıca daha gençlik çağlarında saldırıya uğrarlar Saklanan konaklara bir takım türlerde vücuttan daha uzun olan uzatılmış tüysü yumurtlama borusuyla ulaşılabilir Birçok minik tür yumurtalarını diğer haşere veya örümcek yumurtalarının arasına bırakır
Sokma Mekanizması
Apocrita ’nın ikinci bölümü en bilindik eşek arıları, karınca ve arılarını taşıyan Aculeatadır Kadınsı yumurtlama borusu asla uzamaz ve kurbanı felç etmek ya da kendini müdafaa etmek için bir iğne olarak kullanılır Aculeata larvaları her zaman yemekleriyle çevrelenmişlerdir Bu yüzden kendilerine sorun çıkartacak bacaklara ihtiyaçları yoktur Çoğu bu yüzden etli ve normalde koyu ve sert olan baş kapsülü hariç özelliksiz beyaz kurtçuklardır Kayda Değer bir özellik kapalı bağırsaktır Bu da dışkılamanın imkansız olduğu anlamına kazanç fakat bu da larvanın çoğunlukla içinde bulunduğu çok değerli besinlerin kirlenmesini engelleyen bir gelişmedir Parazitik larvalar için vücutlarından dışkı salgılamaları durumunda üzerinde yaşadıkları konağı zehirleme riski olurdu bütün olarak olgunlaşmış bir larvada, bağırsak sonunda işlevsel hale kazanç ve bütün biriken dışkı bir seferde pupa haline gelmeden dışarı atılma zorunluluğu ortaya çıkardı Bu noktadan itibaren tüm sağlık önlemleri konu dışı kalır
Sosyallik
Buraya dahil edilenler, bütün karıncaların, eşek arılarının ve arıların çoğu gibi tüm böcekler türleri içinde en fazla sosyal olanlar arasındadır Sosyal türlerin yuvalarında görevi yumurtlamak olmayan birçok kadınsı çalışan vardır Yumurtlama genelde yalnızca çiftleşme dönemi uçuşları esnasında spermleri alan “kraliçenin ayrıcalığıdır Benzeri yüksek sosyal organizasyon düzeyi bunun dışında yalnızca, ilgisi olmamasına karşın sıkça hatalı olarak termit diye bilmen termitlerde gözlenir Termit işçileri ise erkek ve dişilerden oluşmaktadır Öteki çoğu canlı organizma topluluklarında olduğu gibi, Hymenoptera ’nın familya ve daha aşağı familyalara bölünmesi gerektiğine dair tartışmalar vardır Görünüm farklılıklar bilhassa, bir takım uzmanların tek bir familyada, Apidae, toplamak istediği arılarla ilgilidir Arıların diğer uzmanlar kadar kabul edilen değişik familyalarına Apidae içindeki bir daha aşağı familya olarak bakılır Ama karıncaların tek bir familyada, Formicidae, mutlu olarak var olduklarını düşündüğümüzde arılar için de aynı bir muamelenin bir tamamiyle Hymenoptera ’ya daha tutarlı bir yaklaşım olabileceği önerilmektedir
Hymenoptera Vücudu
İki daha alçak takımada ait yetişkinlerde bulunan çoğu anatomik özellik Hymenoptera için tipik özellikler olarak değerlendirilebilir
Kafa genelde ayrım edilebilir bir “boyun üzerine resmileşmiş sert, yuvarlak bir kapsüldür Bu dizilim kayda değer bir hareket kabiliyeti sağladığı hymenopteranların çoğu böylece kafalarını hemen hemen 360 derece çevirebilirler Başlıca, bir her birine kafanın iki tarafında dahası onların arasında osel üçlüsü edinmek üzere iki bileşik göz mevcuttur Duyargaların biçimi değişkendir Bir fazla türde az çok ipliksi yapıda ve erkeklerde dişilerdekine nispeten daha uzundur Normalden sapma azami, duyargalarının uçları ayırt edici biçimde yumrulu olan (Cimbicidae) yaprak arılarında gözlenir Diprionidae erkeklerinde uçlar tüylü olabilir
Bütün türlerin ağız kısımlarında ısırma ve çiğneme özelliği vardır En tipik özelliklerinden birisi dört kanatlı oluşu olan Hymenoptera ’nın, arkadaki kanatları bariz şekilde ön kanatlardan küçüktür İki kanat çifti birbirlerine, arka kanadın ön kenarı her tarafında sıralı olan ufak kancalar (hamuli denen) yoluyla bağlıdır*pek yakın bir eklem oluştururlar fakat daha ufak olan arka kanadı ayırt etmesi bilhassa de dinlenme konumunda kanatlarını peşinde tuttuğu süre oldukça zordur Pek oysa iki kanatlı sinek (Diptera) ile uğraştığınızı sanmanız lahza meselesidir Hymenoptera ’da kanatlar aşağı yukarı şeffaf olsa da sarımsı, mavimtırak ya da duman grisine bürünebilir Kanat damarlanması yaprak arılarındaki gibi karışık ve ağsı bir düzenden az daha hiç bulunmadığı, ama bulunduğunda ince tüy sıraları halinde kenarında bulunduğu perisineğine değin çeşitlilik gösterir Yumuşak karıncalar (Mutillidae) gibi bazı familyalarda sadece erkeklerin kanatları vardır Karıncalarda sadece kanatlılar (alates) denilen cinsel formların: kanatları vardır, işçiler kanatsızdır
Synocea vlrglnea loıyil Bitkiler oftk arısı Peru ’daki bir yağmur ormanında ufak bir mtyvtdın besleniyor Hymtnoptırt dünyanın en üst düzeyde sosyallafmlf böceklerinden bazılarını barındırır
Cinsiyetin Belirlenmesi
Tüm Hymenopteralar oviparözdür, yani yumurtlayarak çoğalırlar Çiftleşme başlıca kısadır, spermlerin taşınması ise dişinin vücudundaki özel bir hazne sayesinde (sperm kesesi) uzun(bir kaç yıla değin) sürer Öteki böceklerin tersine, hymenopteran dişilerinin birçok yalnızca bir yumurtaya sperm girişini engelleyerek yavrularının cinsiyetlerini belirleyebilmektedir Döllenmemiş (haploid) yumurtalar adi gelişecek ama erkek olacaktır Bayağı yoldan döllenmiş yumurtalar ise her zaman dişi ortaya çıkıyor Sarı ceketli eşek arıları (Vespula) gibi sosyal Hymenoptera ’ların çoğunda kraliçe yaz baştan başa değişmez bir şekilde kadınsı doğurur Böylelikle o yuvayı genişletmek ve gençleri beslemek için değişmez bir emekçi akışı sağlamış olur Doğru süre gelince kraliçe erkek yumurtalar üretmeye de başlasa da dahası yoğun olarak gelen, geleceğin kraliçeleri olan kadınsı yumurtalarına özel muamele yapılmasını için ayırır perisineğine kadar farklılık gösterir Yumuşak karıncalar (Mutillidae) gibi bazı familyalarda yalnızca erkeklerin kanatları vardır Karıncalarda yalnızca kanatlılar (alates) denilen cinsel formların: kanatları vardır, işçiler kanatsızdır
En dehşet haliyle parazitizm Avrupa ’dan kıvrılan bir Cotesia glomerata braconid eşek arısı (Braconidae) larva sürüsü tırtıldan doğmakta ve etrafına koza örmeye başlıyor
Litaratür:
BBC Barbar Doğa Ken PrestonMafham
Bütün standartlara göre Hymenoptera, başarılı sayılan bir topluluktur Dünya gezegenindeki kara parçalarında yaşamış tüm yaşam formları üstünde büyük bir etkileri vardır Aracısız Olarak bitkilerden beslendikleri için yaprak arılarının ve onun akrabalarının larvaları, kendilerinin de geçici bir yıkıma uğramalarını sağlayan tüm bir ormanın yapraklarını dökebilirler Oysa reel şu oysa, böyle felaketler çok sık gerçekleşmez ve bunun da sebebi diğer bir hymenoptera grubu olan parazitik eşek arılarının fazla pozitif türünün uyguladığı teftiş mekanizmasıdır Bitkiyle beslenen bütün tırtıllara saldırarak onların sayıca çoğalmasında kırıcı bir etkiye yol açarlar Ot Gibi Yaşama de Hymenopteralarla daha olumlu bir şekilde etkileşim kurar Yeryüzündeki 30,000 civarındaki arı türünün yardımı olmadan, dünyadaki bitki örtüsünün büyük bir kısmının üremesi durur ve bu nedenle ortadan kaybolurdu
Tür Sayısı: 120,000 civarında (ABD ’de 20,000 ’den fazla)
Boyutları: 1 mm5 cm arasındadır
Bedensel Özellikleri: Gövde sert ve değişik renktedir; 2 çift zarsı kanatlı parlak metalik tüyleri yoğun; arkadaki çifti daha küçük ve ön çiftle bir dizi kanca yoluyla eşleşir; ağız kısımları ısırıcı, hatta (bazı arılarda) emme tüpü mevcuttur; “kesin veya “belsiz bir abdomen; belirgin bir “boyun üstünde kafa hareketlidir; başlıca iğneleri mevcuttur; tam başkalaşım (yumurtalarva pupaerişkin) vardır; larva tırtılımsıdır (yaprak
arılarında), somurtkan halde bacaksız kurtçuktur
Beslenme Tarzı: Yetişkinlerin birçok türünün, yetişkinleri çiçekleri beslemek için veya (arılarda) kendi yavrularına gıda malzeme toplamak için; larvalar bitki, tahta, öteki böcekler, örümcekler, polen ve meyve özlerinden beslenirler; bir çok larva yaşayan konağın içinde ya da ebeveyninin
yaptığı yuvada büyür
Yaşam Alanı: Okyanuslar hariç her yerde
Yeryüzünde Dağılımı: Çok soğuk ve kuru bölgeler hariç bütün dünyada
Derecelendirme ve Biyoloji
Hymenoptera takımı iki alt takıma bölünmüştür Symphyta daha “ilkel türleri içerir: yaprak arıları, boynuzkuyruklar ve tahta eşek arıları “Abdomenin toraksa bağlandığı tıknaz vücutları vardır Bir “eşek arısı belinin müdahalesi olmadıkça tesir az çok düz çizgi gibidir Kanatlar yoğun bir damar ağı taşır Dişiler bıçak benzeri bir yumurta boruları yoluyla yumurtalarını bitki dokularına yerleştirir*(boynuz kuyruklarda yumurtlama borusu uzun ve iğne benzeri yapıdadır) Duyargalar diğer topluluklara nazaran daha fazla farklılık gösterir, sıklıkla ipliksi fakat aynı zamanda yumru ve tüysü (kuş tüyü) yapıdadır Yaprak arısı larvaları belirtilmiş güve tırtıllarını andırmaktadır Çoğunlukla çoklu ayak takımları olanların bitkilerden dıştan beslendiği görülmektedir Boynuz kuyruklar ve tahta eşek arıları larvaları tahtanın içinde beslenir ve bacaksızdır
İnce Beller
Öteki daha aşağı takımda Apocrita, yetişkinlerin birincil başta muhabere özellikleri vücutlarının ortasına dürüst bel yapısına benzeşen daralmadır Belin toraks ve abdomen aralarında bir bölümlenme yaratmasına rağmen, gerçekte abdomenin birincil segmentiyle toraksın arkası birleşerek “propodeum denilen yapıyı oluştururlar
Bel de dahil elde etmek üzere arkasındaki her şey abdomenin bir parçasıdır ve kursak olarak bilinir Larvalar bacaksızdır ve çoğunlukla kurtçuk benzeridir
Apocrita çoğunlukla iki başka bölüme ayrılır Parasitica daha ziyade böceklerin ince vücutlu parazitlerini ve öteki eklem bacaklıları içerir Kadınsı eşek arısı ilk elden bir kurbanın vücuduna yumurtladığında konak olarak bahsedilenler başlıca daha gençlik çağlarında saldırıya uğrarlar Saklanan konaklara bir takım türlerde vücuttan daha uzun olan uzatılmış tüysü yumurtlama borusuyla ulaşılabilir Birçok minik tür yumurtalarını diğer haşere veya örümcek yumurtalarının arasına bırakır
Sokma Mekanizması
Apocrita ’nın ikinci bölümü en bilindik eşek arıları, karınca ve arılarını taşıyan Aculeatadır Kadınsı yumurtlama borusu asla uzamaz ve kurbanı felç etmek ya da kendini müdafaa etmek için bir iğne olarak kullanılır Aculeata larvaları her zaman yemekleriyle çevrelenmişlerdir Bu yüzden kendilerine sorun çıkartacak bacaklara ihtiyaçları yoktur Çoğu bu yüzden etli ve normalde koyu ve sert olan baş kapsülü hariç özelliksiz beyaz kurtçuklardır Kayda Değer bir özellik kapalı bağırsaktır Bu da dışkılamanın imkansız olduğu anlamına kazanç fakat bu da larvanın çoğunlukla içinde bulunduğu çok değerli besinlerin kirlenmesini engelleyen bir gelişmedir Parazitik larvalar için vücutlarından dışkı salgılamaları durumunda üzerinde yaşadıkları konağı zehirleme riski olurdu bütün olarak olgunlaşmış bir larvada, bağırsak sonunda işlevsel hale kazanç ve bütün biriken dışkı bir seferde pupa haline gelmeden dışarı atılma zorunluluğu ortaya çıkardı Bu noktadan itibaren tüm sağlık önlemleri konu dışı kalır
Sosyallik
Buraya dahil edilenler, bütün karıncaların, eşek arılarının ve arıların çoğu gibi tüm böcekler türleri içinde en fazla sosyal olanlar arasındadır Sosyal türlerin yuvalarında görevi yumurtlamak olmayan birçok kadınsı çalışan vardır Yumurtlama genelde yalnızca çiftleşme dönemi uçuşları esnasında spermleri alan “kraliçenin ayrıcalığıdır Benzeri yüksek sosyal organizasyon düzeyi bunun dışında yalnızca, ilgisi olmamasına karşın sıkça hatalı olarak termit diye bilmen termitlerde gözlenir Termit işçileri ise erkek ve dişilerden oluşmaktadır Öteki çoğu canlı organizma topluluklarında olduğu gibi, Hymenoptera ’nın familya ve daha aşağı familyalara bölünmesi gerektiğine dair tartışmalar vardır Görünüm farklılıklar bilhassa, bir takım uzmanların tek bir familyada, Apidae, toplamak istediği arılarla ilgilidir Arıların diğer uzmanlar kadar kabul edilen değişik familyalarına Apidae içindeki bir daha aşağı familya olarak bakılır Ama karıncaların tek bir familyada, Formicidae, mutlu olarak var olduklarını düşündüğümüzde arılar için de aynı bir muamelenin bir tamamiyle Hymenoptera ’ya daha tutarlı bir yaklaşım olabileceği önerilmektedir
Hymenoptera Vücudu
İki daha alçak takımada ait yetişkinlerde bulunan çoğu anatomik özellik Hymenoptera için tipik özellikler olarak değerlendirilebilir
Kafa genelde ayrım edilebilir bir “boyun üzerine resmileşmiş sert, yuvarlak bir kapsüldür Bu dizilim kayda değer bir hareket kabiliyeti sağladığı hymenopteranların çoğu böylece kafalarını hemen hemen 360 derece çevirebilirler Başlıca, bir her birine kafanın iki tarafında dahası onların arasında osel üçlüsü edinmek üzere iki bileşik göz mevcuttur Duyargaların biçimi değişkendir Bir fazla türde az çok ipliksi yapıda ve erkeklerde dişilerdekine nispeten daha uzundur Normalden sapma azami, duyargalarının uçları ayırt edici biçimde yumrulu olan (Cimbicidae) yaprak arılarında gözlenir Diprionidae erkeklerinde uçlar tüylü olabilir
Bütün türlerin ağız kısımlarında ısırma ve çiğneme özelliği vardır En tipik özelliklerinden birisi dört kanatlı oluşu olan Hymenoptera ’nın, arkadaki kanatları bariz şekilde ön kanatlardan küçüktür İki kanat çifti birbirlerine, arka kanadın ön kenarı her tarafında sıralı olan ufak kancalar (hamuli denen) yoluyla bağlıdır*pek yakın bir eklem oluştururlar fakat daha ufak olan arka kanadı ayırt etmesi bilhassa de dinlenme konumunda kanatlarını peşinde tuttuğu süre oldukça zordur Pek oysa iki kanatlı sinek (Diptera) ile uğraştığınızı sanmanız lahza meselesidir Hymenoptera ’da kanatlar aşağı yukarı şeffaf olsa da sarımsı, mavimtırak ya da duman grisine bürünebilir Kanat damarlanması yaprak arılarındaki gibi karışık ve ağsı bir düzenden az daha hiç bulunmadığı, ama bulunduğunda ince tüy sıraları halinde kenarında bulunduğu perisineğine değin çeşitlilik gösterir Yumuşak karıncalar (Mutillidae) gibi bazı familyalarda sadece erkeklerin kanatları vardır Karıncalarda sadece kanatlılar (alates) denilen cinsel formların: kanatları vardır, işçiler kanatsızdır
Synocea vlrglnea loıyil Bitkiler oftk arısı Peru ’daki bir yağmur ormanında ufak bir mtyvtdın besleniyor Hymtnoptırt dünyanın en üst düzeyde sosyallafmlf böceklerinden bazılarını barındırır
Cinsiyetin Belirlenmesi
Tüm Hymenopteralar oviparözdür, yani yumurtlayarak çoğalırlar Çiftleşme başlıca kısadır, spermlerin taşınması ise dişinin vücudundaki özel bir hazne sayesinde (sperm kesesi) uzun(bir kaç yıla değin) sürer Öteki böceklerin tersine, hymenopteran dişilerinin birçok yalnızca bir yumurtaya sperm girişini engelleyerek yavrularının cinsiyetlerini belirleyebilmektedir Döllenmemiş (haploid) yumurtalar adi gelişecek ama erkek olacaktır Bayağı yoldan döllenmiş yumurtalar ise her zaman dişi ortaya çıkıyor Sarı ceketli eşek arıları (Vespula) gibi sosyal Hymenoptera ’ların çoğunda kraliçe yaz baştan başa değişmez bir şekilde kadınsı doğurur Böylelikle o yuvayı genişletmek ve gençleri beslemek için değişmez bir emekçi akışı sağlamış olur Doğru süre gelince kraliçe erkek yumurtalar üretmeye de başlasa da dahası yoğun olarak gelen, geleceğin kraliçeleri olan kadınsı yumurtalarına özel muamele yapılmasını için ayırır perisineğine kadar farklılık gösterir Yumuşak karıncalar (Mutillidae) gibi bazı familyalarda yalnızca erkeklerin kanatları vardır Karıncalarda yalnızca kanatlılar (alates) denilen cinsel formların: kanatları vardır, işçiler kanatsızdır
En dehşet haliyle parazitizm Avrupa ’dan kıvrılan bir Cotesia glomerata braconid eşek arısı (Braconidae) larva sürüsü tırtıldan doğmakta ve etrafına koza örmeye başlıyor
Litaratür:
BBC Barbar Doğa Ken PrestonMafham
