farenjit

FARENJİT
Farenjit Nedir: Farenjit, farinks adı verilen boğaz kısmının iltihabıdır hemen hemen herkes az veya fazla farenjit geçirir Farinks, burun ve ağız boşluğunun arkadaki tarafıdır Yukarıdan aşağı doğru oluk biçiminde uzanan bir bölümdür Burun arkasındaki kısmına nasofarinks(geniz) adı verilir Ağız boşluğunun arkasındaki kısma ( ağzı açınca bütün karşıda görülen kısmı) ise orofarinks adı verilir Doğrusu aşağıda doğru uzanan kısmına da hipofarinks denir ama burası bazı tümöral hastalıklar için önemliyse de farenjit açısından kayda değer değildir
Farenjit diyince orofarinksin iltihabı anlaşılır

Kaç Cins Farenjit Vardır: Farenjit bulunma süresine kadar genelde ikiye ayrılır Eğer farenjit yeni oluşmuş ve şiddetli şikayetler yapıyorsa buna akut farenjit denir Ama uzun süreden beri var ve hastada fazla şiddetli olmayan şikayetler yapıyorsa buna da kronik (müzmin) farenjit adı verilir

Farenjitin Sebebi Nedir: Akut farenjit genel olarak üst solunum yolu infeksiyonlarının bir parçası olarak görülür ve sebebi başlıca virüslerdir Ara Sıra bakteriler de bu hastalığa yol açabilirler Bir Takım kimyasal maddelerin ya da tahriş edici meddelerinde farinkse teması ile akut farenjit gelişebilir Kronik farenjitte ise yine virüslerde rol oynamasına karşın çoğunlukla tahriş edici bir etmen vardır Bunlar aralarında en önemlileri olarak sigara içilmesi, içki kullanılması, alerji, geniz akıntısı, kuru ve benekli hava , burun tıkanıklığı yapan faktörler (burun solunum havasının nemini ve ısısını ayarlar Eğer burun tıkanıklığı varsa uygun olmayan nem ve ısıdaki hava farinkse temas eder ve farenjiti kolaylaştırır), mideden asit kaçağı (reflü) , bunaltıcı hava veya soğuk besinler, boğaz arıtma refleksinin aşırı olması, diş ve bademcik iltihapları, geniz eti sayılabilir

Ne Gibi Belirtileri Vardır: Akut Farenjit'te hastanın şikayetleri daha belirgindir Boğaz ağrısı, yutkunma zorluğu, boğazda kuruluk,yanma ya da kaşınma duygusal, ateş, öksürük gibi şikayetler olur Buyunda beze, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı, halsizlikkırgınlık, ses kısıklığı gibi şikayetlerde görülebilir Kronik farenjitte ise akut farenjitin aksine alev, halsizlik ve kırgınlık gibi şikayetler o kadar görülmez Boğaz ile ilgili şikayetler daha hafiftir ancak ya hiç kaybolmaz ya da fazla basit ortaya çıkar Boğazda kuruluk hissi, gıcık, yanma, kuruluk, yabancı vücut şehvetli, takılma, hafif yutkunma zorluğu gibi şikayetler olur Gıcık öksürüğü şeklinde bir öksürükte eşlik edebilir Hastalar boğazını temizleyerek rahatlayacakları hissine kapılırlar ve kesintisiz arıtma hareketi yaparlar Oysa bu çoğu vakit boğazı daha pozitif tahriş etmeye niçin olur

Muayenede Ne Görülür: Akut Farenjitte, farinkste kızarıklık ve ödem görülür Hem geniz akıntısı, boyunda beze, burunda ödem ve sızıntı gibi bulgulara rastlanabilir Kronik farenjitte de boğazda yeniden kızarıklık vardır Hem kronik farenjiti ortaya çıkaran diğer durumlar varsa bunlara ait bulgular görülür Mesela; burunda kemik eğriliği (deviasyon), et büyümesi, alerjiye veya iltihaba emrindeki akıntılar görülebilir

Tanı Nasıl Konur: Keza akut hemde kronik farenjitin teşhisi hastanın anlattıkları ve tetkik bulgularına göre konur Genellikle herhangi bir tetkik gerçekleştirmek gerekmez Ancak eğer sinüzit düşünülüyorsa film çekilmesi ya da nadiren kan sayımı veya kültürantibiyogram yapılması gerekebilir Farenjite neden olabilecek bir başka hastalık düşünülüyorsa buna ait tetkikler yapılabilir

Nasıl Tedavi Edilir : Akut farenjite virüslerin neden olduğu düşünüldüğünde antibiyotik verilmesi zorunlu değildir Ancak sıklıkla virüslerin yaptığı iltihaba bakterilerde eklendiğinden antibiyotikler hastalığın iyileşme süresini kısaltmaktadırlar Antibiyotik olarak penisilin türevleri, sefalosporin ya da makrolidler kullanılabilir Antibiyotiklerin yanısıra, analjezikateş düşürücü ilaçlar, alerji düşünülen hastalarda antihistaminikler, burun açıcı spreyler, öksürük kesiciler ve ağız gargaraları kullanılabilir Pastiller genelde faydasızdır Kronik farenjitin ise tedavisi epeyce zordur Ayrıca doktorun çare uygulaması hende hastanın bazı durumlara dikkat etmesi gerekmektedir Ancak gerçi kronik farenjit çoğu vakit tamamen ortadan kaldırılamaz Tedaviyi vermek için kronik farenjiti ortaya çıkaran diğer bir etken olup olmadığına bakılmalıdır Eğer bulunursa önce onun tedavisi gerekir Alerji, burun kemiğinde eğrilik ya da burunda et, sinüzit, mideden asit kaçağı(reflü) gibi hastalıklar uygun şekilde gerkirse ameliyatla düzeltilmelidir Antibiyotikler çoğunlukla faydasızdır Geniz akıntısın azaltıcı ilaçlar ya da ağız gargaraları sık kullanılırlar Ara Sıra mideden asit kaçağını önleyici ilaçlarda verilebilir Hastanın uyarı edecği durumların başında sigaranın dumanından bile uzak kalmak gelmektedir Dikkat edilecek durumlar şöyle sıralanabilir:
Sigara ve içki almamak
Tozlu yerlerde ve benekli havada bulunmamak
bunaltıcı hava ve soğuk gıda almamak
Üşümemeye kastetmek
Alerjiye niçin olan faktörlerden uzaktan kalmak
Reflü düşünülen hastalarda akşam saatlerinde derekahveiçki almamak ve mideyi fazla doldurmamak
Boğazı temizlemeye aylaklık etmek
Yerinde tedavi ve hastanın azami dikkati bile kronik farenjitin bulgularını ortadan kaldırmayabilir Ancak bulgular hafifleyebilir ya da geçici olarak kaybolabilir



Alıntıdır *