iltasyazilim
FD Üye
Maddi Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlığı Nedir?
Fizik Çare Nedir ?
Fizik Tedavi (Maddi Tıp ); ısı, elektrik akımları vb gibi maddi ajan ve tekniklerin yetersizlik ve bir dereceye kadar sakatlığın veya adale, iskelet sistemi ve asap sisteminin fonksiyonel yetersizliklerinin tanı ve tedavisinde kullanılmasıdır
Fizik Tedavi Uzmanı Kimdir ve Fiziki Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlığı Nedir?
Bedensel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR), ya da fiziyatri, geçici ya da kalıcı bir çok bozukluğa sebep olan sorunlarınözellikle adaleiskelet, sinir, kalp damar, ve sistemleri önlenmesi, teşhisi, ve tedavisi üstünde yoğunlaşan tıp branşıdır Bedensel Tıp ve Rehabilitasyon tıp uzmanlık branşlarından biridir Fizik çare uzmanı(fiziyatrist) fiziksel tıp ve rehabilitasyon branşında uzmanlık öğrenimi almış hekimdir Fizik çare uzmanı yapabilmek için 6 takvim tıp eğitiminden sonradan 5 takvim maddi tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimi almak gerekir Bu uzmanlık eğitimi adeta tüm tıp fakültelerinde, devlet ve SSK hastanelerinde verilmektedir
FTR Tanısı (Fiziyatrik Teşhis)
Öteki uzmanlık dallarından farklı olarak, Maddesel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanları daima doku düzeyinde oluşmuş ve başlangıçta hastalığın ortaya çıkmasına sebep olmuş hasarı ya da bozukluğu(impairment) iyileştirme çabasında olmayabilirler Çünkü, birincil hasar sonucu ortaya çıkan özürlülük(disability) etkisi ile kişinin gerçekleştirmek istediği veya daha önce yaptığı işleri yerine getiremediği sorununu ortadan kaldırılması (rehabilite edilmesi) gereken temel sorun olarak görürler Bu sorunların belirlenmesi ile ortaya çıkan tanı, fiziyatrik tanıdır
Bir rahatsızlık örneği ile bunu anlatmak icabında, akut bel fıtığı sonucu bel ağrısı olan hastanın istirahat ve antiödem çare ile ağrısını ortadan kaldırmak gerekir Doku hasarı düzeyindeki tanı, yani bel fıtığı, rehabilite edilmesi gereken sorun değildir Bu dönem sonunda bütün geçmemiş ağrı yanında, kişinin mesleğini yerine getirememesi, hobilerinden ve cinsel hayatından uzak kalması, günlük aktivitelerde vücudunu çelimsiz ve dayanıksız hissetmesi rehabilite edilmesi gereken sorunlardır Bunların kaynağı ve adaleiskelet sisteminin hangi yetersizliğinden kaynaklandığı her hastada farklıdır ve iyi bir değer biçme ile ortaya çıkarılabilir Bu amaca gelmek, her hastaya eşsiz bir tedavi programı yaratmakla olmaktadır Hastaların çoğunda, başlangıçtaki nörolojik, ortopedik, ya da nöroşirürjik tanıya göre, yani fiziyatrik teşhis olmadan, rehabilitasyon programı yaratmak mümkün olmaz Bundan dolayı, FTR uzmanına gönderilmiş hastaların beklentilerinin tersine eksisksiz bir çare programı ortaya çıkarabilmek için tekrar değerlendirme ve FTR uzmanının muayenesi elzem olmaktadır
Günümüzde FTR çok yönü olan bir uzmanlık dalına dönüşmüştür FTR uzmanları yataklı rehabilitasyon merkezlerinde, genel hastanelerde, ve ayaktan tedavi merkezlerinde çalışmaktadırlar Son yıllarda, Türkiye'deki FTR branşı uygulamalarında ağrı tedavisi, spor hekimliği, omurilik yaralanmaları, travmatik beyin hasarı, damarsal beyin olayları, ve elektromiyografi üstünde yoğunlaştırma görülmektedir
Tıp artan bir şekilde daha sofistike bir iş olmaya devam ederken, ve de tüm dünyada sıradan hayat beklentisi artarken, sağlıklı olmanın amacı yeni bir temayı da içine almıştır: yaşam kalitesi FTR'nin amacı hastaya optimal fonksiyonu geri kazandırmak olduğu için FTR uzmanlığı ara sıra yaşam kalitesi mesleği olarak da adlandırılmaktadır Fiziyatristin görevi herhangi bir rahatsızlık ya da yaralanmadan kaynaklanan ve herhangi bir organ ya da sistemi ilgilendiren özürlüğü tedavi etmektir
Burada kayıtlı bir organ veya vücut bölgesine yoğunlaştırmak yerine niyet, kişinin hayatının bölümlerinimedikal, toplumsal, hissi, ve mesleki her tarafta eski yerine koymaktır FTR uzmanları çok sayıda travmadan kaynaklanan büyük çaplı bir sakatlanma durumundan sporcularda sakatlık önlenmesine kadar geniş ve çeşitli yelpazede tıbbi hizmet verebilirler Oysa yine de, FTR'nin temel alaka alanları olduğu söylenebilir: beyin hasarı, yanık ehabilitasyonu, kalpakciğer rehabilitasyonu, ihtiyar rehabilitasyonu, endüstriyel rehabilitasyon, manüel tıp, myosafyal ağrı, osteoporoz, sızı rehabilitasyonu, çocuk rehabilitasyonu, romatolojik rehabilitasyon, omurilik hasarı, spor hekimliği, inme ve nörolojik hastalıklar rehabilitasyonu
Fiziki sorunları olan hastaları çare ederken, fiziyatrist genelde interdisipliner bir ekibin lideri olarak hizmet vermektedir Bu takım nörolog, psikiyatrist, ve ortopedist gibi tıp uzmanlarını, ve fizyoterapist, spor antrenörü, tavır terapisti, mesleki danışman, ve psikolog gibi doktor olmayan sıhhat profesyonellerinden oluşabilmektedir
Böyle bir çalışmanın sonucu hasta için özel olarak tasarlanmış tedavi programının uygulanmasıdır
FTR uzmanları ağrılı bel ya da omuzdan omurilik hasarına dek geniş bir yelpazedeki hastaları çare ederler Fizik tedavi uzmanlarının hastalarını çoğunlukla artriti, tendoniti, akut ya da kronik her türlü ağrısı, işle veya sporla ilgili bir sakatlanması olanlar oluşturur Keza, ileri fonksiyon kayıplarına sebep olan önemli kas iskelet sistemi sorunları da fizik çare uzmanları kadar çare edilir Bu durumlar, doğumsal hareket bozukluğu olan bebeklerden inme sonrası hareket etmekte güçlük çeken yaşlılara kadar geniş bir yelpazedir *
Fizik Çare Nedir ?
Fizik Tedavi (Maddi Tıp ); ısı, elektrik akımları vb gibi maddi ajan ve tekniklerin yetersizlik ve bir dereceye kadar sakatlığın veya adale, iskelet sistemi ve asap sisteminin fonksiyonel yetersizliklerinin tanı ve tedavisinde kullanılmasıdır
Fizik Tedavi Uzmanı Kimdir ve Fiziki Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlığı Nedir?
Bedensel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR), ya da fiziyatri, geçici ya da kalıcı bir çok bozukluğa sebep olan sorunlarınözellikle adaleiskelet, sinir, kalp damar, ve sistemleri önlenmesi, teşhisi, ve tedavisi üstünde yoğunlaşan tıp branşıdır Bedensel Tıp ve Rehabilitasyon tıp uzmanlık branşlarından biridir Fizik çare uzmanı(fiziyatrist) fiziksel tıp ve rehabilitasyon branşında uzmanlık öğrenimi almış hekimdir Fizik çare uzmanı yapabilmek için 6 takvim tıp eğitiminden sonradan 5 takvim maddi tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimi almak gerekir Bu uzmanlık eğitimi adeta tüm tıp fakültelerinde, devlet ve SSK hastanelerinde verilmektedir
FTR Tanısı (Fiziyatrik Teşhis)
Öteki uzmanlık dallarından farklı olarak, Maddesel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanları daima doku düzeyinde oluşmuş ve başlangıçta hastalığın ortaya çıkmasına sebep olmuş hasarı ya da bozukluğu(impairment) iyileştirme çabasında olmayabilirler Çünkü, birincil hasar sonucu ortaya çıkan özürlülük(disability) etkisi ile kişinin gerçekleştirmek istediği veya daha önce yaptığı işleri yerine getiremediği sorununu ortadan kaldırılması (rehabilite edilmesi) gereken temel sorun olarak görürler Bu sorunların belirlenmesi ile ortaya çıkan tanı, fiziyatrik tanıdır
Bir rahatsızlık örneği ile bunu anlatmak icabında, akut bel fıtığı sonucu bel ağrısı olan hastanın istirahat ve antiödem çare ile ağrısını ortadan kaldırmak gerekir Doku hasarı düzeyindeki tanı, yani bel fıtığı, rehabilite edilmesi gereken sorun değildir Bu dönem sonunda bütün geçmemiş ağrı yanında, kişinin mesleğini yerine getirememesi, hobilerinden ve cinsel hayatından uzak kalması, günlük aktivitelerde vücudunu çelimsiz ve dayanıksız hissetmesi rehabilite edilmesi gereken sorunlardır Bunların kaynağı ve adaleiskelet sisteminin hangi yetersizliğinden kaynaklandığı her hastada farklıdır ve iyi bir değer biçme ile ortaya çıkarılabilir Bu amaca gelmek, her hastaya eşsiz bir tedavi programı yaratmakla olmaktadır Hastaların çoğunda, başlangıçtaki nörolojik, ortopedik, ya da nöroşirürjik tanıya göre, yani fiziyatrik teşhis olmadan, rehabilitasyon programı yaratmak mümkün olmaz Bundan dolayı, FTR uzmanına gönderilmiş hastaların beklentilerinin tersine eksisksiz bir çare programı ortaya çıkarabilmek için tekrar değerlendirme ve FTR uzmanının muayenesi elzem olmaktadır
Günümüzde FTR çok yönü olan bir uzmanlık dalına dönüşmüştür FTR uzmanları yataklı rehabilitasyon merkezlerinde, genel hastanelerde, ve ayaktan tedavi merkezlerinde çalışmaktadırlar Son yıllarda, Türkiye'deki FTR branşı uygulamalarında ağrı tedavisi, spor hekimliği, omurilik yaralanmaları, travmatik beyin hasarı, damarsal beyin olayları, ve elektromiyografi üstünde yoğunlaştırma görülmektedir
Tıp artan bir şekilde daha sofistike bir iş olmaya devam ederken, ve de tüm dünyada sıradan hayat beklentisi artarken, sağlıklı olmanın amacı yeni bir temayı da içine almıştır: yaşam kalitesi FTR'nin amacı hastaya optimal fonksiyonu geri kazandırmak olduğu için FTR uzmanlığı ara sıra yaşam kalitesi mesleği olarak da adlandırılmaktadır Fiziyatristin görevi herhangi bir rahatsızlık ya da yaralanmadan kaynaklanan ve herhangi bir organ ya da sistemi ilgilendiren özürlüğü tedavi etmektir
Burada kayıtlı bir organ veya vücut bölgesine yoğunlaştırmak yerine niyet, kişinin hayatının bölümlerinimedikal, toplumsal, hissi, ve mesleki her tarafta eski yerine koymaktır FTR uzmanları çok sayıda travmadan kaynaklanan büyük çaplı bir sakatlanma durumundan sporcularda sakatlık önlenmesine kadar geniş ve çeşitli yelpazede tıbbi hizmet verebilirler Oysa yine de, FTR'nin temel alaka alanları olduğu söylenebilir: beyin hasarı, yanık ehabilitasyonu, kalpakciğer rehabilitasyonu, ihtiyar rehabilitasyonu, endüstriyel rehabilitasyon, manüel tıp, myosafyal ağrı, osteoporoz, sızı rehabilitasyonu, çocuk rehabilitasyonu, romatolojik rehabilitasyon, omurilik hasarı, spor hekimliği, inme ve nörolojik hastalıklar rehabilitasyonu
Fiziki sorunları olan hastaları çare ederken, fiziyatrist genelde interdisipliner bir ekibin lideri olarak hizmet vermektedir Bu takım nörolog, psikiyatrist, ve ortopedist gibi tıp uzmanlarını, ve fizyoterapist, spor antrenörü, tavır terapisti, mesleki danışman, ve psikolog gibi doktor olmayan sıhhat profesyonellerinden oluşabilmektedir
Böyle bir çalışmanın sonucu hasta için özel olarak tasarlanmış tedavi programının uygulanmasıdır
FTR uzmanları ağrılı bel ya da omuzdan omurilik hasarına dek geniş bir yelpazedeki hastaları çare ederler Fizik tedavi uzmanlarının hastalarını çoğunlukla artriti, tendoniti, akut ya da kronik her türlü ağrısı, işle veya sporla ilgili bir sakatlanması olanlar oluşturur Keza, ileri fonksiyon kayıplarına sebep olan önemli kas iskelet sistemi sorunları da fizik çare uzmanları kadar çare edilir Bu durumlar, doğumsal hareket bozukluğu olan bebeklerden inme sonrası hareket etmekte güçlük çeken yaşlılara kadar geniş bir yelpazedir *