Geçiş Garantisi Bitti Dolar Garantisi Başladı: Kur Korumalı Sisteme Kaç Dev Proje Hibe Edilecek?

TL'de paha kaybının önüne geçmek maksatlı devreye alınan Kur Muhafazalı Sistemde kurlardaki yükselişin maliyeti vergilerle Hazine'den karşılanacak. Garanti verilen dev projelerden kaç tanesi birikim sahiplerine, vergi mükellefleri tarafından hibe edilecek?


Birikim sahiplerine vergilerle dev proje inşa edilecek



TL'deki bedel kaybını engellemek için geçilen Kur Muhafazalı TL Mevduat (KKM) sisteminde faiz üstü kur farkının Hazine yükü kısmı hesaplanmaya devam edilirken kestirimler havada uçuşsa da mevcut düzeylerden yapılan hesaplar yükün hudutlu kalmayacağını öngörüyor. Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle yaptırılan 'garantili' modellerdeki köprü ve tünellerin maliyeti Kur Muhafazalı sistemin ödemelerinin altında kalacak üzere görülüyor. 

Hesaplara nazaran birikim sahiplerine ödenecek farklar birkaç dev proje ediyor.

Tahminler 50 kuruş ile 1 lira üzerinden yapılınca 4 ayda dev projelerin maliyetleri kadar ödenecek



Sözcü'den Erdoğan Süzer haberine nazaran, Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı ve Başşehir Üniversitesi Memleketler arası Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof. Şenol Babuşçu, KKM sisteminde Hazine'nin ödeyeceği ölçüsü hesapladı. 

Prof. Babuşçu, hesapların birinci açıldığı tarihten bu yana dolar/TL'nin 11,67 düzeyinden 14,84 düzeyine çıkması ile KKM hesaplarına ödenecek ölçünün 17,1 milyar lirayı geçtiğini hesaplarken, ortalama dolar kurunun nisan ayında 15 lira olması halinde Hazine'nin 14,1 milyar lira daha ödeyeceğini belirtti. Mayıs ayında kur 15,5 olursa fark 25,5 milyar, 16 lira olursa 34,2 milyar lira, haziranda da 16 TL olursa 6,4 milyar TL, şayet 17 lira olursa 8,3 milyar lira daha fark ödenecek. Yani 4 ayda, bankada parası bulunanlara vergilerde ödenecek ölçü 63 ile 74 milyar lira aralığında olacak.

3 tane Osmangazi Köprüsü yapılabilir



Köprünün üretim maliyeti 1.7 milyar dolar. Bugünkü kurlarla yaklaşık 25.2 milyar TL'ye karşılık geliyor. Mevduat sahiplerine 4 ayda ödenecek kur garantisi fiyatıyla yaklaşık 3 adet Osmangazi Köprüsü yapılabilirdi.

4 ayda ödenecek kur garantisiyle yaklaşık iki Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi.

2 tane Çanakkale Köprüsü yapılabilir



Köprünün imal maliyeti 2 milyar 545 milyon Euro olarak açıklandı. Bugünkü kurlarla yaklaşık 41.5 milyar TL'ye karşılık geliyor. Hükümetin, mevduat sahiplerine 4 ayda ödeyeceği kur garantisiyle yaklaşık 2 adet Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi. Üstelik bu durumda şirkete 3 milyar 796 milyon Euro (yaklaşık 61 milyar 874 milyon TL) ödeme garantisi verilmez, köprüden çok parası olanlar değil herkes geçerdi.

Mevduat hesabı sahiplerine ödenecek meblağla bir adet Yavuz Sultan Selim Köprüsü yapılabilirdi.

İstanbul'a bir köprü daha yapılabilir



Köprünün üretim maliyeti 3.5 milyar dolar olarak açıklandı. TL karşılığı yaklaşık 52 milyar TL ediyor. Kur garantisine 4 ayda ödenecek parayla bu köprüden bir tane yapılabilirdi. Üstelik köprünün yarı parası kadar ek kaynak Hazine'ye kalırdı.

Hesap sahiplerine Avrasya Tüneli'nin maliyetinin 4 katı ödeme yapılacak.

4 tünele eşit miktarda



Yapım maliyeti 1 milyar 245 milyon dolar olan tünelin TL maliyeti bugünkü kurlarla yaklaşık 18.5 milyar TL. Rantiyeye verilecek kur garantisiyle ister İstanbul ister Çanakkale boğazının altına 4 adet tünel yapılabilirdi.